Het burgerschap als gevolg van het burgerrecht moet, volgens oud-vaderlands recht, beschouwd worden als het resultaat van een overeenkomst tussen de stad die het burgerrecht verleent en de persoon die het burgerrecht ontvangt. Het oudste burgerboek van Nijmegen dateert uit 1337.
Burgerschap werd verkregen via koop en in bepaalde gevallen door schenking: iemand werd dan met het burgerschap vereerd. Het burgerrecht was vererfbaar. Buiten de stad gaan wonen maakte een eind aan het recht. Sinds 1591 –en decennia daarna- werd bijna uitsluitend aan belijders van de gereformeerde godsdienst het burgerrecht verleend. De burger genoot de bescherming van de stad en had het recht zijn beroep als zelfstandige uit te oefenen en lid te worden van een gilde. Hij kon functies bekleden in het bestuur van de stad en werd naar het recht van de stad berecht, ook bij strafbare feiten elders begaan. En hij had recht op steun. Opname in het Oud Burgeren Gasthuis of het Burger Kinderen Weeshuis stond slechts open voor burgers.
Daartegenover stonden de plichten: het betalen van belastingen en deelname aan de burgerwacht ter bescherming van de stad. Iedere nieuwe burger moest een lederen brandemmer leveren. Er was het kleinburgerrecht en het grootburgerrecht. Het eerste was voorwaarde voor verkrijging van het laatste. Het kleinburgerrecht was bedoeld voor hen die lid wilden worden van een gilde of anderszins in de stad werkzaam wilden zijn. Het grootburgerrecht was er voor hen die bij de uitoefening van hun beroep gebruik wensten te maken van de voorrechten op tollen, die andere steden of landen aan Nijmegen hadden verleend.
In 1810 werd het burgerrecht voor het laatst verleend. Het was sindsdien alleen nog van belang in geval iemand in het Oud Burgeren Gasthuis wilde worden opgenomen. Hiervoor bleef, tot 1990, het bezit van het burgerrecht verplicht (zie ook: Oud Burgeren Gasthuis).
Anno 1588 Daniel Woert van Cleve slaetmaicher, 16.maij
Slaetmaicher kan slotenmaker zijn.
Dat lijkt de oudste Daniel te zijn die in Nijmegen te vinden is.
Nederduits-Gereformeerde gemeente, 1592-1811
Bruidegom:Martin van Bossweijler ruiter onder ritmeester Cloet.
Bruid:Janneke Jacobs van Groiningen (Groningen) weduwe van Goijer Adriaens.
Datum document:11/12/1603
Getuigen:Daniel Daniels woont in het huis ""den Moll"" (in de Molenstraat), Hendrick van Versen
Datum 1e afkondiging:11/12/1603
Trouwdatum:11/1/1604
Bron:Huwelijksregister Nederduits-Gereformeerde Gemeente, 1592 - 1811 (RBS 1172/105)
Schepenprotocollen belender: NN Randwick (beroep: ritmeester)
handelt voor zich: Jenneken Hendricx gehuwd (echtpaar 1)
verwant: Daniel van Cleeff overleden gehuwd (echtpaar 1)
begunstigde: Daniel Daniels
Onroerend goed
Soort:huis Ligging:Burchtstraat
Datum document:10/7/1626
Bron:1878/93v
Schepenprotocollen
handelt voor zich: Daniel Daniels
handelt voor zich: Jenneken Hendricx
Verwijzing type akte: schuld
Datum verwijzing:9/7/1627
Datum document:10/7/1626
Bron:1878/94
Schepenprotocollen
handelt voor zich: Daniel Daniels
handelt voor zich: Jenneken Hendricx
Datum document:10/7/1626
Bron:1878/94 folio 94
voor 10-7-1626
Schepenprotocollen
belender: NN Randwick
handelt voor zich: Jenneken Hendricx gehuwd (echtpaar 1)
verwant: Daniel van Cleeff overleden gehuwd (echtpaar 1)
begunstigde: Daniel Daniels
Onroerend goed
Ligging:Burchtstraat
Datum document:10/7/1626
Bron:1878/93v
(1) He is married to Gertruyt Willemse Truyens.
They got married about 1588.
Child(ren):
(2) He is married to Jenneken Hendricx.
Permission for the marriage was obtained February 23, 1612.Source 7
They got married on March 18, 1612 at Nijmegen.Source 8Daniel Daniels weduwnaar van Cleve, Jenneken Hendricx jongdr van Nijmegen.
Copulati 18 Martij Test. Hendrick Gerrits, Beerntgen Thonisse
Boek der Nieuw Aangekomenen in Nijmegen:
Anno 1588
Daniel .... van Cleve, slautmaicker (slotenmaker?) 16. Maij
Daniel Daniels | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(1) ± 1588 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gertruyt Willemse Truyens | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(2) 1612 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jenneken Hendricx |
Regionaal Archief Nijmegen, Wetenschappelijke correspondentie, inv.nr. 581-010 (1973-1986).
Boek van nieuwkomers in Nijmegen
Studiezaal Nijmegen.nl
Studiezaal.Nijmegen.nl RAN: arcief 3, inv.nr.1878 folio 93v
RAN: archief 3, inv.nr. 1878 folio 94
Getuige bij huwelijk Janneke van Groiningen en Martin van Bossweijler
https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3QS7-L9WK-PCPF?i=197&cc=2038506
FS 198/507