Stamboom Breedveld, Breedvelt, van Breetvelt » Willem III "Willem de Goede" van Avesnes (1287-1337)

Persoonlijke gegevens Willem III "Willem de Goede" van Avesnes 

• Roepnaam is Willem de Goede.
• Hij is geboren in het jaar 1287 in Valenciennes, Frankrijk.
• Titel: Graaf
• Hij is overleden op 8 juni 1337 in Valenciennes, Frankrijk, hij was toen 50 jaar oud.
• Een kind van Jan II van Avesnes en Philippine van Luxemburg
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 19 mei 2023.

Gezin van Willem III "Willem de Goede" van Avesnes

(1) Hij is getrouwd met Alida van de Gheijne.

Zij zijn getrouwd in het jaar 1305, hij was toen 18 jaar oud.

Kind(eren):

1. Claes Wllemsz van de Geijne (d'Avesnes et Hainault)  1306-1352 

(2) Hij is getrouwd met Johanna van Valois.

Zij zijn getrouwd op 23 mei 1305 te Longpont, Frankrijk, hij was toen 18 jaar oud.

Kind(eren):

1. Agnes van Avesnes  -1327
2. Jan van Avesnes  1306-1316
3. Margaretha van Holland  1311-1356 
4. Philippa van Henegouwen  1314-1369 
5. Johanna van Holland  1315-1374 
6. Willem IV van Holland  1317-1345 
7. Isabelle van Avesnes  1323-1361
8. Lodewijk van Avesnes  1325-1328

(3) Hij had een relatie met Geertruijd Boudijnsdr (Trude) van der Poel (jonkvrouwe de Moor).

De relatie startte in het jaar 1309, hij was toen 22 jaar oud.

Kind(eren):

1. Jan (Jacob) Aelman van Holland  1310-1389 
2. Johanna van Avesnes  1320-1374
3. Jan Willemsz van de Poel  1325-1392 

Notities over Willem III "Willem de Goede" van Avesnes

Levensloop
Voordat hij zijn vader opvolgde nam hij als zeventienjarige deel aan de Slag bij Zierikzee in 1304 tegen het graafschap Vlaanderen.
Hij volgde in 1304 zijn vader, graaf Jan II van Avesnes, op als graaf van Henegouwen, Holland en Zeeland en zette de strijd met de Vlaamse erfvijanden met wisselende hevigheid voort tot de Vrede van Parijs (6 maart 1323), waarbij de graaf van Vlaanderen van alle leenheerschappij over Zeeland Bewestenschelde afzag. Inmiddels had hij zich weten op te werpen tot de feitelijke meester in het Sticht Utrecht, terwijl hij verderging met zijn macht over Friesland uit te breiden.
Willem was legeraanvoerder van het Franse leger tijdens de Slag bij Kassel in 1328. Het Franse leger versloeg de Vlamingen onder Nicolaas Zannekin toen zij rebelleerden tegen hun graaf Lodewijk I van Nevers.
Onder de vorsten van de Nederlanden gold Willem als de invloedrijkste bondgenoot, door huwelijksallianties of op andere wijze. Zo wordt hij wel de schoonvader van Europa genoemd. Lodewijk IV van Beieren, die zijn verkiezing tot Rooms-koning medeaan Willem te danken had, trad in 1324 in het huwelijk met diens dochter Margaretha, terwijl de jongere dochter Johanna aan de Gulikse troonopvolger, Willem van Gulik, werd uitgehuwelijkt. Eduard III kon zich met zijn hulp van de Engelse t r oo n m eester maken en huwde zijn derde dochter, Filippa van Henegouwen, op 29 mei 1328.
Hoewel Willem in 1305 in het huwelijk was getreden met Johanna van Valois, een nicht van koning Filips IV van Frankrijk (ze was een dochter van Filips broer Charles van Valois en zuster van de latere koning Filips VI van Frankrijk), belette hem dit niet als vertegenwoordiger van de Engelse vorst op te treden bij pogingen om de vorsten in de Nederlanden tot een anti-Franse coalitie over te halen. Zijn streven naar pacificatie in het binnenland bezorgde hem bij latere geschiedschrij v er s z i jn bijnaam. Tijdens zijn regering werden de tresorie en de kanselarij doeltreffend ingericht, terwijl de effectiviteit van de grafelijke raad toenam.
Zijn broer Jan van Beaumont had een groot deel van de graafschappen in bezit: naast bezittingen in Henegouwen bezat hij uiteen liggende gebieden 'van Tholen tot Texel, van Beverwijk en Wijk aan Zee tot Gouda en Schoonhoven'.

Keizer in zijn eigen rijk
Willem beschouwde zich als principe in regno suo, als keizer in zijn eigen rijk. Op grond daarvan nam hij het recht zijn onderdanen te mogen edelen. De bekendste adelsverheffing door Willem III is die van Gerard Aleswijnsz. († 1354/55), waarvan een 'echte' adelsbrief is overgeleverd. Gerard was griffier van de Kanselarij, en protegé van de graaf en had 1/16de portie in de herbedijking van de Zwijndrechtse Waard en kreeg het deel dat onder de naam Rijsoord bekend was toegewezen. Ge r ar d w a s niet 'welgeboren' maar stamde uit een Leids poortersgeslacht. Voor het verkrijgen van de ambachtsheerlijke rechten op Rijsoord was een adellijke titel onontbeerlijk. Op 1 mei 1332 adelde Willem Gerard en zijn zoon Allewijn naar Z ee uw s re c ht, en verkocht hen de heerlijkheid op afbetaling, wat na acht jaar in 1340 geheel was voldaan. Door deze adelsverheffing ontstond een nieuw adellijk geslacht dat zich Van Rijsoirde noemde.
Naast erfelijke adelsverheffing verleende Willem ook welgeborenschap voor het leven, zoals in 1325 aan Hein Andriesz. en enkele verwanten. Dit soort verleningen van adelsbrieven had meer te maken met de schotvrijdom die eraan gekoppeld was.

Ererede van Heraut Gelre
Van Willem III is een ererede opgenomen in de indrukwekkende reeks van het wapenboek Gelre. Ereredes zijn korte gedichten waarin de heraut een overzicht geeft van de eervolle wapenfeiten van tijdens het leven van een ridder met afbeelding van zijn wapen. Enkele anderen in deze reeks zijn Willem II/VII van Gulik en Reinoud I van Valkenburg.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wapenboek_Gelre

Johanna van Valois (1294- Fontenelle, 7 maart 1352) was een dochter van Karel van Valois en van Margaretha van Anjou. In 1305 huwde zij met Willem van Avesnes, graaf van Henegouwen, Holland en Zeeland. In 1322 wordt zij vrouwe van Maing. Na de dood van haar echtgenoot in 1337, wordt zij religieuze en trekt zij zich terug in de abdij van Fontenelle, bij Maing, waar haar dochter Isabella en haar kleindochter Anna van Beieren haar komen vervoegen. Johanna kwam tussen om Henegouwen te v ri j w a ren van de gevolgen van het Frans-Engels conflict. In 1399 ontvangt zij haar schoonzoon, Edward III van Engeland in de abdij van Fontenelle om de geesten te bedaren. Zij begeeft zich naar Parijs om te overleggen met haar broer Fili p sV I va n Fr a nk rijk en naar Gent naar haar dochter Filippa.
[bewerk] Kinderen
Jan (1306-1316)
Willem, (1307-1345) graaf van Holland, Zeeland en Henegouwen
Margaretha (1310-1356), gehuwd met de Duitse keizer Lodewijk de Beier
Filippa (1311-1369) gehuwd met Eduard III van Engeland
Johanna, (1315-1374), in 1334 gehuwd met graaf Willem VI van Gulik
Agnes, overleden na 1327
Isabelle (1323-1361), in 1354 gehuwd met Robert van Namen (1323-1391), heer van Beaufort-en-Argonne,
Lodewijk (1325-1328).
http://www.kareldegrote.nl/Reeks_3_De_Wit_I.htm

Willem III was de zoon van Jan II van Avesnes en Philippine van Luxemburg. Hij werd opgevoed aan het Henegouwse hof in Valenciennes. De stad Valenciennes ligt tegenwoordig in Noord-Frankrijk.

In 1304 volgde Willem zijn overleden vader op als graaf van Holland, Zeeland en Henegouwen. In Henegouwen werd hij graaf Willem I genoemd, omdat hij in het graafschap Henegouwen de eerste graaf was met de naam Willem. In Holland en Zeeland was hij de derde graaf met de naam Willem, daarom was zijn naam hier graaf Willem III.

Hij trouwde in 1305 in Longpont in Noord-Frankrijk met Johanna van Valois. Zij iwas de dochter van graaf Karel van Valois, de broer van de Franse koning en zijn eerste vrouw gravin Margaretha van Anjou. Graaf Willem III en Johanna van Valois kregen negen kinderen.

Graaf Willem III liet zijn dochters trouwen met invloedrijke Europese vorsten. Hij probeerde hiermee zelf meer macht te krijgen. Zijn dochter Margaretha trouwde met Lodewijk de Beier, de hertog van Beieren, die in 1328 zelfs keizer van het Duitserijk werd. In 1328 trouwde een andere dochter, Philippa, met de Engelse koning Edward III.

Willem III kreeg zoveel invloed, dat bij ruzies tussen landen vaak zijn hulp werd ingeroepen. Hij slaagde er vaak in problemen op te lossen, zonder dat er een oorlog moet worden gevoerd.

De Hollandse graven hadden al meer dan honderd jaar ruzie met de graven van Vlaanderen over het bestuur van een deel van Zeeland (dit gebied heet ‘Zeeland bewester Schelde’). Deze Zeeuwse eilanden kwamen nu definitief onder het gezag van graaf Willem III en zijn opvolgers.

Graaf Willem III was niet vaak in Holland. Hij woonde het liefst in zijn hof in Henegouwen. Het graafschap Holland liet hij daarom vooral door zijn jongere broer Jean de Beaumont besturen. Als Graaf Willem III wel in Holland was dan verbleef hijhet liefst in Den Haag.

Veel middeleeuwse schrijvers waren blij met de rust die graaf Willem III in het graafschap Holland bracht gebracht. Hij kreeg daarom de bijnaam Willem III ‘de Goede’.

Op 8 juni 1337 overleed graaf Willem III. Hij werd in Valenciennes begraven.

Ander verslag over de naam Willem de Goede uit de caonon van Nederland
https://www.canonvannederland.nl/nl/page/168942/graaf-willem-iii

Willem de Goede dankt zijn naam onder meer aan zijn optreden tegen het machts-misbruik van een magistraat. Kennelijk luisterde hij naar wat gewone mensen, ook die uit de Zwijndrechtse Waard, hem te vertellen hadden.

Zo was ereis in Heer Oudelands Ambacht een arme boer die een mooie koe had. De koe gaf veel melk, genoeg voor het hele gezin. De baljuw van de Hoge Vierschaar van Zuid-Holland wilde de koe graag kopen, maar de boer weigerde dit, want het gezin was te zeer aan de koe gehecht. Hierop besloot de baljuw het dier te stelen en te vervangen door een koe die er hetzelfde uitzag:

Maar [de baljuw] ziende, dat hy by kope daar an niet en konde geraken, heeft die behendelik, tegens des huysmans wille, uyt zijn land en weyde genomen, en heeft een ander, van gelijken hayre, in der zelver plaats doen stellen. Den boer hier over zijnde ontsteld, is, door raad zijner vrienden, na Henegouwen, tot graaf Willem getogen, die te Valenchijn krank lag, doende an hem klachten over den bailljou, wegens zijn ontroofde koe. Graaf Willem, dat hoorende, had medelyden metten armen landman…

Toen de klacht over de gestolen koe van de boer een, met jicht gevelde graaf Willem III bereikte, ontbood hij de schout van Dordrecht en diens neef, de betreffende baljuw van de Hoge Vierschaar van Zuid-Holland, en confronteerde hen met de klacht van de boer.
De graaf vroeg aan de baljuw: ‘Waarom hebt gy, die een bailjou en rechter zijt, kracht en gewelt gedaen, eenen landman, mijnen onderzaat?’ Zijn vonnis was dat de schout van Dordrecht uit het bezit van zijn neef honderd gouden kronen aan de boer als vergoeding moest betalen. Daarna zei de graaf: ‘Nu is de huysman voldaan, maer de Justitie ende ick niet.’

Nadat de boer was vertrokken, liet de graaf een biechtvader en de beul komen en werd de baljuw met zijn eigen zwaard onthoofd. Tegen de schout zei de graaf: ‘Dat alle officieren haer wachten souden van sulcks te doen, of hen soude mede desgelijcksgeschieden.’

Willem III stond bekend als een bekwaam en humaan bestuurder. Hij moet zich hebben gerealiseerd dat juist Dordrecht een voorbeeldfunctie had. Hier lagen immers ‘de boeken van het recht’, wat bijzonder was, omdat boeken in die tijd nog met de hand werden geschreven. In andere steden van het graafschap Holland werd volstaan met mondelinge rechtspraak en mondeling overgeleverd recht. Bestuurders en leden van Hoge Vierscharen uit alle delen van het graafschap kwamen ter hofvaart naar Dordrechtom de boeken in te kunnen zien bij juridisch ingewikkelde zaken. Als juist hier zou worden getolereerd dat een bestuurder zijn macht misbruikte, was het hek van de dam.

De naam van de onthoofde baljuw is niet bekend. Jacob van der Eyck schrijft: ‘die …men hout dat hy van´t gheslachte was Queeckel ghenaemt.’ En geschiedschrijver Matthys Balen vermeldt: ‘De baljuw, welke Gouthoeven houd te zijn geweest uyt het geslacht Quekel.’ Maar Van Gouthoeven vermeldt dit gegeven van Balen niet in zijn boek, dus de bron zal wel oude stadsroddel zijn geweest.

Ook in adellijke kringen werd machtsmisbruik gezien als een niet te vergoelijken misdaad. Niemand wilde worden geassocieerd met een baljuw in zijn voorgeslacht die zijn macht misbruikte – een goede Hollandse traditie. De toon was gezet door graaf Willem de Goede.

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Willem III "Willem de Goede" van Avesnes?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Willem III "Willem de Goede" van Avesnes

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen