Stamboom Ten Hagen » Maria Jacoba de Surmont van Vlooswijk (1723-1783)

Persoonlijke gegevens Maria Jacoba de Surmont van Vlooswijk 

• Zij is geboren op 28 februari 1723 in Amsterdam.
• Zij is overleden op 14 september 1783 in Amsterdam, zij was toen 60 jaar oud.
• Zij is begraven in Abcoude.
• Een kind van Jan Baptist de Surmont van Vlooswijk en Margaretha Catharina Cromhout
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 29 juli 2012.

Gezin van Maria Jacoba de Surmont van Vlooswijk

Zij is getrouwd met Jan de Bas.

Zij zijn getrouwd op 29 juli 1748 te Amsterdam, zij was toen 25 jaar oud.

Kind(eren):

1. de Surmont van Vlooswijk  1750-????
2. Anna Sara de Surmont de Bas  1752-1793 
3. Theodorus Johannes Baptista de Surmont de Bas  1755-1806 

Notities over Maria Jacoba de Surmont van Vlooswijk

Gedoopt: 28 februari 1723 in de Rooms Katholieke kerk Geloof, Hoop en Liefde te Amsterdam
Begraven: te Abcoude.
Titel: barones de Surmont van Vlooswijk
vader en moeder: Zowel de Cromhout’s als de Surmont’s waren van ouds deftige en rijke Katholieken, die al generaties lang in Amsterdam woonden.
==
Maria Jacoba groeide samen met haar twee jaar jongere zuster Elisabeth Louise
in het grote huis aan de Amstel, het tegenwoordige
nummer 216, dat Gijsbert Dommer had gebouwd en dat nog zijn
faam dankt aan een huurder, de krankzinnige Coenraad van
Beuningen, van wie de poppetjes en bloedvlekken in de gevel
afkomstig zouden zijn.

Bron: 1967: Mej. dr. I.H. van Eeghen, De neergang van een voornaam geslacht door een "ongelukkig depensief naturel". Te downloaden via:
http://www.scribd.com/doc/75454322/De-Neergang-Van-Een-Voornaam-Geslacht-Door-Een-Ongelukkig-Depensief-Naturel-I-H-Van-Eeghen-Jaarboek-CBG-1967
==
Beschrijving familie de Surmont de Bas: te downloaden via:
http://www.scribd.com/doc/74888550/Beschrijving-Familie-de-Bas-en-de-Surmont-de-Bas-1600-1800-Plaat-96

Dit document is een kopie uit het boek: A.A. Vorsterman van Oijen, Stam- en Wapenboek van aanzienlijke Nederlandsche Familiën met genealogische en heraldische aantekeningen, deel 3, 1890, p373 en 374 (aanvullingen op de eerste 2 delen). Familiewapen staat op Plaat 96 in het boek.
==
Bron: http://www.kasteleninutrecht.eu/Bassenhof.htm

Een half jaar voor het overlijden van Lodewijk de Bas, verkoopt zijn oudste zoon, met toestemming van zijn vader, voor f. 30000,- Bassenhoff aan zijn jongere broer Jan. Deze Jan had in Leiden de meestersgraad behaald en wilde graag met Maria Jacoba de Surmont van Vlooswijk trouwen. Het probleem hierbij was, dat hij Hervormd was en Maria Jacoba Rooms. Haar moeder was dan ook fel tegen het huwelijk, maar ondanks haar felle verzet, werden er geen wettige reden gevonden en Jan en Maria Jacoba trouwden in 1748.

Het huwelijk van Jan en Maria Jacoba is heel slecht geweest. Uit verschillende erfenissen erfden zij veel geld, zoals uit de boedelscheiding van hun (schoon)moeder, Margaretha Cromhout, f. 243.096,-. Maria Jacoba gaf heel veel geld uit; in de archieven is melding gemaakt dat ze eens in heel korte tijd alleen maar voor 'opschik' f. 10000,- had uitgegeven. Ze hadden heel veel ruzie, waarbij zij hem voor o.a. "schelm, bedrieger, kaale jakhals" uitmaakte en hem bedreigde van het leven te beroeven. Door alle problemen raakte Jan verslaafd aan de drank. In 1766 was de ruzie zo hoog opgelopen, dat Jan aan de Schepenen verzocht of zijn vrouw in "het Beterhuis" kon worden opgenomen. De Schepenen gaven toestemming en Maria Jacoba zou voor 4 jaar worden opgenomen.
Jan was net als zijn vader een goedig man en al naar 4 maanden vroeg hij toestemming of zijn vrouw weer uit het Beterhuis mocht komen. Er werd een schikking getroffen, waarbij alle schulden van zijn vrouw werden afgelost; hun 2 kinderen zouden verder door Jan worden opgevoed en voor zijn vrouw werd een woning gezocht. Zo kwam zij op Buitenrust aan de Gein te wonen. Maria Jacoba mocht niet zonder toestemming op Bassenhoff komen, maar niet lang daarna woonde ze er toch al weer. Met Jan ging het steeds slechter en in oktober 1770 overleed hij, slechts 52 jaar oud.

Vrij snel na het overlijden van Jan gaat zijn weduwe over tot de verkoop van Bassenhoff en de er tegenover gelegen boerderij. Op de veiling bracht het geheel minder op dan de totale hypotheek van f. 12000,-.
==
Ze zat in het Verbeterhuis Het Weteringpoortje. Bron: begrafenisregister Amsterdam.
In het Verbeterhuis, dat in 1718 was opgericht aan de Weteringpoort werden mensen opgesloten die onder curatele werden gesteld vanwege hun ‘ongeregeld en ontuchtig gedrag’.
Het diende als een tuchthuis en krankzinnigengesticht. In 1833 werd het gesloopt
==
In het Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie 1967 (p. 91-106)
publiceert Van Eeghen. een “ongelukkig depensief naturel”‘. Hierin behandelt zij de levensgeschiedenis
van de schatrijke Maria Jacoba de Surmont van Vlooswijk,
die tot een aanzienlijk rooms-katholiek Amsterdams geslacht behoorde en
in 1748 zeer tegen de zin van haar moeder in het huwelijk trad met de
eveneens tot een voorname, maar protestantse familie behorende Mr. Jan
de Bas. Dit deed zij naar aanleiding van enige brieven, die het Amsterdamse
Gemeente-Archief ten geschenke kreeg. Uit de ongelukkige combinatie
van deze twee personen ontstond een nageslacht, dat voor het grootste
deel steeds verder afzakte. Voor zover Amsterdam betreft is dat te volgen
tot 1874, het sterfjaar van de laatste van de familie de Surmont de Bas alhier.

Bron: 1967: Mej. dr. I.H. van Eeghen, De neergang van een voornaam geslacht door een "ongelukkig depensief naturel". Te downloaden via:
http://www.scribd.com/doc/75454322/De-Neergang-Van-Een-Voornaam-Geslacht-Door-Een-Ongelukkig-Depensief-Naturel-I-H-Van-Eeghen-Jaarboek-CBG-1967
==
Bron: Gescheurde bedden: oplossingen voor gestrande huwelijken, Amsterdam 1753-1810, door Dini Helmers, p129 e.v.

In een van die 2 gevallen is het inderdaad gelukt om het overspel voor de buitenwereld te verbergen. Maria Jacoba de Surmont van vlooswijk werd beticht van zeer verkistend gedrag - zij had in korte tijd f 10.000- uitgegeven - en zij zou een verhouding met de koetsier hebben gehad. Zij schold haar man, Jan de Bas, die ondanks alles nog veel van haar hield,uit en bedeigde hem. De dagboekschrijver Bicker Raye was slechts ter ore gekomen, dat zij om haar kwaat gedrag , ook van ongehoorde verkwisting, dronk en mishandeling etc etc aan haar man begaan' werd opgesloten. Over haar vermeende verhouding met de koetsier, die overigens na de ontdekking meteen werd ontslagen, vermeldt Bicker raye niets. Verder was hij goed op de hoogte want hij vermelde tevens 'dat zij met een mooi praatje uit haar huis is gelokt, in een koets gezet, en naar het Verbeterhuis is getransporteerd'. Dat laatste was conform de beschikking van de rechter in mei1766. Jacoba zou inderdaad rechtstreeks naar jhet verbeterhuis getransporteerd worden en vier jaar worden opgesloten.Na 5 maanden stond ze weer buiten. Zij had beterschap beloofd. Het is zeer de vraag of ze zich aan die belofte heeft kunnen houden. In 1770 overleed Jan de Bas op 52 jarige leeftijd. volgens Bicker Raye had hij zich 'doodgesopen', 's morgens in fijne liceur en 's middags en 's nagts in de roode wijn', niet allen omdat hij een ongelukkig huwelijk had, maar ook omdat hij voortdurend werd achtervolgt door schuldeisers. Zoals uit een brief van jacoba kan worden opgemaakt, zullen veel van die schulden op haar conto kunnen worden geschreven.
==
Gaat in ondertrouw met de soldaat Johannes Philippus Hulsebosch. Haar curatoren verhinderen het huwelijk. Datum: 31 juli 1773. Deze ondertrouw werd door een sententie van het Hof
van Gelderland op 1 2 november 1778 waardeloos verklaard. Bron: van Eeghen.
==
Bron: https://www.wiewaswie.nl/personen-zoeken/zoeken/
Maria de Surmont van Vlooswijk, DTB trouwen, Breda, 1773, rol: bruid
==
Bron: http://gw5.geneanet.org/tondhwr?lang=nl;p=maria+jacoba+de;n=surmont+van+vlooswijk

De kroniekschrijver Bicker Raye was enige jaren lang, toen hij
met zijn moeder op Amstel 214 woonde, de buurman geweest van
het gezin de Surmont van Vlooswijk
" op 5 juni 1748 ,,is de jongste heer Joan
de Bas met de outste juffrou van Vlooswijk, van Loene, deur-geloope,
en staan eerdaegs te trouwen, dog het is seer tege de sin
van de juffrou haar moeder, te meer also sij Rooms en de heer
de Bas gereformeert is.ö Op 30 juli noteert hij, dat het paar
is getrouwd. De officiële registers bevestigen het verhaal. Op
28 juni 1748 ontboden commissarissen van Huwelijkse Zaken
Margaretha Catharina Cromhout, weduwe van Jan Baptist de
Surmont, heer van Vlooswijk, om te consenteren of redenen te
allegeren, waarom zij zulks niet wilde doen. Indien ze binnen
veertien dagen niet compareerde zouden commissarissen verder
gaan met de proclamaties, Mevrouw was niet thuis en de dag-vaarding
werd afgegeven aan een zekere Willem van Huysvoorn.
Zoals te begrijpen begaf zij zich niet zelf naar de kamer van
commissarissen op het stadhuis. Op 11 juli verscheen de procureur
Commelin. Commissarissen tekenden echter op, dat hij geen
wettige redenen kon aanvoeren en zo werd de intekening van
Maria Jacoba de Surmont, die ouder dan 20 was, toegestaan.

Op 12 juli geschiedde die, zowel in het ondertrouwregister van
de pui - voor de niet gereformeerden - als in dat van de kerk.

De 26-jarige Antje Smith en de 34-jarige Henricus ten Hagrijs
verklaarden toen ten verzoeke van Mr. Jan de Bas, dat zij op die
dag, de paaszondag, middagmaal bij hem hadden gehouden en
hadden meegemaakt, dat zijn vrouw hem uitschold voor ,,schurk,
schelm, bedriger, kaale jakhals etc.ô, trachtte weg te lopen, maar
was teruggehaald en toen haar man was aangevallen onder bedrei-ging
hem eerst te zullen vergeven en dan zich zelf, waarop ze
weer het huis was uitgelopen.

Hoe de vork precies in de steel zat en wat aan die scène vooraf
was gegaan, blijkt uit het rekwest, dat Mr. Jan de Bas tezamen
met zijn zwager van Hompesch en echtgenote tot schepenen richtte,
met verzoek zijn vrouw in het Beterhuis te mogen doen opnemen,
die ,,vergetende alle eer en schaamte haar zodanig met zekere
Hendrik Schultz, bij deselve Mr. Jan de Bas en Maria Jacoba de
Surmont van Vlooswijk als koetsier gewoond hebbende, ten tijde van
desselvs inwoning heeft gefamiliariseert dat zij haar niet heeft
ontzien aen deselve te passeren de schriftelijke trouwbeloften ten
desen annex, en nadat de eerste supp. de gem. Hendrik Schultz
uyt zijn dienst hadde ontslagen, met deselve te houden eerstelijk
ten huyse van anderen binnen dese stadt een onordentelijke
conversatie, vervolgens met denselven te treden in ene briefwisseling
na zijn vertrek uyt dese stadt, uytwijzens de originele brieven ten
dezen annex, en welkers inhoud haar onordentelijk gedrag met
deselve op de allerimpudenste wijze in deselve uytgedrukt zodanig
manifesteert, dat de eerbied voor dezen rechter niet soude toelaten
deselve uytdrukkingen of enige van dien in dese te insereren.

Bron: 1967: Mej. dr. I.H. van Eeghen, De neergang van een voornaam geslacht door een "ongelukkig depensief naturel". Te downloaden via:
http://www.scribd.com/doc/75454322/De-Neergang-Van-Een-Voornaam-Geslacht-Door-Een-Ongelukkig-Depensief-Naturel-I-H-Van-Eeghen-Jaarboek-CBG-1967

Op 29 april gaven schepenen bij provisie hun fiat om mevrouw
de Bas in het Beterhuis te plaatsen: op 6 mei, nadat ze haar hadden
verhoord, werd een termijn van vier jaar vastgesteld.

Bicker Raye, die ons vertelt, hoe op 2 mei de overbrenging ge-schiedde:
,,I s mevrouw Suermont van Vlooswijk, huysvrouwe van
den heer Mr. Jan de Bas, tweede secretaris van de weeskamer en
commissaris van æt comptoir der nagtwerkers uyt haar huys met een
mooy praatje door de onderschout Burgers gelokt, die verkleet was,
in een koets geset en na het verbeeterhuys getransporteert om haar
kwaat gedrag so van ongehoorde verkwisting, dronk en mishande-ling
etc. etc. aan haar man begaan.ö De episode met de koetsier
was blijkbaar niet bekend of alweer in het vergeetboek geraakt.,
Op 6 mei benoemden schepenen de ongelukkige echtgenoot en
Mr. Johan Hendrik van Grom tot administrateuren van de nog
resterende bezittingen van de spilzieke mevrouw de Bas.

referentie: 34

beroep: NA 1768

godsdienst: rk
==
===
De kroniekschrijver Jacob Bicker Raye vertelt in zijn dagboek (1732-1772) het volgende:

[26 April] p229
De dochters van Mevrouw van Surmondt, vrouwe van Vlooswijk hadden geen al te
beste reputatie. De jongste, die getrouwd was met den Hoog Edl. Welgeboren Heer
Baron Kerkrinck, Ridder van de Orde van St. Michiel en Kamerheer van Zijne
Keurvorstelijke Doorluchtigheid van Keulen, stond bij de geheele wereld als het
allerkwaadaardigste schepsel bekend, dat er leefde. Hij had moeten lijden ‘als
winterkooren op het veldt, sijnde hij een doodgoed mens geweest, so dat hij wel
meest van sagrijn in de fleur des levens, in den ouderdom van vijf en dertig jaar is
overleden. De heemel behoede alle mans voor diergelijke vroutjes’, roept Jacob uit.

Anno 1755
[9 Januari] p235
De dochters van de oude mevrouw Suermondt, Vrouwe van Vlooswijk, stonden,
zooals we weten (zie blz. 229), als kwaadaardig bekend; ook mama was zonder
weerga brutaal en kwaadaardig geweest, zegt Bicker Raye bij haar overlijden op 9
Januari.

[2 Mei] p302
Mr. Jan de Bas, ze secretaris van de Weeskamer, was indertijd getrouwd met een
juffrouw van Vlooswijk. Het huwelijk had, zooals we reeds vroeger vernomen hebben,
nog al wat moeilijkheden gehad, en Jan de Bas was zelfs met zijn bruid ‘deurgeloope’,
teneinde haar moeder te dwingen haar toestemming te geven. Het huwelijk was echter
zeer ongelukkig. Tenslotte werd de toestand onhoudbaar en op 2 Mei schrijft Bicker
Raye, dat ‘mevrouw van Vlooswijk, huisvrouwe van den Heer Mr. Jan de Bas,
Tweede secretaris van de Weeskamer en Commissaris van 't Comptoir der
Nachtwerkers, door den onderschout Burgers, met een mooi praatje, uit haar huis is
gelokt, in een koets gezet, en naar het Verbeterhuis getransporteerd, om haar kwaat
gedrag, soo van ongehoorde verkwisting, dronk en mishandeling etc. etc. aan haar
man begaan’.

Bron: Jacob Bicker-Raye, Het dagboek van Jacob Bicker Raye 1732-1772 (F. Beijerinck en M.G. de Boer, 1935)
==
Jean Benjamin du Peyrou kocht 20 Juni 1771 van de wede. de Bas, geb. de Surmont, de hofstede Bassen-Hoff, die
hij in ,,Rusthoff" verdoopte, aan het Zandpad, bij Baambrug (en die na zijn
dood 24 April 1786 door zijne erfgenamen voor 29.000 verkocht werd);
Bron: Vroedschap, Elias
==
Centraal Bureau voor Genealogie: Wapen de Surmont:

Wapen: in goud twee beurtelings gekanteelde zwarte dwarsbalken en een
gevierendeeld vrijkwartier: I en IV in goud een zwarte leeuw; II en III in goud een rode leeuw.
Bron
1. CBG, GHS 50A08, Collection de 2266 armoiries ... de familles nobles et patriciennes des Pays-Bas (ca.1825), blz. 95.
2. CBG, GHS 50B24, F.L. van Burmania. Adelijk wapenboeck. Begonnen in den jare 1748 en geijndigt anno 1755, 1e deel, blz. 348.
BestandsnaamT:\HDAT\Surmont02
==
Wapenschild: http://www.euraldic.com/blas_ba7.html (Rietstap)
de Surmont: D'or, à deux fasces bretessées et contre-bretessées. de sable (Zevender), au franc-quartier écartelé: a. et d. d'or au lion de sable, armé et lampassé de gueules (Hainaut); b. et c. d'or au lion de gueules, armé et lampassé d'azur (Hollande).
==

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Maria Jacoba de Surmont van Vlooswijk?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Maria Jacoba de Surmont van Vlooswijk

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen