Family tree Wielart » Jacobus Pieter (Kruier) Balm (1760-1812)

Personal data Jacobus Pieter (Kruier) Balm 

• He was born on January 23, 1760 in Amsterdam (Noord-Holland, Nederland).
• He was christened on January 23, 1760 in Amsterdam (Noord-Holland, Nederland).
• Profession: Kruier.

  _UID 5D7DBF5C-62E2-40BB-A904-8479BC1F5397
  RIN MH:IF6356

• Fact: Death of Spouse.

  _UID 5883d049529b21e69e45002185db11dd
  RIN MH:FF3707

• Religion: Waals hervormd.

  _UID 13AF2F24-E493-4173-80DC-0A84E19669C9
  RIN MH:IF6355

• He died on March 25, 1812 in Amsterdam (Noord-Holland, Nederland), he was 52 years old.
• A child of Jacob Balm and Catharina Ottenhoff
• This information was last updated on March 16, 2023.

Household of Jacobus Pieter (Kruier) Balm

(1) He is married to Catharina Pieterse Waaterman.

They got married.

Child(ren):

1. Harnoldus Balm  1781-1781
2. Jacobus (Jacob) Balm  1783-1787

(2) He is married to Elisabeth (Lijsje) Tervoort.

They got married on May 20, 1803 at Amsterdam (Noord-Holland, Nederland), he was 43 years old.

RIN MH:F97
_UID 9451AA43-BBC0-473C-A16F-6182987F0E67

Child(ren):

1. Jacobus Balm  1804-????
2. Hendrik Balm  1806-1865 

Notes about Jacobus Pieter (Kruier) Balm

Van 1808 tot 1812 ontvingen Jacob, Leijsje en de kinderen 's winters bedeling van de Amsterdamse Huiszittenhuizen. Nadat Jadob in maart 1812 overleed, ontving Leijsje nog enige tijd bedeling als gezinshoofd.

 

Jacobus Balm,  tweede zoon van Jacob Balm en Catharina Ottenhoff, werd op 21 januari 1760 in Amsterdam geboren. Hij werd gedoopt in de Waalse Kerk op 23 januari 1760.

 

Doopgetuigen waren Michiel Ottenhoff (broer van Catharina?) en Cornelia Kanter. Het gezin woonde toen waarschijnlijk in de de Sint Geertuidesteeg.

Op 14 januari 1780 trouwde hij, op negentienjarige leeftijd, met Catharina Pieterse Waaterman. In de huwelijksactie staat vermeld dat Catharinaop dat moment zevenentwintig jaar oud was. De vermelde leeftijd van Jacobus in de akte is overigens 21jaar. Zijn vader, Jacob (Jacques) Balm was getuige bij zijn huwelijk. Catharina woonde voor haar huwelijk aan de Bierkaaij. Haar ouders waren al overleden. De Bierkaaij was de kade langs de OudezijdsVoorburgwal. Hier werd het bier gelost dat veelal afkomstig was uit Hamburg. De zegswijze "het is vechten tegen de Bierkaai" voert terug naar de ruige bevolking die daar woonde en werkte.

 

Jacobus en Catharina betrokken een woning aan de Sint Annendwarsstraat. Dit is een zijstraat van de Sint Annenstraat, waar zijn vader en moeder woonden, en is gelegen achter de Bierkaaij.  Vanuit de Sint Annendwarsstraat kijk je op de Oude Kerk.

 

Jacob was van beroep kruier (sleper).

 

Hun eerste zoon, Harnoldus, werd gedoopt op 23 maart 1781 in de Oude Kerk. Doopgetuigen waren zijn grootouders, Jacob Balm en Anna Catharina Ottenhof. Rond deze tijdverhuisde het gezin naar de Bierkaaij.  Harnoldus overleed begin oktober 1781 aan de pokken. Op 9 oktober werd hij begraven vanaf de Bierkaaij.

       

Jacobus en zijn vrouw leefden in armoede. In september 1781 kreeg Jacobus een giftvan de Waalse kerk ter grootte van ƒ 25,00 . Dit staat geregistreerd in "les Livres des Dons". In december 1781 overleed zijn moeder.

Op 28 september 1783 werd Jacob, de tweede zoon, gedoopt in de Oude Kerk. In februari 1785 kreeg Jacobus wederom steun; nu ter grootte van ƒ 20,00. Het gezin verhuisde naar de Duijfjessteeg, een steegje tussen het Rokin en de Kalverstraat.

 

Zoon Jacob stierf op vierjarige leeftijd op 15 november 1787. Hij werd begraven op het Sint Antonieskerkhof.

Op 14 maart 1792 overleed de oude Jacob (Jacques). Jacobus kreeg in deze maand weer een gift, deze keer ter grootte van ƒ 28,30.

De economische omstandigheden in Amsterdam verslechterden. Op 10 januari 1795 trokken de Fransen over de bevroren rivier de Waal.  Nederland kwam onder Franse invloed.   De handel kreeg een ernstigeklap door de invoering van het continentale stelsel. De in- en uitvoer van producten daalde sterk. Men schat dat in 1795 circa 16% van de Amsterdamsebevolking afhankelijk was van de armenzorg. Meer dan de helft van de Amsterdamse bevolking leefde van een jaarinkomen dat lager was dan ƒ 300,00. Dit was op de rand van het bestaansminimum. Tot deze groep behoorden de ongeschoolde arbeiders en dienstverleners, zoals dienstboden, wasvrouwen en naaisters.

 

Op 25 april 1798 kreeg Jacobus een gift van ƒ 20,00.

 

Catharina Waaterman overleed. De datum is niet bekend. Mogelijk is er een relatie met het tijdstip van het verkrijgen van de laatste gift.

 

Jacobus trouwde op 20 mei 1803 met Elisabeth (Lijsje) ter Voort. Jacobus was toen 43 jaar en Lijsje was 22 jaar oud. Enige tijd voor deze datum stond de huwelijksvoltrekking al gepland. Het echtpaar kwam toen echter niet opdagen. Zij woonden al samen in de Tichelstraat bij de Lijnbaansgracht. Deakte vermeldt: tegenover de sleper. De Tichelstraat ligt in de Jordaan. Sommige bedrijven werden van de grachtengordel geweerd en naar de Jordaan verplaatst.  Voorbeelden hiervan zijn het Salpeterhuis, salpeter werd gebruikt voor het maken van buskruid, en de Stadsgeschut- en klokkengieterij. De gieterij stond op de hoek van de Tichelstraat.  In de Tichelstraat zelf vond men tegel-, tichel- en steenbakkerijen.

Op 19 september 1804 werd Jacob geboren. Hij werd op 26 september 1804 gedoopt in de Nieuwe Kerk op de Dam.

 

Getuigen bij de doop waren Jan Balm en Maria van der Mieren. Wie Jan Balm is, is niet bekend.

Op 25 november 1806 werd Hendrikus (Hein) geboren. Hij werd gedoopt op 3 december in de Nieuwe Kerk. Doopgetuigen waren zijn grootvader Hendrik ter Voort en Alida Bos.

Het derde kind, Johannes (Jan), werd geboren op 19 augustus 1811. Hij werd in de Nieuwe Kerk gedoopt op 21 augustus 1811. Doopgetuigen waren Casper Brouwer en Jansje ter Voort.

Nederland werd in 1810 ingelijfd bij Frankrijk. Het Stadhuis op de Dam was in 1808 weggeschonken aan Lodewijk Napoleon, de broer vanNapoleon Bonaparte, als tijdelijk paleis. De bevolking van Amsterdam daalde in deze jaren sterk. Waren er in 1795 nog 221.000 inwoners, in 1815 waren dit er nog 190.000. Er was volop armoede. Zo ook bij Jacobus en zijn gezin. Zij kregen steun van het stadsbestuur. De regenten van de Huiszittende Stadsarmen waren belast met de zorg voor de Amsterdamse armen die niet in een tehuis, maar in hun eigen huis woonden. Deze armen werden ‘s zomers bedeeld met brood en ‘s winters met brood en turf, vanuit centrale uitdelingskantoren, de Huiszittenhuizen.  De zorg werd verleend over de winters van 1809 tot en met 1812. Ook in de zomer van 1812 kregen het gezin steun. In het register staat vermeld dat de kinderen gepokt hebben en dat Johan (eenmaal Johanna genoemd) is gevaccineerd in 1812.

Het gezin verhuisde naar de Mandenmakerssteeg 6, een steegje tussen het Damrak en de Nieuwendijk, tegenover de huidige Beurs van Berlage.

               

Op 25 maart 1812 overleed Jacobus op tweeënvijftig jarige leeftijd. Lijsje terVoort krijgt in de zomer van 1812 nog eenmaal steun. Vermeld staat dat zij geroyeerd wordt i.v.m. het verlaten van haar kinderen. Op 14 september 1813 werden Jacobus, Hendrik en Jan onder de naam Balemingeschreven bij het Aalmoezeniersweeshuis aan de Prinsengracht, op de hoek van de Leidsestraat. Jacobus was toen 9 jaar, Hendrik 6 jaar en Jan 2 jaar oud. Op 9 juni 1820 werden ze  uitgeschreven.

     Lijsje ging na het overlijden van Jacobus samenwonen met Jan Hendrik Schnuck. Op 7 oktober 1825 overleed zij te Amsterdam op vierenveertig jarige leeftijd. Het is niet bekend hoe het in die jaren met de kinderen Jacob en Hendrik (Hein) in het Aalmoezeniersweeshuis is gegaan. De volgende praktijk was echter van toepassing. Kinderen onder de vier jaar werden vaak uitbesteed aan een min. Een min kreeg per kwartaal een bedrag van ƒ 14,18 voor de verzorging van het kind. Als de kinderen terug kwamen in het weeshuis dan gingen ze totaan hun tiende jaar naar het kleinkinderhuis. Dejongens gescheiden van de meisjes. Na deze periode ging het kind over naar het grootkinderhuis. Daar kregen de meisjes enig onderricht en werden daarna in de brei-, linnen- of wolwinkel van het weeshuis geplaatst. De jongens gingen vanaf hun vijftiende jaar bij een baas in de leer. Op hun achttiende jaar verlieten de kinderen in de regel het weeshuis. Meestal kregen ze dan een uitzet mee, vaak bestaande uit gereedschap. In 1810 zaten er 4200kinderen in het weeshuis. Van hen waren er 550 te vondeling gelegd. 

De condities in het Weeshuis waren dermate slecht, dat in 1820 C.J. Nieuwenhuis schreef: 

"Bijna alle kinderen zijn te klein van gedaante, zijn  niet tot volle wasdomgekomen, en hebben een verzwakte maag. Ze zijn bleek van kleur, hebben last van huidziekten en hoofdzeer. Er slapen drie tot vijf kinderen in een krib, de kamers zijn niet afdoende gelucht. (...) Het eten is te zwaar en er is te weinig, met als gevolg, dat er te schokkerig wordt gegeten om genoeg te krijgen".

Geprojecteerd op de kinderen Balm zou dit betekenen, dat Jacob van september 1814 tot 1819 in het grootkinderhuis zat en van 1819 tot en met juni 1820 zou hij gewerkt hebben bij een baas.  Voor Hendrik zou het betekenen, dat hij van september 1814 tot en met 1816 in het kleinkinderhuis verbleef en van 1816 tot en met juni 1820 in het grootkinderhuis.  Vast staat evenwel dat Hendrikus (Hein) in 1829 vermeld staat in het huwelijksregister van Spaarndam.

Bekend is dat op 1 mei 1824 het weeshuis geheel ontruimd werd. Kinderen die ouder dan zes jaar waren uit het weeshuis werden doorgezonden naar Veenhuizen in Drenthe.

 

Daar waren gestichten voor vondelingen en wezen, bedeelden en bedelaars. Zij werden te werk gesteld bij het ontginnen van het gebied. Het wegzenden stuitte op veel weerstand. Regenten van het weeshuis namen er zelfs ontslag voor. Pas in 1863 kwam er een einde aan het doorsturen. Een opmerkelijke Balm in dit verband is de circa zes maanden oude vondeling Willem Balm. Hij werd op 21 september 1816 door een zekere Jan Volkerts afgegeven bij de portier van het Aalmoezeniersweeshuis. Volkerts had het kind gevonden op de Loyersgragt tussen de Dwarsestraat en de Baangracht. Op het kind werd geen bericht gevonden. Het jongetje werd evenwel Willem Balm genoemd. Waren de ouders dan wel bekend? Het volgende proces-verbaal werd opgesteld:

Willem BALM , geboren maart1816te Amsterdam .  Proces Verbaal van het Aalmoezieniers weeshuis der stad Amsterdam. no. 26 Litt. A;A Op heden den een en twintigsten september 1816 s'avonds te elf ure is door Jan Volkerts gebragt aan Paulus Henricus Pijpers waarnemende de funktie van portier in het Aalmoezieners Weeshuis dezer stad, overgegeven en is in het zelve ingenomen een kind van het manlijk geslacht, oud na gissing zes maanden, aan hebbende de volgende kleederen: een hempje een borstrokje een doekje twee musjes een hempje een jurkje door denzelven Jan Volkerts gevonden alhier op de Loyersgragt tussen de Dwarsestraat en Baangragt s'avonds te elf ure met geen berigt. 

Zullende aan dit kind de naam gegeven worden van Willem Balm 

waarvan dit proces verbaal is opgemaakt en door ons het voorschreve op voorschrevenen dag, maand en jaar is ondertekend. P.H.Pijpers 

Regent van het Aalmoezeniersweeshuis te Amsterdam. 

Jan Volkerts oud 45 jaar strijkeijsermaker in de Rosestraat tussen de laatste Dwarsstraat en Baangragt n 2 Nagtwagt in wijk 2 aan de Amstel Corps du garde bekend niet te kunne schreijven.  

Gedoopt (N.H.) op 29-09-1816 teAmsterdam , overleden op 01-04-1827 te Veenhuizen, archief 343 vondelingen - index 372 (1784 - 1818) 

reg. van vonst; 380 - reg. van opname: 371 5073 weeskamer jaar; 1816 inv. 392 proces verbaal/inv. 402 doopboek N.H./ inv. 313 kinderhuisboek (KB) 22 

Uitbesteding(UB) 601 - Uitgang 17-8 -1824 naar Veenhuizen 

Archief Maatschappij van Weldadigheid.  

 

Willem Balm behoorde dus tot de kinderen die na 1824 naar Veenhuizen werden doorgestuurd.

 

Bron: http://home.wxs.nl/~balm0037/biografie.htm#03-004

Do you have supplementary information, corrections or questions with regards to Jacobus Pieter (Kruier) Balm?
The author of this publication would love to hear from you!

Timeline Jacobus Pieter (Kruier) Balm

Click on the names for more info. Symbols used:  grandparents    parents    brothers/sisters    children