boerenknecht (1906), NS-wegwerker, spoorwegbrugwachter bij de Hollandsche Spoorwegmaatschappij te Pikesijl en Nijesijl (1914)
(1) Il est marié avec Jitske Althuisius.
Ils se sont mariés le 25 mai 1913 à Workum, Friesland, Nederland , il avait 25 ans.
Enfant(s):
(2) Il est marié avec Ytje Tjalsma.
Ils se sont mariés le 26 octobre 1922 à IJlst, Friesland, Nederland , il avait 35 ans.
Enfant(s):
(3) Il est marié avec Antje I. Tilstra.
Ils se sont mariés le 27 novembre 1930 à Nijezijl, Friesland, Nederland , il avait 43 ans.
De militaire loopbaan van Duye Annes Seekles:
- 13.3.1907 : Inlijving bij 5e Regiment Infanterie.
- 30.11.1907 : Groot verlof
- 26.9.1911 : Groot Verlof
- 13.12.1911 : Vrijwillige verbintenis bij de exploitatie Compagnie der spoorwegafdeling van het Regiment Genietroepen.
- 1.1.1916 : Overgang naar 1e Bataljon Landweer Infanterie.
"Dy mannen wienen net samar sa brún…"
(uit Leeuwarder Courant 28 mei 1983 - Leeuwarden Stavoren v.v. 100 jaar in 't Spoor)
"It wie op 17 septimber 1943, de dei fan 'e spoarweistaking. Us heit hie moarns withoebetiid de spoarbrêge op Nijesyl iependraaid en wie him doe smeerd. Mar hy bie it sein wol op ûnfeilich setten. Middels kaam der út Ljouwert in Dútske trein, fan it Reade Krús sa't it hjitte. It skynt dat de moffen yn Snits frege hawwe, oft hja oan Starum ta noch brêgen tsjinkomme soenen. Foar in earlik antlit moast net yn Snits wêze, dat se fleagen dwers troch it sein hinne en sa, bats, de Wimerts yn. Der wienen leau'k trije oft fjouwer deaden by. De minsken waarden sa benaud foar represailles, dat Nijesyl en heal Drylts it fjild yn fleach. Mar it frjemde wie, dat der net ien delsketten of ek mar oppakt is. De trein hawwe se pas nei de oarloch út 'e sleat helle. Us heit moast dy Dutsers doe begrave. It is wat in raar ferhaaltsje, mar hy bat it saakje mei in amer by mekoar socht en neist de spoarbaan yn 'e grûn stoppe. . ."
Dit niet alledaagse voorval herinnert de 67-jarige mevrouw Akke Couperus-Seekles uit IJlst zich nog als de dag van gisteren. Verwonderlijk is dat niet, want niet alleen haar vader werkte bij de spoorwegen, ook haar drie jaar oudere broer en - niet te vergeten - haar echtgenoot, de nu 69 jaar oude Geert Couperus, verdienden de kost bij dit semi-staatsbedrijf. "Uteinlik wisten jo nea wat jo oan dy Dutsers hienen. De iene kear mepten se nei ien wysjewasje der yn, de oare kear holden se harren hiel rêstich, lykas doe mei dy trein hjirre. In gelok foar ús fansels. Want oeral is wolris wat, mar jo wolle mekoar dochs net kwyt, no?", glimlacht ze.
Als er iemand is die in haar leven heel wat treinen voor zich langs heelt zien zoeven (voorzover ze tenminste niet "bedrijfsblind" werd), is het wel frou Couperus. Ze werd geboren in de woning bij Wachtpost 22 bij Pikesyl, maar ook later, toen heit bij de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij als brugwachter bij Wachtpost 21 in Nijesyl werd aangesteld, kwam zij regelmatig langs. "Mei folle nocht" kweet ze zich dan onder meer van haar taak de zwartwit getinte korven omhoog te takelen, dan wel weer te laten zakken, bedoeld om het waterverkeer vrije doorgang te verlenen of voor de zware ijzeren brug te laten wachten.
Ook toen haar man in 1952 - tot aan zijn pensionering vier jaar geleden - de bediening van de spoorbrug overnam, kwam ze zo nu en dan even kijken. " Winterdei bleau ik thús, mar simmers gong ik der wol hinne. It wie dan krekt in buitenverblijf. Dy mannen wienen net samar sa brún. Moarns leinen se oan de iene kant fan 'e spoarbaan, en middeis oan de oare. . ."
Echtgenoot Geert Couperus ontkent het niet. "Och nee ju, want goed besjoen wie it ek net fan dat gekke wurk. Fral as brêgewachter, mar ek doe ik noch wegwerker wie, ha'k nea klage. Do koest dy jonges der ek altiten fuort út, fanwegen dat keale plak op 'e boarst. Dêr siet gjin hier troch it leunen op de skeppe, ha, ha, ha".
Het lachen was Couperus trouwens eenmaal bijna vergaan, toen wat al te duidelijk aan het licht kwam, dat hij zijn traktement wat bijspijkerde door van watersporters bruggeld te vragen. Over het algemeen was men volgaarne bereid het aan de uitgestoken hengel bungelende klompje te vullen met een paar kwartjes, minder gemakkelijk ging het met de zeilbootschipper, die weigerde zijn beurs te trekken en het houten schoeisel keurig terugzwiepte.
Hy sei: "En bedankt, hoor". Mar, dàt kinst net yn 'e bûse stekke, dat ik andere him dat ik 'm mei syn fjoerreade hier wol ûnthâlde soe. Mar hy my seker ek, want in pear dagen letter stie der in ynstjoerd stik fan him yn 'e Ljouwerter, en kaam in hegenien fan 'e Spoorwegen by my op besite. Ik moast him plechtich tasizze dat ik net wer nei jild angelje soe", grijnst Couperus, die zodra zijn baas de hielen lichtte het beunhaasje weer ter hand nam.
Soms kaam er mei tritich oant fjirtich gûne wyks thús, dat it wie suver wol de muoite wurdich", rekent Couperus' vrouw voor. Zelf vindt zij dat hij niet echt buiten zijn boekje ging. De mensen waren blij, dat je je best deed hun zo snel mogelijk een vrije doorgang te verlenen, verklaart hij. "In pear sinten as tank woe men dan graach kwyt. Of in fleske bier. Dy setten se op 'e rails en dan sei ik: "De rails is folIe langer", en dan setten se der in twadde by. Ik dronk it net op, want ik hoech it net".
Hoewel de gewezen IJlster spoorbrugwachter te allen tijde aan de wens van de watersporter tegemoet wilde komen, zorgde hij er toch wel steeds voor dat de trein geen vertraging opliep. Tenslotte was ook toen al de dienstregeling heilig, zij het een tikkeltje minder godsvruchtig dan tegenwoordig. Couperus kan zich althans herinneren, dat een van de conducteuren de gewoonte had de trein midden in de negorij tot staan te brengen en bij de dichtstbijzijnde melkboer melk voor moeke-de-vrouw te kopen. "Soks koe doe noch", zegt Couperus, die destijds op zijn beurt voor zijn vrouw een handvol kolen meenam die van de tender van de stoomlocomotief waren gevallen. "Nee, dat wienen gjin nootjes vier", bekent mevrouw Couperus. "Mear walm as fjoer".
Terugblikkend op de goeie ouwe tijd constateert Couperus dat het tegenwoordig op en rond het spoor niet meer is wat het vroeger wel was: gezellig. "Wy makken wol folIe mear oeren as no, mei dy automateboel. Mar wy hienen sa ek wat mear tiid om wat te praten en soksawat. Boppedat biest doe noch stoom, en wie it spoor Ljouwert-Starum stikken drokker. Jo hienen net allinnich persoanentreinen, mar ek frachttreinen, fan wit ik wol net hoe lang. In prachtich moai gesicht wie dat".
Ook "hiel aardich" noemt Couperus de manier waarop de Nederlandse Spoorwegen de wachthokken langs de lijn liet afbreken. "Dat wie no in moai foarbyld fan hoe't sa'n beslút oer ferskillende skiven rint. Dan kamen de iene wike twa mannen en dy begûnen de saak óf te brekken. De oare wike kaam der wer in oaren-ien en dy romme de rotsoai wat op en begûn te skilderjen. Twa moanne letter wienen de earsten der wer om it hok hielendal tsjin de grûn te slaan. Apart no?"
Dat een trein een dodelijk gevaar vormt voor het andere wegver keer is Geert Couperus in zijn loopbaan heel nadrukkelijk aan de weet gekomen. In totaal heeft hij zo'n zes dodelijke ongevallen meegemaakt, akelige gebeurtenissen waar je nooit aan zult wennen, geeft hij direct toe. "Ien kear ferûngelokten twa minsken út Nijlân, famylje fan minister Gerbrandy. Fuort waard doe de oergong befeilige".
Fervente treinreizigers zijn Couperus en zijn vrouw nooit geworden. Nu ze van Drees krijgen, is het er trouwens niet minder op geworden. Zo nu en dan bezoekt het paar, gratis reizend, de familie in Hindeloopen. De wens van velen om de trein weer als vanouds in IJlst te laten stoppen, delen zij volledig, want om Hylpen te bereiken moet je nu eenmaal eerst naar Sneek. "Wy nimme dan de bus, want asto yn Snits in fyts delsest, wurdt dy gegarandeerd stellen. De bus dus, en as wy dêrnei wer weromkomme, geane wy altiten liftsjend wer op hús oan. . ."
Duye Annes Seekles | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(1) 1913 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jitske Althuisius | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(2) 1922 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ytje Tjalsma | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(3) 1930 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Antje I. Tilstra |
Les données affichées n'ont aucune source.