De geslachten Vermaat (van der Ma(e)the, Vermaet(h), Roodenburg Vermaat) » Johannes Arijsz van der Zaag (1713-1792)

Personal data Johannes Arijsz van der Zaag 

• He was christened on August 4, 1713 in 's-Gravenhage.Source 1

  vader Ary van der Zaag
  moeder Maria van Oudheusden
  
  Getuigen: Guiljome Sjanoe en Heleonora van Outheusden
  
  Gedoopt in de Kloosterkerk

• He is buried on August 16, 1792 in Rotterdam.Source 2

  Overledene Johannes van der Zaag
  weduwnaar van Philippina Vermaat
  Plaats Rotterdam
  Datum begraven 16-08-1792
  Opmerkingen overledene was rustend en was predikant van 't Zuydland; overledene liet na 7 meerderjarige kinderen; Grote kerk; in de Prinsestraat naast Timmerman
  Bron DTB Rotterdam Begraven
  
  {Van de 7 overlevende kinderen zijn in ieder geval Maria Adriana, Johanna Philippina, Johannes Philippus, Henderika Cecilia, Petronella Wilhelmina en Philippina Abrahamina bekend.
  Aangezien Martina Elizabeth al in 1787 is overleden, moet van de twee overblijvende kinderen, Josina Arendina en Arendina Cornelia, er tenminste 1 voor 1792 overleden zijn. In Rotterdam zijn ze geen van beiden te vinden.}

• This information was last updated on July 31, 2019.

Household of Johannes Arijsz van der Zaag

He is married to Philippina Jacobusse Vermaat.

Permission for the marriage has been obtained in Zevenhoven on February 27, 1749.Source 3

bronhervormd trouwen Zevenhoven 1736-1805
toegangsnummerarchief hervormde gemeente
inventarisnummer83
bladzijde8
datum18-03-1749
bruidegomJohannes van der Zaag jongeman, geboren te 's-Gravenhage, wonende te Zevenhoven; predikant van de Gereformeerde Gemeente te Zevenhoven
bruidPhilipina Vermaat geboren te 's-Gravenhage, wonende te 's-Gravenhage; weduwe van Johannes Jellico (predikant)
plaatsnaamZevenhoven
instellingStreekarchief Rijnlands Midden

Child(ren):

1. Maria Adriana van der Zaag  1749-1833
2. Johanna Philippina van der Zaag  1751-1826
3. Martina Elisabeth van der Zaag  1752-1787
4. Josina Arendina van der Zaag  1754-< 1759
5. Johannes Philippus van der Zaag  1756-1832
6. Henderika Cecilia van der Zaag  1758-1847
7. Petronella Wilhelmina van der Zaag  1759-1833
8. Arendina Cornelia van der Zaag  1762-< 1762
9. Philippina Abrahamina van der Zaag  1764-1804

Notes about Johannes Arijsz van der Zaag

Beroep: predikant (onder meer te Zuidland)

Van 17-07-1749 tot 07-12-1788 dominee te Zuidland.

Johannis van der Zaag, ook wel Johannes van de Zaagh of van der Saag, werd gedoopt in de Kloosterkerk in Den Haag op 4 augustus 1713. Hij was de zoon van Ary van der Zaag en Maria van Oudheusden. Johannis ging met de 27-jarige Philippina Vermaat op2 maart 1749
in ondertrouw in de Grote Kerk in Den Haag en trouwde met haar op 18 maart 1749 in Zevenhoven. Philipina was de dochter van Jacobus Philipsz Vermaat en Maria Elisabeth Hendriksdr van Deventer. Jacobus Philipsz Vermaat was notaris in Den Haag. Philipina was al eerder getrouwd, met Johannes Jellico, predikant in Bergen op Zoom. Hij overleed echter op 10 mei 1744. Uit dit huwelijk werden twee kinderen geboren, Wilhelmina Johanna (1741-1832) en Jacoba Maria (1742-1770). Johannis en Philipina kregen samen 9 kinderen: Maria Adriana (gedoopt 21 december 1749 in Zuidland en overleden in 1833), Johanna Philippina (gedoopt 18 juli 1751 in Zuidland en overleden in 1826), Martina Elisabeth (gedoopt 29 oktober 1752 in Zuidland, overleden in 1787),Josina Arendina (gedoopt 3 november 1754 in Zuidland, overlijdensdatum niet bekend), Johannes Philippus (gedoopt 8 augustus 1756 in Zuidland, overleden in 1832), Henderika Cecilia (gedoopt 16 juli 1758 in Zuidland, overleden in 1847), Petronella Wilhelmina (geboren 15 oktober 1759 in Zuidland, overleden in 1833), Arendina Cornelia (gedoopt 28 februari 1762 in Zuidland, overlijdensdatum niet bekend), en Philippina Abrahamina (geboren 8 maart 1764 en overleden in 1804). Johannis en Philippinahadden blijkbaar geen goede band met haar ouders, want bij niet één van de doopdiensten waren zij als getuigen aanwezig. Misschien nog wel aardig om te vermelden is dat hun dochters Petronella Wilhelmina en Henderika Cecilia met twee broers trouwden, op bovendien dezelfde dag: 23 juni 1785. Zelfs de dag waarop ze in ondertrouw gingen, was voor beide zussen dezelfde: 1 juni 1785. Henderika’s echtgenoot was Frans van Gogh (predikant in Abbenbroek) en de man van Petronella was Frans’ broer Bastiaan, afkomstig uit Den Haag.
Ds. Johannis (of Johannes) van der Zaag was werkzaam als kandidaat in Den Haag, toen hij op 7 januari 1742 naar Zevenhoven vertrok, nabij Nieuwkoop. Hij werd in Zevenhoven bevestigd door Johannes van Marie, predikant te Rijnsaterwoude, nabij Alphenaan den Rijn, met de tekst

uit Jeremia 7:1-3. Van der Zaag kwam op 17 augustus 1749 naar Zuidland. Hij bleef aan de kerk in Zuidland verbonden tot aan zijn emeritaat op 7 december 1788. Een bijzondere gebeurtenis in de loopbaan van de predikant was de doop van een drieling, op zondag 23 december 1770: “Op Sondagh ten 23 sten van Wintermaent (december) in ' t jaer ons Heeren 1770 werd door den Eer-waerden Heere Johannes van der Zaag , bedlenaer des Heyiigen Woorts ter Kercke van ' t Zuijdiandt en Blinkvliet, de HeiligeDoop toeghedient aen drie kinderen van eenre draght, ghebooren uljt de eghtelieden Sijmen Wiilemsen Hagesteijn en Neeltje Abrahams Houtekar , synde één knaepjen en twee doghterkens.“
Van der Zaag begon als eerste predikant, in 1751, te notuleren over de kerkenraadsvergaderingen. Het allereerste verslag gaat over een meningsverschil met het Classicaal Bestuur over de jaarlijkse afsluiting van de diaconierekening. Een zeer belangrijk besluit werd door de kerkenraad genomen in 1752: "... ter voorkominge van veragting en versuijm van den openbaaren godsdienst en ander quaat daar uijt kunnende onstaen (is) goedgevonden en vastgesteld alle so danige luijden welke van de diaconie worden gealimenteerd (ondersteund) zoo wanneer zij zonder wezendlijke en wettelijke verhinderinge des zondags den Openbaaren Godsdienst versuymden in de volgende week niet sullen bedeelen..." Met andere woorden: als je in die tijd steun kreeg van de diaconie en je sloeg zonder geldige reden eens een kerkdienst over, dan kon je in de week daarna de steun op je buik schrijven.
Vele kerkenraadsvergaderingen werden gewijd aan de 13-jarige zoon van Neeltje Dame. Neeltje was voor de tweede keer getrouwd, met Jan de Kok. Haar zoon ging voor een jaar naar Baarle-Nassau en bezocht daar, in Hoogstraten, een "paapschen" school. Dat kon niet, volgens de kerkenraad, die het kind vervolgens alle steun en hulp wilde ontzeggen. De moeder werd dan ook ernstig onderhouden, maar in een bijzondere vergadering werden de heren kerkenraadsleden ernstig berispt door een afvaardiging van het Classicaal Bestuur. Ze waren in hun ijver in de strijd tegen het "paapsche gevaar" hun boekje ver te buiten gegaan.
Nóg een persoon waaraan in de kerkenraadsvergaderingen veel tijd werd besteed: Willem Diepenhorst. Hij was schoolmeester, voorzanger en voorlezer en heeft prachtige wandpanelen gemaakt: een paneel met de twaalf Geloofsartikelen, een paneel met het Gebed des Heeren (het Onze Vader) en een paneel met Psalm 122. Alle panelen sierden de kerk. Maar hij had ook een andere kant, die van drinkebroer en vechtjas, nota bene ook op een zondagmiddag en –avond op 21 augustus 1763. Die vechtpartij ontstond door een ruzie over wie wel of niet over een slootje kon of durfde springen, en een pet of hoed die van het hoofd af geslagen was, maar de echte oorzaak was overmatig drankgebruik. Het kostte de kerkenraad vele vergaderingen om daders en getuigente horen. Uiteindelijk werd Willem gestraft met een verbod tot het bijwonen van twee Avondmaaldiensten. Op 27 maart 1797 kwam de schoolmester weer in opspraak maar nu met grotere gevolgen voor hem. Hij had een politieke vergadering in Abbenbroek bijgewoond en raakte daar in een fel debat dat uitmondde, mede door drank, in een handgemeen met een van de sprekers. Op de terugweg naar Zuidland zou in een poldersloot zijn gevallen en al psalmzingend Zuidland zijn binnengekomen. Het voorval eindigde voor hem dat hij ontslag moest nemen als schoolmeester, koster en voorzanger. Hij vertrok hierna naar Stad aan het Haringvliet.
Van der Zaag was ook buiten Zuidland actief en gezien. In 1766 was hij voorzitter en afgevaardigde van de Zuid-Hollandse Synode bij een bijeenkomst in de Trêveszaal in Den Haag, waar de besluiten van de synode werden opgetekend en bewaard. Op 8 maart 1776 gaf Willem V, prins en erfstadhouder, een feest ter ere van de 24ste verjaardag van de prinses van Weilburg (Wilhelmina van Pruisen), die op 28 februari jarig was geweest. Op dit festijn met bal op het Oude Hof waren vele binnen- en buitenlandse genodigden. Nieuw was het dessert, dat uiterst fraai en in Chinese stijl werd geserveerd. (Er is niets nieuws onder de zon) Op 12 maart was er nóg een feest, waarop de prins de gelukwensen van de bevolking en van de kerken in ontvangst nam. Dominee Van der Zaag voerde als preses het woord namens de Zuid- en Noord-Hollandse Synode. Zijn rede werd omschreven als zielsroerend en vol van godvruchtige uitdrukkingen. De prins, 20 jaar, hoorde het met grote beminnelijkheid aan en gaf blijk van zijn diepe eerbied en hoogachting voor de “ware godsdienst”. Nog een nevenfunctie: Van der Zaag was in 1776 voorzitter van de hoofdingelanden van het Hoogheemraadschap, dat in die tijd besloot de te lage dijken te herstellen en te verbeteren na de schade die op 21 november 1776 was ontstaan door hoge waterstanden.
Bij een man met meerdere functies hoorde, zeker in die tijd, ook enig bezit. Van der Zaag had, zo blijkt uit diverse akten, inderdaad nogal wat land in eigendom. Hij was dan ook niet onbemiddeld. Uit een van die documenten blijkt bijvoorbeeld dat de predikant op zeker moment in bezit kwam van een (deel van een) huis met schuren en land nabij Simonshaven. Vrij en naar modern Nederlands vertaald, staat er:
Hendrik Augustus Speirman, klerk ter griffie van het Hof van Holland, wonende in ‘s- Gravenhage, curator in de geabandonneerde (in de steekgelaten, overgegeven) boedel van Iman van der Salm en diens vrouw Anna Christina van Breest, transporteert op14 oktober 1763 aan Johannis van der Zaagh, predikant te Zuidland, de helft van de woning, genaamd Zeerust, bestaande uit een modern woonhuis, twee ruime korenschuren met stallingen, (hooi)berg, wagenhuis, schapenstal en varkenskotten, een vruchtdragende boomgaard, een erfpachtdijk beplant met iepen en essen, even buiten het dorp Simonshaven bij het veer van den Biersum bij het Spui, 23 gemeten en 12 roeden wei- en zaailand, waar de woning met de boomgaard op staat. Dan nog diverse landerijen, waaronder bouw- en weiland in de polder Oud Schuddebeurs en Nieuw Schuddebeurs. Samen voor 8.190 gulden.
Van der Zaag verpachtte de landerijen. Iman van der Salm, van wie hij het bezit in handen kreeg, was overigens procureur bij het Hof van Holland en had grote schulden die hij niet kon aflossen.
Toen de predikant met pensioen ging, transporteerde hij op 31 december 1788 aan de kerkenraad van Zuidland een erfpachtboomgaard (groot 131 r.) met een tuinhuis in de Kerkhoek nr. 34 (erfpacht aan de barones d'Overschie 6.11.0) voor 300 gulden. Johannis van der zaag stierf, na een langzaam verval van krachten, op 11 augustus
1792, ongeveer vier jaar nadat hij met emeritaat ging. Hij werd begraven op 16 augustus in Rotterdam, in de Grote kerk aan de Prinsestraat. Hij werd 79 jaar. Philippina overleed in ieder geval vóór 24 april 1764 in Zuidland, ten hoogste 41 jaar oud. Zij stierf vermoedelijk aan de gevolgen van de bevalling van haar dochtertje Philippina Abrahamina, die op 8 maart 1764 ter wereld kwam.

Op 11 september 1788 werd ds. J Thomson uit Ooltgensplaat beroepen. Hij nam het beroep niet aan. Nog geen maand later, op 10 oktober 1788, werd ds. J. A. du Bois beroepen. Hij nam het beroep wel aan en ging in Zuidland aan de slag.
[http://www.stamboomvanzuidland.nl/getperson.php?personID=I15045&tree=Zuidland]

Do you have supplementary information, corrections or questions with regards to Johannes Arijsz van der Zaag?
The author of this publication would love to hear from you!