Stamboom Van Osch » Johan III heer van Arkel (± 1270-1324)

Persoonlijke gegevens Johan III heer van Arkel 

• Hij is geboren rond 1270.
• Hij is overleden op 24 december 1324.
• Hij is begraven in Gorinchem.
• Een kind van Johan II heer van Arkel en Bertha Gerardsdr. van Sterkenburg
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 30 september 2023.

Gezin van Johan III heer van Arkel

(1) Hij is getrouwd met Mabelia van Voorne.

Zij zijn getrouwd rond 1293.

Kind(eren):

1. Margaretha van Arkel  ± 1300-1368 
2. Jan Herbaren IV heer van Arkel  ± 1300-1360 

(2) Hij is getrouwd met Kunegonde van Virneburg.

Zij zijn getrouwd in het jaar 1314.

Kind(eren):

1. Jan van der Leede  ± 1315-1377
2. Robbert van Arkel  ± 1316-1347 
3. Cunegonda van Arkel  1321-1346

Kind(eren):

1. Jan de Gruijter  ± 1315-????

Kind(eren):

1. Dirck (Alras) van Arkel van Haestrecht  ± 1320-< 1389 

Notities over Johan III heer van Arkel

- hij was als Jan Herbaren III heer van Arkel vanaf 1297 tot zijn dood.
- als moeder van zijn natuurlijke zoon Dirk Alras komt vermoedelijk in aanmerking een dochter van ene Dirk Alras en Aleijt (zij was gegoed in Heusden)...

Hij volgde zijn vader op in 1297, nadat deze gesneuveld was bij de slag van Vronen. Jan III breidde het Arkelse grondbezit verder uit en kocht landerijen in Holland en Brabant en was raadsman van bisschop Gwijde van Avesnes van Utrecht. In 1304 kreeg hij het grondbezit van de heren van Ter Leede, omdat de familietak was uitgestorven en de van Arkels eerste in lijn waren.
Van Arkel is in 1315 mee op veldtocht met Willem III van Holland in Vlaanderen, waar tegen de graaf van Vlaanderen werd gevochten nabij Kortrijk. In de periode 1317-19 wordt Van Arkel aangesteld als een soort van 'beschermheer' voor de nieuw gekozen bisschop Frederik van Sierck van Utrecht. Deze bisschop werd benoemd door Willem III van Holland, echter zijn de Stichtenaren hier niet blij mee en moet Van Arkel deze menigte bedwingen. In 1318 plundert de heer van Lienden met zijn volgelingen in de Neder-Betuwe en het Sticht, Van Arkel moet deze benden uitschakelen.
Hij stond hoog in de gunst bij Willem III van Holland en werd in 1321 belast om als scheidsrechter uitspraak te doen in de geschillen tussen Willem III van Holland en Jan I van Brabant. In de volgende jaren is Jan III niet meer in de gunst. Mogelijk is hij op de achtergrond gedrongen door Willem van Duivenvoorde. Ook in 1321 benoemt hij zijn oudste zoon tot drossaard van Ter Leede. Deze gaat als Jan van der Lede door het leven tot 1324 (na het overlijden van Jan III) wanneer hij zich gewoon weer Van Arkel noemt.
Jan is begraven in de Grote kerk van Gorinchem, bij zijn eerste vrouw Mabelia. Omdat zijn zoons nog te jong waren om te regeren, nam zijn broer Nicolaas van Arkel het voogdschap waar.
bron: Wikipedia [https://nl.wikipedia.org/wiki/Jan_III_van_Arkel_(1275-1324)]

info Tijdschrijft Holland (1975-07-01: pag 63-87) Haastrecht en de Van Haestrechts (N. Plomp):
"Het kapittel heeft daarna besloten de heerlijkheid Haastrecht af te stoten. Op 30 januari 1316 beleende de proost van Oudmunster heer Johan, heer van Arkel, met 'die heerscap van Haestrecht, gherichte, tiende, land, dike ende al goet dat der proefstien toebehoert van Oudemunster voerghenoemt binnen der heerscap van Haestrecht op den lande ende in den watere, ende al die manne die behoeren tot der heerscap van Haestrecht zoe waer si woenen'. Ook de reden van deze belening wordt in de oorkonde gegeven: de dijk in de heerlijkheid Haastrecht had het kapittel al dikwijls schade berokkend en om verdere onkosten te voorkomen
werd de heerlijkheid nu overgedaan aan de heer van Arkel. Een oorkonde van 26 februari 1316 noemt de financiële consequenties voor de heer van Arkel. Hij betaalde niet een bedrag ineens, doch een jaarlijkse pacht, die hij echter binnen vijf jaar mocht afkopen met een bedrag van 1500 pond (dus tienmaal de jaaropbrengst van de heerlijkheid)."

Nadat Johan, heer van Arkel, in 1316 de heerlijkheid Haastrecht beneden de IJssel had verworven, zien we daar een aantal jaren later zijn bastaardzoon Dirk Alras een rol spelen. De naam van een eerdere Dirk Alras vinden we in een oorkonde van 12 februari 1291. Aleid, genaamd Leyta, weduwe van Dirk Alras, schonk toen met haar voogd en met haar zoon Jan een jaarrente van 20 solidi uit hun huis en erf te Heusden aan de abdij Berne.
Mogelijk heeft Jan van Arkel de latere bastaard Dirk Alras verwekt bij een vrouw uit deze Heusdense familie. De moeder zal van goeden huize zijn geweest, gezien de positie die deze bastaard verwierf. De heer van Arkel gaf hem kennelijk de heerlijkheid Haastrecht in achterleen. Wanneer dat was is niet bekend, maar het moet tussen 1316 en 1325 zijn geweest.

Tegelijk met de bastaard Dirk Alras was er in 1344 te Haastrecht een Willem Alras die schepen was en in 1390 en 1395 was Jan Alras Willemsz er rechter. Zijn wapen bevat vier sterren in de richting van een schuinbalk met in de schildhoek een halve klimmende leeuw (Dom, nos. 1294 en 1300).

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Johan III heer van Arkel?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Johan III heer van Arkel

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen