Family tree du Pont » Gerardus Brent (1767-????)

Personal data Gerardus Brent 

• He was born on December 18, 1767 in Loon-op-Zand, Noord-Brabant, Nederland.
• A child of Peter Brent and Maria van Gorcum
• This information was last updated on March 1, 2022.

Household of Gerardus Brent

Notes about Gerardus Brent

Rechtspraak in Loon op Zand in de achttiende eeuw - extraordinair crimineel (drossaard vs Brent)
door John Boeren (gepubliceerd in Strol Zaand, 1999)

5.1 de partijen
In deze zaak fungeert drossaard Bernardus Everts als aanklager. Hij heeft tevens de verdachte op heterdaad betrapt. De verdachte is Gerrit Brent, nog geen 12 jaar oud, zoon van Peter Brent en Maria van Gorcum.
5.2 de feiten
Op 21 september 1779 heeft de drossaard op weg van Loon op Zand naar Sprang op de daar gelegen heide een jongen aangetroffen die op de grond zit met een schaap tegen zich aan. Eerst denkt de drossaard dat de jongen het schaap aan het pluizen is, maar dan trekt hij de conclusie dat de jongen zich schuldig maakt aan de ´schandelijcke zonde´, namelijk bestialiteit. Onmiddellijk grijpt de drossaard in. Hij houdt de jongen vast, slaat hem zelfs om zo van hem te horen wat hij daar aan het doen is. De jongen bekent alles. Omdat op dat moment president-schepen Henckel en secretaris-klerk De Gester voorbij komen, besluit de drossaard de jongen naar hen mee te nemen. In hun aanwezigheid vraagt de drossaard nogmaals wat er gebeurd is en wederom bekent de jongen zijn daden. De drie heren zijn dan van mening dat de jongen zo snel mogelijk naar de vorster moet om in bewaring genomen te worden. Dat gebeurt dan ook. Later die dag wordt de jongen in het huis van de vorster nogmaals naar zijn daden gevraagd en ook dit keer bekent hij. Daarna begint de drossaard aan zijn voorbereidend onderzoek.
5.3 het proces
In het voorbereidend onderzoek verzamelt de drossaard allerlei bewijsstukken. Niet alleen zijn eigen verklaring, maar ook die van de president-schepen, de klerk en de vorster worden aan de schepenen voorgelegd. Vervolgens verzoekt hij de schepenen om een decreet van apprehensie. Op advies van de rechtsgeleerden Santvoort en Ackersdijck besluiten de schepenen dit decreet op 9 oktober te verlenen. Op 15 oktober vindt dan het verhoor van de verdachte plaats. Tijdens dit verhoor verklaart Gerrit Brent dat hij inderdaad met een schaap op de heide lag toen de drossaard hem vond. Maar hij heeft nooit enige sexuele handeling met het schaap gepleegd. Tijdens het preparatoir examen heeft hij zijn verklaring afgelegd onder angst voor de drossaard en de andere functionarissen.[33] Eén dag later legt Brent voor de schepenen een bekentenis af. Hij vertelt dat hij de vorige dag ten tijde van het verhoor niet de gehele waarheid heeft verteld. Nu verklaart hij dat hij weliswaar het een en ander met het schaap heeft geprobeerd, maar dat het zover niet is gekomen.
Nogmaals zegt hij de eerdere bekentenissen afgelegd te hebben uit angst voor de drossaard.
Ondertussen heeft ook de verdediging niet stil gezeten. Vader Brent dient op 29 oktober een verzoekschrift in met daarbij twee bewijsstukken. In zijn verzoekschrift stelt hij dat zijn zoon de feiten niet begaan kan hebben, omdat zowel de wil als het fysieke vermogen bij hem ontbraken. Zijn verklaring wordt ondersteund door een aantal personen die vaak met Gerrit Brent omgegaan zijn. Een uittreksel uit het doopregister moet de leeftijd van zijn zoon bevestigen.
Op 1 november is het dan zover. De drossaard dient zijn aanklacht in. Hij vordert extraordinaire rechtspraak in deze zaak. Als bewijs legt hij over: 1. het preparatoir examen, 2. de remonstrantie voor een decreet van apprehensie, 3. het op rechtsgeleerd advies verkregen decreet, 4. het verhoor van de verdachte, 5. de nadere bekentenis, 6. de verklaring van de drossaard, 7. de verklaringen van de president-schepen en klerk, 8. de verklaring van de vorster en 9. het uittreksel uit het doopregister.
Omdat de drossaard zich bewust is van de minderjarigheid van de verdachte, maar toch zeer zwaar tilt aan de ten laste gelegde feiten, doet hij iets dat zeer ongebruikelijk is voor een drossaard. Nadat hij de schepenen een tweetal vragen heeft voorgelegd, geeft hij zijn eigen visie op deze vragen. Hierbij verwijst hij niet alleen naar artikelen uit de criminele ordonnantie van keizer Karel V, maar ook naar rechtsgeleerde schrijvers. Hij besluit zijn aanklacht met het verzoek aan de schepenen om tot een gepaste straf voor deze feiten te komen.
5.4 de uitkomst
De schepenen besluiten twee onpartijdige rechtsgeleerden te raadplegen over deze wel zeer gecompliceerde zaak. De heren Damisse en Van Goor den Oosterling uit Breda komen op 4 december met hun advies. Ook zij wijken van het gebruikelijke af door het concept-vonnis zeer uitgebreid te motiveren. Vanwege deze uitzonderlijke inhoud zal ik de motivering van beide heren kort samenvatten.
Allereerst spreekt het advies over de leeftijd van de verdachte. Volgens de heersende leer is er bij misdaden waarop een lijfstraf staat een onderscheid tussen de ´kindsheid´ en de ´pubertas´. De verdachte die met zijn leeftijd aan de kindsheid grenst is niet strafbaar. De verdachte daarentegen die de pubertas nadert is wel strafbaar. De kindsheid bestrijkt de jaren van 0 tot 7. De pubertas begint bij 14 jaar. In de tussenliggende periode van 7 tot 14 jaar, moet de rechter aan de hand van de verdachte´s lichamelijke en geestelijke ontwikkeling tot het oordeel komen of de leeftijd van de verdachte aan de kindsheid dan wel aan de pubertas grenst. Omdat het van zeer groot belang is om te weten of de verdachte de pubertas nadert, wordt de grens van het naderen van de pubertas door de juristen gelegd bij 13,5 jaar. In casu moet de verdachte tot de categorie van de kindsheid gerekend worden. Hij zou daarom niet strafbaar zijn.
Ten tweede. De ten laste gelegde feiten vereisen een zekere lichamelijk ontwikkeling. De juristen en natuurkundigen zijn het er over eens dat een jongen van 11,5 jaar niet over deze ontwikkeling beschikt. Daarom zou Gerrit Brent fysiek niet in staat zijn geweest om de feiten te plegen.
Als derde punt uiten de rechtsgeleerden kritiek op de conclusies getrokken uit de verklaringen van Gerrit Brent. Volgens hen is het niet uitgesloten dat er slechts sprake was van een spelletje, namelijk het rijden op een schaap, zoals dat gebruikelijk is onder boerenjongens. Een buitenstaander als de drossaard zou dit makkelijk verkeerd op kunnen nemen. Tenslotte over de betrouwbaarheid van het bewijs het volgende. De bekentenissen van Brent zijn allemaal uit angst voor de drossaard afgelegd. Daarnaast is er slechts één getuige, terwijl er toch altijd twee getuigenverklaringen vereist zijn voor een veroordeling. Daarom mogen de schepenen niet zonder meer de bekentenis van Brent als doorslaggevend beschouwen.
Concluderend kan gezegd worden dat de rechtsgeleerden van mening zijn dat: a. de verdachte´s leeftijd zijn strafbaarheid in de weg staat, b. de verdachte noch de wil noch de fysieke vermogens heeft gehad om de feiten te plegen, en c. dat ondanks de bekentenissen en de verklaringen de feiten niet overtuigend bewezen zijn. Daarom komen Damisse en Van Goor den Oosteling tot de conclusie dat de verdachte niet veroordeeld kan worden voor de ten laste gelegde feiten.
De schepenen nemen dit advies over en komen tot hun eindvonnis waarin zij de drossaard zijn aanklacht ontzeggen en de onmiddellijke invrijheidstelling van de verdachte gelasten.

Do you have supplementary information, corrections or questions with regards to Gerardus Brent?
The author of this publication would love to hear from you!

Timeline Gerardus Brent

Click on the names for more info. Symbols used:  grandparents    parents    brothers/sisters    children