voorouders van der Ploeg-Mosterman » Dionysius Metz (± 1550-< 1599)

Personal data Dionysius Metz 

• He was born about 1550 in Leeuwarden, Friesland, Nederland.
• Facts:
• (functie) artilleriemeester.Source 1
• (vermelding) 1153 - Sint Anthony Gasthuis (S.A.G.) I te Leeuwarden, 1425-1813.Source 2

  Dionysius en zijn vrouw worden genoemd in de archieven van het gasthuis.
  Een archiefbeschrijving is hier te vinden.

• (vermelding) Testament van Lucretia Jansdr. (Rattaller).Source 3

  Testament van Lucretia Jansdr. (Rattaller), vrouw van Reyner Jelmersz., waarbij zij aan het gasthuis en aan het weeshuis te Leeuwarden te zamen eene pretentie van 250 gld. op de erfgenamen van haren vader legateert, onder beding, dat de renten hiervan levenslang zullen toekomen aan Dionisius Metz en zijne vrouw Lijsbeth, 1593. Met codicil van 1597. (Gelijktijdig, authentiek afschrift). Hierbij een tweede authentiek afschrift van Ida van Loo, weduwe van Jan Rattaller, groot 250 gld., mede uit naam van hare kinderen, ten bate van hare stiefdochter Lucretia Rattaller, 1592, en eene sententie van den Hove van Vriesland, waarbij Ida van Loo, weduwe van Jan Rattaller, en hare dochter Elisabeth Margaretha Rattaller worden veroordeeld tot betaling van achterstallige renten aan Lijsbeth, weduwe van Dionisius Metz, 1599

• (vermelding) starting 1593 gratificatie uit de militaire kas.Source 4

  "Op de lijst van degenen aan wie de Staten van Friesland uit de militaire kas een gratificatie toewijzen, vermoedelijk bij wijze van toelage voor vroeger bewezen diensten."

• (vermelding) starting February 14, 1593 Oorkonden der geschiedenis van het Sint Anthonij-gasthuis te Leeuwarden, deel 2, H. de Groot, 1876.Source 5
• (vermelding) starting 1599 Sint Anthony Gasthuis (S.A.G.) I te Leeuwarden, 1425-1813.Source 6

  943 Testament van Lucretia Jansdr. (Rattaller), vrouw van Reyner Jelmersz., waarbij zij aan het gasthuis en aan het weeshuis te Leeuwarden te zamen eene pretentie van 250 gld. op de erfgenamen van haren vader legateert, onder beding, dat de renten hiervan levenslang zullen toekomen aan Dionisius Metz en zijne vrouw Lijsbeth, 1593. Met codicil van 1597. (Gelijktijdig, authentiek afschrift). Hierbij een tweede authentiek afschrift van Ida van Loo, weduwe van Jan Rattaller, groot 250 gld., mede uit naam van hare kinderen, ten bate van hare stiefdochter Lucretia Rattaller, 1592, en eene sententie van den Hove van Vriesland, waarbij Ida van Loo, weduwe van Jan Rattaller, en hare dochter Elisabeth Margaretha Rattaller worden veroordeeld tot betaling van achterstallige renten aan Lijsbeth, weduwe van Dionisius Metz, 1599

• (vermelding) starting 1632 Historien der Nederlanden, en haar naburen oorlogen tot het jaar 1612, Volume 1, Emanuel van Meteren.Source 7

  In dit belegh quam den Gouverneur van Noordt-
  Hollandt / Dierick Sonoy / een gheſchickt Ghel-
  derſch Edelman / met de Vaendelen van Willem van
  Wijngaerden / Arent van Duuvevoorden / Chriſtof-
  fel van Teylinghen / Jan van Bynoy / ende meer
  andere te hulpe . Ende Sonoy begonſte met Bergh
  knapen te mineren / by den Haven na dan Poorttoren
  toe / om die te doen opſpringhen / ligghende ſonder
  Gracht aen den Dyck . De Beleggers waren noyt
  over duyſent Mannen ſterck / Pieter van Chalanchy
  was Wachtmeeſter / Dinuis van Mets was ar
  tillerymeeſter.

• (vermelding) starting 1633 Mercurius Belgico-Germanus, 1633, J.H.M..Source 1

  Beschreibung Was von Anfang deß Niederländischen Krieges In Nieder- und Ober-Teutschland im Römischen Reich in Hispanien Franckreich Engelland und andern Königreichen so wohl auch Ost- und West-Indien sich denckwürdiges zugetragen.
  In zwey Theil, Und zwey und fünffzig Bücher abgefast, und biß auff das Jahr 1633. fortgesetzet. Durch einen getreuen und Geschicht liebhabenden Patrioten

• (vermelding) starting February 25, 1692 Proefbrief voor Dionysius Metz, aangenomen tegen 875 gld.Source 8
• He died before May 22, 1599 in Leeuwarden, Friesland, Nederland.Source 9

  >14-2-1593

• A child of Anthonius van Metz and Elisabeth Rataller
• This information was last updated on October 1, 2023.

Household of Dionysius Metz

He is married to Elisabeth Laurensdr.

They got married before 1570 at Leeuwarden, Friesland, Nederland.

rechtzaak uitspraak over een erfenis tegen Ida van Loo in 1598

Child(ren):

1. Anna Dionysii Metz  1550-> 1620
2. Elisabeth Dionysii Metz  1575-> 1623 

Notes about Dionysius Metz

[De voorouders van Dionysius]
H.W.F. Aukes, "Het Voorgeslacht van Kardinaal de Jong", 1955
https://www.slideshare.net/sneuperdokkum/het-voorgeslacht-van-kardinaal-de-jong-deel-1?ref=

Aukes beschrijft de vroege generaties Metz vanaf pagina 48.
Op p 67 stelt hij de vraag "wie was Dionysius ... de oudst bekende oorsprong van deze naam van dit geslacht"

[Saksische adel]
Hij bespreekt de erfenis van Lucretia Rataller.
https://www.genealogieonline.nl/genealogie-van-der-ploeg-mosterman/I11054.php

"Het is misschien wel erg aantrekkelijk om hier de fantasie wat te laten draven, maar nuchterheid blijft geboden. Jonker Bernard of Beernt Metz, hoge ambtenaar van de de Saksische regering, 'raad' in het Hof van Friesland in het begin dezer eeuw, is zonder spoor achter te laten, verdwenen"

Helemaal zonder spoor was dat niet, het land in de Bildt dat hij naliet zou de gemoederen nog enkele jaren bezig houden.
https://www.genealogieonline.nl/genealogie-van-der-ploeg-mosterman/I11081.php

Aukes beschrijf hoe Dionysius een militaire toelage gekregen zou hebben. Eerder beschreef hij al Ridder Anthonius van Metz.
Die getrouwd was met een Elisabeth Rataller, wat een zoon van Anthonius een neef van de kinderloze Lucretia zou maken.
Hoewel zijn erfenis naar zijn zuster gaat, en hij dus blijkbaar geen wettige kinderen had, schijnt er sprake van de te zijn dat Hans Metscher een bastaardzoon van hem was.
Mogelijk had hij meer bastaardzoons, die zijn naam droegen, en die goed werden opgevoed, en trouwde binnen de Saksische adelijke families.

Aukes waarschuwt daarvoor, p 69

"De verbeelding kan ... zich haasten in Dionysius de telg te zien van een dier machtige regentenfamilies van het Bourgondische regiem, zoals men ze destijds in Leeuwaarden aantrof: Rataller, Boeymer, van Loo, van Lezaen, maar de leegte in alle doorgebladerde folio's en acten is daarom niet minder kil."

Er zijn inderdaad geen concrete aanwijzingen, alles is "circumstancial", maar het klinkt toch zeker niet onwaarschijnlijk.
Zou het kunnen dat Aukes de link niet wilde leggen omdat hij zojuist een heel degelijke Katholiek geslacht had beschreven, dat haar geloof trouw bleef toen het land zich juist van katholieke geloof afkeerde. Hij wil de kardinaal als een goed katholiek neerzetten. De familie Van Metsch in Saksen had, enkele generaties echter nauwe banden met Luther.

"Zolang het feitenmateriaal zwijgt willen wij naar de legende luisteren", stelt Aukes, die verwijst naar het Stamboek der Frieschen adel, p 255. Daarin staat:

"zegt de overlevering , dat zij afstamt van eenen De METZ, die, vóór omtrent 300 jaren, met zijnen broeder , eenen Bisschop, uit Frankrijk in Friesland gekomen is. De twee broeders hebben gewoond op Camminghaburg bij Leeuwarden."

Het zou dan gaan om 300 jaren voor 1846, toen het boek uitkwam, en dus ergens rond 1545. Hoewel er niet wordt gesteld dat het ging om de bisschop _van_ Leeuwarden, zou het vreemd zijn als zeg de bisschop van Metz in Leeuwarden ging wonen. Hooguit de voormalig bisschop.
Het blijkt dat Leeuwarden slechts twee bisschoppen heeft gekend, en nog precies in de periode waar het om gaat. Waarvan de eerste de stad nooit heeft bereikt.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bisdom_Leeuwarden

Alleen Cuneris Petri, Koen Pieters was bisschop van Leeuwarden, en ook te Leeuwarden.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Cuneris_Petri

"Petri slaagde er - gesteund door Laurens Mets, commissaris van Alva - wel in Leeuwarden te bereiken."
Zou dat het verhaal zijn waar P.J. Metz over schrijft?
Zou dat dan ook de De Metz zijn die naar Leeuwarden kwam?

https://www.genealogieonline.nl/genealogie-van-der-ploeg-mosterman/I11146.php
https://nl.wikipedia.org/wiki/Laurens_Mets
http://resources.huygens.knaw.nl/retroboeken/nnbw/#source=1&page=672

Hij werd later bisschop van Den Bosch, en kwam uit Vlaanderen. Stemt dus niet helemaal overeen. Ook ben ik nog nergens een broer tegen gekomen. Of Laurens Mets zelf ook in Leeuwarden geweest is, is ook niet duidelijk, enkel dat hij steunde. Dat kan financieel geweest zijn, het zou ook kunnen dat hij zijn broer met een stelt soldaten meestuurden.
Toch zou dit goed de basis van de "legende" kunnen zijn.

Koen Pieters kwam rond 1562 naar Leeuwarden, waarschijnlijk met de nodige militaire ondersteuning, misschien onder leiding van de broer van Laurens Mets. Misschien werd die broer de vader van Dionysius, de bisschop bleef wel enkele jaren in Leeuwarden, en misschien was dat zelfs wel de ridder Anthonius.

Interessant is dat de nazaten van Gerardus Wijnandus Metz een familiewapen hebben.
https://www.genealogieonline.nl/genealogie-van-der-ploeg-mosterman/I1204.php
https://www.genealogieonline.nl/genealogie-van-der-ploeg-mosterman/I10507.php

Het wapen is gevierendeeld, wat wijst op een huwelijk waarbij twee familiewapens gecombineerd werden.
Het een draagt drie kepers, het ander drie gaande leeuwen, en het draagt een kroon met 5 bladen.
Het wapen van Laurentius Metzius heeft ook drie kepers. Stom toeval?
https://nl.wikipedia.org/wiki/Laurens_Mets

-------
Alle gegevens volgens Tiny Volker.

De familie Metz (bron: Tiny Volker).

Lang geleden is de familienaam van deze geheimzinnige patriarch,
Dionysius Mets, blijkbaar van voldoende importantie geacht, om dochter
Elisabeth nooit alleen als Elisabeth Dionysius of Dionysii te schrijven
naar het vrijwel vaste gebruik van die tijd. Want alle acten spreken van
'Lysabeth Metze dochter' of 'Elisabeth Dionisij Metsdochter' of
'Elisabeth Dionisij Mets'.

In de jaren 1588 tot 1591 vinden wij Dionysius' spoor in de rekenboeken
van het Ritske Boelema-gasthuis. Hij blijkt een half huis in huur te
hebben: 'achter Jacobijnen', dus in de onmiddellijke omgeving van de
oude Sint Jacobskerk. Het was hetzelfde huis waar voordien Ritske
Boelema, de edele stichter van genoemd gasthuis, zijn laatste
levensdagen had gesleten en waar naderhand verschillende personen uit
het befaamde geslacht Baart hebben gewoond.

Van eigen bezittingen van Dionysius blijkt niets uit de consentboeken
van Leeuwarden en is ook niets bekend uit andere archivalia. Spoedig
worden wij dan geplaatst voor een merkwaardige relatie, waarvan de
achtergrond ons ten enenmale onduidelijk is. In 1593 maakt Lucretia
Jansdr., 'tuisvrouw' van de schepen Reijner Jelmersz. haar testament,
dat nog bewaard is. Voor het geval, dat zij zonder nakomelingen komt te
overlijden, legateert zij een som gelds aan Jan Rattaller, maar de
renten van dat bedrag zullen komen aan 'Anna, die dochter van Dionisius
Mets'. Een ander legaat bestemt zij voor weeshuis en Anthonygasthuis,
doch de renten zullen levenslang genoten worden door 'Dionisius Mets en
zijne huisvrouw Lijsbet'.

Zes jaar later veroordeelt het Hof van Friesland Ida van Loo, de weduwe
van Jan Rattaller, en haar dochter tot betaling van achterstallige
renten aan Lijsbet, dan de weduwe van Dionysius. Het geval wordt er nog
interessanter op, als wij vernemen dat de hierboven genoemde Lucretia,
de vrouw van de schepen, zelf een natuurlijke dochter was van Jan
Rattaller.

Uit het archief van de Ned. provincie der Dominicaner Orde te Nijmegen:
het Register van de Broederschap van O.L.V. van de Rozenkrans in
Friesland. Dit register loopt van 4 Aug. 1628 tot begin 19e eeuw. Voor
de geschiedschrijving van het katholieke leven in Friesland is het
uitermate belangrijk. Het noemt onder meer de namen van Hendrickien en
Lysebeth Laurensdr. ca. 1642, van Antie Jacobs Cunder (Kuinder) ad 1648,
van Elisabeth en Anna Metz ad 1651, van Mr. Hans Metz in 1673, van
Dorothea Metz in 1681, Catharina Metz in 1683, van Laurentius,
Gijsbertus, Jacobus, Barbara en Sybrandus Metz in 1683, van Judith Metz
in 1690, van Dionysius en Mencke Metz in 1693.

Wat Dionysius Metz, de oudste drager van de naam Metz, betreft, moet
vermeld worden, dat men het legendarische verhaal over de afkomst der
Metzen kan lezen in het Stamboek van den Frieschen Adel II 255.

Zie https://books.google.nl/books?redir_esc=y&id=GQ1VAAAAcAAJ&q=Metz#v=snippet&q=Metz&f=false
----
Historia, oder eigentliche vnd warhaffte Beschreibung aller fürnehmen, Emanuel van Meteren, 1604
https://books.google.nl/books?id=2wOTDF4n8Z0C&pg=PA261&f=false

Mercurius Belgico-Germanus, 1633
https://play.google.com/books/reader?id=4k1DAAAAcAAJ&pg=GBS.PA156

Een Dionysius von Metz was artilleriemeester in waarschijnlijk het beleg van Kampen.

Het gaat hier hoogstwaarschijnlijk over het Beleg van Kampen in 1578.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Beleg_van_Kampen_(1578)

Genoemd worden ook:
* Diederik Sonnoy, https://nl.wikipedia.org/wiki/Diederik_Sonoy
* Willem van Weingarten, Van Wijngaerden, wellicht https://www.genealogieonline.nl/database-bergsmit/I26550.php
* Arnold van Du(i)venvo(o)rde, misschien https://www.genealogieonline.nl/en/noblesse-europeenne/I97028.php / https://kastelen.clubs.nl/nieuws/detail/70416_arent-van-duivenvoorde
* Christoffel van T(h)eilingen, was van 1572-1574 Baljuw van Schoonhoven, https://play.google.com/books/reader?id=Y0lbAAAAQAAJ&pg=GBS.PA180
* Johan van ...
- Renneß, misschien Jan van Renesse (1537-1584), https://nl.wikipedia.org/wiki/Huis_Renesse#Renesse_in_Zeeland_en_de_Verenigde_Provincies
- Reijnen, https://www.genealogieonline.nl/kwartierstaat-joke-hendriks/I13086.php, https://www.genealogieonline.nl/melis-stamboom/I76212955.php
- Reynoy, https://www.genealogieonline.nl/stamboom-gerrit-rademaker/I12721.php
- Reynon
- Rennon
* Peter von Chalanchen
* Don Johann, Don Juan van Oostenrijk, https://nl.wikipedia.org/wiki/Tachtigjarige_Oorlog#Pacificatie_van_Gent

"Dieſe Statt iſt eine von den dregen Hauptſtätten deſ Lands von D -
weryfel / welches alſo genannt wird gegen die Statt Vtrecht zu rechnen
deren Biſchoffen pflegten darvber Herrn zu ſeon / wiewol Campen jerziget
Zeit nicht uber die Zell / ſondern Sudwerts an der Velwen liget / da die
fell von Druſizeiten herdrein Armoder Fluß auf dem Rhein iſt / in die
Suderſee låufft / låſt ſich doch wegen eines alten Canals anſehen , daß fie

[...]

Zu dieſer Belågerung kam auch der Gubernator von Nordhollandt             [Sonnon Gu-]
Dieterich Sonnoy / ein erfahrner Geldriſcher Edelmann / ſampt de fåhn-    [bernator von]
lein Wilhelms von Weingarten / Arnolden von Duvenvorde / Chriſtof-        [Nordholland/ ] 
fel von Theilingen / Johan Reynoy und andere mehr. Gedachter Soñon        [teempt fur]
fieng mit Bergknappe an zu graben ber dem Haven / nach de Pfort Thurn     [Campen ins] 
zusam Teich ohne Graben ligend / denſelbigen zu ſprengen . Die Belåger- [Lager] 
ten waren niemals uber 1000. Mann ſtarck / Peter von Chalanchn war 
Wachtmeiſter / Dionyſius von Metz Artilleren Meiſter.

Die Belagerten fielen dapffer auf und ſcharmuszelten das Uich zuber 
ſchützen / darüber benderſeits viel todt blieben. Sie hielten auch mit den 
Bürgern gute Ordnung / und das Kriegsvolck zu unterhalten / munşten 
ſie ſilbere Klipping von 22. ſteuf .dz ſtuck auch halbe und ganze orter/mit 
dieſer Uberſchriffe Extremum ſubſidium: Das nothurfftig Silber dazu 
namen ſie aus den Kirchen unnd Cloſtern. Don Johann trofiet ſie mit 
Brieffen / die auffgefangen worden / darinn er ihnen entſaß zuſagt . Sie 
ſandten 2. Botten auß gen Deventer / welche ihnen kein Antwort wider- 
brachten / ſondern gaben allein Zeichen mit ſchieſſen und ferur / damit ſie 
etlicher maſſen erquickt werden / und erwarteten des Geſchützes. "

In de Nederlandse versie uit 1679 wordt Dionysius niet genoemd.
Oorsprongk, begin, en vervolgh der Nederlandsche oorlogen ..., Volume 1, Pieter Christiaansz Bor, 1679
https://play.google.com/books/reader?id=yBRHT5a-d4sC

Wel als Dinuis van Mets in
Belgische ofte Nederlantsche historie, van onsen tijden. Inhoudende hoe de ..., Emanuel Van Meteren, 1599
https://play.google.com/books/reader?id=9sNQAAAAcAAJ&pg=GBS.PP300

en
Historie der Neder-landscher ende haerder na-buren ..., Emanuel van Meteren, 1623
https://books.google.nl/books?id=pQqVivIZetkC&pg=SL4791-PA146-IA1#v=onepage

Do you have supplementary information, corrections or questions with regards to Dionysius Metz?
The author of this publication would love to hear from you!

Timeline Dionysius Metz

Click on the names for more info. Symbols used:  grandparents    parents    brothers/sisters    children