Zij is getrouwd met Andrys (Andries) Douwes.
Zij zijn getrouwd op 21 maart 1711 te Harlingen, Nederland.
Kind(eren):
Calf, Tjieskjen Wijbes
zie ook bij: Fredrik Wijbes Calf; ontvangt van het gemeentebestuur 1 jaar lijfrente van 200 Caroliguldens, 14 mei 1738: f. 18:0:0 (GAH283); id. 13 mei 1739 (GAH283); id. 16 mei 1740; (B2 83); id. 15 mei 1741; id. 12 mei 1743; id. 13 mei 1744; id. 17 mei 1745; id. 16 mei 1746; id. 15 mei 1747; id. 13 mei 1748; id. 14 mei 1749; id. 13 mei 1750; (GAH427); id. 17 mei 1751; id. 15 mei 1752; id. 23 mei 1753; id. 13 mei 1754; id. 26 mei 1755; id. 10 mei 1756; id. 16 mei 1757; id. 24 mei 1758; id. 23 mei 1759; id. 17 mei 1762
Het eerste bericht over Tjiskjes Wijbes vinden we in de boeken van de Doopsgezinde Broederschap rond het jaar 1700. Toentertijd waren er veel Doopsgezinden in Friesland. Zij waren echter nogal verdeelt over diverse stromingen. De gemeente waarin Tjiskjen Wijbes omstreeks 1700 werd ingeschreven was tot stand gekomen in 1673 door samengaan van de Vlaamse en de Waterlandse gemeenten. Helaas waren de bladen vóór Tjiskjen Wijbes uit het boek gescheurd zodat we niet verder terug in de tijd kunnen. Met wie Tjiskjen Wijbes gehuwd was is niet bekend, maar in 1740 wordt in Harlingen in de Doopsgezinde gemeente ingeschreven: Wijbe Andries zoon van Tjiskjen.
Geschiedenis van de Doopsgezinde Gemeente in Harlingen
Omstreeks 1550 werden de dopers vooral in Brabant en Vlaanderen hevig vervolgd, velen vluchten naar streken waar van vervolging minder te duchten viel. Zo kwam het dat er zich "zuiderlingen" in Harlingen vestigden. Zij brachten leven en bedrijvigheid in deze plaats. Onder hen was de franstalige Vlaming Jacques d’ Auchy of Dozy. Deze koopman/makelaar was goed bekend met Menno Simons.
Uit schriftelijke aantekeningen van Ebbe Pietersz, toen Leraar te Harlingen, blijkt dat er in 1556 te Harlingen een doperse gemeente van 400 leden heeft bestaan. Het stichtingsjaar van deze doperse gemeente is niet precies bekend, men neemt aan dat dit tussen 1537 en 1550 moet zijn geweest
Harlingen gold als wijkplaats voor de vervolgden, het Harlinger stadsbestuur was redelijk tolerant, dit laatste kan niet gezegd worden van een vroegere vriend van Dozy, Antony del Vaille. Deze laatste was raadsheer aan het Hof te Leeuwarden geworden en in september 1557 ontbood hij zijn vroegere vriend. Na een hartelijke ontvangst werd Dozy door del Vaille overgeleverd aan het gerecht. Dozy werd twintig maal verhoord met name met betrekking tot de leerstellingen van de kerkvaders ten aanzien van de menswording en de Godheid van Christus. Dozy, een man met een brede ontwikkeling, wilde niet tegen zijn geweten in de leerstellingen onderschrijven en werd daarom gevangen gezet en hij werd op 14 maart 1559 heimelijk vermoord.
In 1555 braken er in de Franeker doperse gemeente ernstige twisten uit inzake het uitspreken van het banvonnis, de echtmijding en het verplicht aangeven van broeders die in vertrouwen hun zonden meegedeeld hadden. Ook in Harlingen gingen deze zaken spelen, om tot een oplossing te komen werd Menno Simons begin 1557 uitgenodigd voor een vergadering in Harlingen. In Harlingen werd de vergadering beheerst door Leenhaert Bouwens en Dirk Philips. Men kwam absoluut niet tot een oplossing, in tegendeel: Menno leed "geestelijke schipbreuk" en vertrok voor het laatst van zijn geboortestreek naar het afgelegen Wustfeld waar hij in 1561 overleed.
Verdeeldheid binnen de doperse broederschap dus, ook in een plaatsje als Harlingen!
In die tijd trof men in Harlingen de volgende doperse groeperingen aan:
De Waterlanders ( afkomstig uit Waterland ten noorden van Amsterdam)
De Hoogduitsers ( afkomstig uit Duitsland )
De Vlamingen
De Friezen
De Vlamingen werden onderverdeeld in:
· Jonge Vlamingen of Contra Huiskopers
· Oude Vlamingen of Huiskopers
· Dantziger Oude Vlamingen
· Groninger Oude Vlamingen of Uckowallisten.
De Friezen werden onderverdeeld in:
· de Jonge of Zachte Friezen
· de Oude of Harde Friezen, ook wel de Jan Jacobsgezinden.
8 Doperse stromingen dus in Harlingen: kennelijk zag men zelf ook het onmogelijke in van deze situatie want al tussen 1591 en 1601 verenigden de Waterlanders en de Jonge Friezen zich tot de Verenigde Waterlandse Gemeenten, in 1616 sloten de Jonge Vlamingen zich hierbij aan, 1632: vereniging tussen Jonge en Oude Vlamingen waarbij zich in 1643 de Hoogduitsers aansloten. In 1672 tenslotte de vereniging van de Hoogduitsers c.s. met de Waterlanders c.s.
Terug naar ±1600. De Waterlanders kerkten toen in het pakhuis aan het Noordijs, in 1632 verhuisden zij naar de Roepersteeg waar zij gingen kerken in een pakhuis genaamd "de Keet". Nu nog is dit pand aanwezig, te herkennen aan de gevelsteen met het jaartal 1631.
Aan de noordzijde van de Lanen bevond zich het Vlaamsche vermaanhuis, volgens een beschrijving uit 1643: het kleine vermaanhuis staande op de Lanen met 4 huizen of woningen daarbij.
Hier vlakbij bevindt zich de Woudemansteeg (verbinding Lanen – Schritsen) Hier kwamen de strengere Oude Vlamingen of Jan Jacobgezinden bijeen, waarschijnlijk van 1599 tot 1766.
Hierna kwamen zij bijeen in het "Valkje" (hoekhuis Noorderhaven – Karremanstraat, zie gevelsteen). In 1796 staat in de Leeuwarder Courant gepubliceerd: verkocht de groote en sterke huizinge, bekend onder de naam Fijne Vermaning, staande aan de Noordkant van de grote sluis te Harlingen. Dit zal het einde van de Jan Jacobsgezinden in Harlingen zijn geweest…..
Nog strenger dan de Oude Vlamingen waren de Uckowallisten (of Groninger Oude Vlamingen, naar Ucko Walles uit Noordbroek Groningen). Deze Mennisten kwamen bijeen in een gewoon huis aan de Simon Stijlstraat (vroeger Wortelhaven genoemd). Op deze plaats is later de Evangelisch Lutherse kerk gebouwd.
Huisvesting
Rond 1600 zaten de Hervormden stevig in het zadel; zij lieten Doopsgezinden vervolgen en konden het de Mennisten verbieden een vermaning te bouwen. Dit gebeurde b.v. in 1611 in Franeker.
Rond 1640 keert het tij, maar al in 1615 verkocht een echtpaar uit Achlum een schuur met grond in de Noorder Nieuwestad en op te Zuijtzijde van de Soutsloot aan Pieter Sijmens Slachter burger te Harlingen. In de kantlijn van de koopakte stond de verklaring van de koper waarin deze verklaarde dat de koop was geschied uit naam en ten dienste van de gemeente van mijn geloofsgenoten.
Deze schuur, die naar haar kleur, al snel de naam "Blauwe Schuur" kreeg heeft de Doopsgezinde Gemeente(n) enige eeuwen als kerkgebouw (vermaning) gediend.
De Blauwe Schuur is in de loop der tijden verschillende malen verbouwd en vergroot, eerst in 1641. In dat jaar brachten de 108 lidmaten van de gemeente 1800 gulden bijeen voor de vergroting van de vermaning. In de loop van de 17e en 18e eeuw werd het gebouw nog enige malen vergroot.
Toch voelden onze doperse voorouders zich in feite nooit echt happy in hun vermaning omdat het ïn het gebouw zo slecht "zong". Niet verwonderlijk want de brede galerijen overdekten 2/3 van het gebouw. In 1809 werd voor de vermaning bij de firma "Gruysen en Zonen" toch nog een orgel besteld en in 1848 werd de gevel aan de Zoutslootzijde gerestaureerd.
Hierna was het afgelopen: in 1856 besloot men tot sloop van de Blauwe Schuur en nieuwbouw van de vermaning. Op 17 september 1858 werd het nieuwe kerkgebouw in gebruik genomen.
Dit kerkgebouw heeft de doperse gemeente in Harlingen voortdurend bouw- en onderhoudszorg gegeven. Al in 1874 werd een uitvoerig onderzoek ingesteld naar de conditie van de kerkmuren. In 1887 werd een uitvoerige restauratie uitgevoerd, in 1906 bleek dat het dak met koperen schroeven versterkt diende te worden, in 1926 moest er wederom aandacht aan het dak worden besteed. Dit bleef zo doorgaan totdat begin jaren 70 besloten werd het dak te voorzien van een polyesterlaag. Het dak lekte niet meer en het houtwerk kon niet meer ademen …………..
Eind twintigste eeuw kon het pand niet meer worden onderhouden. De gemeente ontving een fors legaat van zuster Hoogland en met behulp van de Hein Buisman Stichting is de oude Vermaning gesloopt en is het huidig kerkgebouw tot stand gekomen: nog steeds op de grond waar voorouders ook ter kerke gingen!
Tjiesjken Wybes komt voor in de quotisatie van 1749 en in de volkstelling van 1744.
Harlingen Quotisatie 1749
Wijk: 6e Kwartier
Omschrijving : wed. sonder bedrijff, geringh
Perso(o)n(en): Tjieskjen Wybes
Aant. volw. : 4
Aant. kind. : 4
Aanslag : 29:3:00
Verhoging : 5
Vermogen : -
Gestandaardiseerde namen:
TJITSKE WIEBES, vrouw
Bron : Tresoar
Toegang: 5
Invnr. : 6477
Folio : 106
>ang">adres text-align: left; border: 0px;" width="320">bewoner: het gezin van">opmerking
6-068 em; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;" width="160">Lanen 11width="320">Tjieskjen Wybes Calf, bestaande uit (onleesbaar) personen"2"> td class="yang" width="134"> em; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;" width="160"> dth="320">aangebooden capitaalOpen archieven:
solid; text-align: left; line-height: 1.4285; padding: 8px;">Naam Rol Plaats Bron ifier=8fb1d930-b31a-46dc-836f-e200e5eef0b6&six=1">border-box; text-decoration: underline; color: #834884; background-color: transparent;" href="https://www.openarch.nl/seek-set.php?archive=frl&identifier=8fb1d930-b31a-46dc-836f-e200e5eef0b6&six=1">Tjieskjen Wybesen-xs hidden-sm">Quotisatie kohieren inschrijvingder-box; border-top: #dddddd 1px solid; vertical-align: top; text-align: right; line-height: 1.4285; padding: 8px;">1749-align: top; line-height: 1.4285; padding: 8px;">Harlingenpx;">Quotisatie kohierene="box-sizing: border-box; cursor: pointer;" data-href="/seek-set.php?archive=frl&identifier=b0d80b84-1bec-4a49-9aa6-b79ee8ad339d&six=2"> 1px solid; vertical-align: top; line-height: 1.4285; padding: 8px;">Tjieskjen Wybes Calf1px solid; vertical-align: top; line-height: 1.4285; padding: 8px;">Vermeld-height: 1.4285; padding: 8px;">Volkstelling 1744 inschrijvingng: 8px;">1744order-box; border-top: #dddddd 1px solid; vertical-align: top; line-height: 1.4285; padding: 8px;">Volkstellingborder-box;">izing: border-box; font-size: 1em; background: #ccffcc; text-align: left; border: 0px;" colspan="4">Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 243 folio 0140r van 10 feb 1695 (exacte ligging vrij zeker)lass="yang" colspan="2"> background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;" colspan="4">Deze samenvatting is gemaakt door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen."box-sizing: border-box; font-size: 1em; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> n: left; border: 0px;"> order-box; font-size: 1em; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> r: 0px;"> ont-size: 1em; width: 46px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> gn: left; border: 0px;"> ng" colspan="2">Zuiderhaven NZnt-size: 1em; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">3/4 huisder: 0px;"> : border-box; font-size: 1em; width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> lign: left; border: 0px;" colspan="3"> s="yang"> idth: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">koper: 0px;">Andries Douwestyle="box-sizing: border-box; font-size: 1em; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">603-21-00 GGound: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> >x; font-size: 1em; width: 320px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">Andries Douwesddd; text-align: left; border: 0px;"> ="box-sizing: border-box; font-size: 1em; width: 46px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> ckground: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> hter grondzing: border-box; font-size: 1em; width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> xt-align: left; border: 0px;">4-00-00 CGang"> : 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">huurder voorder: 0px;">Jaepjen Jacobsx-sizing: border-box; font-size: 1em; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">30-00-00 CGdddd; text-align: left; border: 0px;"> ss="yang">huurder achtere: 1em; width: 320px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">Lijsbeth Hoefflign: left; border: 0px;"> sizing: border-box; font-size: 1em; width: 46px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> nd: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> ten oosten"yang"> kground: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> td>size: 1em; width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">naastligger ten zuidenddd; text-align: left; border: 0px;">Zuiderhaven class="yang"> x; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> nbsp;zing: border-box; font-size: 1em; width: 320px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">Smedinghund: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">contrarolleurass="yang"> width: 134px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> er: 0px;">naastligger ten noorden"yang">schoolmeesterem; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> nbsp;; font-size: 1em; width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">verkoperxt-align: left; border: 0px;">Douwe Andriesd class="yang"> px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> box; font-size: 1em; width: 320px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">Tjeerd Tjeerdsen#dddddd; text-align: left; border: 0px;">wijdschipperang"> 134px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> x;">verkopering: border-box; font-size: 1em; width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">wijdschipperd; text-align: left; border: 0px;"> yang"> h: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;" valign="top">eerdere samenvatting door Yde Elsingakground: #dddddd; text-align: left; border: 0px;" colspan="2">Andries Douwes, grootveerschipper, koopt 3/4 van een huis waarvan hij al 1/4 bezit, nz. Zuiderhaven. Ten O. het pakhuis van `t College, ten W. de controleur Smeding, ten Z. de straat, ten N. Gerrit Gerrits. Vrij achter in- en uitgang naar de Schritsen, door een steeg achter het huis. Gekocht van Douwe Andries, Tjeerd Tjeerdsen en Poppe Tjeerdts, allen wijdschippers te Harlingen.
-sizing: border-box; font-size: 1em; background: #ccffcc; text-align: left; border: 0px;" colspan="2">1723 - proclamatieboekound: #ccffcc; text-align: left; border: 0px;" colspan="4">Tresoar toegang 13-16 inv.nr. 246 folio 0181v van 10 okt 1723 (exacte ligging vrij zeker) class="yang" colspan="2"> ; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;" colspan="4">Deze samenvatting is gemaakt door leden van de Werkgroep Archiefonderzoek van de Vereniging Oud Harlingen.sizing: border-box;">ont-size: 1em; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> es background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> >yle="box-sizing: border-box; font-size: 1em; width: 134px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> ; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">Zuiderhaven 570px;" colspan="2">Zuiderhaven NZr>tyle="box-sizing: border-box; font-size: 1em; width: 134px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> x; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> sp;ass="yang"> width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">koperer: 0px;">Theodorus Crytenburgyang">325-00-00 GGg: border-box; font-size: 1em; width: 46px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> dddddd; text-align: left; border: 0px;"> /td>r-box; font-size: 1em; width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> eft; border: 0px;">4-00-00 CG: 0px;"> order-box; font-size: 1em; width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">naastligger ten oostenbackground: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">de Doopsgezinde Gemeente: huisleft; border: 0px;"> ;">ize: 1em; width: 134px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> left; border: 0px;">naastligger ten zuidentraat en haven]border-box; font-size: 1em; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> width: 46px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> r: 0px;"> le="box-sizing: border-box; font-size: 1em; width: 320px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">de koper Theodorus Crytenburgize: 1em; width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">medicinae doctor; border: 0px;"> > ox; font-size: 1em; width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">naastligger ten noordenound: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">Janke Broersp;le="box-sizing: border-box; font-size: 1em; width: 46px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> oper q.q.ng">koopmanround: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> text-align: left; border: 0px;"> ang">verkoper van 1/31em; width: 320px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">Tieskjen Wybes Kalff, weduwe van#dddddd; text-align: left; border: 0px;"> ox-sizing: border-box;">g: border-box; font-size: 1em; width: 134px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> #dddddd; text-align: left; border: 0px;">verkoper van 1/3 Andries Douwesborder-box; font-size: 1em; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> width: 46px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> r: 0px;"> x-sizing: border-box; font-size: 1em; width: 320px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">Trijntie Douwes meerderjarige ongehuwde dochter-box; font-size: 1em; width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;"> ft; border: 0px;"> ;"> -box; font-size: 1em; width: 160px; background: #dddddd; text-align: left; border: 0px;">verkoper van 1/3 #dddddd; text-align: left; border: 0px;">Janke Douwes, gehuwd met;"> ng"> ial, sans-serif; width: 134px; background: #dddddd; white-space: normal; word-spacing: 0px; text-transform: none; font-weight: 400; color: #000000; font-style: normal; text-align: left; orphans: 2; widows: 2; letter-spacing: normal; text-indent: 0px; -webkit-text-stroke-width: 0px; font-variant-ligatures: normal; font-variant-caps: normal; text-decoration-style: initial; text-decoration-color: initial; border: 0px;"> -spacing: 0px; text-transform: none; font-weight: 400; color: #000000; font-style: normal; text-align: left; orphans: 2; widows: 2; letter-spacing: normal; text-indent: 0px; -webkit-text-stroke-width: 0px; font-variant-ligatures: normal; font-variant-caps: normal; text-decoration-style: initial; text-decoration-color: initial; border: 0px;">verkoper van 1/3 border-box; font-size: 12px; font-family: helvetica, arial, sans-serif; width: 320px; background: #dddddd; white-space: normal; word-spacing: 0px; text-transform: none; font-weight: 400; color: #000000; font-style: normal; text-align: left; orphans: 2; widows: 2; letter-spacing: normal; text-indent: 0px; -webkit-text-stroke-width: 0px; font-variant-ligatures: normal; font-variant-caps: normal; text-decoration-style: initial; text-decoration-color: initial; border: 0px;">Folkert Jansenif; width: 160px; background: #dddddd; white-space: normal; word-spacing: 0px; text-transform: none; font-weight: 400; color: #000000; font-style: normal; text-align: left; orphans: 2; widows: 2; letter-spacing: normal; text-indent: 0px; -webkit-text-stroke-width: 0px; font-variant-ligatures: normal; font-variant-caps: normal; text-decoration-style: initial; text-decoration-color: initial; border: 0px;">mr. boekbinder: 0px;" colspan="2">
Voorouders (en nakomelingen) van Tjieskjen Wijbes
Tjieskjen Wijbes
????-1763Andrys (Andries) Douwes
????-<
De getoonde gegevens hebben geen bronnen.
Historische gebeurtenissen
Trouwdag 21 maart 1711
- De temperatuur op 21 maart 1711 lag rond de 9,0 °C. Bron: KNMI
- Van 1702 tot 1747 kende Nederland (ookwel Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden) zijn Tweede Stadhouderloze Tijdperk.
- In het jaar 1711: Bron: Wikipedia
- 10 december » De vulkaan Awu op het Indonesische eiland Sangir barst gedurende zes dagen uit en maakt naar schatting 3.000 slachtoffers.
- 15 december » In Kopenhagen breekt een pest-epidemie uit.
De publicatie Stamboom Hondema is opgesteld door Anne Adriaan Hondema.Wilt u bij het overnemen van gegevens uit deze stamboom alstublieft een verwijzing naar de herkomst opnemen:
Anne Adriaan Hondema, "Stamboom Hondema", database, Genealogie Online (https://www.genealogieonline.nl/stamboom-hondema/I124.php : benaderd 23 juni 2024), "Tjieskjen Wijbes (????-1763)".