Stamboom Pot(t)jewijd » Doeke Wygers of Wiegers Hellema (1766-1856)

Persoonlijke gegevens Doeke Wygers of Wiegers Hellema 

• Hij is geboren op 3 april 1766 in Wanswerd.Bron 1
• Hij is overleden op 17 december 1856 in Wirdum, hij was toen 90 jaar oud.Bron 2
• Een kind van Wieger Doekes Hellema en Grietje Lylkes van der Veen
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 15 mei 2022.

Gezin van Doeke Wygers of Wiegers Hellema

(1) Hij is getrouwd met Lijsbet Hendriks.

Zij zijn getrouwd op 27 april 1796 te Wirdum, hij was toen 30 jaar oud.Bron 3

Trouwregister Hervormde gemeente Wirdum
Bron: DTB TrouwenSoort registratie: DTB Trouwen inschrijving(Akte)datum: 17-04-1796Plaats: WirdumSoort akte: bevestiging huwelijk
Bijzonderheden: organist en schoolmeester
Bruidegom Doeke Wygers Hellema wonende te Wirdum
Bruid Lijsbeth Hendriks wonende te Wirdum
Bronvermelding Trouwregister Hervormde gemeente Wirdum, archiefnummer 28, Collectie doop-, trouw-, lidmaten- begraafboeken - Tresoar, inventarisnummer 0483, aktenummer 416

Kind(eren):

1. Dieuwke Doekes Hellema  1800-???? 

(2) Hij is getrouwd met Dieuwke Nicolai.

Zij zijn getrouwd op 2 mei 1813, hij was toen 47 jaar oud.Bron 4

Bron Burgerlijke stand - Huwelijk
Archieflocatie Tresoar, Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum Algemeen Toegangnr: 30-23 Inventarisnr: 2005 Gemeente: Leeuwarderadeel Soort akte: Huwelijksakte Aktenummer: 2 Wirdum
Datum: 02-05-1813
Bruidegom Doeke Wiegers Hellema
Leeftijd: 47
Geboorteplaats: Wanswerd, gemeente Ferwerderadeel
Bruid Dieuwke Nicolai
Leeftijd: 21
Geboorteplaats: Wirdum
Vader bruidegom Wieger Hellema
Moeder bruidegom Grietje van der Veen
Vader bruid Klaas Nicolai
Moeder bruid Akke Snoek

Notities over Doeke Wygers of Wiegers Hellema

Doeke Wiegers Hellema hield een dagboek bij, dat werd gepubliceerd door Hendrik Algra in "Kroniek van een Friese Boer".
Onderstaand het voorwoord en de tekst op de achterflap van het boek:

TEN GELEIDE
Doeke Wijgers Hellema (3 april 1766 -17 december 1856) werd geboren
te Wanswerd (dorp), opgeleid voor onderwijzer bij zijn oom H. Idzerda te
Grouw, en trad zelf op zestienjarige leeftijd in functie in zijn geboortedorp.
In 1792 werd hij benoemd te Wirdum, werd aldaar later ook rijksontvanger,
legde zijn onderwijzersambt neer, vestigde zich als boer onder Barrahuis,
was een van de oprichters van de O.B.A.S., die hij jarenlang mee bestuurde,
en diende de Nederlands Hervormde gemeente te Wirdum als
kerkvoogd. Hij was een zeer meelevend lid van het Friesch Genootschap.
Hij heeft vier belangrijke handschriften nagelaten:
1. Een (onvoltooide) geschiedenis van Wirdum, vooral wat betreft kerkelijke
zaken. Een afschrift hiervan vindt men in de Provinciale Bibliotheek
van Friesland te Leeuwarden.
2. Een „Tegenwoordige Staat van Wirdum", waarin de huizen een voor
een worden beschreven met „derzelver" inwoners, en waarin verder een
schets wordt gegeven van de zeden, gebruiken en werkzaamheden van de
bevolking van zijn dorp. Een afschrift hiervan is in de Provinciale Bibliotheek
van Friesland.
3. De „aantekeningen" lopende van 1821 tot 1856, waaruit deze bloemlezing
is getrokken. Het origineel bevindt zich in de Provinciale Bibliotheek
van Friesland.
4. Een geschrift, dat gezien kan worden als een gedenkschrift, tevens als
een soort verantwoording, met veel meer een persoonlijk karakter. Dit geschrift
verdient een nadere analyse. Afschriften zijn in het bezit van verschillende
afstammelingen van Doeke Wijgers Hellema.
Verder zie men ds. J.J. Kalma, Dit wienen ek Friezen, IV, Ljouwert
1971, blz. 68-74.
Eerder werd een bloemlezing uit deze aantekeningen gepubliceerd in de
zaterdagnummers van het Friesch Dagblad, van 8 januari 1949 tot 14 juni
1958. Het nummer van 14 juni 1958 bevat een afsluitend commentaar.

ACHTERFLAP
In de eerste helft van de vorige eeuw woonde te Wirdum een man van
bijzondere allure: Doeke Wijgers Hellema, onderwijzer, rijksontvanger,
boer, mede-oprichter van de OBAS, kerkvoogd, lid van het Fries Genootschap.
Hellema was in zijn dagen een invloedrijk man. Zijn grote
betekenis voor óns ligt echter in het feit dat hij een dagboek heeft
bijgehouden, waarin alles wat hij hoorde en zag werd vastgelegd. Een
kroniek die ons op huiselijke wijze (en juist daarom ongewoon boeiend)
vertelt hoe de mensen in die tijd leefden, wat hun dagelijkse besognes
waren en waar ze belangstelling voor hadden.
Hellema, in z'n zestiende levensjaar al onderwijzer te Wanswerd (dorp),
waar hij in 1766 geboren werd, begon zijn dagboek in 1821 en hield het
bij tot vlak voor zijn dood in 1856. Uit het oorspronkelijke handschrift,
dat dertien delen van elk 200 bladzijden omvat, heeft de bekende historicus
H. Algra, oud-hoofdredacteur van het „Friesch Dagblad", een
bloemlezing samengesteld die in dit boek gebundeld is.
Hellema had oog voor alles wat in wijde kring om hem heen gebeurde.
Voor het verval van de adellijke boerenstand en hun fraaie staten (hofsteden),
voor het strenge winterweer, de markt, kinderfeesten, de trek van
de ooievaars, belastingen, armenzorg, jachtrecht, onderhoud van wegen
en vaarten, reizen, onderwijs, kwalen (van mens én dier), dominees,
verkiezingen, trouwen — letterlijk alles komt aan bod en Hellema geeft er
dikwijls opmerkelijk kommentaar bij.
De tijd die Hellema beschrijft was niet één van grote veranderingen,
maar niettemin interessant. De Fransen waren vertrokken en er heerste
zoiets als een geest van eenheid en wederopbouw zoals wij die na de
Duitse bezetting gekend hebben. Het aanleggen van de rijksweg van
Leeuwarden naar Heerenveen, de komst van de stoomboot, de „modernisering"
van Leeuwarden (de Wirdumerpoort wordt gesloopt en het
bolwerk afgegraven!) — Hellema volgt het allemaal op de voet. De
watersnoodramp van 1825, de Afscheiding, oproerige bewegingen . . .
Kortom, Hellema's dagboeknotities, in deze uitgave kundig geselecteerd
en waar nodig geannoteerd door H. Algra, vormen een ware „Fundgrube",
niet alleen voor „fijnproevers" op het vakgebied van de historie,
maar voor ieder die wil weten hoe het anderhalve eeuw geleden in ons
land toeging.

Lidmaat Ferwerderadeel 11.5.1787, augustus 1792 vertrokken naar Wirdum
Lidmaat Leeuwarderadeel 12.8.1792, op 12.8.1792 ingekomen van Warnswerd
Aanneming naam Hellema per 1811

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Doeke Wygers of Wiegers Hellema?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Doeke Wygers of Wiegers Hellema

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen