Family tree Cardinaal » Cornelis Cornelisz. Cardinaal (1741-1804)

Personal data Cornelis Cornelisz. Cardinaal 

• Patronym Cornelisz..
• He was born on October 19, 1741 in Westzaandam, Noord-Holland, Nederland.
• He was christened on January 22, 1764.
• Occupations:
• Molenaar en Koopman.
• Koopman en Houtzager.

  Hij was houtzager met oa. de "Grauwe Eend" gekocht van oom Aris de Boer in januari 1770 voor fl
  4500. (Zie bron einde tekst.) In februari 1767 had hij voor slechts fl710 de paltrok "de Deutel"
  alias "het Herderskind gekocht. Verder kwam daarbij in 1776 "de Herderin" staande achter het
  Breedwater te Koog. Zijn vrouw Neeltje Louw had uit de boedel van haar ouders de helft in de
  oliemolen "de Reus" geërfd. Haar vader had dit aandeel in 1741 gekocht en had ook met deze molen
  gewerkt. Kort voor zijn huwelijk met Aafje had hij de andere helft van deze molen gekocht van
  Klaas Gerritsz. Honig voor fl. 5500. Cornelis heeft niet zelf gewerkt met de molen maar na de
  dood van zijn schoonvader deze verhuurd aan Claas Taan & zoonen. Dat heeft geduurd tot 1796, want
  dan doet hij hem in zijn geheel voor fl.10000 van de hand. Hij was tevens boekhouder / eigenaar
  van een walvisreederij met traankokerij. Gegevens hierover zijn opgetekend in het Dagboek van
  Aafje Gijzen. Op 14 oktober 1773 (p154) gaan Cornelis met zijn vrouw Neeltje Louwe, en oom Aris
  de Boer kijken bij een traan kokerij. Deze mannen waren al jaren geintereseerd in de walvisvaart
  op Groenland. De broers Aris en Michiel de Boer hadden in de jaren 1739 tot 1750 een schip
  uitgereed maar waren daar in 1750 mee gestopt. Maar in 1769 gaan oom Aris en neef Cornelis
  Cardinaal het weer proberen. Oom Aris had geen kinderen meer en het lijkt dat hij zijn neef wilde
  helpen met zijn geld en ervaring.Er werden 2 schepen in de vaart gebracht: "de Hopende Visscher"
  onder commandeur Cornelis Riekels en de "Cornelis en Neletta" (man en vrouw vernoemd) onder
  commandeur Adriaan de Groot. Na de dood van Aris de Boer heeft Cornelis de zaak alleen voortgezet
  tot 1792. In 1798 werd de molen "de Dikkert" eigendom van Cornelis cz. (Br. AG77). De jaren na
  het overlijden van Aafje waren voor Cornelis niet gunstig geweest. De vierde oorlog met Engeland
  had de walvisvaart stilgelegd waardoor de traankokerij geen werk meer had en ook de koopvardij
  ging slecht. De molen "het Herderskind" te Koog doet hij op 23-01-1781 voor maar fl.950 over aan
  een Delftenaar die hem afbreekt en vervoerd naar elders. Voor de verdere zakelijke geschiedenis
  zie AG p.408 ev. 850 Akte van transport door executeurs-testamentair van Cornelis Cardinaal aan
  Abraham Vermooten te Amsterdam van een houtzaagmolen, type paltrok, genaamd 'De Graauwe Eend'
  (verpondingscohier nr. 1432) , met trekzagerij, groot 278 roeden, gelegen in Westzaandam in de
  Molenbuurt aan de Wegsloot . Bron: Toegangsnummer: 176 Archieftitel: Losse Aanwinsten Noord
  Hollands Archief 2. Inventaris,2.04. Bezittingen en rechten,2.04.3. Huizen en
  landerijen,2.04.3.100. Westzaan,2.04.3.101. Westzaandam 2.04.3.101.09. Molenbuurt.

• Religion: doopsgezind.

  Sedert 1778 was hij diaken bij de Doopsgezinde Gemeente. (Het Nieuwe Huis). Hij was ook lid van de
  Kerkeraad van het Nieuwehuis sinds 29-10-1778 ( samen met Klaas Jansz. Sem en Pieter Pietrsz.
  Corver) die ijverde voor een kerkorgel. Dit orgel kwam er op 14-03-1784. In het Oudehuis werd een
  orgel geplaatst op 05-12-1782.

• He died on September 2, 1804 in Westzaandam, Noord-Holland, Nederland, he was 62 years old.
• A child of Cornelis Cardinaal and Grietje de Boer

Household of Cornelis Cornelisz. Cardinaal

(1) He is married to Neeltje Louwe.

They got married on March 13, 1768 at Westzaandam, Noord-Holland, Nederland, he was 26 years old.

Child(ren):

1. Cornelis Cardinaal  1769-1778
2. Neeltje Cardinaal  1771-1785

(2) He is married to Aafje Gijsen.

Op 07-07-1780 gaan Cornelis Cardinaal, Aafje Gijsen en haar moeder naar notaris Simon Jongewaard
jr. om een huwelijkscontract op te laten maken. (Bron Rijksarchief Haarlem NA. deel 5480 akte
4209). Het contract omvat zes punten. 1) er zal geen gemeenschap van goederen zijn; 2) de
gemaakte winsten en de geleden verliezen gedurende dit huwelijk zullen, als hij het eerste
sterft, gelijk verdeeld worden, maar als zij als eerste overlijdt, zijn die geheel voor zijn
rekening. 3) als hij eerst sterft en er zijn uit dit huwelijk geen kinderen in leven, dan krijgt
zij fl.30000 benevens de inboedel; zijn kleren met toebehoren echter en de kleding en sieraden
van zijn overleden vrouw zijn bestemd voor zijn dochter Neeltje; 4) als zij eerst sterft en er
zijn een of meer kinderen, dan krijgt hij een kindsgedeelte(waarin begrepen zullen zijn vijf
aaneengedamde stukken land, samen 2226 roeden groot, gelegen ten westen van de houtzaagmolen "de
Grauwe Beer", die haar moeder haar ten huwelijk meegeeft en die getaxeerd worden op fl.2000. 5)
overlijdt zij kinderloos, dan erft hij de inboedel en daar boven de helft van haar nalatenschap,
maar haar sieraden zijn in het 4de en 5de geval bestemd voor haar erfgenamen; 6) als er kinderen
zijn, zal de langstlevende een voogd of voogdes kiezen uit de familie van de overledene.
Cornelis, Aafje en moeder Gijsen ondertekenen de akte en de twee getuigen. Een daarvan is de oude
Willem Bogh, de meesterknecht van "de IJsvogel" en de trouwe steun bij het zakendoen en bij
onweer. De tweede is Dirk Jan Heeteren.

They got married on July 23, 1780 at Westzaandam, Noord-Holland, Nederland, he was 38 years old.

Child(ren):

1. Cornelis Cardinaal  1781-1858 

(3) He is married to Frouke Klaas Bleeker.

Their notice of marriage was on October 14, 1786 in Groningen, Groningen, Nederland.

Registratie 12-11-1786 gehuwd te Westzaandam Bruidegom Cornelis Cardinaal, van Westzaandam Bruid
Frouke Bleeker, leeftijd 25 Bron Kerkeboek Groningen 1697-1809 Collectie DTB (toegang 124)
Inventarisnummer 598, folio 104

Child(ren):

1. Klaas Cardinaal  1787-1863 
2. Jacob Cardinaal  1793-1884 

Notes about Cornelis Cornelisz. Cardinaal

10 dagen na de dood van zijn vader (13-01-1751) wordt Cornelis, negen jaar oud, opgenomen in het
gezin van oom Aris de Boer en diens tweede vrouw Aafje Klaas Wit. Hij groeit op samen met zijn
drie jaar oudere nichtje Trijntje uit het eerste huwelijk van oom Aris. Zij trouwt in 1761 met
Cornelis Jacz. Breet en sterft in 1765. Cornelis blijft bij oom Aris tot de dag dat hij trouwt.
Toen hij op 22-01-1741 werd gedoopt was een mede dopeling Neeltje Lourens Louwe die op13-03-1768
zijn eerste vrouw wordt. Het woonhuis werd op 16-06-1768 voor fl.3000 gekocht. Rustig was het
daar niet want ten zuiden lag de houtzaagmolen "de Eikenboom". Door de ertussen liggende
balkenhaven zal de geluids hinder wel iets minder zijn geweest maar men werkte lange dagen. Op de
plaats van dat haventje, en een houtschuur, is later de oprit van de Prins Bernhardbrug gekomen.
(plaatje p.191 AG) Op 14-04-1785 wordt hij eigenaar van een ander huis gelegen 'aan weg en Zaan'
en aan de noordzijde belend door de oliemolen "de Blauwe Arend". ( Daar kwam later het
spoorwegviadukt). Het gezin Cardinaal Louwe woonde in de Molenbuurt aan de Zaan tegenover het
Blauwe Arendspad, met een tuin waarin een stenen koepel behoorde. Op 6 februari 1798 verkocht
Gerbrand Couwenhoven uit Zaandijk 57/64 part van molen en huis voor slechts f 655:-:- aan
Cornelis Csz. Cardinaal uit West Zaandam. Deze was op 4 september 1778 weduwnaar geworden van
Neeltje Louwe en op 7 juli 1780 hertrouwd met 27-jarige Aafje Gijsen uit de Molenbuurt. Cardinaal
was ook eigenaar van de molens De Herderin achter het Breedweer in Koog en De Grauwe Eend, die
vlakbij De Dikkert in het Westzijderveld stond. Deze laatste molen verkreeg hij door vererving.
Op negenjarige leeftijd was Cardinaal wees geworden en opgenomen in het gezin van zijn oom Aris
Csz. de Boer, mede-eigenaar van de Grauwe Eend, en diens tweede vrouw Aafje Klaas Wit. De prijs,
die Couwenhoven voor het Dikkert-aandeel vroeg was opmerkelijk laag, temeer daar Cardinaal
dezelfde dag voor 1/64ste part van Willem Kopjes f 55:-:- betaalde. Twaalf jaar eerder was Ter
Haar nog accoord gegaan met een taxatie van 4100 gulden voor het hele complex, terwijl op basis
van het bedrag dat Kopjes voor zijn aandeel kreeg de totale waarde nog op 3520 gulden geschat
werd. De prijs, die Gerbrand voor het aandeel van zijn vrouw kreeg, is een raadsel, hoewel bekend
is dat De Dickert er enkele jaren zeer vervallen bij heeft gestaan gedurende de periode van
Franse overheersing. Het gezin Couwenhoven woonde aan het Varkenspad - de huidige Eendrachtstraat
- in Koog, vlakbij het Ameland, waar de houtzaagmolen van Ter Haar stond. Cornelis Cardinaal had
er in elk geval een goede koop aan. Tot zijn dood op 11 juni 1804 bleef de molen in zijn bezit.
De 62-jarige koopman was toen een gefortuneerd man. Hij was behalve eigenaar van De Dickert en De
Grauwe Eend ook eigenaar van Het Herderskind aan de noordkant van de Mallegatsloot, het pakhuis
De Beer op het Ameland de tuin Klein Rome en vijf woonhuizen. De totale boedel was 61.780 gulden
waard en de bibliotheek van Cardinaal had zo'n enorme omvang, dat de notarisklerk 108 pagina's
nodig had om alles te beschrijven. De inventarislijst vermeldt ook de voorraad van De Dickert.
Daaruit blijkt wat voor houtsoorten er in de molen verwerkt werden en tegen welke prijzen: Lengte
Prijs grenen balk 60 voet 15 duim f. 50,- 8 Memelse balken 36 voet f. 20,- 2 masten 52 voet f.
6,- 9 denne balken 80 voet f. 60,- 2 denne balken 70 voet f. 40,- 1 denne balk 29 voet f. 29,-
Uiteraard is dit slechts een kleine greep uit de grote voorraad. De voorraad in De Dickert was
niet zo groot meer. Hij werd in totaal getaxeerd op f. 1468: 6:-. Waarschijnlijk was het meeste
hout al verkocht. (BRON: 1000 Zaanse molens.)

Do you have supplementary information, corrections or questions with regards to Cornelis Cornelisz. Cardinaal?
The author of this publication would love to hear from you!

Timeline Cornelis Cornelisz. Cardinaal

Click on the names for more info. Symbols used:  grandparents    parents    brothers/sisters    children