Genealogy Van Lunsen, Van Lunssen en Van Lunszen » Willem van Lunsen (1787-> 1812)

Personal data Willem van Lunsen 

• He was christened on October 25, 1787 in Amsterdam.

  In de R.K. Kerk "'t Boompje" (Bron: SAA DTB 1787 323 193)

  Godparents:Willem Aan en Engeltje van Uffelen

• Occupations:
• .
• .
• Religion: Rooms-Katholiek.
• Resident: Amsterdam.
• He died after November 11, 1812 in Rusland.
• A child of Thomas van Lunsen and Cornelia Aan

Household of Willem van Lunsen

Notes about Willem van Lunsen

Willem van Lunsen was op 4 Maart 1811 als getuige aanwezig bij de doop van zijn neefje Thomas van Lunsen (1811-1875) in de Rooms Katholieke kerk "De Krijtberg" te Amsterdam. Zes weken later werd hij ingelijfd in het leger van Napoleon.

 

In 1810 werd Nederland door Napoleon ingelijfd bij Frankrijk waarmee er een einde kwam aan de Bataafse Republiek en het land als zelfstandige natie ophield te bestaan. Na deze inlijving voerde Napoleon per decreet van 18 oktober 1810 de dienstplicht (conscriptie) in waarvan de loting in februari 1811 van start ging. In Frankrijk zelf bestond deze dienstplicht al sinds 1798 waarbij dienstplichten in vredestijd voor vijf jaar moesten dienen en in oorlogstijd een onbeperkte dienstplicht hadden. De Hollandse lotelingen werden ingedeeld in “eigen” Hollandse regimenten die deel uitmaakten van het Franse leger. Dit betrof het 123^e, 124^e, 125^e en 126^e Regiment Infanterie van Linie, het 33^e Regiment Lichte Infanterie, het 3^e Regiment Gardegrenadiers, het 2^e Regiment Lichte Garde Lansiers (Rode Lansiers), het 11^e Regiment Huzaren en het 14^e Regiment Kurassiers. Deze regimenten vonden hun oorsprong in voormalige Nederlandse regimenten. Zo vond het 125^e Regiment waarvan Gerardus van Lunsen deel uitmaakte haar oorsprong in het Hollandse 4^e Regiment Infanterie en het 2^e Bataljon van het 7^e Regiment Infanterie. Het 126^e Regiment Infanterie van Linie waarin Willem van Lunsen dienst deed vond haar oorsprong in het Hollandse 5^e Regiment Infanterie en het 1^e Bataljon van het 8^e Regiment infanterie. In principe ging het om twintigjarigen van de lichting 1811 (geboren in 1791) maar omdat Lodewijk Napoleon gedurende zijn koningschap (1806-1810) geweigerd had om in Nederland de dienstplicht in te voeren werkte zijn broer Napoleon met terugwerkende kracht en begon deze met het oproepen van de lichting van 1808 (geboren in 1788) gevolgd door die van 1809 en 1810. Zodoende had dit nog consequenties voor de broers Willem (geboren in 1788) en Gerardus (1789) van Lunsen die in aanvang de dans leken te ontspringen maar toch voor loting in aanmerking kwamen. Wie bij de loting een laag nummer trok, moest daadwerkelijk opkomen voor het leger. Wie een hoog nummer trok was (voorlopig) vrijgesteld. Welgestelde personen konden een remplaçant aantrekken, die tegen een betaling de legerdienst voor hen overnam. Wie geen geld had voor zo’n remplaçant moest zich, ingeval van de lichting van 1808, op 11 april melden bij het depot van zijn eenheid.

 

Willem van Lunsen werd in aanvang vrijgeloot maar werd vervolgens remplaçant voor Bernard Jean (Johannes) Stoerhaan. Welk bedrag hiermee gemoeid was is niet bekend maar Willem van Lunsen trad op 16 april 1811 onder stamboeknummer 3078 in dienst van de Compagnie Grenadiers van het 3^e Bataljon van het 126^e Regiment Infanterie van Linie (hierna 126^e Regiment). Aanvankelijk als fuselier (geweerschutter), later als grenadier (granaatwerper). Zijn signalement bij indiensttreding was:

 

Lengte: 1 meter, 70 centimeter en 10 millimeter.

Aangezicht: rond.

Voorhoofd: bedekt (?).

Ogen: blauw.

Neus: fors.

Mond: groot.

Kin: rond.

Haar: bruin.

Wenkbrauwen: bruin.

Merkbare tekenen: geen.

 

In 1811 was hij aanvankelijk gelegerd in Boulogne (sur-mer) aan de Kanaalkust.  Hier was het regimentsdepot  van het 126^e Regiment. De regimentscommandant was kolonel Jean Demoulin (1767-). Bij aanvang van het jaar 1812 maakten de militairen van het 125^e en 126^e Regiment deel uit van het “Corps de la Observation de l’Océan”. Dit Corps moest er voor zorgen dat de Britten niet op de kust landde (wat in 1799 even ten noorden van Callantsoog al eens was gebeurd) en ze moest er voor zorgen dat smokkelaars de boycot van Britse goederen niet omzeilden. Zodoende bestreek het 125^e Regiment de kust van Hamburg tot Haarlem en het 126^e Regiment de kust van Haarlem tot Nieuwpoort. Van het 126^e Regiment waren dan nog de militairen van twee bataljons over Franse marineschepen verspreid. Dit om eventuele muiterijen tegen te gaan.

 

Op 24 juni 1812 stak Napoleon met zijn “Grande Armée” van zo’n 600.000 man de rivier de Memel over en startte hij zijn veldtocht tegen Rusland. Via de onbesliste Slag bij Smolensk (16 tot 18 augustus) en de Slag bij Borodino (7 september) trok Napoleon, na een groot verlies aan mensen en materiaal, op 12 september Moskou binnen. Na de Slag bij Smolensk en de Slag bij Borodino had het Russische leger zich steeds terug getrokken en ook bij de inname van Moskou was dit het geval. Het Russische leger weigerde te capituleren en gebruikte de tactiek van de verschroeide aarde. In Moskou braken branden uit die de stad voor 80% in de as legde en het als winterkwartier voor de Grand Armée ongeschikt maakte. Met het uitzicht op een strenge Russische winter, een  gebrek aan voedsel en een dreigende Russische aanval vertrok Napoleon op 20 oktober uit Moskou en begon hij aan de lange weg terug. Tijdens het vijf weken durende verblijf in Moskou verloren de Fransen nog eens 15.500 man.

 

Vanaf januari 1812 verbleef Willem van Lunsen met het 126^e Regiment infanterie van linie in Antwerpen. Het regiment moest hier de taken overnemen van een ander regiment wat door Napoleon naar het oosten van Duitsland was gedirigeerd. Na een verblijf van drie maanden werd het 126^e Regiment eveneens richting Duitsland gedirigeerd. Op 21 april verliet het Antwerpen met 64 officieren en 1640 manschappen met als bestemming Wesel in Duitsland waar het rond 27 april aankwam. Na drie rustdagen vertrok het regiment als onderdeel van de 12^e Divisie naar Maagdenburg in het oosten van Duitsland waar de divisie zich moest voegen onder het IXe Legerkorps. Het 126^e Regiment kwam op 17 mei in Maagdenburg aan. Van Maagdenburg ging het naar Berlijn waar het regiment op 23 mei aankwam en gedurende twee weken zou verblijven. Op 10 juli arriveerde het in Stettin (Polen). Vervolgens werd via Elbing en Koningsbergen (Kaliningrad) Tilsit bereikt. Hier verbleef het regiment op 15 augustus tijdens de verjaardag van de Napoleon en de dagen daarna toen 800 kilometer verder naar het oosten de Slag bij Smolensk plaats vond. Op 29 augustus werd de Russische grens gepasseerd en op 4 september kwam het 126^e regiment in Kowno (thans in Litouwen)  aan. Na een verblijf van twee dagen ging het verder richting Wilna (idem). Van Wilna ging het naar Minsk (Wit Rusland) waar het IXe Legerkorps met het 126^e Regiment op 16 september aankwam. Na Minsk volgde Borisov waar de rivier de Berezina werd overgestoken. Uiteindelijk arriveerde men op 29 september in een totaal verwoest Smolensk. Willem van Lunsen had toen vanaf Antwerpen zo’n 2000 km gelopen. Vanuit Smolensk stuurde Willem van Lunsen nog een bericht naar huis waarin hij aangaf dat hij zich op dat moment in de 1^e Compagnie van het 4^e Bataljon bevond. Dit 4^e Bataljon maakte deel uit van de 12^e Divisie van Partouneaux (Generaal Louis Partouneaux, 1770-1835).

 

De 12^e Divisie van Partouneaux met haar 126^e Regiment en 4^e Bataljon bivakkeerde enkele weken in de omgeving van Smolensk waar men kort samengevat de route voor de terugtocht van Napoleons Grand Armée tegen Russische aanvallen moest veilig stellen. Op 12 oktober werd de 12^e Divisie naar een streek ten zuiden van Smolensk gedirigeerd omdat men hier het meest acute gevaar verwachtte. Dit was echter voor niets want de Russen lieten zich hier gedurende de eerstvolgende tien dagen niet zien. Tussen 22 oktober en 11 november zijn de lotgevallen van het 12^e Divisie niet duidelijk maar op 12 november stuitte zij in de omgeving van het dorp Smoliani op een voorhoede van het Russische leger van Wittgenstein (Veldmaarschalk Peter Wittgenstein, 1769-1843). Er braken zware gevechten uit waarbij de Russen uit het dorp werden verdreven. Op 13 november gingen de gevechten door waarbij de 12^e Divisie van Partouneaux met onder andere de het 126^e Regiment de voorhoede tegen de Russen vormde. Eerst baande men zich vechtend een weg door een bos en vervolgens vocht men gedurende vijf uur lang op een open vlakte om het dorpje Loecharski wat men aan het eind van de slag in handen had. Volgens een Nederlandse ooggetuige (de infanteriekapitein Carel Wagevier) was de strijd zo hevig dat de 12^e Divisie wel duizend man verloor. Van een compagnie van het 126^e Regiment die ‘s ochtends met 53 man aan de strijd was begonnen waren er ‘s avonds nog 25 over. Ook op de 14^e november gingen de bloedige gevechten door. Nadat de Fransen in twee dagen tijd 3000 man hadden verloren werd op de 15^e november de strijd afgebroken. Vervolgens trok men zich al vechtend terug. Dit met als doel om het Russische leger van Wittgenstein de route te versperren tot de vluchtende Grande Armée van Napoleon. Ook hierbij leed de 12^e Divisie van Partouneaux grote verliezen. Het 4^e Bataljon van het 126^e Regiment waarvan Willem van Lunsen deel uitmaakte hield op 23 november zelfs op te bestaan toen het door Russische huzaren (cavalerie) werd neergesabeld. Zij die het bloedbad hadden overleefd werden door de Russen gevangen genomen. De rest van het 126^e Regiment vond haar Waterloo op 27 november bij de plaats Borisov aan de oevers van de Berezina. Hier moest zij de aftocht van de  Grande Armée over de rivier dekken. Na hevige gevechten met zware verliezen gaf het regiment zich uiteindelijk op 28 november aan de Russen over. Van de oorspronkelijke 64 officieren en 1640 manschappen waarmee men op 21 april uit Antwerpen was vertrokken waren toen nog 150 man in leven.

Van Willem van Lunsen is nimmer meer iets vernomen. Het staat dan ook wel vast dat hij ergens tussen 12 en 23 november 1812 is gesneuveld of gevangen is genomen en vervolgens in gevangenschap is overleden. Het meest voor de hand liggend is dat hij op 23 november, toen het gehele 4^e Bataljon van het 126^e Regiment over de kling werd gejaagd, is gesneuveld.

 

In december 1814 werd er in Amsterdam een lijst opgesteld van militairen die uit Amsterdam afkomstig waren en die in het leger van Napoleon gediend hadden en tot op dat moment vermist werden. In totaal staan er in deze lijst 1204 vermisten. Nummer 74 op de lijst is Willem van Lunsen, zoon van Thomas van Lunsen en Cornelia Aan. Volgens een opgave van de Heer Schrijver, woonachtig op de Prinsengracht, hoek Laurierstraat 582, deed Willem van Lunsen dienst als soldaat bij  in de 1^e Compagnie van het 4^e Bataljon van het 126^e Regiment van Linie en was zijn “laatste tijding uit Smolensko 1812”.

 

In het Franse stamboekregister staat bij Willem van Lunsen dan nog de aantekening: “Certift. a' absence le 29 janvier 1820”. Deze op 29 januari 1820 gemaakte aantekening betekent dat er door het Franse ministerie van oorlog een verklaring is afgegeven waaruit blijkt dat hij al lange tijd vermist werd. In dergelijke verklaring was in Nederland onder andere nodig bij een huwelijk van een van de kinderen waarbij toestemming van de vader nodig was, als de echtgenote wilde hertrouwen of bij het verdelen van de of een erfenis. In het geval van Willem van Lunsen was dit alles niet het geval en het is dan ook onduidelijk waarom er acht jaar na zijn vermissing een dergelijke aantekening gemaakt werd.

 

Bernard Jean (Johannes) Stoerhaan, de persoon voor wie Willem van Lunsen remplaçant was, vestigde zich als koopman en commissionair aan de Prinsengracht in Amsterdam en overleed aldaar op 24 april 1864. Hij was toen 75 jaar oud en had Willem van Lunsen meer dan een halve eeuw overleefd.

 

Bronnen: Funnekotter B, De hel van 1812, Nederlanders met Napoleon op veldtocht naar Rusland, Prometheus 2015. Ministère de la Défense, memoire des hommes, 126e Régiment d’infanterie de ligne, 14 avril 1811 -26 octobre 1812 (matricules 3 001 à 4800). Stadsarchief Amsterdam: Lijst der opgegeven vermiste militairen, opgemaakt in gevolge aanschrijving van den heer Gouverneur van 8 november 1814. Archief van de Secretarie, Afdeling Algemene Zaken. Toegangsnummer 5181. Wagevier C.J., Aanteekeningen gehouden gedurende mijnen marsch naar gevangenschap en terugreize uit Rusland in de jaren 1812-1814, Johannes van der Hey, Amsterdam 1820.

 

Met dank aan Bas Lems voor alle verkregen informatie.

 

Do you have supplementary information, corrections or questions with regards to Willem van Lunsen?
The author of this publication would love to hear from you!

Timeline Willem van Lunsen

Click on the names for more info. Symbols used:  grandparents    parents    brothers/sisters    children