Het orgel van de Lutherse kerk in Culemborg
Gravin Louise Anna van Culemborg stemde in september 1696 toe dat zekere Pauw aan Johannes Meijer orgelles gaf op het instrument in de lutherse kerk. Na vijf maanden werd Meijer voldoende bekwaam geacht en werd zijn leermeester vereerd met een bedrag van dertig gulden. Helemaal afgewerkt was het orgel pas in 1698, toen ook het houtsnijwerk rond het instrument afwas en de rekening van de schrijnwerker was voldaan. De organist ontving een beloning van per jaar. Dit honorarium veranderde niet gedurende de achttiende eeuw, zoals uit de boeken blijkt. In 1752 verzocht Maria Elisabeth Beselaer de weduwe van Frederik Meijer, zoon van de eerste organist Johannes Meijer, om opslag voor haar zoon Willem die nu het orgel bespeelde. De kerkenraad besloot deze wens niet te honoreren, maar de organist wel een extraatje van te gunnen. Het consistorie was zich bewust van moeilijke omstandigheden bij de organist thuis. Willem Meijer kreeg in elk geval tot 1757 jaarlijks f25,- extra, maar officieel werd het salaris van de organist niet verhoogd.
Aanvankelijk, in elk geval tot diep in de jaren twintig van de achttiende eeuw, had de kerkenraad weinig bemoeienis met de benoeming en uitbetaling van dc organist. De eerste organist was aangesteld door de gravin en de betaling werd gedaan uit de domeingelden. De hofraad regelde dit alles. Nu wilde in 1706 hofraad Valentijn Nedermeijer, tevens lid van de kerkenraad en als hofraad verantwoordelijk voor de uitbetaling van de organist, het salaris niet uitkeren, omdat hij nog geld te goed had van dc kerk. De kerkenraad zag niet direct een oplossing" en de organist moest maar wachten op zijn geld. ln oktober hield Johannes Meijer het toen voor gezien en de kerkenraad moest uitzien naar een andere organist. De hofraad hield in elk geval vast aan zijn verantwoordelijkheid voor de uitbetaling van de organist, maar deelde na enige tijd de kerkenraad mee, het bedrag dat Nedermeijer nog tegoed had van de kerk, met hem te zullen verrekenen.“ De organist ontving zijn achterstallig salaris en nam zijn taak weer op.
Veel ernstiger was het conflict rond de bespeling van het orgel in 1723/24. De organist Johannes Meijer werd een dagje ouder en liet zich geregeld vervangen door zijn zoon Frederik. Vader Meijer kreeg het traktement als organist, terwijl zoon Frederik het eigenlijke werk deed en daarvoor slechts een douceur ontving. Dit zinde Frederik niet en hij meldde de Raad- en Rekenkamer dat hij niet langer tegen zo'n schamele vergoeding het orgel wilde bespelen en dat hij de sleutel van het orgel aan de kerkenraad had teruggegeven.” De Raad, die verantwoordelijk was voor het orgelspel in de lutherse gemeente, had vervolgens de kleermaker Berend van de Broek officieel aangesteld als organist. Ongetwijfeld was Van de Broek van goede wil, maar onder zijn orgelspel werd de gemeentezang een chaos. De kleermaker kon de melodie van de opgegeven liederen niet aan het instrument ontlokken. Reeds na de eerste maten viel hij terug op een van de weinige melodieën die hij enigszins beheerste. Een competentiestrijd ontwikkelde zich tussen kerkenraad en Hofraad. De Raad- en Rekenkamer had nu eenmaal Berend van de Broek aangesteld en wilde deze benoeming niet terugdraaien. De kerkenraad wilde dat de nieuw benoemde organist zich zo snel mogelijk en wel uitsluitend zou concentreren op het hanteren van naald en draad. Inmiddels oefende Nedermeijer, lid van de Raad- en Rekenkamer, druk uit op dc familie Meijer door er openlijk aan te twijfelen of Johannes Meijer, indien hij te zwak was om regelmatig het orgel te bespelen, nog wel in staat zou zijn het camerwaerdersampt (deurwaarder) in dienst van de Raad te kunnen blijven uitoefenen. De oplossing uit het dilemma werd gevonden door de oude Johannes Meijer voor de Raad- en Rekenkamer te laten verklaren dat zijn zoon Frederik slechts in een opwelling de sleutel van het orgel had teruggegeven. De kerkenraad ontbood Berend van de Broek die na enige uitleg wel inzag dat zijn orgelspel leidde tot grote wanordelijkheid in de en dat het het beste was dat vader en zoon Meijer het orgel voortaan weer zouden bespelen. Hierop stelde de kleermaker vrijwillig de sleutel van het orgel ter beschikking.
Anna N.N. is getuge als weduwe van
He is married to Anna Sophia Propper.
They got married
Child(ren):
http://books.google.nl/books?id=pfRakXhcMuAC&pg=PA61&lpg=PA61&dq=lutheranen+culemborg&source=bl&ots=j1B_HG8PvX&sig=hFi3EzL50kKiJLAkX5IPs4aBdu4&hl=nl&sa=X&ei=9E7xUuL3OMua1AXKxYDACQ&ved=0CF4Q6AEwBg#v=onepage&q=lutheranen%20culemborg&f=false
The data shown has no sources.