Stamboom Koolwaaij - Van Buuren » Nicolaes van de Velde (1656-1687)

Persoonlijke gegevens Nicolaes van de Velde 

• Hij werd gedoopt op 14 september 1656 in Utrecht, Nederland.

  in de Jacobikerk

• Beroep: predikant.
• Woonachtig: Driewegen.
• Hij is overleden in het jaar 1687.
• Hij is begraven op 20 mei 1687 in Middelburg.
• Een kind van Abraham van de Velde en Johanna Honich

Gezin van Nicolaes van de Velde

Notities over Nicolaes van de Velde

1667 (Jaar van toelating tot de Latijnse School, later het Stedelijk Gymnasium te Middelburg, samen met zijn broer)

Zeeuwse dominee koelbloedig vermoord

DRIEWEGEN - Het is uit de gescliiedenis bekend dat velen van Gods kinderen en knechten door vervolging om het leven zijn gekomen. Vanwege hun standvastig geloof en hun verbondenheid aan het Woord van God, werden zij veelal door nietsontziende vijanden van het leven beroofd. Vaak gebeurde dit temidden van grote mensenmenigten. De geschiedenisboeken kunnen er ons genoeg van vertellen. Wat echter veel onbekender is, maar niet minder aangrijpend, is de geschiedenis die zich op 11 mei 1687 afspeelde in het Zuidbevelandse dorp Driewegen.

In de stille nachtelijke uren werd in Driewegen een getrouw prediker vermoord door een jaloerse predikant uit een naburige gemeente. Dominee Nicolaas van de Velde, zoon van de bekende dominee Abraham van de Velde, had ook deze zondag weer Gods Woord mogen verkondigen. Zoals gewoonlijk waren er velen uit de omliggende plaatsen opgekomen om hem te horen. Dit zat de predikant van 's Heerenhoek, dominee Jacobus de Cliever, niet lekker. Hij kon het niet uitstaan dat de mensen hem voorbijliepen en zich onder het gehoor van dominee Van de Velde uit Driewegen zetten.

Nadat de bewuste zondagavond in alle rust was verlopen en de bewoners zich ter ruste hadden begeven, werd er om een uur of elf op de ramen getikt. De huishoudster van dominee Van de Velde, Tannetje Veth, schrok hiervan wakker en stond meteen op om haar predikant te waarschuwen. Nadat er een kaars was ontstoken en dominee Van de Velde zich had aangekleed om te zien wat er aan de hand was, hoorden zij glasgerinkel.

Enkele ogenblikken later klonk er een geweerschot en stortte dominee Van de Velde dodelijk getroffen ter aarde. Omdat Tannetje niet naar buiten durfde om hulp te halen, legde zij het lichaam van dominee Van de Velde voorzichtig in de keuken en sloot zij zich op in haar kamertje.

Voerlui

Zodra het echter licht werd, begaf zij zich naar buiten en vertelde aan enkele voerlui wat er die nacht was gebeurd. Binnen de kortste keren was het in heel Driewegen en omgeving bekend dat dominee Van de Velde die nacht in koelen bloede was vermoord.

De baljuw, die inmiddels was gewaarschuwd en reeds een bode naar Middelburg had gezonden, arriveerde korte tijd later bij de pastorie. Een door hem ingesteld onderzoek in de omgeving van de pastorie leverde niets anders op dan enkele stukjes van een kamerjas. Ook door de gerechtsdienaren uit Middelburg kon niets bijzonders worden ontdekt en de doktoren konden slechts vaststellen dat dominee Van de Velde in de hals was getroffen en waarschijnlijk direct was overleden. Enkele dagen later werd dominee Van de Velde onder grote belangstelling begraven.

Hoewel er geen steekhoudende bewijzen waren te leveren, werd dominee De Cliever al spoedig van de moord verdacht. Niemand durfde hem echter openlijk aan te klagen. Geruime tijd ging er voorbij en het leek erop dat deze zaak niet opgehelderd zou worden. Totdat de vroegere geneesheer van Driewegen onverwachts licht in deze zaak bracht. Op de avond van de moord had dokter Soetebier namelijk dominee De Cliever ontmoet. Deze was gekleed in een kamerjas en voorzien van een geweer. De dokter vroeg wat de reden daarvan was. Dominee De Cliever had geantwoord dat hij een dringende boodschap had moeten doen in Driewegen en voor alle zekerheid een geweer had meegenomen. Op de opmerking van Soetebier dat hij een kwartier geleden een schot had gehoord, antwoordde dominee De Cliever, dat hij op een zwarte kraai had geschoten, omdat dit een schadelijke vogel was.

Overtuigd

Toen de geneesheer de andere morgen van de moord hoorde, was hij ervan overtuigd dat dominee De Cliever hierbij betrokken was. Hij durfde er echter met niemand over te praten. Pas nadat hij naar OostIndië was vertrokken, schreef hij een brief naar het Hof van Justitie, met daarin zijn bevindingen van die avond en nacht. Het gevolg was, dat dominee De Cliever gevangen werd genomen en overgebracht werd naar Den Haag. In de vijver achter zijn woning werden twee stukgesneden schoenen gevonden.

Hoewel dominee De Cliever in alle toonaarden ontkende iets met de moord te maken te hebben, stapelden de bewijzen zich tegen hem op en werd het voor hem een onhoudbare zaak. Het kwam vast te staan, dat hij de moordenaar van dominee Van de Velde was. Zijn veroordeling en terechtstelling wachtte hij echter niet af, want toen men op 1 augustus zijn cel binnenkwam vond men hem dood op zijn bed. Hij had vergif ingenomen en zich daardoor van het leven beroofd.

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Nicolaes van de Velde?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Nicolaes van de Velde

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen