Stamboom Hobers » Jurrie Hobers (1872-1939)

Persoonlijke gegevens Jurrie Hobers 

• Hij is geboren op 4 juli 1872 in Nieuw-Amsterdam.Bron 1

  Jurrie is vernoemd naar zijn oom Jurriën Tangenberg
  

  Geboren: "des namiddags te vier uren"

  
  Vader Willem Hobers doet aangifte "verklarende de kunst van schrijven niet te hebben geleerd"

• Registratie van geboorte op 5 juli 1872.Bron 1
• Beroep: Veenarbeider.Bron 2
• Geloof: Christelijk Gereformeerd.Bron 2
• Woonachtig:
• van 1872 tot 1896: Nieuw-Amsterdam in plaggenhut nr. 189.Bron 3
• van 1896 tot 1902: Veenkeet H. 6, Nieuw-Amsterdam.Bron 4
• van 1902 tot 1922: Veenkeet nr. 275 in Wijk GA, Nieuw-Amsterdam.Bron 5
• in het jaar 1906: Heerendijk, Nieuw-Amsterdam.Bron 6
• vanaf 15 april 1922: Nieuw-Amsterdam in de Wijkstraat 29.Bron 7
• Hij is overleden op 18 januari 1939 in Nieuw-Amsterdam, hij was toen 66 jaar oud.Bron 1

  Oorzaak: hartaanval (op de fiets bij het spoor)

• Registratie van overlijden op 19 januari 1939.Bron 1
• Hij is begraven op 23 januari 1939 in Nieuw-Amsterdam.Bron 8
• Een kind van Willem Hobers en Grietjen Tangenberg
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 24 januari 2023.

Gezin van Jurrie Hobers

Hij is getrouwd met Jetiena Veldhuis.

Zij zijn getrouwd op 10 april 1896 te Emmen, hij was toen 23 jaar oud.Bron 1

NB. moeder bruid overleden

Kind(eren):

1. Hilligje Hobers  1897-1904
2. Magrietha Hobers  1898-1988 
3. Willemina Henderika (Rika) Hobers  1900-1975 
4. Remmelt Hobers  1902-1975 
5. Willem Hobers  1903-1987 
6. Hilligje Hobers  1905-2004 
7. Albert Hobers  1907-1971 
8. Johanna Hobers  1908-1910
9. Johanna Hobers  1912-2002 
10. Jurrie Jetienus Hobers  1918-1919
11. Jurrie Jetienus Hobers  1920-1991 

Notities over Jurrie Hobers

Jurries jeugd

Jurrie Hobers wordt geboren op donderdag 4 juli 1872 als 5-e kind in het gezin van Willem Hobers en Grietje Tangenberg. Twaalf jaar eerder zijn Willem en Grietje met hun baby Willemina naar het veen gekomen, met hun hele hebben en houwen lopend achter de "krooje" (kruiwagen). Ze kwamen als een dief in de nacht: ze hadden zich in 1860 niet laten uitschrijven in Lutten aan de Dedemsvaart, maar ook niet laten inschrijven in Emmen. Ze hadden een plekje in het veen gezocht (het latere Nieuw-Amsterdam) om daar hun plaggenhut te bouwen. In deze 'keet' zijn hun kinderen geboren: Albert, Jan, Janna en nu Jurrie. Als Jurrie drie jaar is, wordt Dina geboren.
In 1878, Jurrie is zes jaar, vindt er een ingrijpende gebeurtenis plaatst. Op 14 mei wordt Jurries broertje Arend geboren; drie (!) dagen later, 17 mei 1878, overlijdt in dezelfde woning ("ten huize van haar ouders") Jurries 19-jarige zus Willemina. Ik sluit niet uit dat Arend haar zoon is. Als Willelmina drie dagen later overlijdt (kraambed?), geven haar ouders Willem en Grietjen het jongetje Arend aan, als zijnde hun kind. Ik heb er geen bewijs van kunnen vinden dat Willemina de moeder is, maar het is een opmerkelijke combinatie van feiten. Op Wilhelmina's overlijdensakte wordt de doodsoorzaak niet vermeld.
Hoe het ook zij, Jurrie verliest in één week tijd zijn zus en krijgt er een broertje bij. Dit moet voor een zesjarige moeilijk te begrijpen geweest zijn.

Er zijn over deze periode in Nieuw-Amsterdam (eind 1800) nogal wat boeken geschreven die een duidelijk beeld geven van hoe het leven van Jurrie er uit gezien zal hebben. Ik neem dat hier niet allemaal over. Ook Vincent van Gogh schildert een goed beeld van dit veendorp op het moment dat Jurrie 11 jaar is. Van Gogh heeft veel getekend en geschilderd in het gebied waar Jurrie woont. Het zal me niet verbazen als een 11-jarige nieuwsgierige jongen wel eens bij zo'n "vreemde" heeft staan kijken als hij aan het schetsen is.

Huwelijk met Jetiena Veldhuis

In het voorjaar van 1896 trouwt Jurrie op 24-jarige leeftijd met de 20-jarige Jetiena Veldhuis. Jetiena heeft haar moeder Hilligje Wisman nooit gekend. Als Jetiena nog maar net twee jaar is, overlijdt haar moeder in het kraambed bij de geboorte van Jetiena's zusje Hilligje. Een dag later, op 23 september 1878 doet vader Remmelt in Emmen aangifte van het overlijden van zijn vrouw Hilligje en de geboorte van zijn dochter Hilligje. Wat zal Remmelt verscheurd geweest zijn, dood en nieuw leven. Het is haast niet voor te stellen wat dit met de 2-jarige Jetiena doet.

Als Jurrie en Jetiena een krap jaar na hun trouwdag hun eerste dochtertje krijgen noemen ze haar dan ook Hilligje, naar Jetiena's moeder en zus. De andere kinderen worden daarna met de regelmaat van de klok tweejaarlijks geboren: Margrietha, Willemina Henderika, Remmelt en Willem Hobers.
Dan overlijdt in 1904 op 6- jarige leeftijd hun oudste dochtertje Hilligje. Het eerste meisje dat daarna geboren wordt (1905) wordt dan ook vanzelfsprekend weer Hilligje genoemd.
Er worden daarna nog vijf kinderen geboren, waarvan er twee overlijden. De kinderen die blijven leven zijn Albert, Johanna en Jurrie Jetienus.

Adressen

Het is erg moeilijk, zo niet onmogelijk, anno 2010 uit te zoeken waar Jurrie en Jetiena eind 1800 woonden. Door overlevering is bekend dat Jurries ouders Willem Hobers en Grietje Tangenberg bij hun dochter Janna inwoonden; de oude vrijwel blinde Grietje is in een "krooje" naar Janna's huis aan de Heerendijk vervoerd. Jurries broers Albert en Jan woonden met hun gezinnen in een eigen veenkeet. Ik ga er dan ook vanuit dat Jurrie en Jetiena vanaf hun huwelijk ook hun eigen veenkeet (arbeiderswoning) hadden. Maar waar stond die veenkeet ?

Er zijn drie bronnen die een indicatie geven:
Er is een briefje waaruit de onderhandse verkoop van een woning door Jan Knorren aan Jurrie Hobers blijkt. Dit briefje is in bezit van kleinzoon Jurrie Hobers, Ridderkerk (afbeelding):

"De ondergetekenden Jan Knorren arbeider wonende te Nieuw-Amsterdam, verklaart: de woning thans door hem bewoond, te hebben verkocht aan Jurrie Hobers, arbeider wonende te Nieuw Amsterdam voor de som van twintig gld en verklaar door ondertekening dezes dezelfde te hebben ontvangen en verbind zich mij de woning voor of op den 16 April 1902 te ontruimen en ter vrije beschikking van Jurrie Hobers te stellen.
Tevens neemt Jurrie Hobers op zich de achterstallige huur zijnde vijftien gld voor of op den eersten Mei 1902 in handen van de Wed. J. Vos Hz. te betalen."
Aldus gedaan te Nieuw-Amsterdam den 15 April 1902.
J. Knorren Jurrie Hobers

Jurrie Hobers en Jetiena Veldhuis met hun kinderen Hilligje (5 jaar) , Margrietha (4 jaar), Rika (2 jaar) en de 2 maanden oude baby Remmelt, hebben vanaf 16 april 1902 een eigen woning. De totaalprijs van 35 gulden betekent dat het een eenvoudige keet is, wat ook blijkt uit de beschrijving hieronder.

Uit een nota van de "Emmer Courant" d.d. derde kwartaal 1906 (afbeelding) ten laste van Jurrie Hobers blijkt het gezin aan de Heerendijk te wonen.

EMMER COURANT
Nieuws- en advertentieblad voor den Zuidoosthoek van Drenthe
ONTVANGEN van den Heer Jurrie Hobers te Nieuw-Amsterdam Heerendijk
de somma van vijf en vijftig cent voor ABONNEMENTSGELD over het derde kwartaal 1906
Emmen , 1 Oct 1906

Omstreeks dezelfde tijd (van 1903 tot 1906) vindt er in Nieuw-Amsterdam een woningonderzoek plaats, waarbij alle hutten, veenketen en arbeiderswoningen in Nieuw-Amsterdam zeer nauwkeurig worden beschreven, als ook de "zindelijkheid" van de bewoners. Ik concludeer dan ook dat het gezin van Jurrie Hobers vanaf 1902 in de hieronder beschreven keet aan of in de directe omgeving van de Heerendijk heeft gewoond.


Beschrijving van de veenkeet van Jurrie Hobers en Jetiena Veldhuis

De gezondheidscommissie geeft zo'n nauwkeurige beschrijving dat de keet waarin Jurrie en Jetiena woonden, tot op de centimeter nauwkeurig is te reconstrueren:
(met dank aan Wim Visscher en het Gemeente Archief Emmen, doos 51):


In de hut (Nieuw-Amsterdam, Wijk GA, huisnummer 179a) wonen "2 volwassenen en 5 kinderen". Jurrie huurt de keet niet, hij is "zelf eigenaar". De keet kent slechts 1 vertrek. Dit vertrek heeft een hoogte van 2.24 meter, een inhoud van 35.480 m³ (dit is weinig in vergelijking met de omringende keten). Het aantal kubieke meters luchtruimte is nog minder dan andere keten: 8. In de woning zitten 2 ramen van 1.10 m², die niet open kunnen. De vloer is van hout en heeft een oppervlakte van 15.84 m². Bij andere keten is de vloer soms van steen of leem. De ambtenaar heeft keurig berekend dat dit 3.4 m³ per persoon is. Als privaat ( wc) wordt "een ton" genoemd. Buurman H. Volkers heeft geen ton, maar "een beerput". Er zijn 2 slaapplaatsen in "1" vertrek: "Hoeveel personen daar slapen is 7". Er is geen afvoer naar buiten voor afval water. Het gezin haalt het drinkwater uit een put. "Kleur, smaak en bruikbaarheid van het water is goed". De put is voor gemeenschappelijk gebruik en ligt slechts 4 meter van de keet van Jurrie en Jetiena. Sommige buren hebben geen put maar "halen uit kanaal". Het onderhoud aan de hut is "goed". Ook met de "zindelijkheid" van het gezin is het "goed" gesteld, waar anderen soms met "matig" aangeduid worden. De muur is van steen met de aantekening: "deels een zodenmuur". Andere keten hebben soms een turfmuur . Het dak is "pannen". In de omgeving vind je nog geregeld "stro of plaggen".

Begin 1900 woont dus aan de Heerendijk in hun veenkeet van zo'n 3.5 bij 4.5 meter, in één ruimte het gezin van Jurrie en Jetiena Hobers-Veldhuis met hun kinderen Hilligje, Margrietha, Willemina Henderika, Remmelt en Willem. Ze slapen met z'n zevenen in twee bedsteden. Het daglicht kan binnenkomen door twee ramen van zo'n 30 bij 35 centimeter. Tussen de ramen tegen de stenen voorgevel zal de turfkachel gestaan hebben. Hier las Jurrie 's avonds bij de olielamp de Emmer Courant.
Als het gezin er zo'n twee jaar woont, overlijdt hun oudste dochter Hilligje. Het meisje dat het jaar daarop geboren wordt, krijgt dan ook vanzelfsprekend haar naam. De jaren daarna worden er nog vier kinderen geboren, waarvan er twee overlijden. Ook nu weer dragen de levende kinderen de naam van hun overleden zusje en broertje: Johanna en Jurrie Jetienus.
Als de jongste van de acht in 1920 geboren wordt, is het dus overvol in de veenkeet : acht kinderen tussen de 0 en 22 jaar en beide ouders. Het wordt tijd dat de eersten uitvliegen.

De kinderen vliegen uit

In het voorjaar van 1921 heeft vader Jurrie een stukje grond gekocht met de bedoeling daar een nieuw huis op te bouwen. Het lapje grond ligt aan de andere kant van het kanaal dat Nieuw-Amsterdam doorsnijdt, aan het Akkermansdijkje, de latere Wijkstraat. Het gezin zal de veenkeet verlaten en naar een echte woning verhuizen. Dit moment is voor een aantal kinderen waarschijnlijk de reden hun toekomst ergens anders op te bouwen.

De gezinskaart van het bevolkingsregister (Gemeentearchief Emmen) vermeldt wanneer de kinderen zijn uitgeschreven en naar welk 'adres' ze zijn vertrokken. De uitschrijfdatum hoeft niet de exacte vertrekdatum te zijn, maar geeft een prima indicatie.
Margrietha Hobers wordt uitgeschreven op 19 september 1921 naar Sleen Veenoord. Ze is in juni van dat jaar getrouwd met Johannes Brand en zal dus toen al het huis verlaten hebben.
Haar broer Willem is een maand eerder vertrokken. Kort na de koop van de grond aan het Akkermansdijkje vertrekt hij naar Hoogeveen. Hij wordt uitgeschreven op 17 mei 1921 en als adres geeft hij op de familie Bover in Hoogeveen. Hij zal daar zijn toekomstige vrouw Geesje Knol ontmoeten.
Hilligje vertrekt eerst naar een andere woning in Nieuw-Amsterdam en later naar de Beilerstraat 6 in Assen. In het voorjaar 1933 komt ze nog een maand terug naar huis, maar op 15 mei 1933 (trouwdag met Jo Gerritsen) wordt ze definitief uitgeschreven naar de Anreeperstraat 93 in Assen.
Willemina Henderika verlaat ook Nieuw-Amsterdam. Op 2 december 1922 vertrekt ze naar de Oude Groningerstraat 9 in Assen, precies omstreeks het moment dat haar ouders verhuizen.

De Wijkstraat

Er is een stukje land te koop aan het Akkermansdijkje, de latere Wijkstraat. Er mag een huis op gebouwd worden. Op 21 april 1921 tekent Jurrie een koopovereenkomst met Roelof Witvoet. De akte (Kadaster Groningen; dagregister 119 No 1086, afbeelding) vermeldt:

Koopcontract
De ondergetekende Roelof Witvoet, arbeider wonende te Nieuw-Amsterdam gemeente Emmen, verklaart verkocht te hebben aan de medeondergetekende Jurrie Hobers, arbeider wonende aldaar, die verklaart van eerstgenoemde gekocht te hebben de zuidelijke helft van een perceel grond aan het Akkermansdijkje te Nieuw-Amsterdam [.....] ter grootte van ongeveer dertien aren vijftien centiaren [....] dat deze koopovereenkomst is gesloten voor de som van drie honderd vijf en twintig gulden door den kooper op heden aan den verkoper voldaan, waarvoor deze verklaart te kwiteren.
Geteekend den 15 April 1922
R. Witvoet J. Hobers

Het jaar daarop heeft Jurrie Hobers al een woning op dit stukje land gebouwd. Het adres is geworden Wijkstraat 29. Op de foto uit 1923 (afbeelding) staat de trotse moeder Jetiena voor haar splinternieuwe woning met haar jongste kinderen Johanna en Jurrie Jetienus. De grond om het huis is nog vrijwel onbegroeid en wat er staat is nog maar net geplant. De kinderendie die met hun ouders mee verhuizen naar de Wijkstraat zijn: Remmelt (20 jaar), Albert (15 jaar), Johanna (10 jaar) en Jurrie Jetienus (2 jaar).
Remmelt woont nog zo'n twee jaar op het nieuwe adres. Hij is de eerste die vandaar vertrekt. Op 29 augustus 1925 verlaat hij Nieuw-Amsterdam en gaat naar Borculo bij de familie H. Legters wonen.
Jurrie Hobers zal tot aan zijn dood in de Wijkstraat blijven wonen .

Zijn laatste jaren

Jurrie woont nog 16 jaar in dit huis in de Wijkstraat. Zijn laatste kinderen vliegen uit en trouwen allemaal. Hij maakt alle bruiloftsfeesten, behalve dat van Jurrie Jetienus mee. Hij krijgt bij zijn leven 22 kleinkinderen. De meesten worden gedoopt in de Christelijk Gereformeerde kerk aan de Vaart NZ.
Hij is ongetwijfeld bij de doop van Henk, Tini, Fenna, Ria en Jenny geweest; de kinderen van zijn oudste dochter Margrietha Hobers en Johannes Brand.
De doop in Oude Pekela van Jurrie, Annie, Piet, Tinus en Nico, kinderen van Willemina Henderika Hobers en Meeuwes Peetsma was wellicht te ver weg, maar hij heeft ze allemaal nog gekend.
De kinderen van zoon Remmelt Hobers en Hilligje Bijker is in Dubbeldam; Jurrie, Dick en Tiny heeft hij nog gekend.
Ook Pieter Hessel, Tinie, Jurrie Jetinus en Jenny; kinderen van zoon Willem Hobers en Geesje Knol zaten bij hem op schoot.
De kinderen Ria en Jurrie van dochter Hilligje Hobers en Jo Gerritsen zijn in Assen gedoopt, maar hij zal ze gekend hebben. De oudste kinderen van zijn jongste dochter Johanna Hobers en haar man Catrinus Hobers zag hij geregeld. Jentina, Truus en Jurrie zijn alle drie geboren in het oude huis van zijn broer Albert. Dit huis stond aan het spoor naar Emmen vrijwel op de hoek van de Verlengde Willemsweg en de Erfscheidenweg. Hij fietste daar geregeld eens heen.
Daar bij het spoor overlijdt hij totaal onverwachts aan een hartaanval op 18 januari 1939. Hij was 66 jaar.

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Jurrie Hobers?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Jurrie Hobers

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen