Schoone-Strijk genealogie » Klaas (Simons) RIS (1821-1902)

Personal data Klaas (Simons) RIS 


Household of Klaas (Simons) RIS

He is married to Anna Maria LUNDEN.

They got married on February 3, 1847 at Amsterdam, Noord-Holland, Nederland, he was 25 years old.Source 1

Erkend: 1 kind

Notes about Klaas (Simons) RIS

Klaas Ris (Westzaan, 7 april 1821 – Amsterdam, 11 februari 1902) was een van de voorlopers van de socialistische beweging in Amsterdam, wiens optreden in 1880 zou leiden tot de oprichting van de Sociaal-Democratische Bond. Zijn optreden stond onder invloed van de ideeën van Marx. Klaas Ris kwam uit een orthodox doopsgezind vissersgezin van 19 kinderen. Na enkele jaren school moest hij gaan werken in een papiermolen. Na bij verschillende patroons gewerkt te hebben werd hij in 1840 soldaat tot hij in 1846 uit dienst trad en in Amsterdam werk ging zoeken. Al snel leerde hij daar Anna Maria Lunden kennen, met wie hij in 1847 trouwde en met wie hij 5 dochters zou krijgen.

Amsterdam in die jaren verkeerde in een grote crisis. Er was veel armoede, grote werkloosheid, vele ziektes heersten (waaronder cholera en malaria) waaraan veel mensen stierven en er was een groot voedseltekort. Dit laatste was een gevolg van mislukte oogsten en stijgende broodprijzen.

De familie Ris zocht de steun bij het Armenbestuur van de stad, via welke hij uiteindelijk werk vond als molenaarsknecht bij een houtzagerij. Een bijkomend voordeel van dit werk was, dat de familie Ris gratis bij de molen kon wonen en dat zij konden beschikken over gratis brandstof. Naast deze baan verrichtte Klaas ook wat werkzaamheden bij de brandweer; bij deze laatste baan begon zijn reputatie als oproerkraaier.

In 1864 schreef en publiceerde Klaas – iets wat in die tijd voor personen uit zijn sociale klasse ongebruikelijk was - een vlugschrift Een man een man! Wat is een brandmeester anders dan een sjouwerman?, waarin hij de rol van de bevelvoerende brandmeesters als nutteloos en sta-in-de-weg beschouwde en hen in rangorde plaatste onder de mannen die het werkelijke werk deden. De aanleiding voor zijn protest was een geschil over geld. Bij het uitrukken en het blussen van de brandweer keerde de gemeente een premie uit, die onder de spuitgasten werd verdeeld. Was een van de brandlui niet komen opdagen, dan werd zijn deel teruggestort in de gemeentekas. Klaas Ris meende, dat dit deel verdeeld moest worden onder de mannen die wel hadden meegedaan aan de werkzaamheden.

Hij nam deze kwestie hoog op. Hij publiceerde meerdere brochures over het onderwerp en richtte zich tot de gemeenteraad, kranten, ministers en zelfs tot de koning. Het leverde hem uiteindelijk niets op en hij werd oneervol ontslagen. Na zijn ontslag bleef Ris doorgaan in zijn strijd voor het “recht voor den werkman”. Via brochures en krantenartikelen werd hij een bekende Amsterdammer, die zelfs de aandacht trok van de schrijver Multatuli. Deze laatste publiceerde in 1864 een gezinsbudget waarmee een werkman moest zien rond te komen, gebaseerd op gegevens die door Klaas Ris waren verstrekt. Achteraf zou komen vast te staan, dat deze gegevens niet geheel correct waren, doordat Klaas enkele inkomsten verzwegen had, waaronder het beschikken over gratis brandstof.

Ris was meer en meer overtuigd van zijn strijd tegen de “binnenlandse slavernij” en wist een groep van medestanders om zich heen te groeperen. Naast de strijd tegen het onrecht aangedaan door de autoriteiten werd mede op initiatief van Klaas Ris in1868 de Amsterdamse Bouwmaatschappij ter verkrijging van Eigen Woningen opgericht. Deelnemers betaalden wekelijks een dubbeltje dat gebruikt zou worden voor de bouw van huizen die door loting zouden worden toebedeeld aan de leden. Na een huurperiode van 20 jaar zouden de bewoners eigenaar van het huis worden. Dit initiatief trok vanzelfsprekend veel geïnteresseerden, maar al snel werden er beschuldigingen geuit van fraude en diefstal door de bestuursleden. Aan Klaas Ris werd niet getwijfeld, hoewel hij een van de eersten was die een nieuw pand betrok.

Door zijn optreden als voorvechter voor de werkende klasse werd Klaas Ris al snel een pionier van de opkomende socialistische arbeidersbeweging in Amsterdam. Vanaf 1872 werden er volksvergaderingen gehouden – mede onder invloed van Marx en zijn Internationale, die in 1872 als spreker in Amsterdam was -, waarin Ris duidelijk zijn aanwezigheid profileerde. Zijn optreden werd echter niet beschreven als een serieuze politieke en sociale verhandeling, maar meer als een voorstelling vol met grappen gericht tegen de burgemeester en zijn ordehandhavers.

Ook het spektakel ging hij niet uit de weg. Het Kermisoproer van 1876 werd door Klaas Ris aangegrepen om het “onredelijke” optreden van de overheid aan de kaak te stellen. En plein public toonde hij de gewonden met verband en al en haalde hij de weduwe Pogge met haar 4 kinderen naar voren, wier man bij het oproer was omgekomen. Om zijn grieven naar aanleiding van het oproer verder te onderstrepen besloot hij in 1877 met twee medestanders naar de halfjaarlijkse ontvangst van koning Willem IIIin het Paleis op de Dam te gaan. Toen hij de koning vroeg of deze "er niet voor kon zorgen dat 'volksverneuker' Den Tex" (de Amsterdamse burgemeester Cornelis den Tex) "van zijn hoge post zou worden verwijderd" werd deze zo kwaad, dat hij Ris lietverwijderen.

Mede door het publieke rumoer dat Klaas Ris had veroorzaakt werd in 1880 de Sociaal-Democratische Bond in Amsterdam opgericht. Ris trad wel toe tot de bond, maar zijn leidersfunctie werd overgenomen door jongeren. De laatste jaren van zijn leven was hij petroleumventer in de Jordaan. In februari 1902 overleed Klaas Ris. Door inzamelingen van de Amsterdamse socialisten werd een monumentaal graf op de Nieuwe Oosterbegraafplaats gekocht, waarop een steen met zijn portret en de bede Zijn geest leve voort. Het graf werd in 1950 door de PvdA aangekocht om zo het graf en de gedenksteen voor het nageslacht te bewaren.

Wikipedia

https://socialhistory.org/bwsa/biografie/ris

http://www.onsamsterdam.nl/component/content/article/921-nummer-4-a...

Do you have supplementary information, corrections or questions with regards to Klaas (Simons) RIS?
The author of this publication would love to hear from you!


Timeline Klaas (Simons) RIS

  This functionality is only available in Javascript supporting browsers.
Click on the names for more info. Symbols used: grootouders grandparents   ouders parents   broers-zussen brothers/sisters   kinderen children

Ancestors (and descendant) of Klaas (Simons) RIS

Klaas (Simons) RIS
1821-1902

1847

With Quick Search you can search by name, first name followed by a last name. You type in a few letters (at least 3) and a list of personal names within this publication will immediately appear. The more characters you enter the more specific the results. Click on a person's name to go to that person's page.

  • You can enter text in lowercase or uppercase.
  • If you are not sure about the first name or exact spelling, you can use an asterisk (*). Example: "*ornelis de b*r" finds both "cornelis de boer" and "kornelis de buur".
  • It is not possible to enter charachters outside the standard alphabet (so no diacritic characters like ö and é).



Visualize another relationship

Sources

  1. huwelijk https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/35444316

Matches in other publications

This person also appears in the publication:

Historical events

  • The temperature on April 7, 1821 was about 9.0 °C. Wind direction mainly southwest. Weather type: betrokken regen. Source: KNMI
  •  This page is only available in Dutch.
    De Republiek der Verenigde Nederlanden werd in 1794-1795 door de Fransen veroverd onder leiding van bevelhebber Charles Pichegru (geholpen door de Nederlander Herman Willem Daendels); de verovering werd vergemakkelijkt door het dichtvriezen van de Waterlinie; Willem V moest op 18 januari 1795 uitwijken naar Engeland (en van daaruit in 1801 naar Duitsland); de patriotten namen de macht over van de aristocratische regenten en proclameerden de Bataafsche Republiek; op 16 mei 1795 werd het Haags Verdrag gesloten, waarmee ons land een vazalstaat werd van Frankrijk; in 3.1796 kwam er een Nationale Vergadering; in 1798 pleegde Daendels een staatsgreep, die de unitarissen aan de macht bracht; er kwam een nieuwe grondwet, die een Vertegenwoordigend Lichaam (met een Eerste en Tweede Kamer) instelde en als regering een Directoire; in 1799 sloeg Daendels bij Castricum een Brits-Russische invasie af; in 1801 kwam er een nieuwe grondwet; bij de Vrede van Amiens (1802) kreeg ons land van Engeland zijn koloniën terug (behalve Ceylon); na de grondwetswijziging van 1805 kwam er een raadpensionaris als eenhoofdig gezag, namelijk Rutger Jan Schimmelpenninck (van 31 oktober 1761 tot 25 maart 1825).
  • In the year 1821: Source: Wikipedia
    • June 19 » Decisive defeat of the Filiki Eteria by the Ottomans at Drăgășani (in Wallachia).
    • June 24 » The Battle of Carabobo takes place. It is the decisive battle in the war of independence of Venezuela from Spain.
    • July 19 » Coronation of George IV of the United Kingdom.
    • July 23 » While the Mora Rebellion continues, Greeks capture Monemvasia Castle. Turkish troops and citizens are transferred to Asia Minor's coasts.
    • August 21 » Jarvis Island is discovered by the crew of the ship, Eliza Frances.
    • November 28 » Panama Independence Day: Panama separates from Spain and joins Gran Colombia.
  • The temperature on February 3, 1847 was about 1.0 °C. Wind direction mainly north-northeast. Weather type: half bewolkt. Source: KNMI
  •  This page is only available in Dutch.
    De Republiek der Verenigde Nederlanden werd in 1794-1795 door de Fransen veroverd onder leiding van bevelhebber Charles Pichegru (geholpen door de Nederlander Herman Willem Daendels); de verovering werd vergemakkelijkt door het dichtvriezen van de Waterlinie; Willem V moest op 18 januari 1795 uitwijken naar Engeland (en van daaruit in 1801 naar Duitsland); de patriotten namen de macht over van de aristocratische regenten en proclameerden de Bataafsche Republiek; op 16 mei 1795 werd het Haags Verdrag gesloten, waarmee ons land een vazalstaat werd van Frankrijk; in 3.1796 kwam er een Nationale Vergadering; in 1798 pleegde Daendels een staatsgreep, die de unitarissen aan de macht bracht; er kwam een nieuwe grondwet, die een Vertegenwoordigend Lichaam (met een Eerste en Tweede Kamer) instelde en als regering een Directoire; in 1799 sloeg Daendels bij Castricum een Brits-Russische invasie af; in 1801 kwam er een nieuwe grondwet; bij de Vrede van Amiens (1802) kreeg ons land van Engeland zijn koloniën terug (behalve Ceylon); na de grondwetswijziging van 1805 kwam er een raadpensionaris als eenhoofdig gezag, namelijk Rutger Jan Schimmelpenninck (van 31 oktober 1761 tot 25 maart 1825).
  • In the year 1847: Source: Wikipedia
    • The Netherlands had about 3.1 million citizens.
    • March 9 » Mexican–American War: The first large-scale amphibious assault in U.S. history is launched in the Siege of Veracruz.
    • March 29 » Mexican–American War: United States forces led by General Winfield Scott take Veracruz after a siege.
    • April 16 » Shooting of a Māori by an English sailor results in the opening of the Wanganui Campaign of the New Zealand Wars.
    • July 26 » Liberia declares its independence.
    • September 6 » Henry David Thoreau leaves Walden Pond and moves in with Ralph Waldo Emerson and his family in Concord, Massachusetts.
    • November 29 » Whitman massacre: Missionaries Dr. Marcus Whitman, his wife Narcissa, and 15 others are killed by Cayuse and Umatilla Indians, causing the Cayuse War.
  • The temperature on February 11, 1902 was between -5.1 °C and 2.1 °C and averaged -1 °C. There was 5.5 hours of sunshine (57%). Source: KNMI
  • Koningin Wilhelmina (Huis van Oranje-Nassau) was from 1890 till 1948 sovereign of the Netherlands (also known as Koninkrijk der Nederlanden)
  • In The Netherlands , there was from August 1, 1901 to August 16, 1905 the cabinet Kuijper, with Dr. A. Kuijper (AR) as prime minister.
  • In the year 1902: Source: Wikipedia
    • The Netherlands had about 5.2 million citizens.
    • January 28 » The Carnegie Institution of Washington is founded in Washington, D.C. with a $10 million gift from Andrew Carnegie.
    • March 6 » Real Madrid CF is founded.
    • March 18 » Macario Sakay issues Presidential Order No. 1 of his Tagalog Republic.
    • May 8 » In Martinique, Mount Pelée erupts, destroying the town of Saint-Pierre and killing over 30,000 people. Only a handful of residents survive the blast.
    • June 24 » King Edward VII of the United Kingdom develops appendicitis, delaying his coronation.
    • August 22 » Cadillac Motor Company is founded.

About the surname RIS

  • View the information that Genealogie Online has about the surname RIS.
  • Check the information Open Archives has about RIS.
  • Check the Wie (onder)zoekt wie? register to see who is (re)searching RIS.

When copying data from this family tree, please include a reference to the origin:
Jan Jaap Schoone, "Schoone-Strijk genealogie", database, Genealogy Online (https://www.genealogieonline.nl/schoone-strijk-genealogie/I47744.php : accessed June 13, 2024), "Klaas (Simons) RIS (1821-1902)".