Stamboom Kroon en Telleman » Bastiaen Willemsz de oude van den Nes (± 1617-< 1656)

Persoonlijke gegevens Bastiaen Willemsz de oude van den Nes 

• Hij is geboren rond 1617 in Ridderkerk.Bron 1
• Vermelding: Bastiaen en Lijntje hadden een herberg of in elk geval een gelagkamer.Bron 2

  Lijntgen en haar eerste man Bastiaen zullen in Ridderkerk ten doop zijn gehouden, maar deze registers vertonen diverse hiaten, zodat hun dopen niet zijn terug te vinden.
  In het kohier der verpondingen over Ridderkerk uit het jaar 1644 staat Bastiaen Willemsz. van den Nes genoteerd voor een vermogen van 2000 ponden.
  Van den Nes, heemraad wonende op het dorp Ridderkerk, en zijn ziek in bed liggende vrouw Grietge Willems Ary Swagers, maakten op 18 nov. 1645 een mutueel testament. In het speciaal deden zij hun op 17 juni 1642 voor notaris Gerrit van der Hout te Rotterdam gemaakte wilsbeschikking te niet.
  Op 16 dec. 1647 vond er onenigheid en handgemeen plaats in de keuken van het huis van Bastiaen Willemsz. van denNes, waarover op 2 jan. 1648 op verzoek van Hendrick Pietersz. Bijkerck, zoon van de Ridderkerkse oud-heemraad Pieter Hendricksz. Bijkerck, door een aantal personen een verklaring op schrift werd gesteld. Zoon Bijkerck veilde op die 16e december een hengst en kwam daarover met Gerrit van Gameren tot een accoord.. Bij de koop werden twee rijksdaalders tot "wijncoop",een tractatie van wijn of een andere drank op kosten van de koper, uitgetrokken. Vervolgens gingen de genoemde heren met andere aanwezigen in de keuken zitten drinken. Nadien kwam Heyndrick van Gameren, de vader van genoemde Gerrit, binnen en na het horen van de 'wijncoop" ging hij zijn zoon daarover "qualick" bejegenen. Daarna zweeg de vader en ging met de anderen zitten drinken.
  Na verloop van tijd vertrok hij, maar keerde niet lang nadien terug in gezelschap van zijn zoon Gillis Heyndricksz. van Gameren (die zes dagen na deze gebeurtenis zou trouwen met Ariaentje de Raedt, weduwe van Cornelis Ariensz. Baes, zie bij generatie 1Va). Vader en zoon gingen zitten drinken enbegonnen weer over de "wijncoop" te zeuren,waarop de aanwezigen verklaarden: "gijen hoefft u niet qualick daerover te houden ofte spreecken, wij sullen elck vooronsgelach van de wijncoopwel betaelen". Vader en zoon Van Gameren bleven nog enige tijd bij de anderen zitten drinken, om zich da n naar het achterhuis te begeven.
  Na enige tijd kwamen zij terug in de keuken, waarbij Heyndrick van Gameren zijn zoon Gerrit terstond heeft 'getrockenvende geslagen" met de woorden 'flucx naer huys, jou honsvoth, jou borck ende comt dadelick". Zoon Gillis van Gameren op zijn beurt pakte Hendrick Bijkerck "bijt lijff smijtende en slagende hem om het hooft". Het slachtoffer hield het hoofd koel en hield zijn handen thuis, aldus de attestanten. Deze akte werd opgemaakt ten huize en in aanwezigheid van Van den nes en de Ridderkerkse chirurgijn Mr. Antony Koock.
  (..)
  (Zo)krijgt men de indruk dat het echtpaar Van den Nes in hun huis een openbare gelegenheid hebben gedreven waar gedronken kon worden.
  Ook werden in hun huis talloze akten opgemaakt door de Ridderkerkse notaris.
  Men mag dan ook wel stellen dat zij een herberg of in elk geval een gelagkamer hielden.
  (...)
  Evenals bij zijn schoonvader ArienBaes het geval was, ging het ook met Van den Nes in materieel opzicht niet voor de wind. Het kohier van de 200e penning over Ridderkerk van het jaar 1652 maakt dan ook van het volgende melding: "Bastiaen Willemsz.van den Nes - te vooren begroot op 2000 ponden, dan vermits sijn quade fortuijne wert den selven hiergebracht -pro memorie".
  Lijntgen Aryens Baesdr., weduwe van Bastiaen Willemsz. van den Nes, in zijn leven bode te Ridderkerk, geassisteerd met notaris Engelbrecht van der Grijp als haar gekoren voogd in deze, verklaarde op 26 jan. 1657 dat de boedel, die zij met haar man bezeten had, met "merckelicke schulden was belast ende beswaert". Beducht zijnde dat hieruit de schulden niet betaald zouden kunnen worden, deed zij afstand van de boedel. Deze akte, die in haar huis werd opgemaakt, bekrachtigde zij met haar handmerkje.

• Vermelding: k.J. Slijkerman over Lijntje Ariens.Bron 3

  LIJNTGEN ARIENSDR. BAES, geb. ca. 1623, jonge dochter (1646) weduwe (1659) van en wonende Ridderkerk, overl. Ridderkerk, begr. ald. 21 dec. 1659,tr. l e Ridderkerk (ondertr. ald. 20 okt.) 11 nov. 1646 BASTIAEN WILLEMSZ. VAN DEN NES de oude, jong gezel van Ridderkerk (1641), weduwnaar wonende Ridderkerk (1646), heemraad (1645,1646,1648), bode (1653-1655) van Ridderkerk, wellicht ook boer en herbergier ald., overl. Ridderkerk tussen 8 aug. 1655 en 26jan. 1657, zoon van Willem Bastiaensz. van den Nes, boer te Ridderkerk, en Jorisjen Bastiaensdr.Hij tr. le Ridderkerk (le gebod ald. 8 okt.) 10 nov. 1641 Grietken Willemsdr. Aryswager *,jonge dochter van IJsselmonde,overl. 1645/'46,dochter van Willem Lenaertsz.Aryswaeger, boer, hoogheemraad van de vier polders van West-IJsselmonde, penningmeester, hoogheemraad van Varkensoord, en Marijken Huygendr. Cranendonck. Lijntgen tr. 2e Dordrecht (ondertr. Ridderkerk 13 sept., ald. attestatie gegeven om te Dordrecht te. tr. 6 okt.) 7 okt. 1659 ARIEN WILLEMSZ., jonge man van en wonende Ridderkerk (1659)

• Vermelding: Leven Bastiaen door K.J. Slijkerman.Bron 4

  Vh. BASTIAEN WILLEMSZ. VAN DEN NES DE OUDE, geb. 1617/1618, j.g. van Ridderkerk (1641), weduwnaar wonende Ridderkerk (1646), herbergier, waard en wellicht ook boer te Ridderkerk, heemraad (1645, 1646, 1648), bode (165 -1656) van Ridderkerk, overl. Ridderkerk tussen 12 maart en 7 mei 1656.
  Hij huwde 1e Ridderkerk 10 november 1641 met Grietken Willemsdr. Aryswager, j.d. van IJsselmonde (1641), overl. 1645/1646, dochter van Willem Leendertsz. Aryswaeger, boer, hoogheemraad van de vier polders van West-IJsselmonde, penningmeester, hoogheemraad van Varkensoord, en Marijcken Huygendr. Craenendonck351.
  Bastiaen huwde 2e Ridderkerk 11 november 1646 met Lijntgen Ariensdr. Baes, geb. ca. 1623, j.d. (1646), weduwe (1659) van en wonende Ridderkerk, overl. Ridderkerk, begr. ald. 21 december 1659, dochter van Adriaen Adriaensz. Baes, boer in NieuwReierwaard onder Ridderkerk, waarsman van Nieuw Reierwaard, dijkgraaf van Oud- en Nieuw-Reierwaard, en Haesken Ariensdr. Fonckert. [Lijntgen huwde 2e Dordrecht (ondertr. Ridderkerk 13 september enald. attestatie gegeven om te Dordrecht te trouwen) 7 oktober 1659 met Arien Willemsz., j.m. van en wonende Ridderkerk352.]
  Blijkens een akte van 23 juli 1652 was bode Bastiaen van den Nes ca. 34 jaar oud. In een akte d.d. 7 september 1654 heette hij ca. 37 jaar oud te zijn. Tussen 1613 en 1626 werd het doopboek van Ridderkerk slordig bijgehouden, zodat zijn doop niet terug te vinden is. Om dezelfde reden is daar de doop van zijn tweede vrouw evenmin te achterhalen.
  In het verpondingskohier over Ridderkerk uit 1644 staat Bastiaen Willemsz. van den Nes geboekt voor een gegoedheid van 2000 pond
  .
  Op 18 november 1645 maakten Bastiaen Willemsen van den Nes, heemraad van Ridderkerk, en zijn ziek te bed liggende huisvrouw Grietge Willems Aryswagers in hun huis op het dorp Ridderkerk een testament. Zij deden hun op 17 juni 1642 voor notaris Gerrit van der Hout te Rotterdam gemaakte testament teniet en testeerden vervolgens op de langstlevende, die voogd over hun kinderen zou zijn en deze naar behoren diende op te voeden etc. en aan elk van hen bij mondigheid of eerder huwelijk naar gelegenheid der boedel een bedrag uit te reiken.
  Beiden ondertekenden de akte. Getuigen waren ds. Hermen Celosse en Bastiaens toekomstige schoonvader Aryen Aryensz. Baes, dijkgraaf van Ridderkerk.
  
  Een op 15 december 1646 op schrift gezette verklaring betreffende onenigheid over een zekere beker spreekt van een bruiloft die ca. vijf weken daarvoor werd gevierd ten huize van Bastiaen Willemsen van den Nes op het dorp Ridderkerk. Wellicht betrof dit Bastiaens eigen bruiloft op 11 november dat jaar.
  In het huis van Bastiaen Willemsz. van den Nes -ongetwijfeld een herberg- speelde zich heel wat af, hetgeen blijkt uit tal van op schrift gestelde verklaringen voor o.a. de notaris te Ridderkerk. Zo spreekt een akte van 2 januari 1648 van een ruzie en vechtpartij op 16 december 1647 tussen leden van de families Bijkerck en Van Gameren.
  Bij akte van 5 april 1648 stelde Van den Nes zich als borg voor de te Ridderkerk wonende Huych Cornelissen, toen deze 24 Car. gld. verklaarde schuldig te zijn aan Jan Willemsen Romeyn.
  Heemraad Bastiaen Willemsen van den Nes en zijn tweede vrouw Lijntgen Aryens Baes maakten op 24 mei 1648 een codicil. Zij verklaarden dat de langstlevende de optie zou hebben op hun woonhuis met erf en boomgaard op het dorp Ridderkerk, waarvoor dan het (aanzienlijke) bedrag van 4000 Car. gld. berekend zou worden. De langstlevende zou dan een jaar na het overlijden van de eerstgestorvene 1000 Car. gld. aan de mede-erfgenamen moetenbetalen en vervolgens elk volgend jaar 500 Car. gld. tot deze som voldaan zou zijn.
  Gedurende die tijd zou de langstlevende hun voor- en nakinderen moeten opvoeden etc.
  Bastiaens natuurlijke zoon Jan Bastiaensz. van den Nes zou tot de leeftijd van 15 jaar door de langstlevende moeten worden onderhouden, waarna hij een bedrag van 25 Car. gld. uitgereikt zou krijgen. Hun goederen zouden vervolgens ab intestato vererven. Tot voogden en administrateurs benoemde hij zijn oom Pieter van Golen, rentmeester van de heer Van Merode, en zij haar vader Aryen Aryensz. Baes, dijkgraaf van Ridderkerk. Van den Nes ondertekende de akte; zijn vrouw plaatste haar merkje.
  
  Van den Nes verklaarde bij akte van 7 juni 1648 1200 Car. gld. schuldig te zijn aan de Ridderkerkse predikant ds. Hermen Celosse. Voor deze geldlening stelde hij als zekerheid de voorwaarden, daterend van 20 april 1645, van de koop van een woning met ruim 5 morgen door Cornelis Leeuwenburch. Er is dan sprake van een bedrag van 2500 Car. gld360
  .
  Op 28 maart 1649 deden Van den Nes en zijn vrouw belijdenis teRidderkerk
  
  Op 9 augustus 1649 stelden Bastiaen van den Nes ooms Pieter van Golen, Lenert en Aryen Bastiaensen van den Nes en neef Bastiaen Cornelissen Groenevelt zich als borgen voor betalingen uit de ouderlijke erfenis, die hij aan zijn drie jongere broers had beloofd.
  Kennelijk zag de familie al aankomen dat het met de financiën van Bastiaen de verkeerde kant op dreigde te gaan! Dit blijkt ook uit het in 1652 opgestelde kohier der 200e penning over Ridderkerk, waarin valt te lezen: ‘Bastiaen Willemsz. van den Nes- te vooren begroot op 2000 ponden, dan vermits sijn quade fortuyn wert den selven hier gebracht - pro memorie’
  .
  Op 8 augustus 1655 verklaarde bode Bastiaen Willemsen van den Nes aan zijn broer Bastiaen Willemsen van den Nes de jonge ruim 880 Car. gld. schuldig te zijn en dat uit krachte van een door hem op 1 juni 1650 in presentie van de inmiddels overleden Pieter van Golen, schout van IJsselmonde, onder de hand verleden obligatie van 700 Car. gld., met inmiddels opgelopen renten ten bedrage van 180 Car. gld. 16 st. 8 dernier. Daarvoor transporteerde hij nu aan zijn broer Bastiaen de jonge 2 paarden, 2 koeien, 2 vaarsen, een wagen met ploeg met toebehoren, bouw- en melkgereedschappen, 5 bedden met toebehoren, 20 stoelen, banken, wijn- en flapkannen, spiegels, kasten, 5 schilderijen ‘van de vijff sinnen’, die in zijn grote kamer hingen, en nog meerhuisraad. Bastiaen de oude mocht al deze goederen nog enige tijd van zijn broer gebruiken en dat ‘uyt goede vrintschap ende genegentheyt tot sijnen broeder’.
  De akte, die door de notaris te Ridderkerk ten huize van Bastiaen de oude werd opgemaakt, werd bekrachtigd door de handtekening van de oude Bastiaen, maar de jonge Bastiaen kon slechts een merkje plaatsen. Uit de inboedel blijkt duidelijk, dat Van den Nes een herberg heeft gedreven. Dit blijkt ook uit het feit, dat er vele akten ten zijnen huize werden opgemaakt door o.a. de notaris te Ridderkerk en uit de omstandigheid dat de plaatselijke dijkgraaf en hoogheemraden daar vergaderden.
  Op 12 maart 1656 vond ik Bastiaen voor het laatst bij leven vermeld. Voor 7 mei dat jaar was hij gestorven, waarna het ambt van bode door zijn gelijknamige broer werd overgenomen. Lijntgen Aryens Baes, weduwe van Bastiaen Willemsen van de Nes, in zijn leven bode te Ridderkerk, geassisteerd met notaris Engelbrecht van der Grijp als haar gekoren voogd, verklaarde op 26 januari 1657 dat de boedel die zij met haar man had bezeten met ‘merckelicke schulden was belast ende beswaert’. Beducht zijnde dat hiermee de schulden niet zouden kunnen worden voldaan, deed zij hiervan afstand. De akte, opgemaakt in haar huis, bekrachtigde zij met haar merkje.
  Dezelfde dag werd er een akte opgemaakt waarin Bastiaen Willemsen van den Nes de jonge opgave deed van hetgeen hem nog van zijn overleden broer, de bode Bastiaen Willemsen van den Nes, toekwam als restant van zeker transport van haaflijke en meubelegoederen. Jonge Bastiaen bleek nog 400 gld. te vorderen te hebben.
  Op 9 april 1657 transporteerde Lijntgen -nu ook weer geassisteerd met voornoemde notaris aan jonker Willem van der Duyn, dijkgraaf van Ridderkerk, voor 80 Car. gld. een koe en een vaars. Deze beesten werden aan ‘sHeerendijck’ in presentie van de notaris en getuigen in handen van de jonker overgeleverd, waarna hij na overdracht van het geld deze weer aan Lijntgen teruggaf. Zij zou deze beesten mogen gebruiken tot wederopzeggen van de jonker.
  Tevens verklaarde hij borg te staan voor de huishuur van Lijntgen, welke zij verschuldigd was aan de heer Jacob Paets, brouwer in ‘De Druyf ‘ te Rotterdam. De akte spreekt van ‘alle de verteeringen alreede bij d’heeren dijckgraeff ende hooge heemraiden van Ridderkerk t haeren huyse verteert ende noch vorders verteert souden en mogen werden’. Van der Duyn wilde
  kennelijk door zijn tussenkomst de vergaderplaats van het Ridderkerkse polderbestuur veilig stellen.
  Evenals haar vader -aanvankelijk een rijke Ridderkerkse boer- sleet de weduwe Van den Nes haar laatste levensjaren in povere omstandigheden. In 1659 hertrouwde zij en kennelijk had zij haar kersverse echtgenoot niet geheel op de hoogte gebracht van haar geldelijke perikelen. Op 21 december 1659, de dag van haar begrafenis, ‘alvorens hij met sijn huysvrouw saliger op huyden te graeff wilden gaen’, stapte haar weduwnaar Aryen Willemsen naar de notaris te Ridderkerk om een akte op te laten stellen waarmee hij afstand van haar boedel deed. Hij verklaarde omtrent 11 weken daarvoor met Lijntgen getrouwd te zijn en dat zij was overleden met achterlating van een boedel bezwaard ‘met veel ende merckelicke schulden, ‘t welck hem vreemt ende onbedacht voortcomende’ was! Hij verklaarde geen heil te zien in afbetaling van deze schulden, ‘gelijck hij comparant door mij notario op huyden voort aenvangen van den begraeffenisse andermael voor alle luyden die op te begraeffenisse waeren gecompareert, mondeling heeft doen verclaeren in plaetse van den manieren te gebruycken van den sleutel op te kiste te leggen ende voor de bare uytte strijcken, dat hij comparant den voorsegde boedelwas repudierende ende mette voet stootende’ etc.
  .
  Op 25 april 1661 werd een inventaris opgemaakt van goederen van Lijntgen die nog waren gevonden ten huize van Jan Hendricx int Velt, van Franck Willemsen van den Nes en vanAert Aryensen Baes.
  Op 16 september 1661 legden diverse personen op verzoek van Cornelis Adriaensen Boer, secretaris van Hendrik-Ido-Ambacht, als curator over de desolate boedel en goederen van Bastiaen Willemsen van den Nesch den ouden en zijn huisvrouw Lijntgen Ariens Baes, gewoond hebbende en overleden te Ridderkerk, verklaringen af dat zij op het einde van haar leven in het najaar van 1659 met Lijntgen omgang hadden gehad. Onder hen waren Lijntgens zwager Franck Willemsen van den Nesch en zijn vrouw.
  Voor meer gegevens over Lijntgen Baes moge ik verwijzen naar de uitgave ‘Geslachten van het eiland IJsselmonde’ deel 3371.

• Vermelding vanaf 9 augustus 1648: 92 schuldbekentenis 09-Aug-1648.Bron 5

  Rochier Roeswell bekent schuldig te zijn aan Hermes Celosse, predikant, 150 ca: gulden vanwege een restant van de kooppenningen van het huis en erf aan de Binnenkant van de Nieurijerwaertsche Zeedijck op Slickveer. Bastiaen Willemsz van den Nes, heemraad van Ridderkerk en Arijen Crijnen Huijser, diaken van Ridderkerk, treden op als borg.

• Vermelding vanaf 10 augustus 1649: Akte te Ridderkerk, Willem is ovl.Bron 6

  Overeenkomst
  1277_14 Engelbrecht Cornelisz van der Grijp te Ridderkerk, 01-Jan-1645 t/m 31-Dec-1659
  Notariële akte 131 overeenkomst 10-Aug-1649
  Pieter van Golen, rentmeester te IJsselmonde etc., als oom en voogd aan moederszijde van de onmondige kinderen van Willem Bastiaensz van den Nes zaliger en Jorisjen Bastiaens, tezamen met Lenert Bastiaensz - Arijen Bastiaensz v.d. Nes en Bastiaen Cornelisz Groenevelt, ooms en neef resp. van vaderszijde zullen tezamen borg zijn voor de betalingen van de erfenis of vaderlijk of moederlijk deel aan de voornoemde kinderen.

• Vermelding vanaf 7 september 1654: 165 attestatie of verklaring 07-Sep-1654, Bastiaen was ook bode.Bron 5

  Bastiaen Willemsz van den Nes, bode alhier en Arijen Arijensz van der Steen de oude, schoenmaker, verklaren, op verzoek van dominee Hermen Celosse, dat zij op 13 augustus jl. naast Aelbert van Breevelt, schout alhier, bij Pouwels Ariensz Kraenendonck thuis waren, alwaar de schout tegen van der Steen en de dominee gezegd heeft dat zij schelmen waren.

• Hij is overleden voor 7 mei 1656 in Ridderkerk.Bron 7
• Een kind van Willem Bastiaensz van den Nes en Jorisje Bastiaens Arijswager
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 19 maart 2023.

Gezin van Bastiaen Willemsz de oude van den Nes

(1) Hij is getrouwd met Grietje Willems Arijswager.

Toestemming voor het huwelijk is 8 oktober 1641 verkregen te Ridderkerk.Bron 8

Bastiaen Willemsz van den Nes jong gesel van Ridderkerk en Grietken Willems Arijswager jonged van Ijsselmonde
......gebodt get gebem?? den 6 October
Bevestigt te Ridderkerk den 10 november

Hogenda trouwlijst: 1641-10-06 1641-11-10 Bastiaen Willemse van de Nes jg van Ridderkerk Grietken Willems Arijswager jd van IJsselmonde

Kind(eren):

1. Jan Bastiaensz van den Nes  > 1633-????
2. Willem Bastiaensz van den Nes  1642-1697
3. Arij Bastiaensz (Arien) van den Nes  1645-????

(2) Hij is getrouwd met Lijntje Ariens Baes.

Toestemming voor het huwelijk is 20 oktober 1646 verkregen te Ridderkerk.Bron 9

Hij weduwe van Grietje Willems Arijswager, zij j.d.van Ridderkerk, beijde woonende te Ridderkerk

Kind(eren):

1. Cornelis Bastiaensz van den Nes  1647-????
2. Joris Bastiaensz van den Nes  1648-1704 
3. Grietje Bastiaens (Grietgen) van den Nes  1649-????
4. Margriet Bastiaense van den Nes  1652-????
5. Arij Bastiaensz van den Nes  1653-1701
6. Margriet Bastiaense van den Nes  1654-????
7. Bastiaen Bastiaensz van den Nes  1656-????

Notities over Bastiaen Willemsz de oude van den Nes

kopie kerkelijk huw aanwezig

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Bastiaen Willemsz de oude van den Nes?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Bastiaen Willemsz de oude van den Nes

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen