Familienamen Zoelman en Hake door de geschiedenis heen

Als jong kind verzamelde ik adreslabels van de post,welke geadresseerd waren aan mij. Ik kwam geloof ik op 13 schrijfwijzen. Elke keer was de schrijfwijze anders, maar nooit op 'MIJN' juiste manier. Inmiddels weet ik dat Zoelman de Nederlandse versie is van Suelmann, ontstaan op het moment dat mijn directe voorouders vanuit het BourtangerMoor zich vestigden als boeren in de Nederlandse Veenkolonieën. 

                 = een stukje mensheid in het geheel onbewoonbare gebied, het Moeras, tot het bewoonbare gebied; de Veenkoloniën = 

                   Zijn mijn ouders Harm Zoelman en Annie Hake, de laatste generatie Zoelman na 550 jaar boerenbestaan. 

In liefdevolle herinnering aan  Margriet Zoelman; 

"Margriet is geboren en getogen op een boerderij in het Groninger Land. Ze was er trots op een nuchtere Groningse te zijn Hoe ver de reizen ook waren, het Groninger Land met haar ouders, zus en broer stonden centraal in haar leven. Een met de natuur, haar handen in de aarde, geren opsnuivend, horizonte. Margriet heeft intense reizen en zoektochten in haar leven afgelegd. Margriet hield van mensen en was vooral geïnteresseerd in hun verhalen, beweegredenen en achtergronden.  

Liefde en spiritualiteit namen een steeds belangrijkere plaats in.
In december 2012 heeft Margriet genoten van haar laatste volle maan vanaf de aarde. Zij vertelde betekenisvol dat dit de maan is van het loslaten.

Mijn oudste vondst  Suelman stamt uit de tijd van Werner I von Schwabegg uit 1170,die twee zonen kreeg, geheten Heinrich I en Werner II. Verder in de reeks vinden we dan voor het eerst de naam Hainrich der Suelmann, die als ridder in dienst is bij de Herren von Schwabegg  onder Werner III.  Deze echter lijkt geen aansluiting te hebben met mijn Familienaam en gaat richting Oostenrijk. Het ridderschap verdwijnt als de laatste Suelmann zich vestigt als boer in Hiltenfingen rond 1440 nabij Augsburg. 

Vervolgens tref ik Walchum, een Bauerschaft rond 1470, waar ene Hermann Suelmann geregistreerd staat als "vollerbe".    

 In vroegere tijden was er geen grens bestond tussen het huidige Duitsland en Nederland. Wel waren er al diverse volkeren gevestigd van Germaanse afstamming. Ze vestigden zich op hoger gelegen essen langs de rivieren in het noorden. Dit zal ongeveer 3000 jaar geleden zijn.  De oudst bekende Germaanse stam die in het Eemsgebied woonde, waren de Amsivarianen, een grote, numeriek sterke stam die het gebied bewoonden  tussen de Eems en Lauwers. Daartussen lag het grote Bourtanger Moor- vanaf de monding tot wat nu Bentheim .

Aan de Nederlandse zijde trokken ook de Saksen en Franken. In deze tijd ontstonden de eerste dorpsmarkeringen. De eerste boeren verdeelden vruchtbare gronden op de Es, voor akkerbouw. De rest van het dorp, de Marken (Allmende) werden gebruikt als gezamenlijke gronden. Ze leefden in nederzettingen waarbij rondom de Brink meerdere afzonderlijke ‘hofen’ stonden, welke tesamen het zogenaamde “Haufendorf” vormde.   

Uiteindelijk worden rond 835 nC de Sachsen verslagen door Karel de Grote. Er worden verschillende missieposten en kloosters gesticht. Ook in Corvey nabij Höxter, aan de Weser sticht hij een klooster. De omringende Essen en  Marken kwamen in bezit van het Klooster en werden beheerd door Leenboeren.  Deze betaalden hiervoor belasting aan het klooster. Rond 840 gaf de zoon van Karel de Grote, Lodewijk de Frome, een missiepost van Meppen aan de Abdij van Corvey om zo de economische positie van de Abdij te versterken. Walchum, de huidige wijk Hasselbrock was een hoogveengebied van het Bourtangermoor. Vroeger zou Walchum aan de Eems gelegen hebben.  De missiepost van Meppen, waaronder ook Walchum viel,  werd geschonken aan Klooster Corvey, waardoor vanaf dat moment ook de boeren van Walchum in de  “Zehntscheune” te Meppen hun pacht afdroegen aan het klooster. 

Ik had al gelezen dat Walchum heel vroeger aan de Eems gelegen zou hebben.Een naamloze rivier ontstond bij Oberlangen als aftakking van de Eems en passeerde ter hoogte van Wessingtange in Oost Groningen de Duits-Nederlandse grens. Hij was circa 80 meter breed maar verdween volledig.  Alleen voor het geoefende oog is de oude loop nog waarneembaar. Omdat deze flankerende rivierduinen intensief werden geëxploiteerd door boerengemeenschappen tot in het midden/late ijzertijd, werd deze reeks nederzettingen een navelstreng die het Westerwolde-gebied met de Eems-oever verbond, vooral nadat de versnelde veengroei de barrière van de Bourtanger Moor versterkte. Via diverse zandruggen, genaamd Tangen, werd het gebied tussen Duitsland en Nederland nauw met elkaar verbonden. Letterlijk betekent tange; een landengte of isthmus, een smalle strook land die twee landmassa's verbindt 
Dit verklaart voor mij nu ook de plaatsnamen langs de huidige grens zoals Wessingtange, Jipsingboertange  en  Boertange, 
 

 NOTE:    Achter de naam de vermelding                                                                                                                                                                                                                                                (O) :  ouder niet aanwezig/ onzeker is                                                                                                                                                                                    (*) schrijfwijze bij de geboorte   (*) schrijfwijze bij overlijden (^) schrijfwijze bij huwelijk