Noot: Volgens de auteur [R.van Nuland ?] van De Hervormde Gemeente van Den Dungen (3): Werd schoolmeester Hendrik Boest wel in Den Dungen begraven? Dungense Historiën (2008): pp 6-7 is het beter 'te spreken van Hendrick Janssen Boest'. Ik volg deze aanwijzing, aangezien het waarschijnlijk is dat "in 't Weeshuijs opgevoet" niet als geslachtsnaam werd gebruikt.
92 Vergulde beelden
Voor mij notaris en getuigen verscheen Hendrick Huijbers van der Merendonck oud kerkmeester in Den Dungen oud 60 jaar, Peter Ariaens ook oud-kerkmeester in Den Dungen oud 47 jaar, Dirck Tonissen dekker oud 45 jaar inwoner van Den Dungen, zijnde allen geloofwaardige getuigen en hebben op verzoek van Jan Janssen Spierincks en Adriaen Jacobs van Sittert beiden kerkmeester in Den Dungen verklaard dat aan hen attestanten vandaag door Mathijs Geert Wouters twee schone grote gulden beelden zijn vertoond en had aan hen attestanten gevraagd of dat de beelden zijn die zij attestanten als kerkmeesters via genoemde dekker die de school dekte op 15 november 1651, aan meester Hendrick Janssen laatstelijk koster en schoolmeester alhier die beelden zou hebben gegeven en ook of dat zij attestanten hem de beelden dan zelf gegeven zouden hebben. Daarop hadden de attestanten en kerkmeester verklaard dat ze voor deze twee vergulde beelden niet hebben toegestemd dat die aan genoemde meester Hendrick Jansen zouden worden gegeven en ook dat ze die beelden niet zelf aan hem hebben gegeven of ermee op de hoogte waren, maar hebben wel toegestaan dat aan hem een of twee kleine slechte beeldjes gegeven zouden worden tot een pop voor een van de kinderen van meester Hendrick. Ook Dirck Antonissen verklaart dat hij attestant de 2 mooie vergulde beelden niet aan deze meester Hendrick Janssen Boest heeft gegeven of overhandigd, evenmin dat het hem bekend was, maar dat hij met instemming van genoemde kerkmeesters als mede attestanten aan meester Hendrick Boest een heel slecht beeldje als pop heeft overhandigd en nog een ander aan deze meester heeft getoond, welk beeldje die teruggaf en zei dat hij alleen een slecht beeldje wilde hebben. Aldus geschied in Den Dungen ten woonhuize van mij notaris in aanwezigheid van Hendrick Willems van Beeck en Hendrick Claes Jan Dielissen als poorters en getuigen op 16 augustus 1653.
Vervolg:
Ondertekend: Hendrick Hendrick van der Merendonck, Peter Ariaens, dit merk + is van Dirck Antonissen dekker, Hendrick Willems van Beeck, Claes Weijgergancks, quod attestor A. Grahame notaris.
Datering:
16-08-1653
Pagina:
220v
Plaats:
Den Dungen
Toegangsnummer:
5115
Inventarisnummer:
2
Bron:
Notarissen
210 Machtiging Westindische compagnie
Voor mij notaris verscheen Willem zoon Willem Willems van Griensven en Adam Jan Evers als man van Willemke ook dochter van genoemde Willem Willems van Griensven, broers en zwagers van Gillis Willem Willems van Griensven en naaste bloedverwanten van dez Gillis, zijnde allen inwoners van Den Dungen en machtigen hierbij meester Hendrick Janssen Boest schoolmeester op Den Dungen en geven hem machtiging om namens hen te verschijnen in de stad Amsterdam en daar in de Westindische kamer namens hen van de bewindhebbers vanwege deze Gillis die in de Westindische compagnie heeft gediend gehad, de 328 gulden 16 stuivers en 8 penningen te innen die Gillis toekwamen in het slot van zijn afrekening met de heren bewindvoerders en hem nog toekomt. De gemachtigde moet bij ontvangst daarvoor kwijting geven en daarin alles doen dat zij als opdrachtgevers ook gedaan zouden hebben. De opdrachtgevers beloven alles na te komen wat hun gemachtigde zal doen onder voorwaarde dat deze aan de opdrachtgevers later rekenschap aflegt. Aldus geschied in Den Dungen ten woonhuize van mij notaris in aanwezigheid van Jan Janssen Spierincks en Willem Corsten Vooghts op 9 februari 1654. Ondertekend: Willem Willemsen van Griensven, dit merk is + van Jan Evers, Jan Adriaens, Jan Janssen Spierincks, Willem Corsten Voogs, quod attestor A. Grahame notaris.
Datering:
09-02-1654
Pagina:
247v
Soort akte:
Machtiging
Plaats:
Den Dungen
Toegangsnummer:
5115
Inventarisnummer:
2
Bron:
Notarissen
(1) Il a/avait une relation avec Weijntjen Jaspers Gijssele.
Enfant(s):
(2) Il avait une relation avec Jenneke Jaspers ....
zie:
https://www.bhic.nl/media/document/file/dungense-historien-feb-2008.pdf:"
De Hervormde Gemeente van Den Dungen (3)1
Werd schoolmeester Hendrik Boest wel in Den Dungen begraven?
De grafzerken in de Dungense kerk zijn door Willem van der Leij in het laatste kwart van de 18e eeuw
gezien en beschreven. Harrie Maas beschreef in Het Griensvenneke ook de “Grafzerken in de Dungense
2 kerk”.
Een kritisch-historisch onderzoek van de grafzerk
laat zien dat Van der Leij leesfouten heeft gemaakt.
• Hendrick Jansz Boet moet zijn Hendrick Jansz Boest,
• december 1655 moet zijn december 1652.
Diezelfde leesfouten staan ook in de Noord-Brabantse almanak 1891, blz. 544, en bij P.C. Bloys van Treslong Prins, Genealogische en Heraldische gedenkwaardigheden in en uit de kerken der provincie Noord-Brabant. Maas nam de fout in het jaartal over, maar korrigeerde de achternaam met Boe(s)t. Ook elders werd geschreven dat Hendrik in de Dungense kerk begraven werd.3 Maar dat is nog maar de vraag.
Hendrick Janssen Boest, schoolmeester
Amper drie maanden na het afkondigen van de Vrede van Munster werd op 21 juli 1648 in ’s-Hertogenbosch de Grote Kerkelijke Vergadering geopend. De aanwezige dominees moesten op uitdrukkelijk verzoek van de Sta- ten-Generaal ervoor zorgen dat zo snel mogelijk, naast predikanten, goede en bekwame gereformeerde school- meesters en kosters werden aangesteld, die de jonge jeugd in goede wetenschappen ende kennisse Godes konden opvoeden. Uit heel de Republiek solliciteerden schoolmeesters die zich geroepen voelden om de Meierijse jeugd te komen hervormen. Van hen werd verwacht dat ze Godes H: Woort in de Chistelijcke bijeencompsten der gemeijnte konden voorlesen en de psalmen voorsinghen. De Vergadering selecteerde uit de sollicitanten de meest geschikte kandidaten, 42 in getal. Op 14 september 1648 stuurde men een lijst met die namen naar de Hoog Mogende heren Staten Generaal met het verzoek om dezen te benoemen. De heren in Den Haag gingen met de voordracht akkoord. De Vergadering ging voortvarend te werk: 15 kandidaten werden onmiddellijk be- noemd. Een van hen was Hendrick Janssen in ’ t weeshuijs opgevoet, die in Den Dungen werd geplaatst.4 Kort nadat Ds. Jacobus de Bitter op 6 december 1648 in Den Dungen in de H. Dienst werd bevestigd heeft hij Hen- drick Janssen Boest, schoolmeester, als het eerste lidmaat in zijn gemeente ingeschreven.5 De toevoeging in ’ t Weeshuijs opgevoet, door de Vergadering gebruikt, komt men niet meer tegen. In bijlage 2 van De dorpsschool in de Meierij van ’s-Hertogenbosch van 1648 tot 1795 staat dat Hendrick Janss in ’t Weeshuis van 1648 tot 1655 schoolmeester in Den Dungen was. Beter is te spreken van Hendrick Janssen Boest.6
Begraeffenisse
Hendrick Janssen Boest was gehuwd met Weijntjen Jaspers Gijssele. Hun kinderen waren Johannes, gedoopt op 29-7-1650, en Jacomeijntien, gedoopt op 26-8-16527.
Op 3 december 1652, bijna vier maanden na de geboorte van Jacomeijntien, overleed Weijntjen. Ds. De Bitter schrijft in een lijst van predikaties dat hij op 7 december 1652 een predikatie heeft gehouden bij gelegenheid van
Begraeffenisse van Mr Hendrick Jansz Boet Schoolmeester en coster ten Dungen sterft
den ...... met Weijntgen Jaspers Gijsselen sijn huijsvrouw sterft 3 December 1652
Dungense Historiën februari 2008
6
de dood van de vrouw van de koster. De tekst daarvoor had hij genomen uit Ps. 116.15 (de Heer ziet het niet als gering, het sterven van zijn getrouwen).8 Haar graf lag in de Dungense kerk.
Opvallend is dat Weijntjen niet voorkomt in het register van personen die met of zonder belijdenis als lidmaat in Den Dungen aangenomen zijn. Het is de vraag of zij wel lidmaat was. In april 1652 verklaarde Ds. De Bitter immers, dat er naast zijn schoolmeester geen andere ledematen wonen.9 Maar misschien werd daarmee het huis- houden van Boest bedoeld.
Handtekening van Hendrik Jansen Boest (N1049, blz 496).
Konklusie
De tekst op de grafsteen laat duidelijk zien dat het in bedoeling lag dat Hendrik te zijner tijd bij Weijntjen begra- ven zou worden. Maar het liep anders. Hij leerde Jenneke Jaspers (zus van Weijntjen?) kennen. Het is moeilijk te achterhalen wanneer ze zijn getrouwd, in het huwelijksregister van de dominee komen ze niet voor. Maar op 29-4-1654 werd Jenneke, de huisvrouw van Hendrik Boest, na belijdenis in de kerk van Den Dungen als lidmaat aangenomen. Een jaar later zijn ze op 16 juli 1655 vertrokken naar Hoogblockland bij Gorcum.10
In de notarisregisters van Alexander de Gram komt een Handerske Mr. Hendriks voor. Mogelijk is ze de vrouw van Mr. Hendrik Janssen van Lieshout.11 Het is dan ook onjuist om bij nr 212 van de lijst van Dungense inwo- ners in de 17e eeuw bij “Meester Handerick Jansen Boest, schoolmeester, koster”, te schrijven dat zijn vrouw is “249 Handerske”. 12
Noten
1 R. v. Nuland, De Hervormde gemeente van Den Dungen 1648-1659. Tijdschrift van de Heemkundevereniging Den Dun- gen, 1976, afl. 4, pag. 10-14; R. v. Nuland, De Ned. Hervormde Gemeente van Den Dungen, Ts. van de Heemkunde- vereniging Den Dungen 1979, afl. 3, pag. 15-16.
2 P .C. Bloys van Treslong Prins, Genealogische en Heraldische gedenkwaardigheden in en uit de kerken der provincie Noord-Brabant, Deel 1 pag. 154 (Utrecht 1924); H. Maas, Het Griensvenneke, 30 (2005), blz. 93-97.
3 L. v. Minderhout, R. v. Nuland en F. v.d. Sanden, Den Dungen een dorp in de Meierij (Van Gerwen 1979) blz. 31.
4 P. Abels, A. Wouters, De Grote Kerkelijke Vergadering van ’s-Hertogenbosch, art. 140, 14 - 9-1648 , art. 144, 280; H.
Roosenboom, De dorpsschool in de Meiereij van ’s-Hertogenbosch van 1648 tot 1795, (Tilburg 1997) blz. 27-38.
5 DTB Den Dungen 13.
6 H. Roosenboom, a.w. bijlage 2.
7 DTB Den Dungen 13.
8 DTB Den Dungen 13, Lijst van predikaties gehouden door Ds. De Bitter.
9 Classis nr. 2, april 1652, art. 26, fol. 253.
10 DTB, Den Dungen 13.
11 Notarieel archief Den Dungen, BHIC, nr 3 (oud nr. N 1051), blz 471.
12 Leo van Minderhout, De notarisregisters van Alexander de Gram, Tijdschrift van de Heemkundevereniging, Den Dungen,
1979, nr. 2, pag. 11-30."
Hendrik Janssen Boest | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
(1) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Weijntjen Jaspers Gijssele | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
(2) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jenneke Jaspers ... | |||||||||||||||||||||||||||||||||||