Genealogy Gomes » Jacob Jansz Verberne (-1713)

Personal data Jacob Jansz Verberne 

• Also known as Jacob Kousseman.
• He was born on March 3, 1663/64 in Lierop (gem. Someren, NBr).
• Profession: handelaar in textiel (1704); winkelier, koopman in kleding.

  Huwelijksgetuige: Judocus (Joost) Verberne

• Property: handtekening 1711.
• He died on May 18, 1713 in Den Burg (Texel, NH), he was 50 years old.

  Hij is overleden tussen de vermelde datum en 21 Jun 1714

• A child of Johannes (Jan) Judocusz Verberne and Johanna Schenaerts (=Jenneke Jans)
• This information was last updated on March 26, 2023.

Household of Jacob Jansz Verberne

He is married to Marijtje Jans Verhees.

Their notice of marriage was on February 9, 1692 in Lierop (gem. Someren, NBr).

Getuigen bij de ondertrouw: Judocus Verberne en Henricus Bartelse van Woldere

Getuigen bij het huwelijk: Hendricus Franse van de Warenburgh en Petrus Joosten Verberne

Child(ren):

1. Jan Jacobsz Verberne  1694-1767 
2. Jannetje Jacobs Verberne  1698-1759
3. Geertruij Jacobs Verberne  1702-1774 
4. Jillis Jacobsz Verberne  1705-1773 
5. Pieter Jacobsz Verberne  1708-???? 
6. Andries Jacobsz Verberne  1708-1773 
7. Jan Jacobsz Verberne  1710-????

Notes about Jacob Jansz Verberne

De naam Verberne komt op Texel voor het eerst voor bij de doop van de kinderen van Jacob Jansz Verberne en Maritie Jans Verhees in de jaren 1702-1708. Een generatie later blijkt, dat het gezin groter geweest moet zijn dan uit het doopboek moet zijn af te leiden. De oudste kinderen moeten dus elders zijn gedoopt. De voorvoegsels "Ver" in de namen van het echtpaar deden al afkomst uit Zuid-Nederland vermoeden. In Brabant was de naam Verberne in de 17e eeuw vrij algemeen. De heer H.W.J. Verberne, Vught, vond tenslotte het huwelijk van het Texelse stamechtpaar in Lierop (Noord-Brabant). Ook de doop van Maritie Verhees was aldaar opgetekend.
De afstamming van Jacob Jansz Verberne kon in eerste instantie nog niet worden achterhaald. Bij zijn ondertrouw in 1692 was Judocus (Joost) Verberne getuige; misschien was dit dezelfde als Joost Michielsz Verberne (geb. 1672 te Lierop, overleden 1739 te Den Helder), die in 1702 op Texel als getuige optrad bij de doop van Geertuij Jacobs Verberne. Later zijn alsnog zijn voorouders gevonden,
Jacob Jansz Verberne zou b.v. een zoon geweest kunnen zijn van Jan Marcelisz (=Michielsz?) Verberne, tinnegieter van beroep en enkele malen schepen van Eindhoven, die gehuwd was met Jenneke Jans, dochter van Jan Hendriksz Schenaerts (Gem. Archief Eindhoven, 19-10-1648, R44).
Volgens de heer H.W.J. Verberne werd reeds in 1578 Goordt (Joost?) Janssoon Verberne als schepen van Lierop vermeld.
De betekenis van de naam moet waarschijnlijk worden gezocht in het plaatsje Bern bij Heusden of misschien in het klooster Berne nabij Heeswijk. Op Texel werd de eerste tijd de naam nog wel eens als VerBern of Van Benne geschreven.

---
Omstreeks 1700 vestigde zich op Texel een Jacob Jans(s)en Verberne, geboren in Noordbrabant, vermoedelijk in de omgeving van Lierop (Asten? - waar thans nog Verberne's wonen, of Helmond?). Zijn doop staat in het doopboek van Lierop, dat nu op 15-07-1664 begint, niet ingeschreven; uit op Texel gevonden acten kan worden afgeleid dat hij in 1664 of 1665 is geboren. In het Liber Matrimonium van Lierop is zijn huwelijk wel ingeschreven: op 09-02-1692 ondertrouwt hij en op 03-03-1692 trouwt hij aldaar met Maria Janse Verhees. Zij was een dochter van Johannes Andries Verhees en Johanna van Dijck en was te Lierop gedoopt op 24-02-1672. De bruid was dus juist 20 jaar en de bruigom 27 of 28 jaar.
Het is zeer waarschijnlijk dat Jacob Jansen Verberne (ook wel eens Verbern of Verbarn genoemd) behoorde tot de groep handelaren die men "Teuten" noemt: kooplieden die uit de Peel (voornamelijk de Belgische) vroeg in het voorjaar, bepakt met hun mars naar het Noorden trokken, daar hun waren aan de man brachten en laat in het najaar weer naar hun woonsteden terugkeerden. Er zijn gevallen gevonden waarbij dergelijke lieden ergens een winkel hadden in de zomer, b.v. te Alkmaar en ook lieden die zich blijvend ergens vestigden. Dit laatste moet ook het geval zijn geweest met Jacob Jansen Verberne. De archivaris Dr. M. Bussles (Hasselt B) heeft over de Teuten en hun handel geschreven in "Het Oude Land in Loon" Jaargang XII.
Jacob Jansen Verberne werd meermalen tezamen aangetroffen met een Joost Michiels Verberne, die wel in Lierop is gedoopt, nl. op 23-11-1672 als derde kind en eerste zoon van Michaëlis Joste (Joost) Verberne (geb ca 1643) en Gerarda Gerardi van Goch (geb ca.1648). Of Joost Michiels Verberne familie was van Jacob Jansen Verberne kon niet worden vastgesteld; het lijkt niet onmogelijk, want bij het eerste kind van het echtpaar Jacob Verberne - Verhees dat op Texel gedoopt werd was Joost Michiels Verberne peter, waarvoor dikwijls familieleden werden aangezocht.
Op 29-10-1704 kocht Joost Michiels Verberne een huis aan de Binnenburg te Den Burg voor f 290,= gulden. Na zijn dood werd dit verkocht - hij heeft er nooit in gewoond. Op 18-10-1713 kocht Joost Michiels Verberne (woonachtig te Lierop in de Meijerij van den Bosch) in Den Helder een huis, huisje en akkerland waar hij toen ging wonen: hij werd toen een dekenman genoemd (handelaar in dekens verm.). Op 19-10-1713 heeft hij het aan de stok met de justitie te Huisduinen: "Joost Verberne, tegenwoordig op dezen lande", die hout van het terrein van een Jan Simons Voogd had gehaald (gegapt?). Op 30-11-1713 krijgt hij een aanmaning om het restant van f 200,= kooppenningen van een tuintje te betalen (rechterlijk archief te Huisduinen). Op 07-06-1710 (oudrechterlijkarchief van Wieringen) had Joost Michiels Verberne moeilijkheden met het gerecht aldaar, omdat telkens als hij op het eiland Wieringen kwam voor koopmanschap, geen "armengeld" betaalde, wat hij blijkbaar wel behoorde te doen.
Joost Michielsz Verberne overlijdt eind april 1739 - dit blijkt uit de "Impost op het overlijden" van Den Helder: "Joost Verberne lijk f 3=0=0" (datum 30-04-1739) - hij was 67 jaar oud. Een van zijn erfgenamen, een Thomas Verberne uit Helmond, komt naar het Noorden om de erfenis te regelen en geeft aan Jan Jacobs Verberne (de oudste zoon van Jacob Jansen Verberne) volmacht namens alle overige erfgenamen. Zeer waarschijnlijk is Joost Michielsz V. altijd ongehuwd gebleven. Zoals reeds werd vermeld werkte Jacob Jansen Verberne veel (?) met Joost Michielsz Verberne samen: ze waren beide marskramer en zijn tezamen in Schagen en in 1710 samen op Wieringen gesignaleerd.
Het eerste teken van zijn aanwezigdheid op Texel wordt gevonden op 13-11-1702, toen Jacob's dochter Geertruy werd gedoopt (de naam werd als Verberne geschreven); zoals reeds werd vermeld was Joost Michielsz Verberne een der getuigen; de ouders woonden in Den Burg. Bij verdere onderzoekingen is gebleken dat Geertruy het derde kind was van het echtpaar Verberne - Verhees.
Er was reeds een Jan (Jacobs) Verberne, geboren in 1695 of 1696: in een akte van 30-03-1735 wordt hij nl 39 jaar oud genoemd; plaats geboorte is onbekend. Het andere kind was een Jannetje (Jacobs); ook van haar zijn doopdatum noch plaats van geboorte gevonden. Wie de oudste van beide spruiten was, is dus niet bekend.
Er zijn in het Rijksarchief te Haarlem enige acten gevonden waaruit ten opzichte van Jacob Jansen Verberne het een en ander valt af te leiden. Dat hij marskramer was volgt uit een notariële akte waarin staat dat hij "aent Schilt zijnde ..... met zijn mars" enz. In een andere akte staat dat hij "koopman in lakens" was, dit werd doorgehaald en vervangen door "winkelier". In nog een andere gaf hij volmacht aan een handelaar in glas. Hieruit valt af te leiden dat hij marskramer was, winkelier en o.a. in glas en lakens handelde.
Op 23 oktober 1709 taxeerde hij op verzoek met een collega de inboedel van de weduwe Sara Barmentlo (een gegoede familie op Texel), die uit haar eerste huwelijk kinderen had en hertrouwen wilde. Beide taxateurs kwamen tot een bedrag van f 2497,= en 6 stuivers (zonder de juwelen die in Amsterdam getaxeerd moesten worden); een fiks bedrag voor die tijd! De taxatielijst is bewaard gebleven en is interessant om door te lezen, wat betreft de inrichting van een voornaam huis.
Op 25 april 1710 blijft Jacob Jansen borg voor de (eventuele) weduwe en kinderen van iemand die Texel verlaten had ("dat het Eijland Texel geen belastinge zal hebben van weduw of kinderen").
Op 5 juni 1710 ondertekent hij een notarië akte waarin hij verklaart getuige te zijn geweest van een gesprek, waarbij een bepaalde persoon aan een derde last gaf een zilveren lamp uit een kerk te halen. Het lijkt steller dezes niet onmogleijkdat het R.K. kerkbestuur achterstallig was met de betaling van de jaarlijkse som van f 400,= aan de baljuw voor de beperkte godsdienstvrijheid. Dit bedrag was tijdens het pastoraat van de eerste pastoor op Texel na de reformatie (van der Mijs 1623-1633) vastgesteld en is lang gebleven op dit bedrag ofschoon het kerkbestuur er meer dan eens aan "getrokken" heeft. In 1644 werden alle gelden en goederen van de "Statie" in beslag genomen (altaarbenodigdheden al voor f 2000,=) en in 1648 werd op last van Hof van Holland "de Papenkerk en al het silverwerck" geconfisceerd (van der Vlis, blz 106 - zelfde zaak?). Misschien heeft men in 1710 getracht uit vrees voor confiscatie de bewuste lamp te laten onderduiken?
Op 18 mei 1713; Schepenvonnis: "Jacob Verbern" eist 9 gulden van iemand wegens geleverde waren; uitspraak: de schuldenaar moet f 6,= en 10 stuiver betalen plus de kosten van het geding.
De overlijdensdatum van Jacob Jansen Verberne is niet gevonden maar kon wel enigszins benaderd worden: bovengenoemde eis van 18 mei 1713 diende hij zelf in. Op 21 juni 1714 doet de zoon van Jacob dit. In een latere akte wordt syn vrouw weduwe genoemd. Hij zal dus tussen 18 mei 1713 en 21 juni 1714 overleden zijn, ongeveer 50 jaar oud.
De zes kinderen van Jacob Jansen Verberne zijn alle volwassen geworden hetgeen een uitzondering mag heten voor die tijd van grote kindersterfte. Hierbij zij aangetekend dat we volslagen onwetend zijn over de eerste tien huwelijksjaren.
De weduwe (ca 42 jaar oud) bleef met haar 6 minderjarige kinderen van ongeveer 5 tot 18 jaar zitten; misschien heeft ze de winkel aangehouden en kon(den)de oudste(n) al wat verdienen. Bovendien was Jacob Jansen, zoals we later zullen zien zeer gegoed geweest, zodat er van armoede zeker geen sprake zal zijn geweest. Van voogden over de kinderen is niet meer bekend dan dat in 1727 Hendrik Cornelis Dekker en Jan Isbrandsz de Boer voogden waren over de tweeling.
In juli 1722 geeft de weduwe van Jacob Jansen Verberne uitgebreid volmacht aan haar oudste meerderjarige zoon Jan, om namens haar alle rechtshandelingen te verrichten (zij tekent met een kruisje, kon blijkbaar niet schrijven). Het is zeer waarschijnlijk dat zij deze volmacht gaf i.v.m. haar vertrek naar Amersfoort. Er is een akte gevonden van 6 juli 1723 waarin sprake is van een huis in de Warmoesstraat in Den Burg "belend de weduwe Jacob Verberne", maar dat behoeft niet te betekenen dat zij daar toen woonde: de belendingen werden genoemd naar de eigenaar van het perceel. Misschien is het een aanwijzing dat Jacob Jansen Verberne in de Warmoesstraat heeft gewoond. In ieder geval is zijn weduwe naar Amersfoort verhuisd met Jannetje, Geertruy en Andries. Jannetje trouwde op 13 mei 1726 met een Johannes van Raelt, Geertruy op 26 juni 1731 met Abraham van Struyvenberg en Andries op 4 september 1731 met Agnes van 't Geyn, alle drie in Amersfoort.
Omstreeks de tijd van beide laatst genoemde huwelijken overleed Maritie Verhees: op 28 november 1731 werd door de op Texel achtergebleven zonen en hun vrouwen de oudste broer nl. Jan Jacobs Verberne gemachtigd om hun belangen als testamentaire erfgenaam van "wijlen Maritie van wed Jan van Dijck, overleden in de respectieve stad Aamsfoort" te behartigen. Misschien is Maritie met een Jan van Dijck hertrouwd (haar moeder heette ook Van Dijk; er is geen onderzoek naar ingesteld. Toen ze naar Amersfoort verhuisde was ze ca 50 jaar oud en bemiddeld; ze had dus nog best kunnen hertouwen. Dat zij in 1722/23 haar gezin splitste en drie kinderen op Texel achterliet moet toch wel een gewichtige reden hebben gehad, b.v. een tweede huwelijk! Maritie Verhees is 59 jaar geworden.
Jacob Jansen Verberne is een vermogend man geweest; dit kan geconcludeerd worden uit het volgende: toen Geertruy op 26 juni 1731 trouwde met Abraham van Struyvenberg geschiedde dit op huwelijksvoorwaarden, waarvan de acte bewaard is gebleven. Hij was veerschipper op Amsterdam en zijn inbreng van 't veer met toebehoren werd geschat op f 2000,=. Het bedrag echter dat de bruid inbracht werd geraamd op f 7000,= Het echtpaar Jacob Verberne - Verhees had 6 kinderen; dus was vader Jacob minstens f 42.000,= rijk! Een groot bedrag voor die tijd.

---
Uit Den Burg 1622-1830 van Thijs en Miriam Klaassen.

B323 (kad 244) Huis en erf Kneppelbuurt/Warmoesstraat
Dit huis was belast met één lopen abtskoren. In de boomgaard van het huis werden rond 1683 twee kamers gebouwd (B321 en B322).
1704 - 1728 Voor f 585,- kocht Jacob Kousseman, zijn eigenlijke naam was Jacob Jans Verberne, het huis van de erfgenamen van Pieter Dircks Schagen. Hij was getrouwd met Marijtje Jans Verhees en ze waren afkomstig uit het Brabantse Lierop. Hij handelde in textiel en trok met de mars het eiland rond. Kousseman lijkt een logische bijnaam voor hem geweest te zijn. Zijn kinderen verkochten het huis voor f 484,- aan Reijer Dirks Kooijman.

Do you have supplementary information, corrections or questions with regards to Jacob Jansz Verberne?
The author of this publication would love to hear from you!

Timeline Jacob Jansz Verberne

Click on the names for more info. Symbols used:  grandparents    parents    brothers/sisters    children