Hij is getrouwd met Elske Matthijs Siderius.
Toestemming voor het huwelijk is 24 mei 1634 verkregen te Leeuwarden.Bron 2
Zij zijn getrouwd op 8 juni 1634 te Stiens.Bron 3* Leeuwarden, huwelijken 1634
Vermelding: Ondertrouw op 24 mei 1634
Man: Jacobus Sibrandi Mancadan afkomstig van Franeker
Vrouw: Elske Mathys afkomstig van Leeuwarden
Bron:
Collectie Doop-, Trouw-, Begraaf- en Lidmatenboeken(DTBL)
Trouwregister Gerecht Leeuwarden 1631-1638
Inventarisnr.: DTB 899
* Leeuwarden, huwelijken 1634
Vermelding: Derde proclamatie op 8 juni 1634
Man: Jacobus Sibrandi Mancadan afkomstig van Franeker
Vrouw: Elske Mathys afkomstig van Leeuwarden
Bron:
Collectie Doop-, Trouw-, Begraaf- en Lidmatenboeken(DTBL)
Trouwregister Gerecht Leeuwarden 1631-1638
Inventarisnr.: DTB 899
* Leeuwarderadeel, huwelijken 1634
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 8 juni 1634 in Stiens
Bruidegom: Jacobus Sibrand Mancadan afkomstig van Leeuwarden
Bruid: Eefke Mathijs afkomstig van Franeker
Bron:
Collectie Doop-, Trouw-, Begraaf- en Lidmatenboeken(DTBL)
Trouwregister Hervormde gemeente Stiens 1619-1811
Inventarisnr.: DTB 477
Kind(eren):
* Wikipedia:
Jacobus Sibrandi Mancadan (Minnertsga, 1602 - Tjerkgaast, 4 oktober 1680) was een Nederlandse schilder van Italiaans aandoende landschappen, veenbaas en burgemeester.[1]
Leven en werk
Mancadan werd in het Friese Minnertsga geboren. Zijn vader was daar glazenmaker, dorpsrechter, notaris en schoolmeester. In 1634 trouwde hij in Stiens met de 24-jarige Elske Mathys Siderius.[2] Daar was haar halfbroer predikant. Mancadan woonde in 1635 en het jaar daarop in Oosterwierum, maar vestigde zich in Franeker. Hij was daar burgemeester (1637-1640) en noemde zich voor het eerst schilder. In 1644 woonde hij in Leeuwarden. In 1647 betrok hij een pand in de Doelestraat, het tegenwoordige Coulonhuis. Hij kocht grond bij Bergum, Veenwouden en verhuisde naar 't Voorwerk[3] onder Siegerswoude. Mancadan nam deel aan de turfwinning ten noorden van het Koningsdiep in de Friese wouden. Na 1664 liet hij de Bakkeveenster Vaart, een deel van de Drachtster Compagnonsvaart, uitgraven en een weg aanleggen.[4][5] Na het overlijden van zijn vrouw Elske Matthijs in 1669 trok hij in bij zijn dochter Ebeltje in Beetsterzwaag, hoewel hij in Leeuwarden over een atelier c.q. kamers bleef beschikken.[1]
Mancadan stierf in Tjerkgaast, waar zijn zoon een herkansing had gekregen als predikant, nadat hij in Oosterwierum vanwege dronkenschap, ergerlijke misdragingen en onkuisheid uit zijn ambt was ontzet.[6][7] Zijn kleinzoon Johannes, stempelsnijder bij de Friese Munt, zou in 1696 als valsmunter zijn aangeklaagd.[7]
Mancadan schilderde de ontginning van het hoogveen, maar specialiseerde zich op rotspartijen met veel details en een onduidelijke horizon.[8] Hij schijnt te zijn beinvloed door de Italiaanse schilder Salvator Rosa. Mancadan werd begraven op het Oldehoofster kerkhof, niet ver van zijn voormalige woonhuis.[4] Zijn grafsteen kwam in 1933 bij de aanleg van een parkeerplaats weer tevoorschijn.[7]
Collectie
Drie van zijn werken uit het Fries Museum behoorden tot de collectie Goudstikker en zijn in 2006 teruggegeven aan de erven van de joodse kunsthandelaar Goudstikker.[9][10] Zijn werk bevindt zich in het Mauritshuis in Den Haag, het Groninger Museum, het Landgoed Oranjewoud, het museum Martena in Franeker en in het Oostenrijkse Graz. Twee werken zijn te zien in de Galerij Prins Willem V.[bron?]
* Publicatie Friesmuseum:
Het Fries Museum presenteert vanaf 20 januari een selectie van de landschappen van Jacobus Sibrandi Mancadan (1602-1680). De getoonde werken zijn topstukken uit de eigen collectie en bruiklenen van diverse musea uit binnen- en buitenland. De in Minnertsga geboren Mancadan, van wiens leven
vrij weinig bekend is, wordt beschouwd als de grootste Friese landschapsschilder uit de Gouden Eeuw.
Jacobus Sibrandi Mancadan (1602-1680) is vooral bekend geworden om zijn vaak bergachtige landschappen waarop herders, rotspartijen, vee en aan Italie herinnerende ruines uit de klassieke oudheid voorkomen. Naast deze italianiserende landschappen schilderde Mancadan Scandinavische en Nederlandse
landschappen. Hij schilderde voornamelijk in bruine, grijze en gelige tinten en ging zich niet te buiten aan felle kleuren. Kenmerkend voor de schilderijen van Mancadan is dat zijn landschappen geen horizon hebben. Juist wat betreft zijn kleurgebruik en compositie vertoont het werk van Mancadan grote
overeenkomsten met een groep schilders die in het begin van de 17de eeuw in en rond Haarlem werkzaam was. Tot deze groep kunstenaars, die hun landschappen in een beperkt, monochroom kleurpalet schilderden, behoorden o.a. Jan van Goyen (1596-1656) en Salamon van Ruysdael (voor 1603-1670).
Aangenomen wordt dat Jacobus Sibrandi Mancadan nooit zelf in Italie en Scandinavie geweest. Hij haalde zijn kennis over Italie dus ergens anders vandaan. Mancadan heeft hoogstwaarschijnlijk werk gezien van tijdgenoten als Cornelis van Poelenburgh en Bartholomeus Breenberg, die beiden enkele jaren
in Italie verbleven. Verder waren er in de 17de eeuw tal van prenten van Italianisanten in omloop en afbeeldingen van klassieke ruines in Italie. Wat betreft Scandinavie heeft hij waarschijnlijk het werk gezien van Allaert van Everdingen (1621-1675), de enige Hollandse kunstenaar die in de 17de eeuw een reis naar
Zweden en Noorwegen maakte. Bij de tentoonstelling toont het Fries Museum prenten die Mancadan waarschijnlijk ook gezien heeft en die zijn werk hebben beinvloed.
Jacobus Sibrandi Mancadan was een zeer bemiddeld man, afkomstig uit een redelijk welgestelde familie. Van 1637 tot 1639 was hij burgemeester van Franeker. Zijn inkomsten verkreeg hij vooral uit onroerend goed. Uit het testament blijkt dat Mancadan huizen en land op verschillende plekken in
Friesland bezat. Verder had hij belangen in de turfafgravingen bij Bakkeveen. Zijn vermogen stelde hem in staat onbekommerd het beroep van kunstschilder uit te oefenen.
Jacobus Sibrandi Mancadan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1634 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elske Matthijs Siderius |