-
doop van Davidt in de Oude Kerk
vader: Jan Butler moeder: Angnies Ruttes
getuigen: Davith Ruttes en Catrijna Butlar - (Catrijna Buttelar)
-
Beroep vanaf 1668 Varentsgesel,
Kapitein in dienst van Tsaar Alexis van Rusland,
David Butler was kapitein van het eerste oorlogsschip dat in Rusland is gebouwd: het fregat Oryol. De Oryol was in opdracht van tsaar Alexis gebouwd. De Oryol stond waarschijnlijk model voor de gouden spits van het admiraliteitsgebouw in St. Petersburg. Het origineel staat nu in een marinemuseum en op de spits staat nu een kopie. De Oryol is ook afgebeeld op een Russische postzegel.
David Butler is een mede-bevelhebber van een vloot die op pinksterdag 25 mei 1670 ten strijde trekt tegen de Kozakken
Beroep vanaf 1672 Vaandrig, luitenant en krijgsofficcier bij de VOC
"Johan van Sweeden diende den Czaar van raad en hulp. Er werd besloten om in het dorp Dedynof of Gedino eene scheepswerf aan te leggen ter plaatse waar de Moskwa in de Oka valt. David Butler, neef van van Sweeden vertrok naar Amsterdam, en bezorgde aldaar alles wat tot deze onderneming vereischt werd. Men vond goed, om te beginnen met het bouwen van een klein fregat en een jagt, en hiertoe vertrokken reeds in den jare 1667 verscheidene personen naar Rusland, waaronder waren Lambert Jacobsen Helt, Willem Barentszoon Klopper en Dirk Pieters, met verscheidene opper- en ondertimmerlieden. Deze werden in het jaar 1668 gevolgd door vele anderen, waaronder scheeps- en werklieden van allen aard, en vooral melding vordert Jan Jansen Struys, verhuurd als Opperzeilmaker. Deze laatsten vonden bij hunne aankomst in Moscow den Heer van Sweeden gestorven, doch de onderneming werd hierdoor niet gestaakt. zoodra de winter voorbij was, vertrokken allen naar Gedino en vonden hier het fregat deArend genaamd en met des Czaren wapen pronkende, gelijk ook het jagt genoegzaam afgetimmerd en reeds in het want staande. Cornelis Bockhoven, die reeds lang in Rusland was geweest, voerde het opperbevel aan deze plaats en ontving hen met genoegen. Butler en Helt erlangden het bevel op de schepen. Weldra ging men onder zeil en zakte de Oka af, vervolgens de Wolga, voorzien met alles wat noodig was om nieuwe scheepswerven te Astracan aan te leggen. "
Johannes Bruijnings en Thomas Uetenbogaert wonend in Amsterdam verklaren dat zij op 31-8-1652 getuige waren ten huijse van David Buteler in de Warmoesstraet in 't Wapen van Engelant. Zij hebben daar gehoord en gezien dat Maria van Aspere en haar man Martagaeij Quenen gepraat hebben over de opdrachten en 't stellen van waarborgen voor de vrijwaring van t huis.
-
opmerking: Dit is niet het huijs St. Maarten Warmoessstraat 93, gekocht door Jan Butler in 1634 en verkocht in 1687 door zijn erven Agneta Ruts aan dochter Cornelia Butler
Medewerker scheepstimmerwerf en Kapitein David Butler was de jongste zoon van John Butler en Angneta Ruts. Zijn zwager Hendrik Louis Cravia of Loysen Gravia, die getrouwd was met zijn zuster Maria Butler, wordt in 1664 genoemd als één van de Hollandse kooplieden te Moskou.
Ook David Butler is naar Rusland gegaan en wordt uitdrukkelijk een neef van Johan van Sweeden genoemd. Dit is echter niet helemaal waar want Johan was met een nicht van David getrouwd.
In Rusland was David behulpzaam bij het maken van een scheepstimmerwerf, die Johan van Sweeden aan de samenvloeiing van de Moskwa en de Oka deed aanleggen, en kreeg het bevel over het grootste der daar gebouwde schepen. Met die schepen werd een tocht gedaan naar Astrakan waar de onderneming een jammerlijk einde nam; het fregat verbrandde er en David moest er een reeks van ellenden en rampspoeden doorstaan. (Zie: Scheltema O.C. I 290/1)
De tsaar zocht ervaren zeelieden voor zijn in 1668 door Hollanders gebouwde oorlogsschip 'Orjol' (Arend), dat in de Kaspische Zee politiedienst moest doen.
Op 20-11-1668 arriveerden 14 man, inclusief David Butler uit Amsterdam en de schrijver en avonturier J. J. Struys, die aangenomen werd als zeilmaker, op de kanselarij van buitenlandse zaken in Moskou om zich te voegen bij het flottielje van de tsaar. Butler en zijn mannen brachten de winter in Moskou door. Op 7 mei 1669 - na problemen met transport en bevoorrading - zeilde het schip van de Dedinovo scheepswerf naar Astrakhan.
Butler werd op 31-8-1669 ingeschakeld bij de verdediging van Astrakhan tegen de rebellen. Zijn nederlandse bemanning gaf het advies om de verdediging aan de Russen over te laten. Butler, de scheepsarts Termund, schuttersmaat Karsten Brandt en twee matrozen waren naar Astrakhan gegaan voor de bevoorrading en troffen bij terugkomst een leeg schip. De bemanning was met een sloep vertrokken. Daarna vertrokken Butler en Tremund naar de stad om zich bij de verdediging te voegen. Butler en Termund werden gevangen genomen maar slaagden erin om te ontsnappen.
(bronnen: Nederlandse Genealogische Vereniging, The founding of Russia's navy).
Registratie op 21 december 1667
Geregistreerden: Hendrik Gerrits Cappelhoff, Johannes Ventus, David Butler, Gerrit Haagen
Type akte: Transport Notaris Jeremias Prise Beschrijving; Obligaties.
Genoemde locaties: Bochstenvorden bij Reene
opmerking: deze akte nog te lezen
Compareerde voor mij Notaris Jeremias Prise, David Butler Koopman binnen deze stadt
Een mooie hantekening daaronder van David
Registratie op 21 december 1667
Geregistreerden : Gerrit Haagen, Hendrik Meebeeck, David Butler, Hendrick Gerritsz Cappelhoff
Type akte Machtiging: Notaris Jeremias Prise
Genoemde locaties Borchstenvorden bij Reene
opmerking: deze akte nog te lezen
Gedeelte uit het artikel: MOSSCHOVIEN
Moscouw den 14 augusti. Dat de Rebel, Stepan Timoseumus Raisin, bijna sonder resistentie, op den 5 Iuly 1670 hem meester van de stadt en ’t Casteel te Astrachan, heeft gemaeckt, zijnde soo sterck en considerabelen Plaets, als eene in dit gantse Rijck: den Gouverneur met den fijne, met eenige uytheemsse officiers, haer te weer stellende, waren Handen en Voeten afgehouwen, en naederhant opgehangen: een uyt Nederlandt, genaemt Botteler, daer leggende met een schip, soude sigh noch eenige tijdt hebben gedesendeert, (stand gehouden en verkerende in een angstwekkende situatie) maer eyndeling mede zijn gemaeckt: het plonderen der kercken was door de Geestelijcke noch afgebeden; ’t schijnt deze Oproerige besloten hebben alle groote Russisse Heeren, en noch meest die militair zijn, niet in ’t leven te laten.
David Butler komt om in heldhaftige strijd te Nagepattinam in India
In diverse verslagen van de VOC wordt melding gemaakt van de strijd waarin David Butler is overleden.
Hieronder een samenvatting van de verschillende verslagen.
De meeste verslagen komen van Rijckloff van Goens, gouverneur van Ceylon. Van 1673 tot 1680 valt Nagapatnam (nu Nagapattinam) in India onder het VOC-gouvernement van Ceylon, daarna onder Coromandel. De opperkoopman Pieter Verwer was commandant van de stad Nagatpatnam, de plaats waar David is gesneuveld.
1674 was een roerig jaar. In St. Thome, een nu verdwenen plaats in het zuiden van Madras, werden de Fransen door de Nederlanders verdreven en werd de plaats weer teruggegeven aan de vorst van Golconda.
Terwijl de Nederlandse admiraal naar St. Thome vertrokken was om te strijden tegen de Fransen, trok een plunderend leger van de neijch van Madure, veldoverste Cawatte, op naar Nagapatnam. (De neijch is waarschijnlijk hetzelfde als nayak een titel van een lokale vorst of bestuurder. Madure is het tegenwoordige Madurai in India).
Het leger bestond uit enige duizenden mannen te voet en te paard.
De plaatselijke bevolking had zich teruggetrokken in Nagapatnam. De admiraal had ter defensie circa 3000 'pionnen' (inlandse soldaten) en weinig soldaten achtergelaten in de stad en David Butler tot krijgsofficier benoemd.
David Butler, die het vijandelijk leger in grote getale zag naderen, negeerde het bevel om binnen de muren van de stad te blijven. Een stad die al een maand geblokkeerd was. David was onder de Moskovieten gewend om de vijand klein te achten. De vermetele David trok met 30 man ten strijde, zonder toestemming van commandant Verwer. Zij waren bewapend met een roer (een vuurwapen), een pistool, twee poffers (zakpistool), een twee-snijdende pedarm (slag- of steekwapen) en een piek (een soort lange speer). Iedere kogel trof een man, waaronder 3 gekwalificeerden (hoger in rang) en ook de broeder van de veldheer met zijn kromme sabel. In de verwoede en furieuse strijd doodde David 9 van de dapperste vijanden, en de anderen hadden 33 vijanden gedood. Tevens waren 10 paarden gedood en waren 8 vijanden gewond. Maar uiteindelijk kwam David ook om in de strijd, evenals 5 blanke en 6 of meer inlandse compagniesoldaten.
Deze Hollandse dapperheid en de naderende hulptroepen lieten veel schrik na onder de vijand. Bij de vlucht had de vijand nauwelijks tijd om haar doden en gewonden mee te nemen. Zij lieten 'onze' doden na op het veld, behalve het hoofd van luitenant Butler.
Toen VOC-schepen Europa en Pouleron uit Ceylon op de 22e voor hulp arriveerden, was het vijandelijke leger al vertrokken.
De gouverneur verwachtte dat de oorlog met de neijch hierdoor in toom gehouden zou blijven. Met een vertrouweling van de vijandelijke veldheer werd een ruil-overeenkomst gesloten, waarbij onder andere de mooie voorstad eigendom van de VOC werd. Op 16-8-1674, 5-9-1674 en 15-9-1674 werd hiervan verslag gedaan. De vijand verklaarde dat het hoofd van Butler alleen was afgehouwen om aan Cawetta te tonen. Het hoofd werd bewierookt en gebalsemd gerestitueerd.
In het verslag van de gouverneur wordt David vermeld als de 'cloeckmoedigen Butler die seecker onder de helden mach gestelt worden te wenschen sijnde dat hij wat gehoorsamer aen sijn vrouw en kinderen was geweest'. Een korporaal die ontkomen was verklaarde dat het verlies van de dappere mannen de Compagnie en onze natie grote roem toegebracht heeft.
bron: Stamboom fam. Alsumgeest.
He is married to Jannetje Jans Gla.
Permission for the marriage has been obtained in Amsterdam on September 7, 1658.Source 8
-
Ondertrouw op 7 september 1658 Bruidegom: David Jansz en Bruid: Johanna Gla
tekst:
den 7 september 1658 comp. DAVIDT JANSE van Amst. varentgesel, out 20 jaren, geass. met sijn moeder Agnetie Rutgers, woonende op de Prinsengraft
JOANNA GLAA van Amst. out 19 jaar, geass. met Jan Harmensz. Glaa, haer vader, woonende als vooren
beide tekenen
-
Child(ren):
ook Butlaer, Butger, Bentelaar, Buttelaer, Boutelaer
(ondt. akte aanwezig)
Davidt Janse Butler | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jannetje Jans Gla |
DTB 7, p.208
Google books: Rusland en de Nederlanden beschouwd in derzelver wederkeerige betrekkingen
Not. archief Amsterdam (Attestatie)
(bronnen: Nederlandse Genealogische Vereniging, The founding of Russia's navy).
Notariële archieven Amsterdam
Notariële archieven Amsterdam.
Krantentitel uit de Oprechte Haerlemsche courant, Datum 20-09-1670 Uitgever Abraham Casteleyn. Plaats van uitgave Haerlem.
DTB 479, p.101