In Cruce Salus » Ing Hans Jacob Scharringhausen (1895-1972)

Persoonlijke gegevens Ing Hans Jacob Scharringhausen 

(Bartels)
In België onder twee achternamen gevonden: ook Hans Jacob Bartels geb. Groningen, 1895. In de geb. aangifte te Groningen (15 okt. 1895) staat de opmerking, dat hij op 21 jan. 1910 te Antwerpen erkend werd door zijn vader en aldus de naam Scharringhausen meekreeg. (N.B. Op 15 mei 1914 wordt in een verklaring van goed gedrag voor Hans Jacob Scharringhausen als zijn moeder Auguste Cath. Bartels genoemd.)

• Patroniem Jacob.
• Hij is geboren op 14 oktober 1895 in Groningen, Groningen, Nederland.
• Hij werd gedoopt.
• Beroep: in 1921 ingenieur machinebau aan de Maschinenbauschule te Duisburg.
• Geloof: Luthers.

  (Evangelisch)

• Woonachtig:
• van 2 mei 1901 tot 2 januari 1905: Groningen, Groningen, NederlandBedumerweg 33.

  komend van Leeuwarden, vertrekkend naar Rotterdam, waarbij Hans Jacob ambtshalve uitgeschreven werd op 20 maart 1905.

• van 2 januari 1905 tot 17 augustus 1906: Rotterdam, Zuid-Holland, NederlandMarinestraat 7.
• Hij is overleden op 20 december 1972 in Krefeld, Nordrhein-Westfalen, Duitsland, hij was toen 77 jaar oud.
• Hij is begraven op 27 december 1972 in Krefeld, Nordrhein-Westfalen, Duitsland.
• Een kind van Heinrich Christoph Johann Friedrich Fritz Scharringhausen en Anna Marie Gerhardine Bartels
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 1 oktober 2015.

Gezin van Ing Hans Jacob Scharringhausen

Hij is getrouwd met Helene Martha Höfkens.

Naar Merklingen gekomen op 4 jan. 1947 uit Höfen an der Enz.
Woonachtig in Merklingen in de Vorderen Straße 12, later in de Gartenstraße 20.
Weggetrokken op 14 nov. 1956 naar Karlsruhe, Riefstahlstraße 8.

Zij zijn getrouwd op 13 oktober 1923 te Krefeld, Nordrhein-Westfalen, Duitsland, hij was toen 27 jaar oud.

Kind(eren):

1. (Niet openbaar)
2. (Niet openbaar)
3. Hans Scharringhausen  1934-1993 

Notities over Ing Hans Jacob Scharringhausen

*De naam Hans Scharringhausen, Krefeld-Uerdingen komt op verschillende websites voor: o.a. 1) 2500 Firmen - Sklavenhalter im NS-Lagersystem, 2) die van Yad Vashem, The Holocaust Martyrs' and Heroes' Remembrance Authority, als firma, die in de Tweede Wereldoorlog gebruik maakte van dwangarbeiders.
*Na het lezen van het 25-jarig-jubileumboek van de Merklingermaschinenfabrik GmbH, heb ik toch ander respect voor de persoon Hans Scharringhausen, dan de hiervoor genoemde websites doen vermoeden:
Hans Scharringhausen "Ein Leben für den Fortschritt in der Arbeit."
® Merklinger Maschinenfabrik G.M.B.H. Merklingen
(Uitgebreide vertaalde samenvatting van het door Helmut Lorbeer, Werbefachmann, Stuttgart, in 1952 vertelde en uitgebrachte jubileumboek "25 Jaren Scharringhausen-Maschinen.)
De Vrienden van Hans Scharringhausen hebben ervoor gezorgd dat dit boekwerk tot stand kwam. En de schrijver, Helmut Lorbeer heeft het levenswerk van Hans Scharringhausen zo opgetekend als het hem voorkwam, naar de zeer uitgebreide beschrijving door Hans Scharringhausen zelf.
De schrijver legt uit hoe het de meest begaafde mannen verging, die op eigen kracht, met vallen en opstaan, hun doel bereikten.
Veel techniek werd nog proefondervindelijk verbeterd. Dat was ook de werkwijze van zijn vader Henri Scharringhausen, die zijn bedrijf, met 30 man personeel, vanuit Groningen naar Antwerpen verhuisde, waar binnen een paar jaar 100 personeelsleden aan het werk waren.
De schrijver vertelt verder over de prestaties van de Duitse ondernemers en arbeiders, die na de catastrofale 2e wereldoorlog in 1945 met moedige initiatieven en onvermoeibaar vlijtig de voorwaarden voor een natuurlijk en normaal leven mogelijk maakten. "Dat is wat de wederopbouw na de oorlog betekende", zegt hij in zijn relaas, om de zakenpartners, vrienden en medewerkers van het huis Scharringhausen te steunen en hij dankt trouwe bondgenoten en zij, die Hause Scharringhausen hun vertrouwen gaven.
De kroniek begint in de zomer van 1909. De rijkskanselier Fürst von Bülow treed terug. - Staatssecretaris Bethmann-Hollweg wordt de nieuwe rijkskanselier. - Keizer Wilhem II ontmoet in het Keizer Willemskanaal de tsaar op zijn privéjacht. - Persische revolutionairen zijn Teheran binnengevallen en hebben de hoofdstad bezet. - De regering heeft de algehele belastingverhoging op 6% vastgesteld. - In het bijzijn van keizer Frans Joseph wordt de Tauern-bahn geopend. - Het rijksluchtschip Z I is na negen uur vliegen van Biberach over Ulm, Stuttgart, Karlsruhe en Bitsch in Metz geland.
Hans Scharringhausen sloot de fabriekspoort achter de laatste arbeiders. Het was elf uur 's avonds. De straten van Antwerpen lagen er verlaten bij. Zijn vader Henri werkte nog aan een nieuwe constructie van een pomp voor scheepsstoommachines. Een scheepsramp bij Kaap Hoorn had hem op ideeën gebracht. De watervoorziening door pompen was een zwak punt in de constructies. Iedere nieuwe pomp waaraan vader Henri nu nog werkt kan in een handomdraai op een tweede ketel aangesloten worden, opdat bij uitval van een pomp het vermogen blijft. Met zulke pompen was dit ongeluk niet gebeurd.
Hans Scharringhausen vulde de loonzakjes, verwerkte dat in de boekhouding: zijn vader had hem vijf maanden daarvoor deze taak toebedeeld, opdat hij zou begrijpen, dat een fabriek ook een zorgenkindje kan worden.
Henri Scharringhausen had al diverse verbeteringen aan scheepsmachines bedacht. Een constructieve overwinning op deze materie was het echter niet. Door steeds ideeën uit te proberen kwam iets tot stand. Hans, echter, wilde nieuwe constructies op de tekentafel uitwerken. De berichten over de constructiemethoden van Rudolf Diesel (uitvinder dieselmotor) had de 14-jarige Hans uit de krant geknipt en gaven hem andere ideeën dan zijn vaders. Henri wilde dat hij een goede mecaniciën en bedrijfsleider werd, maar met tegenzin gaf hij toestemming dat Hans het Deutsche Gymnasium bezocht, wel onder voorwaarde dat hij het volgende jaar hoofdzakelijk in de fabriek zou werken…
Hoe de professor van het gymnasium ook zijn best deed, Hans werkte overdag bij vader en studeerde 's nachts. Van de leraren mocht hij de school blijven bezoeken, ondanks dat vader Henri was gestopt met schoolgeld betalen, want hij blonk uit door zijn prestaties.
Sedert zijn 7e jaar liet vader Henri zoon Hans zijn eigen speelgoed maken, die daarbij handig gebruik maakte van de kennis en het vakmanschap van vaders werknemers. Op een gegeven moment liet vader, Hans en een arbeider, een tandrad maken, gevolg: Dat van Hans paste perfect en het andere had verdere bewerking nodig.
De volgende morgen mocht Hans Scharringhausen als beloning mee naar naar een klus op een Hollands vrachtschip, waar alleen de beste vakmensen voor in aanmerking kwamen. In de paar uur dat zo'n schip in de haven lag, moesten de soms op tovenarij lijkende reparaties worden volbracht. De aard van zo'n schade werd wel in morse vooruit geseind, maar de grootte was dan nog niet te overzien. De arbeiders uit de fabriek die met vader Scharringhausen vele kunststukken tot een goed einde brachten, waren trots op hun werk.
Henri was volgens zoon Hans een man van weinig woorden en de lange uiteenzettingen, die er dan wel waren, zijn hem daarom zo goed bijgebleven.
Smid Henri wilde geen fabrikant worden, maar handwerker blijven. Hoe meer Hans zich ontwikkelde, hoe meer hij in het bedrijf betrokken werd. Hoewel Henri nooit een hogere school had bezocht, hij kon zich zeer kritisch uiten en hij had een eigen logica en levensbe-schouwing.
Eénmaal op een zondag moest Hans een pomp in een stoomboot monteren. Het zware materieel moest in de werkplaats bewerkt worden. Dus Hans moest heen en weer, zwaar bepakt. Dus vroeg hij zijn vader om een fiets; die moest hij zelf maar maken, vond deze.
Zo gezegd, zo gedaan. Hans had zin in de eerste rit, samen met een vriend, maar die zag er toch anders uit. 's Morgens kwam er een bode uit het 25 km.verwijderde Brasschaat met de opdracht om een nieuwe pomp in een defecte stoommachine te bouwen. De vader droeg Hans op de pomp met de fiets te brengen. 25 Kilometer met 250 kg. ballast op zijn nieuwe fiets. Je kunt je voorstellen hoe hij daar aan kwam. De machinist aldaar spotte dat de "oude" een leerling had gestuurd. 's Avonds kon Hans met een dikke fooi op zak terug naar huis fietsen. Dank en erkenning van de klant, maar van zijn vader geen woord…
Omdat Hans vond dat zijn vader hem niet altijd begreep, of wilde begrijpen, sluit hij zich meer en meer aan bij zijn leraren op 't gymnasium en toen Henri merkte dat hij zijn zakgeld gebruikte, om schriften te kopen, stopte de toelage.
Drie jaar lang werkte Hans 8 uur per dag en had daarnaast nog 5-7 uur les. In het bedrijf kon hij ondertussen niets meer leren. Het examen doorstond hij met lof, daarna verbood zijn vader hem nog verder te leren.
Eén jaar werkt Scharringhausen bij zijn vader en besloot toen, dat hij in Duitsland wilde werken. Tegen vaders' zin.
Een niet te stillen honger naar kennis heeft de dan 18-jarige, als hij in België naar werk zoekt. hij woont nog thuis, maar samenwerken met zijn vader is volledig onmogelijk geworden.
Het ging Hans niet alleen om geld verdienen, hij wilde ook grote bedrijven zien functioneren. Hij werd werktuigmaker in een grote fabriek voor telefoonapparaten.
Hij kwam daar binnen in een grote hal, waarin 50 werkbanken. Nieuwelingen begonnen op de achterste plek en de voorwerkers stonden vooraan en verdienden beter. Toen er een plaats vrijkwam, trok hij de stoute schoenen aan en vroeg zijn baas hém die plaats te geven. Hij haalde de chef over door te zeggen, dat zijn promotiesysteem niet deugde, dat de beste werklui al naar een andere firma vertrokken voor ze in de voorste gelederen terecht kwamen. Hij kreeg de kans, maakte hem waar, en kreeg dus ook daarnaar betaald.
In 1913 kreeg Henri Scharringhausen de opdracht de eerste dieselmotor in een Nederlands schip te bouwen. Hans had er wel oren naar zijn vader hierbij te helpen.
Het ging om zijn stokpaardje hier en daarom wilde hij daar beslist bij zijn. Vader Henri had zich als een blad aan een boom omgedraaid en beiden gingen weer in harmonie met elkaar om. Het betrof een zeilschip, dat met dieselmotor werd uitgerust. In een paar dagen had Hans het binnenvaartschip opgemeten en zijn plannen gesmeed. 's Avonds verdiepte hij zich in de vakliteratuur. Zijn vader Henri had daar niets meer tegen, steunde hem zelfs.
Met ziel en zaligheid was Hans betrokken bij deze zaak, die tot nog groter faam van zijn vader leidde. Henri hoopte dat Hans nog een paar maanden zou blijven werken in 't bedrijf, opdat hij zijn vakdiploma kon behalen.
Op een mooie zomerdag zaten beiden plannen te smeden voor de toekomst, toen een medewerker kwam vertellen, dat een Belgische officier vader wilde spreken.
Deze vroeg één van zijn mensen te mogen lenen, want zijn schip zat zonder machinist.. Het was de eerste officier van het opleidingsschip L'AVENIR, dat een wereldreis zou maken.
Voordat Henri kon beslissen, wie hij mee zou laten gaan, had Hans zich al aangemeld. Het was 10 uur in de morgen en 2 uur later zouden ze al uitvaren.
De officier week niet van Hans z'n zijde, alsof hij bang was hem kwijt te raken. De kapitein begroette hem plechtig en vond hem een beetje jong voor een 1e machinist bij de Belgische Marine. Dat hij Duitser was, stoorde hem allerminst.
De eerste dag was vol van nieuwe indrukken. En de 2e meldde Hans zich op rapport bij de eerste: de machine was op zich ok, maar de brandblusmiddelen en de hoofddrukpomp waren in een belabberde toestand! "Tot Australië heb je voldoende tijd om het te repareren", zei de officier gekscherend. Hans liet echter werk liggen om de pompen en de blusleidingen te repareren. Hij had de catastrofe bij Kaap de Goede Hoop nog niet uit zijn geheugen gewist.
De zee werd steeds ruwer en in het Kanaal hadden ze te maken met windkracht 12. Hans had genoeg ontspanning aan rondje schip om frisse lucht te halen en omdat z'n onrust bleef, werkte hij continue door aan zijn klus.
Net toen hij een rondje deed, kwam er een breker over en werd hij met een golf zout water de trap af gesmeten. Met builen op z'n kop en met bebloede handen sleepte hij zich naar zijn kooi om nog 2 uur te slapen tot zijn volgende machine-wacht. Tegen de ochtend nam de wind wat af en werden de mannen naar hun kooien gestuurd om te rusten.
Hans was net ingeslapen, toen de bootsmansfluit een concert aanging, samen met de scheepsklok en de sirene. Er was brand in het magazijn. De pompen hielden het en na 4 uur was de brand geblust.
's Middags die dag werd hij bij de kapitein geroepen en door de hele bemanning met dank overladen. Door de brand vielen de oefeningen in het Skagerak uit en met moeite kon het schip op eigen kracht een Noorse haven binnenlopen.
Tijdens het dokken ontving Hans een brief van zijn vader om direct naar huis te komen. De spanningen in de wereld liepen zo hoog op, dat dagelijks op het beginnen van een oorlog werd gerekend. De kapitein gaf toestemming en kort voor de oorlog uitbrak, kwam Hans in Antwerpen terug.
De Belgische kranten lieten geen twijfel over: Alle Duitsers zouden uitgezet worden, als er oorlog kwam.
Op 2 augustus 1914 betraden de gemobiliseerde Russen Duits grondgebied en heeft de Duitse zaakgelastigde in St. Petersburg de Russische regering de oorlog verklaard.
Op 5 augustus 1914 werd de vesting Lüttich in België aangevallen en werden alle civiele Duitsers in een paar uur België uitgezet. Met alleen een paar kilo handbagage kwamen ze in de nacht bij familie in Holland aan. In de volgende weken verzorgde Hans het levensonderhoud van de 8-koppige familie. en spoedig hervond vader Henri weer zakelijke banden..
Toen zoon Hans als oorlogsvrijwilliger het Duitse leger ging dienen, was het bestaan van de familie al verzekerd. Nog tijdens de oorlog verkreeg de familie Scharringhausen in Rotterdam in de Kleine Hoogstraat 37a een groot huis met een goed lopende winkel.
Tijdens de training als infanterist leerde Hans Duitsland en zijn geestdriftige inwoners kennen en liefhebben. Hij kwam in een veel hardere omgeving terecht, dan die hij kende van de Belgische marine, waar hij als burger meevoer. Als export-Duitser en door zijn werk op de Avenir, zou hij nooit promotie maken, werd ook niet toegelaten tot de officiersopleiding.
Vervuild, vermagerd en kapot komt hij, na bijna 4 jaar in de voorste linies aan het front, naar Duitsland terug, arm en teleurgesteld.
Zijn doel, ingenieur te worden, had hij nog steeds niet opgegeven. Naast zijn grauwe uniform, ontdaan van decoratie, om het civiel te maken, en een bescheiden kamer bij zijn oom, bezit hij niets.
Via zijn oom kon hij bij de Deutsche Bahn als machinebankwerker aan de gang, maar de voorwaarde was een leerlingenexamen. Hij werkte in een Duisburgs bedrijf, waar hij zijn werkstuk maakte, en werd toegelaten, met ontheffing. Om verder te kunnen leren, moet hij werk aannemen, met overdag genoeg vrije tijd. In de ploegendienst bij de Reichsbahn werd zijn wens vervuld. Op de Maschinebauschule in Duisburg was nog een plek in het tweede semester. hij moest getest worden, maar werd al voortijdig met erkenning van vakbekwaam-heid toegelaten. in 1921 studeert hij, uitblinkend, af. Een beurs voor de Hochschule om ingenieur te worden, wees hij af. Hij was nu 26 en wilde eindelijk eens productief worden.
Bij Karl Schwietzke Metallwerk in Krefeld vond hij werk. Zijn chef gaf al snel toe, dat zijn nieuwe constructeur niet alleen een scheppend vermogen had, maar ook het "Vingerspitzengefühl" en de moed om initiatieven te nemen; wat bij een geslaagd ondernemer hoort.
Na drie jaar werd Scharringhausen bedrijfsleider en procuratiehouder: geen nieuwe uitvindingen, maar verbeteringen en nieuwe constructies brengt hij voort.
Op 13 oktober 1923 trouwt hij met Helena Martha Höfkens uit Duisburg.
In oktober 1927 start hij met een partner, Wöller, in Uerdingen aan de Rijn, in wiens gebouwen de Metallgießerei und Armaturenfabrik Wöller & Scharringhausen.
Uit deze cel ontstond, ondanks een aantal bijna onoverkoombare tegenvallers, de Merklinger Maschinenfabrik.
Hij zegt: "Mijn principes probeer ik trouw te blijven. In geluk was ik dankbaar, bij tegenvallers keek ik niet naar gemaakte fouten, maar werkte verder.Vele tegenslagen hebben me diep geraakt, breken konden ze me niet, hoewel sommige omwegen, die ik moest maken, dat zouden kunnen oproepen.. Daarin zocht ik met groot risico, om het bedrijf te behouden.Een geheim als grondslag voor mijn levenswerk is er niet, behalve als men bescheidenheid, spaarzaamheid, vlijt, energie en solide werkprestaties, als de geheimen voor succes rekent." "Mijn motto: ´Sich regen, bringt Segen´ (Als je van je laat horen, ga je winnend heen.)"
In 1927 gaf hij zijn betrekking op en begon een eigen firma: Een jaar later werd hij inge-schreven als "Metallgießerei und Armaturenfabrik Hans Scharringhausen".
Nu (1952) toont de firmanaam "Merklinger Maschinenfabrik G.m.b.H" wel de rechtsvorm van een b.v., toch zijn de eigendomsverhoudingen in de zin van een private onderneming.
De machines dragen de merknaam Scharringhausen. Hij is de constructeur. De naam is een begrip in het hele vak en legt, naast zijn goede naam ook de faam van technische hoogstand en een energieke wil om te presteren, op.
In 1944 werd het bedrijf op bevel van de Rijksregering naar Zuid-Duitsland verplaatst.
De "Metallgießerei und Armaturenfabrik Hans Scharringhausen", vorgegaan door een kleine maar vruchtbare cel, ontwikkelde zich binnen 3 jaar, van 1928 - 1931, tot een vruchtbare boom. Het machinepark was welliswaar klein en de mogelijkheid zelf machines te construeren was er bijna niet.
Zijn klanten herkenden in hem een nauwkeurige leverancier, waar je van op aan kunt, en gaven hem steeds meer vertrouwen. Van maand tot maand nam het machinepark in volume toe. Het was een tijd van nauwkeurige planning en winstgevende werkzaamheden. Tijdens deze opbouw breekt de crisistijd van 1931 aan. Overal stijgen de percentages werklozen. In de industrie en het bankwezen zit men met de handen in het haar. Drie van Scharringhausens grote klanten zijn binnen een paar weken failliet. Hij verliest in deze tijd zijn hele bedrijfsvermogen. In kas is nog net genoeg geld om de volgende betaaldag door te komen. Alle vorderingen op klanten zijn oninbaar. alle werknemers worden ontslagen. Naast de stageloopster P.Brandenbürger blijven nog twee leerlingen in het bedrijf werken.
Hans Scharringhausen heeft heeft zijn zelfvertrouwen nooit verloren en ook niet de hoop ooit zijn doel te verwezenlijken. Nu ging het erom geld te verdienen, waar het ook kon, om het bedrijf in Uerdingen te behouden. Op de Duitse markt was niets te verdienen, dus moest hij naar het buitenland. Hij begon een export- verzendbedrijf voor electrische apparaten. Zijn partner is zijn broer in Holland. In 1932 wordt in Rotterdam een filiaal met winkel-showroom geopend. De winst hieruit zou de fabriek moeten redden.
Op zijn reizen door Holland stuit hij op een groot probleem. Het zijn de kippenfokkerijen. In Duitsland heerste grote nood en in Holland nam de vraag naar kip snel toe, waardoor de pluimveebedrijven de vraag niet meer aan konden. Speciaal de Hollanders zochten mogelijkheden als leveranciers van voedingsmiddelen. Scharringhausen bood broedmachines aan voor 40.000 - 60.000 eieren. Getest werden ze in Uerdingen. Diepeveen, een Hollander, leverde de eieren. Enige duizenden kuikens waren het gevolg, waar zijn vrouw zich over bekommerde. Hans Scharringhausen was niet alleen de producent, maar ook de pionier op het gebied van produktverbetering, dat bewezen zijn broedmachines.
Korte tijd later bracht hij een speciale pomp uit voor de chemische industrie, daarna verbeterde hij bakkerijmachines en installaties voor de zeepindustrie. Maar vraagt men hem om patenten, wijst hij lachend op het feit, dat vooruitgang niet te monopoliseren is.
Onverwacht kreeg hij een grote order uit de vliegtuigindustrie, waarmee de bedrijfscapaciteit verdubbelde en hij het vermogen van zijn bedrijf in een paar dagen op het zo gewenste niveau bracht.
Het is 1939, de tweede wereldoorlog breekt aan. Hij kreeg de opdracht vliegtuigonderdelen te maken. In Berlijn wilde hij een produktietak neerzetten.Het ging hem erom zijn blikbewerkingsmachines af te kunnen maken, behouden en zeker stellen.
Hij ging vol ideeën naar Berlijn en dacht zijn plan met zware onderhandelingen te moeten doorzetten: Hem werd bevolen, naast de inrichting, ook de machines te bouwen. Al op de terugreis in de trein ontstond op papier een grote hal voor zijn plaatscharen. In korte tijd kon de hal betrokken worden. In 1941 steeg zijn personeelsbestand tot 200 man.
Luchtaanvallen bedreigden de productiecapaciteit en de oprukkende vijand het hele bedrijf. Het was 1944 dat naar een toegewezen ruimte van een lederfabriek in Enzberg / Württemberg met 70 % van het personeel verhuisd kon worden. Dit was op bevel van de Rijksregering, die allang op verplaatsing aandrong.
In april 1945 werd Enzberg door de Fransen ingenomen. De bezetters verbieden direct alle werkzaamheden. Hans Scharringhausen werd 14 dagen opgesloten. Waarom weet niemand. Geen ongeluk komt alleen: de huur van de productieruimte werd opgezegd. Weer verhuizen! Maar waarheen en hoe? Vrachtwagens waren buiten een kleine houtgenerator niet te gebruiken. Na veel gesteggel en verbeten tegenstand van een deel van de Merklinger bevolking werd de firma de evenementenhal toegekend. Nadat het bedrijf weer staat, wordt op 2 december 1946 plotseling een beheerder aangesteld. Scharringhausen wordt zijn bedrijf uitgezet en in deze turbulente na-oorlogse periode dreigt hij ook nog gearresteerd te worden.
maar Scharringhausen heeft trouwe vrienden. De soldatentroep dringt door de voordeur binnen, terwijl hij door de achterdeur vlucht. Dat was de oorlog, bijna twee jaar na het einde daarvan!
Opgejaagd tot aan de Engelse bezettingszone, bereikt Scharringhausen Rheinland. Met een onduidelijk voorgevoel had hij zijn houtbewerkingsmachines alvast naar Duisburg vooruitgestuurd. Zeer spoedig draait daar de "Kleinmöbelfabrik Hans Scharringhausen".
Ze voedt zijn gezin, dat intussen uit zeven personen bestaat, en zijn trouwe medewerkster P.Brandenbürger, die hem tijdens de verbanning uit Schwaben volgde.
Intussen werd zijn naam in Duisburg gezuiverd van nazibetrokkenheid. (Het nageslacht mag het begrip met voorzichtigheid en clementie benaderen.) en keerde na een dringende oproep van de beheerders van zijn fabriek naar Merklingen terug. Met de woorden: "Het bedrijf is failliet, de arbeiders ontslagen en de schulden zijn hoog", werd hij daar ontvangen en kreeg zijn bedrijf terug.
Tijd voor wrok bleef er niet over: zijn vijanden hadden spoorloos, zoals ze ook kwamen, het veld geruimd. Er was nu nog één mogelijkheid over om er bovenop te komen, dat was de Frankfurter Messe van 1948. Een nieuwe klantenkring en opdrachten konden het werk voor de ondergang behoeden.
Omdat zijn hal voor een groot monster van een machine te klein was, werd de tentoonstellingsmachine in een tent gemonteerd. In Frankfurt waren alle stands al bezet. Scharringhausen stelde zijn machine op onder een tentdoek. "Goede kwaliteit hoeft geen lijst",zei hij destijds. Honderdduizend Mark contant door aanbetalingen en een orderbestand voor een jaar was de opbrengst van de beurs.
Tegenwoordig (1952) werkt het bedrijf in vijf grote montagehallen. De Merklingers zijn er allang over heen, dat ze hun feestzaal kwijtraakten, hebben zelfs erkend dat het een zeer goede stap was de hal aan Scharringhausen af te staan. De inwoners, die vroeger naar hun werk in de steden Stuttgart, Leonsberg en Pforzheim pendelden, hebben nu werk in Merklingen. Daarbij kon ook een groot deel van de vluchtelingen uit het oosten aan een nieuwe woonplaats en de zekerheid van bestaan geboden worden.
Een fabriek waarvan de productie als reuzenmachines (tot 100 ton) bestempeld kunnen worden in het kleine Merklingen midden in landelijk gebied, is zeer ongebruikelijk. Men moet Scharringhausen gelijk geven in z'n idee, dat succes van een bedrijf meer van de inzet en de zin van de mensen afhankelijk is, dan geografische ligging, of het aanbod van grondstoffen.
De 4 jaar tussen 1948 en 1952 steeg de export van Scharringhausen-produkten met 50 %.
Hij legde zijn doel en dat van de werknemers zeer hoog. Ze werd bereikt en op den duur gegarandeerd.
Zijn productiviteit, zijn motiverende samenwerking met personeel, zijn technische vermogen en kennis en de grote ervaring zijn de pijlers voor een "zeker" bestaan.
*Merklingen:
-In1938 begon de Machinefabriek Scharringhausen in Merklingen met produceren. (Schütz 1988, 69)
-Fa. scharringhausen "Merklinger Maschinenfabrik":
In 1945 verplaatste Hans Scharringhausen zijn machinefabriek naar Merklingen en startte de "Merklinger Maschinenfabrik". Met deze uitbreiding van het dorp begon het industrielen tijdperk. In deze tijd waren er nog geen industrieterreinen, zodat hij in de herfst van 1945 de feesthal van Merklingen huurde en er in trok met zijn bedrijf.
De bedoeling van de gemeente en Scharringhausen was, om later een nieuwe hal te bouwen, maar dat gebeurde niet.
In 1948-49 werd er een fabricagehal gebouwd, parallel aan de feesthal.
In 1959 verkoopt de gemeente de turn- en feesthal aan de fa. Scharringhausen en begint met de bouw van een nieuwe turn- en feesthal, onder eigen beheer. In het midden van 1951 wordt deze ingewijd.
In 1959 wordt de fabriek stilgelegd, na verplaatsing naar Reinsheim, bij Philippsburg, en daarna volgt faillisement.
(Voor zover ik het kan overzien, heeft de firma in Reinsheim bestaan tussen 1956-1969.)
In 1959 koopt de gemeente Merklingen de Machinefabriek en wordt deze als turnhal ingericht.
De machinenhallen en andere gebouwen worden vervolgens aan de firma's Bauknecht uit Calw, fa. Ruhmann, Stuttgart, en fa. Bammesberger (1959-67) verhuurd.
-Alleen al tussen 1946 en 1948 werden in Merklingen tussen de 850 en 900 mensen in het dorpje ingeburgerd. De meesten bleven er, want de omgeving van Stuttgart met een groot industrieel zwaartepunt, bood vele mogelijkheden.
Daarnaast lokte de mooie omgeving aan de rand van het Zwarte Woud. Dat had voor de bewonerssamenstelling van het landelijke dorp Merklingen grote gevolgen. (Schütz 1988, 68)
De machinefabriek P. Weinbrenner nam de fabriek van de tussen 1945 en 1959 hier producerende fa. Scharringhausen over.
Scharringhausen was na de oorlog in de Merklinger feesthal opnieuw gestart. De laatste gebruiker van deze hal was Weinbrenner. Tegenwoordig (2012) staat het leeg, net als Herion ook een technisch en groot bedrijf.
*De "L' AVENIR" (De Toekomst) was het tweede Belgische schoolschip van de Belgische Zeevaartvereniging. In maart 1938 verging het viermaster-schoolschip.
De "L' Avenier" was het tweede schoolschip van de Belgische Zeevaartvereniging. Het stalen schip werd gebouwd door een scheepswerf in Bremen. Het werd te water gelaten in 1908 en kostte toen 988.332 Bfr. Het schip maakte drie wereldreizen tussen 1915 en 1919. Het schoolschip had drie even hoge masten en een kortere bezaanmast met fok- en grootzeil. De drie grotere masten hadden elk 6 rijen onderliggende dwarsra's. Vooraan aan de lange boegspriet waren drie achter elkaar hangende fokkezeilen. Alle Belgische schoolschepen waren wit van romp en opbouw. In 1932 werd de "L' Avenir" aan een Finse reder verkocht. Toen werd de "Mercator" op stapel gezet. Het schip verging echter in maart 1938.
De Mercator was de laatste in een reeks van vijf Belgische opleidingsschepen :
·Comte de Smet de Naeyer : 1905-1906
·Comte de Smet de Naeyer II : 1907-1932
·R.C. Rickmers : 1907-1908
·L'Avenir : 1908-1932
·Mercator : 1932-1960
*Wikipedia verklaart Denazificatie als "het door de geallieerden ingezette proces in het bezette Duitsland en Oostenrijk waarbij deze landen 'gezuiverd' werden van nazi-elementen na de Tweede Wereldoorlog.
De middelen van denazificatie liepen uiteen van propaganda, bedoeld om de bevolking te confronteren met de misdaden van het naziregime, tot de liquidatie van kopstukken van paramilitaire naziorganisaties. Daarnaast werden in de Amerikaanse bezettingszone nazi's geïnterneerd in concentratiekampen en werden beroepsverboden tegen hen uitgevaardigd. Uit de Sovjet-zone werden vele nazi's gedeporteerd."
*Hans Scharringhausen echter, werd, op voorspraak van het gerecht in Duisburg, zijn woonplaats in 1949, en de plaats waar de meeste getuigen zich ophielden, door de Zentralspruchkammer Nord-Württemberg gevrijwaard van nazi-sympathieën: hij werd geklassificeerd als catagorie IV, de meelopers. Tussen 1933 en 1945 was hij lid van de NSDAP en de SA-Res. (O.-Sturmführer.). Hij zou ten hoogste RM 2,- als lidmaatschapsgeld per maand aan de NSDAP hebben betaald.
In dezelfde meldingsakte uit Duisburg staat te lezen, dat de Machinenfabrik H. Scharringhausen in 1932 en 1934 40 personen in dienst had, in 1938 60 personeelsleden, in 1943 ca. 100 en uiteindelijk in 1945 geen personeel. Dit klopt met zijn verhaal, dat hij een lege fabriek terugkreeg na de oorlog.
Ook werd Scharringhausen financieel doorgelicht.
Tussen 1933 en 1944 woonde het gezin Scharringhausen te Uerdingen en van 1944 tot 1947 in Höfen/Enz.
In 1948-49 woonde hij in de Max-Regerstrasse 2 te Duisburg; op 25 okt. 1950 woonachtig te Merklingen.
(Betreft Akte uit het Staatsarchiv Ludwigsburg, Bestand EL 905/2II Bü 243)
*Hans Jacob Scharringhausen wilde zijn firma nog groter maken en verkeek zich daar op: In Kehl moest een nieuw bedrijf onstaan, wat zijn faillisement opleverde.
De rechten op de bedrijfsnaam werden door een Belgische firma overgenomen, en een kleine produktie, met onderhoud, werd door een firma in Rheinsheim bij Karlsruhe voortgezet.
De familie woonde toen in Wittlaer bei Kaiserswerth/Düsseldorf in een statige villa met salon en rookkamer, enz.
(Bron: Manfred Ukras, Waldbronn, Baden Württemberg - zijn vader was Ingenieur persenbouw en o.a. werkzaam voor Hans Scharringhausen - zijn grootvader was de zwager van Hans Scharringhausen)

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Ing Hans Jacob Scharringhausen?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Ing Hans Jacob Scharringhausen

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen