Kind(eren):
Samenvatting Wikipedia:
Het geslacht Van Slingelandt is de naam van een van de oudste Dordtse patriciërsgeslachten.
De eerste vermelding van het geslacht van Slingeland is wellicht de belening in 1263 van een zeker Otto van Slingelandt, "cognatus" (bloedverwant) van Jan I van Arkel, met het bedijkte land dat "Slickland" genoemd wordt. Over de verdere afstamming van dit geslacht van Slingeland heerst onduidelijkheid. De 17e-eeuwse geschiedschrijver Jacob van Oudenhoven meende: "Het Adellijk Geslacht Slingelandt komt van eenen Jongeren sone van Arkel, allange voor den Jare 1300; die verstorven zijnde, is Slingelandt weder gekomen omtrent den Jare 1300 aan den Heer van Arkel, die daermede verlijdt heeft Heer Herbaren van Arkel, sijnen Broeder, anno 1307. Wiens Descendenten wederom den Naem Slingelandt hebben aengenomen". Deze Herbaren van Arkel (ca. 1285 - ca. 1325), o.a. heer van Slingeland, was de zoon van Jan II van Arkel (13e eeuw) en de broer van Jan III van Arkel (14e eeuw). Het wapen van de familie van Slingeland vertoont grote verwantschap met dat van van Arkel.
Als stamvader van de Dordtse regentengeslacht Van Slingelandt trad Willem Jansz. van Slingeland, landpoorter (iemand met burgerrechten van een stad zonder dat hij in de stad hoeft te wonen) van Dordrecht (1429) op. Deze Willem was wellicht afkomstig van Jan van Slingeland van der Tympel, welke een lid van het geslacht Van Arkel was, en tevens verwant aan het geslacht Van Cuijk.
In de Gouden Eeuw was het Dordtse tak één van de vooraanstaande staatsgezinde geslachten, die samen met het verzwagerde geslacht Van Beveren, Muys van Holy en De Witt het bestuur over de stad Dordrecht in handen hebben gehad en daardoor ook in gewest Holland een belangrijke vinger in de pap hebben gehad. In 1702 verkreegen Mr. Govert Johan en Mr. Barthout van Slingelandt een adelsdiploma tot Baron des H.R. Rijks. In de 19e eeuw werd het geslacht in de nieuwe Nederlandse adel met de titel baron opgenomen.
----------------
info DNL 2001 p 524:
Herkomst geslachtsnaam Van Slingeland...
Een eerste vermelding van dit geslacht Van Slingeland is wellicht de belening in 1263 van een zekere Otto, 'cognatus' (= bloedverwant) van Jan heer van Arkel, met het bedijkte land dat 'Slicklandt' genoemd wordt. Graaf Floris V zette op woensdag na Pasen 1277 'eenen ommeganck des dijcxs der Zytwynt' tussen het water van de Lek en de Donk, met 'rade en hulpe van den Edelen luyden ende onsen getrouwen Heeren', waaronder heer Otto van Slingelandt, ridder.
bron:
Ir. C. Sigmond
De geslachten Van Slingeland(t) in Dordrecht en het baljuwschap Zuid-Holland in de 14de en 15de eeuw
bron: CD De Nederlandsche Leeuw 2001 nummer 7/8; p 521-580
Inleiding
Reeds in de 17de eeuw heeft een aantal historici met een grote reputatie zich beziggehouden met de genealogie van de geslachten Van Slingeland. De eerste van hen was Wouter van Goudhoeven, die zijn bevindingen vastgelegd heeft in een genealogisch schema dat zich beperkte tot de hoofdlijnen van het Dordtse geslacht Van Slingeland - Van der Tijmpel. Een soortgelijk schema nam Gerard Schaep Pietersz. op in zijn handschrift, met daarbij tevens een schema van het andere Dordtse geslacht Van Slingeland, 'met de pot'. De schema's in de
twee handschriften komen in een zodanige mate overeen, dat het zeer waarschijnlijk is dat Schaep zich gebaseerd heeft op de aantekeningen van Van Goudhoeven. Matthijs Balen maakte in zijn Beschrijvinge der Stad Dordrecht wel melding van leden van de geslachten Van Slingeland, maar heeft dit niet uitgewerkt in een genealogie.
Bij de Hoge Raad van Adel berust het familiearchief Van Slingelandt, dat helaas nog niet ontsloten is door een betrouwbare inventaris. Het archief bevat vele originele stukken en afschriften met betrekking tot de geslachten Van Slingeland, grotendeels betrekking hebbend op de periode na 1500. Belangrijk voor het onderzoek naar de
oudere geslachten Van Slingeland is een in het familiearchief opgenomen genealogie Slingeland, door Mr. Hendrik van Slingeland Barthoutsz. (1702-1759): 'Genealogia nobilissimae ac vetustissimae Familiae de Slingelandt'.
Deze rond 1750 opgestelde genealogie moet echter als bijzonder onbetrouwbaar worden gekwalificeerd: gefingeerde verbanden worden afgewisseld met correcte filiaties. In een aparte portefeuille zijn 'Geauthentiseerde Bewys-stucken behorende tot de genealogie van het seer oudt en Adelyck geslacht van Slingelandt' opgenomen, waarvan echter een aantal essentiële ondeugdelijk zijn. Op zijn beurt vormde deze mengelmoes van waarheid en fantasie de basis voor een 19de-eeuwse bewerking door Fred. Caland: 'Opgaande linie van het seer oudt en adelijke geslacht van Slingelandt', opgesteld op instigatie van Vorsterman van Oyen. Zowel Van Slingeland als Caland meenden aan te kunnen tonen dat er een verbinding was tussen de geslachten Van Slingeland 'met de pot', Van Slingeland - Van der Tijmpel, en de ambachtsheren van Slingeland. De bewerking van Caland diende als basis voor de stamreeks van het adellijke geslacht Van Slingelandt, zoals opgenomen in het Nederland's Adelsboek8. In een reactie op de herziene stamreeks in het Nederland's Adelsboek van 1951 kritiseerde kolonel J.P. de Man terecht diverse hierin opgenomen filiaties. Helaas hebben de op Hendrik van Slingeland en Fred. Caland teruggaande foutieve verbanden hun weg gevonden naar diverse kwartierstaten en zijn deze incorrecte kwartieren door velen overgenomen.
Met het materiaal uit beide handschriften is in dit artikel bijzonder voorzichtig omgegaan: indien de handschriften belangwekkende zaken melden zijn deze wel geciteerd in de bronteksten, maar de filiaties zijn slechts in de genealogie opgenomen indien deze door andere bronnen worden bevestigd.
Bij het Centraal Bureau voor Genealogie berusten een vroeg-20ste-eeuwse 'Genealogie van het geslacht van Slingelandt', door Jhr. H.H. Röell en een handschrift Molhuijsen, met een laat-18de eeuwse 'Geslacht-Tafel van de Familie van Slingelandt'. Beide handschriften met de daarin opgenomen genealogieën behandelen echter
slechts de periode vanaf circa 1600. Het Algemeen Rijksarchief te 's-Gravenhage tenslotte, beheert het archief Van Slingelandt - De Vrij Temminck, afgestaan in 1857 door baron D. van Slingelandt, dat stukken bevat van Govert van Slingelandt (1620-1690) en diens nakomelingen.
Bij een dergelijke lange lijst van publicaties en handschriften is in een aantal gevallen niet langer duidelijk of een auteur zich baseerde op feiten of op bepaalde aannames van oudere auteurs: sommige veronderstellingen zijn na verloop van tijd dermate vaak overgenomen, dat ze steeds meer als vaststaand werden beschouwd. In de loop van het onderzoek werd echter duidelijk, dat sommige filiaties en namen in de voornoemde genealogieën van de geslachten Van Slingeland niet door de primaire bronnen worden ondersteund. Bovendien komen in de 14de- en 15de-eeuwse bronnen personen Van Slingeland voor, die in de stamreeksen en genealogieën buiten beschouwing zijn gelaten.
Toch kan een genealogie van een 14de/15de-eeuws geslacht niet gemaakt worden zonder gebruik te maken van bepaalde gegevens uit secundaire bronnen, simpelweg omdat sommige van de primaire bronnen thans niet langer voorhanden zijn. Met name de schema's van Van Goudhoeven en Schaep zijn in dit opzicht onmisbaar gebleken: de auteurs stonden dichter bij de betrokken periode en waren onafhankelijke onderzoekers, die niet specifiek werkten in opdracht van de familie Van Slingeland.
De hieronder gegeven indeling in drie geslachten Van Slingeland, alsmede de genealogieën van de drie geslachten zelf, zijn goed te verenigen met de gevonden gegevens uit de primaire en de oudste secundaire bronnen. Toch blijft een voorbehoud geboden: sommige van de oudere (14e-eeuwse) genealogische verbanden zijn onzeker. Deze onzekerheid treedt met name op binnen de eerste drie generaties van het oudste geslacht Van Slingeland (geslacht A), door gebrek aan bronnenmateriaal en onduidelijkheid in de leenopvolging. Aanvullingen en correcties op dit artikel zijn dan ook zeer welkom. Een woord van dank aan de heer L.M. van der Hoeven te 's-Gravenhage voor het bereidwillig afstaan van zijn onderzoeksgegevens met betrekking tot de jongste generatie van het geslacht Van Slingeland 'met de pot' (geslacht C).
Er moet onderscheid gemaakt worden tussen drie geslachten Van Slingeland, die ieder een eigen wapen voerden, maar die vermoedelijk wel verwant waren:
Het oudste geslacht Van Slingeland ( g e s l a c h t A ) , mogelijk stammend uit het geslacht Arkel. Deze familie voerde als wapen: in een zwart veld twee beurtelings gekanteelde dwarsbalken van zilver; helmteken: een uitkomende zwaan van zilver, met rode snavel en gespreide vleugels.
Het Dordtse geslacht Van Slingeland ( - Van den Tijmpel) ( g e s l a c h t B ) , dat stamde uit Jan van Slingeland heren Janszoon van den Tijmpel, schepen en burgemeester van Dordrecht, voerde als wapen: gevierendeeld: 1 en 4 in een rood veld een zilveren tempel in de vorm van een zuilengevel, met een kruisje erbovenop, en geflankeerd door twee torens met puntdak (Van den Tijmpel); 2 en 3: in een zwart veld twee beurtelings gekanteelde dwarsbalken van zilver (Slingeland); helmteken: een tempel.
Het Dordtse geslacht Van Slingeland 'met de pot' ( g e s l a c h t C ) , stammend uit Willem van Slingeland Jansz., voerde als wapen: in een zwart veld twee beurtelings gekanteelde dwarsbalken van zilver (Slingeland); vergezeld van een gouden vrijkwartier beladen met een zwarte kookpot met twee handvaten en drie poten; helmteken: een zwaan.
Verwantschap tussen de geslachten Van Slingeland(t)
Hoewel de drie geslachten Van Slingeland (nog) niet direct met elkaar in verband te brengen zijn, zijn er toch overeenkomsten. Opmerkelijk is het veelvuldig voorkomen van namen als Jan, Otto, Dirck en Pieter en de banden met de Alblasserwaard bij alle drie de geslachten Van Slingeland. De geslachten A en B hadden connecties met het gebied rond Geertruidenberg. De meest opvallende overeenkomst tussen de drie behandelde geslachten Van Slingeland zijn de familiewapens, die alle een zwart veld met daarop twee beurtelings gekanteelde zilveren dwarsbalken bevatten. Deze wapenfiguur lijkt gebaseerd op het Arkelwapen, maar met gewijzigde kleuren: het Arkel-wapen heeft op een zilveren veld twee beurtelings gekanteelde rode dwarsbalken. Herkomst uit het geslacht Arkel, bijvoorbeeld uit een jongere telg of door bastaardij lijkt mogelijk, maar is in deze studie voor geen van de geslachten Van Slingeland bewezen.
etc...
De getoonde gegevens hebben geen bronnen.