Kwartierstaat van Gijs en Frank Edelbroek » Katharina van Voorne (± 1310-1366)

Persoonlijke gegevens Katharina van Voorne 

[Van Voorneburg],

• Zij is geboren rond 1310.
• Beroep: Vrouwe van Acquoy.
• Zij is overleden op 1 september 1366.
• Een kind van Hendrik van Voorne en Aleydis van Kuyc

Gezin van Katharina van Voorne

(1) Zij is getrouwd met Johan I von Heinsberg.

Zij zijn getrouwd rond 1325.Bron 1

(2) Zij is getrouwd met Johan I van Valkenburg.

Zij zijn getrouwd rond 1336.Bron 1

Kind(eren):

1. Philippina van Valkenburg  ± 1337-1398 

Notities over Katharina van Voorne

[zie https://gw.geneanet.org/bergsmitÿ
?lang=nl&pz=frits+franciscus+frits&nz=bergman&ocz=0&p=catharina&n=van+voorne - Wijziging: 23 Juli
1999,
.,
[Discussiegroep Middeleeuwse Genealogie op Yahoo Groups :,
.,
10711 Voorgeslacht van Katharina van Voorne volgens wijlen Dr. J. C. Kort,
rene_van_eunen,
Aug 2, 2010,
Geachte groepleden,,
.,
In het April/Juni 2010 nummer van 'De Nederlandsche Leeuw' wordt in een artikel door wijlen Dr. J.
C. Kort de familie Van Voorne beschreven.,
.,
In zijn artikel geeft Dr. Kort aan dat de ouders van Katharina van Voorne (echtgenote van
respectievelijk Jan van Heinsberg en Jan van Valkenburg) Gerard van Voorne en Heilwig van Borsele
waren. In mijn kwartierstaat heb ik als ouders van Katharina staan Hendrik van Voorne, heer van
Acquoy en Aleydis van Cuyk. Voornoemde Gerard had een broer Hendrik, maar die overleed volgens
Dr. Kort ongehuwd. Als de Hendrik van Voorne die gehuwd was met Aleydis van Cuyk dus geen broer
was van Gerard, in welke lijn van de familie Van Voorne hoorde hij dan thuis?,
.,
Voorts staan de ouders van bovengenoemde Hendrik van Voorne in mijn kwartierstaat vermeld als
Albrecht/Albert van Voorne en Katharina van Durbuy. Dezelfde ouders dus als van Gerard van
Voorne. Albrecht's eerste vrouw heb ik genoteerd staan als Aleid van Loon. Volgens Dr. Kort is de
naam Aleid onjuist en heette deze vrouw Ada, vermoedelijk Ada van Teylingen. Verder merkt Dr.
Kort op dat de moeder van Albrecht van Voorne waarschijnlijk Mabelia van Cysoing heette i.p.v.
Katharina. Dit met het oog op de vernoeming van haar kleindochter Mabelia van Voorne, echtgenote
van Jan van Arkel, dochter van eerder genoemde Albrecht/Albert.,
.,
Het is geenszins mijn bedoeling de onderzoeksresultaten van Dr. Kort in twijfel te trekken.
Echter, als er ook andere meningen zijn van deskundigen dan lees ik die graag. Zeker gezien het
feit dat ik nog nauwelijks ervaring heb met Middeleeuwse genealogie.,
.,
Met vriendelijke groet,,
René van Eune.],
.,
[10713 Re: Voorgeslacht van Katharina van Voorne volgens wijlen Dr. J. C. Kort,
.,
Hans Vogels, Aug 3, 2010,
.,
Hallo René,,
.,
Het artikel van de heer Kort is er een met een dubbele bodem die pas opvalt als je op de hoogte
bent van de voorgaande publicaties.,
.,
H.J.J. Vermeulen, "Jan van Valkenburg, heer van Born en Sittard, Herpen en Uden, ridder,
1314-1356", 1980 uitgeverij Historie, ISBN 90 6313 006 6.,
.,
J.C. Kort in "Raadsels rond drie Voornse vrouwen", in: NL 1983 met daarachteraan een korte
discussie met dhr. Fox.,
.,
H.J.J. Vermeulen, Een heel domme fout van de klerken van de graaf van Holland?, in: Ons
Voorgeslacht jrg.42, 1987 blz.1-39.,
.,
Hoewel je Kort een enkele maal ziet verwijzen naar laatstgenoemd artikel vergeet hij doelbewust
(ik kan het niet anders noemen) diverse zaken te vermelden, b.v. dat de voornaam Mabelia (voor de
vrouw van heer Hendrik van Voorne) een suggestie is van Vermeulen en dat in diens publicaties
hele andere opvatting (Hendrik als vader) dan die van Kort (Gerard als vader) beargumenteerd wordt.,
.,
Ik kan je het laatstgenoemde artikel van Vermeulen aanbevelen vanwege de grondigheid waarmee
bepaalde tegenwerpingen van Kort worden besproken (en weerlegd). Toch zal ook het artikel van
Vermeulen niet het laatste zijn wat over deze materie is gezegd. Ik verwacht zelfs dat Vermeulen
in een volgend nummer van de NL op het artikel van Kort zal terugkomen.,
.,
Je dient overigens Aleydis van Cuyk tussen haakjes te plaatsen. De voornaam [Aleydis] is
hypothetisch. Ook de aanhechting van [Aleydis] van Kuyc als dochter van Jan van Kuyc en Jutta van
Nassau staat allerminst zeker. Ze zou zelfs veel waarschijnlijker een kleindochter van genoemd
echtpaar middels één van hun twee oudste zonen kunnen zijn.,
.,
Zie ook de volgende link voor een vervroeging van de huwelijk-schatting van heer Jan van Kuyc en
Jutta van Nassau:,
http://groups.yahoo.com/group/soc_nederlandse_adel/message/10185,
.,
Over Mabelia van Voorne, haar man Jan III van Arkel, en haar moeder is hier op de nieuwsgroep ook
al e.e.a. aangekaart:,
http://groups.yahoo.com/group/soc_nederlandse_adel/message/8684,
http://groups.yahoo.com/group/soc_nederlandse_adel/message/6140,
.,
Er valt trouwens nog wel meer nieuws op de nieuwsgroep te vinden. Gewoon even wat trefwoorden
(e.v. combineren) uitproberen. Over diverse onderwerpen valt een levendige gedachtenwisseling te
vinden, vaak op basis van een gepubliceerd artikel. Soms zitten de nuttige opmerkingen in een
groter verband verscholen. Een beetje neuzen in het berichtenarchief leert je dat veel nog lang
niet zo zeker of definitief is, als in artikelen (en zeker op internet) wordt gesteld.,
.,
Met vriendelijke groet,,
Hans Vogels.],
.,
[10714 Voorneburg Re: Voorgeslacht van Katharina van Voorne,
Hans Vogels, Aug 3, 2010,
-- In (XXXXX@XXXX.XXX), "Willem .J. Oving" ((XXXXX@XXXX.XXX)) wrote:,
> De achternaam is ook een punt: ze zou niet van Voorne heten maar van Voorneburg.,
>,
Hallo Willem,,
.,
Voorneburg of Voorne doet er niet veel toe. De consensus is dat Katharina van Voorneburg
een Voorne-telg moet zijn geweest. In het verre verleden is daar lange tijd onzekerheid over
geweest. Sinds Eberhard Quadflieg eind jaren vijftig en Vermeulen is er duidelijkheid. Katharina
is een Van Voorne.,
.,
Inspiratie komt echter op de meest onverwachte momenten. Het is bekend dat Katharina van
Voorneburg (en dus ook haar vader) in het bezit was van het huis te Acquoy, de heerlijkheid
Acquoy en ander allodiaal goed aldaar. Kort maakt aannemelijk dat de Voornse bezittingen in het
Gelderse Acquoy al stammen uit de tijd van heer Dirk van Voorne en diens vrouw Alverade, dus al
dik honderd jaar eerder. Het huis (burg) in het Gelderse Acquoy kan dus goed ter plaatse de
benaming "Voorne-burg" hebben gehad. Nadat te Acquoy, het huis, de heerlijkheid e.a. goed, aan
Hendrik van Voorne en dochter Katharina toebedeelt is geraakt kan de betiteling Voorneburg aan
Katharina zijn gaan kleven. Het is tenslotte niet de eerste maal dat een edelman/edelvrouwe zich
noemt naar zijn/haar adellijke woonstede.,
.,
Met vriendelijke groet,,
Hans Vogels.],
.,
10718Acquoy Re: Voorgeslacht van Katharina van Voorne,
Expand Messages,
Hans VogelsAug 3, 2010,
View Source,
Hallo Peter,,
J.C. Kort beschrijft in zijn artikel "Raadsels rond drie Voornse vrouwen" (NL 1983, kolom 193-210)
o.a. Mechteld van Voorne (205-210). Na het overlijden van vrouwe Mechteld op 12 maart 1372 valt
de heerlijkheid Voorne terug aan de graaf van Holland. Na minstens 264 jaar heren van Voorne (de
oudste vermelding is van 1108) was het voor zowel de verwanten als de graaf niet duidelijk wat
allemaal in de nalatenschap Voorne tot het oorspronkelijke leen Voorne behoorde en wat tot latere
(allodiale en feodale) verwervingen behoorde. Vrouwe Mechteld was de dochter van heer Gerard van
Voorne en van Heilwig van Borselen.,
Graaf Albrecht van Holland koos voor een rigoreuze oplossing. De hele erfenis Voorne - zowel
feodaal als allodiaal - kwam aan de graaf, en hij kocht de erfgenamen af. Die erfgenamen vielen
te verdelen in twee staken: Borselen- en Voorne-nakomelingen (Kort ziet drie groepen). De
Borselen-verwanten waren nakomelingen van de broers en zuster van Heilwig van Borselen, moeder
van vrouwe Mechteld. Tot deze Borselen-cluster behoorde o.a. Otto van Heukelum van Acquoy. Van
Laatstgenoemde is bekend dat hij gehuwd was met Elisabeth van Maldegem, dochter van Floris van
Maldegem en Sibille van Borselen, dochter van Wolfert van Borselen, broer van genoemde Heilwig.
De conclusie die we mogen trekken is dat Otto van Heukelum van Acquoy dus vóór ... 1373 gehuwd
moet zijn met Elisabeth van Maldegem. De erfenis Voorne is snel uitbetaald geworden om dat in
1373 nog maar sprake is van nabetalingen (Kort kolom 208).,
Tot de Voorne-cluster valt enerzijds de groep Arkel en anderzijds de groep "Voorneburg" te
onderscheiden. Van eerstgenoemde groep is bekend dat het de kleinkinderen waren van Mabelia van
Voorne (x Jan III van Arkel), zus van heer Gerard van Voorne, vader van vrouwe Mechteld. Volgens
Vermeulen dienen we de groep Voorneburg te zien als kleinkinderen van Hendrik van Voorne, broer
van heer Gerard van Voorne, de vader van vrouwe Mechteld. Daar valt wat voor te zeggen. De
gemeenschappelijk noemer van deze nakomelingengroep is heer Albert van Voorne. We zien namelijk
onder de afgekochte Voorne-verwanten géén nakomelingen van de zussen en de broer van heer Albert,
of nakomelingen van de neven en nichten van heer Albert.,
.,
> Maar: deze Otto noemt zich al in 1370, dus voor de verkoop, 'Heer,
> van Acquoy', volgens DNL 1966, k. 288/289.,,
.,
In de publicatie van H.J.J. Vermeulen, "Jan van Valkenburg, heer van Born en Sittard, Herpen en
Uden, ridder, 1314-1356" (1980), vinden we op blz.66 (bijlage 11) de tekst van een oorkonde d.d.
18-06-1364. Daarin wordt door "Katerine van Voernenborg, vrouwe van Boerne ende van Zittaert",
verklaard dat ze geld schuldig was aan "heren Otten van Hokelem Herberens zone". Vervolgens heeft
"onsen lieve neve, heren Otten, here van Arkele" haar geld geleend waarvoor ze aan hem - onder
enkele voorwaarden - als onderpand heeft gegeven "onse huus ende borch tot Ackoy met den
gherechte, land, renten, vervalle ende allen sinen toe behoeren, also wijt daer hebben, te
ghebruken, te bezighen ende te bezitten dese naeste tien jaer lanc,". Heer Otto van Arkel heeft
dus in 1364 het huis, de burcht, de heerlijkheid, etc. te Acquoy voor 10 jaar in pand gekregen,
tenzij de pandsom eerder gelost zou worden. Deze veronderpanding werd mede bezegeld door vrouwe
Mechtelt van Voorne.,
.,
Hoogstwaarschijnlijk heeft heer Otto van Arkel op zijn beurt Acquoy in bruikleen gegeven aan heer
Otto van Heukelum Herbarenzoon. Dat verklaard waarom deze zich in 1370 heer van Acquoy noemt. In
1371 hebben de kinderen van Katerina van Voorneburg aan heer Otto van Arkel de pandsom gelost.
Vervolgens verkoopt oudste zoon Godart van Loon, heer tot Heinsberg, rechtstreeks aan heer Otto
van Heukelum, de feitelijke gebruiker, (onder voorwaarden) zijn huis en heerlijkheid Acquoy,
waarna deze door vrouwe Mechteld van Voorne wordt beleend.,
.,
In 1382 zien we vervolgens Reinoud van Valkenburg, heer van Born en Sittard, aan zijn neef heer
Otto van Arkel overdragen, a. het losrecht op het huis en de heerlijkheid Acquoy, verkregen van
zijn broer heer Godart van Loon, heer van Heinsberg, en b. zijn goederen aldaar gelegen geerfd
van zijn moeder de vrouwe van Born en verkregen bij deling tussen hem, zijn broer en zijn zus, de
gravin van Salm.,
.,
Johan, graaf van Salm en zijn vrouw Philippa van Valkenburg, geven in hetzelfde jaar
eveneens hun rechten en die van hun broer Reinoud op de heerlijkheid Acquoy op ten behoeve van
heer Otto van Heukelum, heer van Acquoy.,
.,
Daarna geeft heer Otto van Arkel al zijn rechten, vermeld in de brief van Reinoud van Valkenburg,
over aan genoemde heer Otto van Heukelum.,
.,
Als laatste zien we Reinoud van Valkenburg goedkeuring geven aan de overdracht, van zijn zus en
zwager van hun rechten en zijn rechten op Acquoy, aan genoemde heer Otto van Heukelum.,
.,
Het Archief der Heeren en Graven van Culemborg, eerste stuk (1949), inv.302a, 303b, 303c, 303d.,
.,
Nergens in het voorgaande wordt gezegd of gehint dat Otto van Heukelum Herbarenzoon iets meer zou
zijn dan de gebruiker en uiteindelijke koper van het huis en de heerlijkheid Acquoy. Er is geen
relatie tussen hem en Katharina van Voorneburg. In de oorkonde van 1364 wordt wel heer Otto van
Arkel neef genoemd maar die andere Otto niet. Dat Otto van Heukelum Herbarenzoon zwager genoemd
wordt door vrouwe Mechteld van Voorne kan verklaard worden door diens huwelijk met een Borselen
nicht.,
.,
> 8 april 1370. Otto Heer,
> van Arkel, Johan Heer van Cuijlenburgh en van de Leck, Gijsbrecht,
> Heer van Vyanen en van den Goye, Henrick van Vianen, heer van,
> Ameijde, met Heilwig van Herlaer, vrouwe van dat land sijn wijf,,
> Otto van Heukelom, heer van Akkoy, en Gerrit van Rijn, oudste zoon,
> van Rijn, oorkonden betreffende een watergang in hun landen.,
> (Kemp, Beschrijving van Gorinchem en leven der heren van Arkel,
> uitg. 1656, pag. 103.),
.,
Deze oorkonde valt in bovengenoemd Archief te vinden onder nr. 274 maar dan onder de datum 8 april
1377.,
.,
Met vriendelijke groet,,
Hans Vogels.],
.,
[zou ook een dochter van een halfbroer van Hendrik kunnen zijn, nl Gerard Van Voorne, gehuwd met
Heilwig Van Borssele, volgens de kwartierstaatgegevens van Elly van der Hoeven en de gegevens van
Lagendijk],

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Katharina van Voorne?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Katharina van Voorne

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen