Genealogy Richard Remmé, The Hague, Netherlands » Claes (Nicolaas) van Egmond (± 1280-1305)

Personal data Claes (Nicolaas) van Egmond 

• Alternative name: Nicolaas (Claes) van Egmond
• He was born about 1280.
• He died on May 21, 1305.
• A child of Gerard II van Egmond and Elisabeth van Strienen
• This information was last updated on December 4, 2022.

Household of Claes (Nicolaas) van Egmond

He is married to Elisabeth van Heemskerck.

They got married

Child(ren):

1. Liesbeth? van Egmond  ± 1285-± 1330 

Notes about Claes (Nicolaas) van Egmond

rob_gomes.ged

REF/AFN/Custom: 8147 /  / , Zijn nakomelingschap is onzeker. Ridder; hij werd op 31-10-1303 beleend te Heemstede.
Name: Claes van /Egmond/
Sex: Male
Modify Date: 14 Sep 1997
Birth:
Christening:
Death: 21 May 1305
Burial:
Father: Gerard II van /Egmond/ [8142], (b. , ), (d. 18 May 1300, ), Hij is vermeld samen met zijn vader in 1283 en 1288.
Ridder, vermeld tussen 1283 en 1299.
Hij was reeds in 1228 door de abt als leenvolger van zijn vader in de abdijlenen gemaakt.
Hij komt meermalen voor in de omgeving van de graven Floris V en Jan I.
Borg voor graaf Floris V (1292).
Na de dood van graaf Floris V sloot hij zich, evenals zijn vader, aan bij de Engelsgezinde partij en was een der afgezondenen naar Engeland in 1297.
Op 24 aug 1299 trad hij op als borg van heer Jan van Renesse en getuigde op 7 nov 1299 voor graaf Jan I.
Abdij van Egmond; toegangsnummer: 356; 4. Regestenlijst:
1091288 October 31 (in vigilia Omnium Sanctorum)
Florentius, abt van Egmonda, verklaart, dat de leengoederen, welke heer Wilhelmus de Hecmunda van de abdij houdt, zullen vererven op den oudsten zoon uit het wettig huwelijk van Gerardus, zoon van Wilhelmus, indien Geraldus vóór Wilhelmus sterft.
Afschrift (Inv.no. 3, fol, 50).
Mother: Elisabeth van /Strijen/ [8145], (b. , ), (d. 16 Dec 1297, )
Marriage (1): Elisabeth van /Heemskerk/, m.
     Daughter: Lijsbeth van /Egmond/ [12002], (b. , ), (d. , )

==============================================================

Nikolaus, +1305
F1. Elisabeth

==============================================
3e zoon

E: deel 1 Heemskerk Vianen Heenvliet.htm

Conclusie:
Dat Gerard II een zoon met naam Claas heeft gehad staat vast door een
schenking in 1315 aan het klooster Egmond door Wouter van Egmond ter
nagedachtenis aan hemzelf en zijn broer Nicolaas.

Het is echter onvoorstelbaar dat deze Claas van Egmond dezelfde
persoon is die reeds ca. 1285 huwde met Elisabeth van Heemskerk.
Hoogstwaarschijnlijk is voornoemde Claas een jongere broer van
Gerard II of een telg van de in Heemskerk reeds gegoede tak van
Egmond-Merenstein.

E: deel 1 Heemskerk Vianen Heenvliet.htm

Egmond deel 1 Heemskerk Vianen Heenvliet
Sinds in 1958 Dek zijn werk over de heren en graven van Egmond
schreef heeft niemand zich meer zorgen gemaakt over de stamboom. Wie
zijn werk bestudeerd ziet met betrekking tot de oudste generaties
verwijzingen naar eerdere baanbrekende artikelen van vader en zoon
Beelaerts van Blokland in de Nederlandse Leeuw van 1914 en 1938.
Later heeft Groesbeek in zijn kastelenboek van Noord-Holland nog de
aandacht gevestigd op enkele oudere generaties die de voornoemde
heren niet bekend waren of onbetrouwbaar leken. Sindsdien is er
nauwelijks meer gekeken of een en ander wel 100% klopt. Met deze
bijdrage wil ik met een kritische benadering enkele aangenomen
filiaties en feiten opnieuw bekijken.

Met een 13e-14e eeuwse Claas van Egmond wil ik nu van wal steken.
Volgens de gangbare opvatting heeft het echtpaar Gerard II van
Egmond (+ 1300) en Elisabeth van Strijen (+ 1297) een vijftal
kinderen: Willem III, Wouter, Claas, Jan en Aleijd. De derde zoon
Claas wordt geacht te zijn gehuwd met een Elisabeth van Heemskerk,
dochter van ridder Hendrik van Heemskerk, waardoor hij een huis in
Heemskerk verwierf dat hij op 21 oktober 1303 in leen opdroeg aan
heer Nicolaas, heer van Putten en Strijen. Volgens de genealogie
overleed Nicolaas van Egmond op 21 mei 1305. Zijn vrouw Elisabeth
van Heemskerk maakte op 28 april 1319 haar testament. Hun dochter
Lijsbeth was gehuwd met Zweder II van Vianen, heer van Vianen, geb.
ca. 1275 en dood voor 4 december 1333. Kleindochter Elisabeth van
Vianen huwde later met de Zeeuwse edelman Jan van Heenvliet, heer
van Heenvliet, geb. 1289 en dood voor 27 maart 1345. Als weduwnaar
van Elisabeth zou hij nog tweemaal hertrouwen.

Volgens Kort moet het huwelijk van Jan en Elisabeth dateren uit of
kort vóór 1310 aangezien Jan in dat jaar schout van Polsbroek was.
Deze functie in een gebied dat zo ver van Heenvliet af ligt, kon hij
slechts aan zijn vrouw ontleend hebben, waarna Kort voor hem een
huwelijk veronderstelde met een dochter van Gijsbert uten Goye (+
1313/14) om een latere neef-aanduiding tussen Vianen en Heenvliet te
verklaren. Zondervan toonde echter in 1993 aan dat Jan van Heenvliet
met een Elisabeth van Vianen moet zijn gehuwd en naar zijn mening
zelfs met de oudste dochter van Zweder van Vianen. Bij deze laatste
opvatting twijfel ik aan de juistheid ervan aangezien Vianen middels
het huwelijk van Heilwig van Vianen aan de bekende Willem van
Duivenvoorde toeviel.

Bij Zondervan bleef de huwelijksdatering van ca.1310 gehandhaafd.
Met deze datering is niets mis mee maar daar wil ik de opmerking
maken dat voor Kort duidelijk was dat Jan van Heenvliet in 1310
gehuwd was omdat hij toen in Polsbroek schout was. Volgens Ben de
Keijzer was Jan van Heenvliet's moeder een dochter van Jan van
der Lede, heer van der Lede. Deze tak van de Van Arkel's waren
oorspronkelijk heer van de Lede, Haastrecht en Vlist, de omgeving
van Polsbroek, zodat het niet verwonderlijk is dat Jan van Heenvliet
daar in 1310 een schoutfunctie vervulde, gezien hij dit aan zijn
moeder of haar verwanten kan hebben ontleend. De huwelijksdatering
van 1310 is dus geen hard feit. Jan van Heenvliet is in 1289 geboren
en was in 1310 dus nog maar 21 jaar. Hij had dus nog tijd genoeg om
een huwelijkspartner te zoeken.

Elisabeth van Vianen was op 13 juli 1337 reeds overleden als haar
zus Heilwig, vrouwe van Vianen, en haar man Willem van Duivenvoorde
verklaren dat Elisabeth's zoon Hugo van Heenvliet als enige het
Vianense leen Welgeboren had georven. Tante Heilwig van Vianen was
in 1326 met Willem van Duivenvoorde gehuwd. Ze mag worden
verondersteld de oudste dochter van haar vader te zijn geweest.
Zondervan ontleende aan het handschrift van Arnout van Buchell haar
wapenkwartieren. Heilwig's moederlijke afstamming bevat de
volgende kwartieren: Egmond-Heemskerk-Strijen-Ooij, zodat dit
ongetwijfeld ook op haar jongere zus betrekking zal hebben.

Elisabeth van Vianen zal kort na het huwelijk van haar oudste zus
zijn gehuwd. Haar zoon Hugo wordt in 1245 beleend en moet derhalve
minimaal 18 jaar, dus uiterlijk geboren zijn in 1327. Naast Hugo
moet ze ook nog een Zweder en een Dirk als zonen hebben gehad, en
volgens Zondervan ook nog een zoon Jan. Volgens Kort schijnt Jan van
Heenvliet in 1330 te zijn hertrouwd, waar ik dus dan een vraagteken
bij moet plaatsen vanwege het geringe tijdsbestek waarin Elisabeth
van Vianen haar kinderen ter wereld moet hebben gebracht. Aangezien
Jan ook nog een dochter Jutta kreeg die uit 1331 of iets eerder moet
stammen (in 1343 was ze al gehuwd en dus minimaal 12 jaar) lijkt het
met logischer uit te gaan van het bekende feit dat Elisabeth op 13
juli 1337 dood blijkt te zijn. Ze zal wellicht kort voor die tijd
zijn overleden. Gezien de snelle geboorte van haar oudste zoon Hugo
zal Elisabeth van Vianen bij haar huwelijk al een procreatieve
leeftijd hebben bereikt die volgens Zondervan toen tenminste op 16 a
17 jaar lag. Zelf ga ik daarvoor meer uit van minimaal 15 jaar. Als
Hugo in 1327 geboren is zal het huwelijk van Elisabeth van Vianen en
Jan van Heenvliet eveneens in 1326 zijn gesloten. Afhankelijk van
de inschatting zal Elisabeth dus tussen 1309 en 1311 zijn geboren
met nog een oudere zus boven haar. Het huwelijk van haar vader
Zweder van Vianen zal derhalve met een kleine marge op rond 1305 te
dateren zijn.

Volgens de wapenkwartieren van dochter Heilwig was zijn vrouw een
Van Egmond bij een Van Heemskerk-moeder. Normaal gesproken wordt
vaak een generatieduur van 30 jaar gehanteerd maar omdat we hier met
een vrouwelijke generatie te doen hebben lijkt me een periode van 20
jaar meer van toepassing. Het huwelijk van Claas van Egmond met
Elisabeth van Heemskerk zal derhalve op rond 1285 te plaatsen zijn.
Elisabeth was volgens Van Wimersma Greidanus een dochter van de uit
1280 bekende ridder Hendrik van Heemskerk. Eveneens conform
voornoemde overweging zou deze heer Hendrik van Heemskerk dus rond
1265 getrouwd zijn. Hij wordt gezien als een jongere broer van
ridder Arnold van Heemskerk die al in het begin van de jaren vijftig
huwde. Deze wetenschap biedt ook alle ruimte om zonodig het huwelijk
van heer Hendrik nog enigzins te vervroegen. In 1280 had ook Hendrik
van Heemskerk de ridderlijke stand bereikt. Dat blijkt uit zijn
betiteling toen hij tienden in de Poel aan de heer van Voorne
verkocht. Hij was gehuwd met een dochter van vermoedelijk de nobilis
Bertold van Ooij (vermeld 1242-1265). Wellicht dat heer Hendrik van
Heemskerk valt aan te merken als stamvader van de in mannelijke lijn
uit de Van Heemskerk's afstammende Van Poelenburgs.

Het huwelijk ca. 1285 van Claas van Egmond, de derde zoon van het
echtpaar Gerard II van Egmond (+ 1300) en Elisabeth van Strijen (+
1297), strookt echter niet met de bekende en te reconstrueren
genealogische dateringen. Zo huwde zijn oudere broer Wouter van
Egmond pas in 1309. In december 1327 is n.l. sprake dat diens oudste
zoon Jan I "corteliken zine jaeren hebben zoude" en dan
leenhulde zou moeten doen. Ergens in 1328 moet hij leenrechtelijk
meerderjarig (18 jaar) zijn geworden omdat hij in dat jaar bij
Kassel meevocht tegen de Vlaamse opstandelingen. De oudste broer
Willem III van Egmond volgde in 1304 zijn grootvader Willem II op
als heer van Egmond. Bij zijn overlijden in 1311 was zijn huwelijk
met zijn vrouw Margaretha van Blankenheim nog kinderloos.

Grootvader Willem II van Egmond stond in 1248 nog onder de voogdij
van zijn verwant Wouter van Egmond (van Merenstein) hetgeen
impliceert dat Willem op dat moment in 1248 de leeftijd van 18 jaar
nog niet had bereikt. Willem II van Egmond is dus geboren in of na
1230 als zoon van Gerard I van Egmond (+ 1242) en diens eerste vrouw
Beatrix van Haarlem. In een oorkonde van 31 december 1252 komen we
Willem II vervolgens weer tegen zodat hij dan ongetwijfeld mondig
zal zijn geweest. Rond die tijd moet hij namelijk ook gehuwd zijn.
In 1266 vond het huwelijk plaats tussen zijn dochter Halewina van
Egmond en Hendrik van Cuijk, burggraaf van Leiden. Halewina moet dus
op dat moment minimaal 12 jaar zijn geweest en dus minstens in 1254
zijn geboren. Qua voornaam blijkt ze niet te zijn vernoemd naar haar
grootmoeder Beatrix zodat we boven Halewina nog een oudere maar jong
overleden zus [Beatrix] mogen verwachten. Deze zal dan wellicht in
1253 geboren zijn hetgeen een huwelijk van Willem II van Egmond in
of rond 1252 waarschijnlijk maakt. We mogen dan in ieder geval
constateren dat Willem, als hij in of kort na 1230 geboren is, op
jeugdige leeftijd gehuwd is. Willem II van Egmond's oudste zoon
Gerard zal dus op zijn vroegst pas in 1255 geboren kunnen zijn en
wellicht zelfs iets later. Een huwelijk van Gerard II van Egmond en
Elisabeth van Strijen kunnen we dus gerust rond 1280 inschatten. Dat
Gerard II een zoon met naam Claas heeft gehad staat vast door een
schenking in 1315 aan het klooster Egmond door Wouter van Egmond ter
nagedachtenis aan hemzelf en zijn broer Nicolaas.

Het is echter onvoorstelbaar dat deze Claas van Egmond dezelfde
persoon is die reeds ca. 1285 huwde met Elisabeth van Heemskerk.
Hoogstwaarschijnlijk is voornoemde Claas een jongere broer van
Gerard II of een telg van de in Heemskerk reeds gegoede tak van
Egmond-Merenstein.

Hans Vogels

Literatuur:
W.A. Beelaerts van Blokland,
De afkomst van het geslacht van
Egmond van Merenstein', in: De Nederlandsche Leeuw, jaargang XXXII
(1914), kolom 354-362.
P. Beelaerts van Blokland,
De oudere generaties van het geslacht
der Heeren van Egmond', in: De Nederlandsche Leeuw, jaargang LVI
(1938), kolom 24-30, 60-44.
A.W.E. Dek,
Genealogie der Heren en Graven van Egmond',
's-Gravenhage 1958.
J.W. Groesbeek,
Middeleeuwse kastelen van Noord-Holland, hun
bewoners en bewogen geschiedenis', Haarlem 1981, blz. 141-145,
189-201, e.a.
J.C. Kort,
De heren van Heenvliet tot 1400', in: De
Nederlandsche Leeuw, jaargang XCV (1978), kolom 115-118.
G.J.J. van Wimersma Greidanus,
Kwartieren Greidanus-Jaeger in
Stamreeksen', in: Werken uitgegeven door het Koninklijk
Nederlandsch Genootschap voor Geslacht- en Wapenkunde, deel XII
(1994), reeksen 511 Van Heemskerk; 504 Van Egmond; 348 Van Vianen;
347 Van Heenvliet.
J.W. Zondervan,
De vrouwen van Randerode en van Zandenburg
(Veere)', in: De Nederlandsche Leeuw, jaargang CX (1993), kolom
475-517.

© Hans Vogels

Do you have supplementary information, corrections or questions with regards to Claes (Nicolaas) van Egmond?
The author of this publication would love to hear from you!

Timeline Claes (Nicolaas) van Egmond

Click on the names for more info. Symbols used:  grandparents    parents    brothers/sisters    children