Berkemeijer Genealogie » Charles Francois Michel Bergmann (1796-± 1821)

Personal data Charles Francois Michel Bergmann 

• He was born on August 30, 1796 in Lier, Antwerpen, Belgie.
• He died about 1821.
• A child of George Louis Frederic (Georg Ludwig Friedrich) Bergmann and Catharina Johanna Josepha Theresia van Zinnicq
• This information was last updated on June 13, 2014.

Household of Charles Francois Michel Bergmann

He has/had a relationship with Marie Barbe Antoinette Rutgeerts.

geen huwelijk

Child(ren):

1. Marie Anna Catharine Bergmann  1818-1864 

Notes about Charles Francois Michel Bergmann

Komt niet voor in volkstelling Lier 1816

Maastricht Huwelijksbijlagen 1839-1841 v/a 129 t/m 38 Image 1283

Luitenant 39e Batalion

16. Madame Marie Joly-Bergmann (1818-1864).
En nu iets geheel anders...
Op zeer onverwachte wijze komt nog een Bergmann-kind, literair jawel, aankloppen om toegang te krijgen tot dit dossier. Een meisje, dat mij in de fatsoenlijke patriciërswereld van Lier al te veel versmaad lijkt.
Minder onder haar eigen naam, dan onder deze van haar - reeds genoemde! - man, Victor Joly (1807-1870) is zij in de letteren aan bod gekomen. Prof. G. Charlier heeft haar in zijn werken, artistiek, gekraakt. Ongetwijfeld met veel recht vanuit esthetisch standpunt, toen men niet te veel last wenste te hebben (voor het midden van de negentiende eeuw!) van de stof, de sociaal ingestelde stof.
Hoe heet het kind, dat op ongeveer twintigjarige leeftijd, naïeve novelletjes in het Frans publiceerde en later romans over de bittere, historisch bekend gebleven armoede in de westvlaamse weversgezinnen? Marie Rutgeerts is haar naam, maar naar de geboorteacte is zij de natuurlijke dochter van Tony's oudste oom, Charles, François, Michel Bergmann, die haar bij haar geboorte onmiddellijk, ruiterlijk heeft erkend. Tot een huwelijk kwam het niet. Haar moeder, Maria Barbara Rutgeerts, werd door luitenant Charles François Bergmann tot vrij samenwonen te Antwerpen bewogen even voor 1820 (blz. 168).
In ‘Op de kermis’ heeft Tony zo langs zijn neus weg geschreven, dat het huwelijk een ‘sociaal maatschappelijke instelling’ is, kenmerkend voor de kleinburgerlijke wereld. Meer vinden wij niet als karakteristiek of reflex. O. van der Hallen heeft ook ergens onderstreept dat Bergmann in ‘Een schoone partij’ een ‘gereüsseerd huwelijk’ voorbrengt, zonder meer, wat de weg openlaat voor de conclusie dat ook andere koppels dan getrouwde in de wereld ronddwalen.
Maar hier in het geval van Marie Bergmann is geen sprake van een ongelukkige vrije verbintenis: Maries vader, militair, erkent geheel de verhouding.
Charles F.M. deed als luitenant - geboren in 1796 - dienst in het Nederlandse leger in de vestingstad Antwerpen en woonde er samen (sectie 1/53, ‘Op de Werf’(74) met de aanstaande moeder. Voor-
(74)In de kern van de oude stad, bij het Walburgisplein.
[p. 167]
lopig zijn wij het spoor over hem bijster, zowel in de bevolkingsregisters als in de familie. Mocht eerst verondersteld worden, dat de officier naar Bergmannse trant in 1830 ‘zijn’ leger naar het Noorden trouw zou gevolgd zijn, dan bleek later dat hij reeds in 1827 als gesneuveld in Nederlands-Indië werd opgegeven (14.8.1827), evenals zijn broer, maar dan niet meer als erkend officier, ‘want het Rijksarchief te 's Gravenhage beschouwt deze Bergmann reeds als ‘deserteur’ ‘op 19 oktober 1818’(75) ‘vermist’, vijf maanden na de geboorte van Marie.
Zijn loopbaan was hij op 15 januari 1914 ‘bij de Pruissen’ als ‘vrijwilliger’ begonnen, om over het 14de van de infanterie ‘door orde van den minister’ als 2de luitenant terecht te komen bij de 39ste brigade infanterie van de landmilitie, wat hem dichter bij huis bracht. Dat moeder Van Zinnicq ten beste voor hem gesproken heeft, wordt administratief verondersteld. Voor ons kan Charles Franciscus, oudste zoon van de wel bekende en gevierde grootvader Bergmann, hier uitgeschakeld worden, maar Marie Bergmann blijft ons zeer nabij.
Waarom in de Franse literaire bronnen voor Marie Anne Catherine Bergmann, de dochter, al maar door 1820 vermeld wordt als geboortedatum (toch wel zeer precies 11 mei 1818: geboorteregister, Antwerpen, nr. 752)(76) is vooralsnog niet na te gaan(77). Waarom haar jonger dan ze was aandienen!
Het speuren naar de afkomst van haar moeder Maria Barberina Antonia Rutgeerts (dochter van een Charles Rutgeerts) kan alweer een hoofdstuk apart gaan uitmaken, omdat deze de dochter was van een Maria Philipina Josepha de Linée (gehuwd op zeventienjarige leeftijd), behorend tot de Antwerpse notarisfamilie zo nauw betrokken bij de eerste contacten van Jan Frans Willems met Antwerpen, wat doet veronderstellen dat de Rutgeertsen op hun beurt niet zo ver uit het Lierse Bergmann-vizier lagen, om mettertijd zo gemakkelijk vergeten te kunnen worden.
Anderzijds weten wij door de Lierse boeken die stadsarchivaris Lens voor ons heeft opengelegd, dat de voornamen van Marie Bergmanns
(75)Stamboek der officieren. Inv. 442/18. Op 20 november 1818 werd hem gratie verleend door bemiddeling van zijn oom-geheim-raad. (Arch. Min. van Oorlog, ex hibitum no 15).
(76)Getuigen Jacques Rombouts, slootmaker, 21 jaar oud (sectie 3, 299) en Casimir Mathys, handelsklerk, 29 jaar oud (sectie 1, 149).
(77)Zie blz. 175, noot 97.
[p. 168]
moeder in direct verband staan met de voornmen van de drie echtgenoten van de te Lier bekend gebleven geneesheer Charles Rutgeerts (zoon van Jean Charles). Geen Blauwbaardhistorie ditmaal, maar het resultaat van drie met eerbied herdachte echtverbintenissen! De wereld wordt nog weer eens erg gecompliceerd mag het lijken, maar is ze ook niet erg klein?

Waar nu kwam Marie Bergmann (alias Rutgeerts) als negenjarig kind van een in Indië gesneuveld militair ondertussen terecht? Vermoedelijk in het huishouden van de Antwerpse boekhandelaar Joannes Remigius Felicianus van Langendonck, die huwde met Marie Bergmanns moeder, maar dan pas in 1827. Na de geboort van drie kinderen week de familie van Langendonck-Rutgeerts uit (na 1831). Waarheen? De boeken weten het niet. Naar Brussel?(78)(79).
De huwelijksdatum van M. Barbara Rutgeerts (18.4.1827), evenals de datum van de desertie van Charles Franciscus (1818), doen veronderstellen, dat de militair Bergmann wellicht sedert lang naar de ‘Oost’ moest verdwenen zijn, zodat een negenjarige Marie Bergmann in 1827 regulair een tweede vader kreeg, waarmede zij, even na 1830, uit Antwerpen kan vertrokken zijn, om - wanneer? - in het Brusselse te belanden zeer bepaald in de buurt van de auteur Victor Joly. Onmiddellijk? Of veel later? Er wordt verder naar haar gezocht. En het kan zijn dat ooit wat verrassends uit de bus komt. En dat nog wel langs Victor Joly om.

Do you have supplementary information, corrections or questions with regards to Charles Francois Michel Bergmann?
The author of this publication would love to hear from you!

Timeline Charles Francois Michel Bergmann

Click on the names for more info. Symbols used:  grandparents    parents    brothers/sisters    children