Stambomen (Family Trees) Jakob Anton Meerbeek & Hendrika Oskam » Stories » Meerbeek: Oorsprong en betekenis

Meerbeek of de Meerbekke was een boerderij in Rekken (3 in de nabijheid van het riviertje de Berkel. Zij vormde de kern van de buurtschap de Meerbekkerhoek. Helaas brandde de boerderij in 1961 tot de grond toe af.
Dit karakteristieke Achterhoekse boerenhuis, met planken gevel, kleine ruitjes en lage afdaken, was nog een laatste herinnering aan de domus (=voornaam, aanzienlijk goed) Marbeke uit het jaar 1188 en in 1382 als hof en zelfs in 1640 nog als huis) ligt de volgende betekenis voor de hand: vermaard goed bij een beek.

'Bekke' of 'beek' is een waterloop, waarbij het nabij gelegen riviertje de Berkel in aanmerking komt. 'Meer' of de middeleeuwse schrijfwijze 'mar' kan verschillende betekenissen hebben. 'Mar' als verkorting 'mare' betekend onder andere: "beroemd, vermaard, aanzienlijk, voornaam" of als geografische aanduiding: "plas van stilstaand water, poel, meer, moeras, wetering". 4)

In 1382 is sprake van de hof te Meerbeke, gelegen in het kerspel Eyberghe in de boerschop Rekken.
In 1640 behoort het goed Meerbeek aan het huis Borculo. Het wordt dan omschreven als 'een huys met twee koters'. 1) 2)
In een van deze twee koters (kleine boerderijen) woonden de ouders van Hermen: Albert en Gese. Zij werden, zoals gebruikelijk, genoemd naar de boerderij waar zij woonden: te/ter (=van) Meerbe(e)cke.

De naam Meerbeek is een z.g. herkomstnaam.
Daar wijst het tussenvoegsel 'van' op, dat tot ca. 1770 in Woudenberg in gebruik was. Na die tijd komen leden van deze familie hier vrijwel alleen voor onder de naam Meerbeek.
Andere varianten waren bijvoorbeeld: ter Meerbeeck, te Meerbeke, Meerbecke en Marbeke. Tegenwoordig zijn er nog twee schrijfwijzen, te weten Meerbeek en van Meerbeek.

Bronnen:
1)  Hendrik Odink, 't erve Meerbeek en de Rekkense zak-en bloedtiende (geschreven in 1966) , in: Land en volk van de Achterhoek, pp. 178-180 (dit boek bevat een compilatie van eerder verschenen losse artikelen van de schrijver)
2) Zie verder: J.H.J. Aarnink, Naoberschop: Meerbekkerhook in Rekken, in: old ni-js, 1993, no. 20, pp.27-33.
3) Tekening van de Boerderij: Collectie Historische Kring Eibergen, afdruk ontvangen van de heer Johan Baake, bestuurslid.
4)  J. Verdam, Middelnederlandsch Handwoordenboek, Den Haag, 1911, p.347.

 

Other stories