Het Meertens Instituut onderzoekt talloze fenomenen in Nederland: het bekendst zijn wel de gegevens over dialecten en andere taalkundige verschijnselen. Ook bekend is de familienamenbank. Daarnaast is ook onderzoek gedaan naar de herkomst vande bewoners van gemeentes, c.q. naar de verspreiding van bewoners waarvan de vooouders in een bepaalde gemeente zijn geboren. In de woorden van het instituut zelf:
'Mensen blijven lang niet altijd wonen waar ze geboren zijn. Op deze website
wordt de verspreiding van mensen in de 20ste eeuw in Nederland op gemeenteniveau
in kaart gebracht. Per plaats wordt antwoord gegeven op de vragen: waar zijn de
voorouders van de huidige inwoners geboren, en waar zijn de nakomelingen van de
inwoners van een eeuw geleden geboren en waar wonen ze nu.
We tonen gedetailleerde kaarten van Nederland die laten zien waar inwoners, die in
2007 tussen 30 en 50 jaar oud waren, van een gekozen gemeente geboren zijn.
Maar ook kaarten die dat laten zien voor hun ouders, grootouders en overgrootouders.
Omgekeerd kan begonnen worden bij mensen die tussen 1880 en 1900 in een bepaalde
gemeente zijn geboren.'
[bron: http://www.meertens.knaw.nl/migmap/?lang=nl]
In de 18e en 19e eeuw waren Schiermonnikogers betrekkelijk honkvast (dat wil zeggen, ze zwierven weliswaar uit over de wereldzeeën, maar ze bleven over het algemeen op het eiland wonen, trouwden daar en kregen er kinderen). Omgekeerd was de toestroom naar het eiland van buitenaf betrekkelijk gering.
Vanaf het laatste kwart van de 19e eeuw nam de mobiliteit in Nederland toe en begon bijvoorbeeld de trek naar de grote steden (voor Schiermonnikoog met name de havensteden Amsterdam en Rotterdam). Omgekeerd werd het isolement van het eiland verbroken en vestigden meer 'buitenstaanders' zich ter plaatse.
Bijgaande kaarten geven een indruk van beide verschijnselen.
Migratie van Schiermonnikoog |