Stamboom Hobers » Elisabeth (Lijsbeth) Harmelingh (± 1672-1747)

Persoonlijke gegevens Elisabeth (Lijsbeth) Harmelingh 

• Zij is geboren rond 1672 in Schütterop (Schüttorf Duitsland).Bron 1

  Geboortejaar en plaats gebaseerd op de in de ondertrouwinschrijving vermelde feiten.

• Vermelding: Ook vermeld als Elisabeth Dirks en Elisabeth Kramer.
• Geloof: Nederduitsch Gereformeerd.Bron 2
• Woonachtig:
• tot 3 mei 1699: Amsterdam "in de Hertestraet".Bron 1
• van 3 mei 1699 tot 2 juni 1704: Amsterdam"op de Negelantiersgracht".Bron 1
• in het jaar 1702: Amsterdam "op den Princegracht".Bron 3
• van 2 juni 1704 tot rond 1733: Coevorden.
• rond 1735: Amsterdam "op de Fluweeleburgwal".
• voor juli 1747: Amsterdam "op 't Wedúhofien".Bron 3
• Zij is overleden juli 1747 in Amsterdam.Bron 4

  Jan Zeevalk doet op 11 juli aangifte van het overlijden van Elisabeth Harmelingh:
  

  "Den 11 Julij, Jan Zeevalk voor Elisabeth Hermelink"

  
  De familie betaalt geen begraafbelasting: "onvermogend".
  Elisabeth wordt begraven in de Noorderkerk:
  

  " K :0 Eliesabeth Hermelink weeduwe van Fredrik Hobers op het Wedúhofien SV 24 S6"

  
  [vak in de Noorderkerk waar ze begraven is]

• Registratie van overlijden op 11 juli 1747.Bron 4
• Zij is begraven op 12 juli 1747 in Amsterdam.Bron 3
• Een kind van Dirk Gerrits Harmelingh
• Margrieta Waakhuijsen is haar petekind
• Hendrikes Sluijter is haar petekind
• Christina (Stientje) Oudenheuvel is haar petekind
• Dirk Oudenheuvel is haar petekind
• Elisabeth Maria Oudenheuvel is haar petekind
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 10 juli 2021.

Gezin van Elisabeth (Lijsbeth) Harmelingh

Zij is getrouwd met Frederick Egberts Hobers.

Toestemming voor het huwelijk is 3 mei 1698 verkregen te Amsterdam.Bron 1

Ondertrouwakte:"Den 3 maij 1698
Frederik Egberts Hobers van Anen, hoedemaecker, oud 26 jaren op de Negelantiersgracht geassist met moeders consent ende Elisabeth Harmelings van Schütterop oud 26 jaren in de Hertestraat, ouders doot, geass. met haar oom Johannes Riem"

Ze kunnen beiden naamtekenen : "Vreerijck Egbers ........ Eliesabet Harmelack"

Kind(eren):

1. Johanna Hobers  1699-1734 
2. Dirck Hobers  1701-1702
3. Margrietje Hobers  1703-1747 
4. Egbert (Freerks) Hobers  1705-1730
5. Hillegonda Hobers  ± 1708-1784 
6. Dirk Hobers  1709-1770 
7. Ongedoopt kind Hobers  1712-1712
8. Jan (Hendrik) Hobers  1715-1746

Notities over Elisabeth (Lijsbeth) Harmelingh

Schütterop
Elisabeth Harmeling komt uit het Duitse plaatsje Schuterop. Dit is het huidige, vlak bij Bad Bentheim gelegen, Schütdorf. Ze is daar omstreeks 1672 geboren. Hoe zo'n jonge vrouw in Amsterdam terecht komt? Tussen Schuterop en Bad Bentheim ligt een zandsteen rug. Deze Bentheimer zandsteen werd gebruikt om vele kerken in Nederland te bouwen, maar ook het paleis op de Dam. Is zij met haar ouders of alleen die route gevolgd? We weten het niet. Haar naam duikt voor het eerst op in haar ondertrouwakte met Frederick Egberts Hobers. Zij blijkt dan"in de Hertestraat" te wonen.
Elisabeth wordt in verscheidene aktes verschillend genoemd. Het meest voorkomende is Elisabeth Harmelingh, maar daarnaast komt voor Elisabeth Dirks en Elisabeth Kramer.

Amsterdam
Frederik Hobers, een boerenzoon uit het buurtschap Ane, vinden we voor het eerst in archieven bij zijn ondertrouw in Amsterdam. Hij woont "op de Negelantiersgracht" en is afkomstig van 't Erve Hobers in Ane. Zijn bruid, de 26-jarige Elisabeth Dirks Harmeling, is afkomstig uit het Duitse Schutterop. Zij gaan op 3 mei 1698 in ondertrouw; eind mei , zo'n drie weken na hun ondertrouw, zullen ze getrouwd zijn (trouwakte niet gevonden). Zowel Frederik als Elisabeth kunnen schrijven, wat vrij bijzonder is; in ieder geval kunnen ze hun handtekening zetten. Frederiks zwager Jan van Almelo tekent zo'n 40 jaar later nog met een "merk". Frederik tekent echter met "Vreerijck Egbers". Frederik is "hoedemaecker" van beroep. Frederik en Elisabeth krijgen in Amsterdam drie kinderen, waarvan er één jong overlijdt. Precies een jaar na hun ondertrouw, op 5 mei 1699, wordt hun eerste dochtertje Johanna gedoopt in de Nieuwe Kerk van Amsterdam. Het is (nog) niet duidelijk naar wie dit meisje Johanna vernoemd is. In 1701 wordt Dirck geboren; hij wordt gedoopt in de Westerkerk door Ds. Johannes Smit. Dirck is vernoemd naar de vader van Elisabeth. Het jaar daarop overlijdt Dirck al, slechts 8 maanden oud. Dirck wordt begraven op het Karthuizerkerkhof, vlak bij zijn ouderlijk huis op de Egelantiersgracht. In 1703 krijgen ze een dochter Margrietje. Zij wordt gedoopt door Ds. Adrianus van Wesel in de Nieuwe Kerk. Ook van haar is de vernoeming niet duidelijk.
In het voorjaar van 1704 vertrekt het gezin met drie kleine kinderen naar Coevorden; voor die tijd een enorme reis. De reden is onbekend.

Van Amsterdam naar Coevorden
Hoedenmaker Frederik Hobers en Elisabeth Harmelingh reizen in mei 1704 van Amsterdam naar Coevorden. Frederik is ook in Coevorden hoedenmaker. Zelfs later, bij zijn begrafenis wordt voor de huur van het doodskleed vermeld dat het voor "den Hoedemaker" is. Op hun reis van Amsterdam naar Coevorden moeten ze eerst zeilend met het beurtveer over de Zuiderzee naar Zwolle of Kampen. Daarna is er al eeuwen maar één weg: met paard en wagen over de hoge zandruggen langs de Vecht naar Coevorden, via Ommen, Hardenberg en Ane, langs het ouderlijk huis van Frederik (’t Erve Hobers). Die Hessenweg loopt vrijwel langs de baanderdeur van ’t Erve Hobers. Het laatste stuk naar Coevorden is de lange weg door de moerassen en heidevelden van ’t Anerveen. Daar aan die weg op ’t Erve Almelo woont Jannigjen Hobers met haar man Jan van Almelo. Het Amsterdamse gezin zal vast even aangewipt zijn. De neefjes en nichtjes ontmoeten elkaar voor het eerst. Johanna (5 jaar) en Margrietje ( 10 maanden) opgegroeid op de Egelantiersgracht in hartje Amsterdam en Hindrick (9), Egbert (6), Swane en Jan, die nog maar twee maanden geleden gedoopt is, wonend midden tussen de moerassen en het veen. Wat zal het een verschil in verhalen geweest zijn: Jan en Jannigjen die iedere week hun hand moeten ophouden voor de stuivers van de diaconie in Hardenberg; Fredrik en Elisabeth die uit de wereldstad Amsterdam komen en genoeg geld hebben voor zo'n reis.

Om een idee te geven hoe zo’n reis ging en hoeveel dat kostte, het volgende verhaal. De kerkenraad van de kerk in Coevorden heeft een nieuw orgel nodig. Het orgel werd besteld in 1657 bij een zekere F. Faber. Om het geld bijeen te krijgen werd een grote verloting op touw gezet: "ten profytt van de kercke ende spedialycqen tot opbouwinghe van een neu orgell". De autoriteiten gaven toestemming. De prijzen voor de loterij moesten eerst nog gekocht worden. Daarvoor ging een van de betrokkenen naar Amsterdam. Hoe we dat weten? Wel, hij diende een rekening voor zijn onkosten in en op die rekening kunnen we nu nalezen hoe Frederik en Elisabeth gereisd zullen hebben.

"Anno 1657 den 15 april wegens die lotterij voor ’t orgel nae Amsterdam, afgeveerdicht tot oncosten gedaen als volgt"

1. In ’t afreysen met die voerman als oock andere verteert an ’t ontbitten en brandewijn       2. Ten Hardenbergh       3. In der Arentshorst voor eten, drinken ende paerdevoer       4. Des nachts an die Barkemerbruggh voor eten, drinken ende paerdevoer voor mij ende die voerman       5. An die Swolse veerman       6. Met die veerman gegeten ende gedroncken       7. Tot Amsterdam voor verteringe in drie dagen       8. Voor slepers ende crujers       9. In ’t wederomme reysen an die scipper voor spijse, drank, vracht in twe dagen en twe nachten ende      uitsetten en wagenvracht      10. Tot Gelmujen (Genemuiden) verteert           11. Voor d’vracht van ’t goet an die scipper ende an die krane      . 12. An Vriesemans Willem van vracht           13. Voor Willems verteringe end d’paerden tot Swolle      .................................. 14. Mijn eigen verteringe tot Swolle voor drie à 4 maeltijden      ........................................ 15. In der Arentshorst des ’s nachts voor verteringe      ...................................... 16. Ten Hardenbergh middachmael geholden      .................................... 17. Voor d’voerman van Swolle op Coevorden      18. Voor 9 dagen vacatij, stelle      ....................................                                                                     Summa             ................................      ............................................ .

1- 0- 0 1- 5- 0 1-14- 0 2-10- 0 0-12- 0 0-10- 0 7-10- 0 0-18- 0   2-15- 0 0-14- 0 3- 9- 0 6- 0- 0 1-14- 0 4- 1- 0 1- 5- 0 1-10- 0 11- 5- 0 9- 0- 0     57-12-6

Zoals we zien, kostte deze reis voor één persoon 57 guldens, 12 stuivers en 6 plakken (centen). Maar er was geld genoeg, want de loterij bracht heel wat op. De afrekening van het orgel laat zien dat het totaal, er waren ook andere fondsen, 4832 carolus gulden was.
Frederik en Elisabeth reizen ook nog eens met drie kleine kinderen, dus zij zullen heel wat geld kwijt geweest zijn.

Coevorden
Uit het lidmatenboek van de Hervormde kerk van Coevorden blijkt dat het gezin zich op "2 julij 1704 met attestatie uit Amsteldam; Frederick Hobers en Elisabeth Dirks sijn huiisvrouw" laat inschrijven. In de jaren die volgen, worden (in ieder geval) weer drie kinderen geboren. Ze verliezen echter ook twee kinderen. In december 1705 wordt hun zoon Egbert geboren, vernoemd naar de vader van Fredrik: Egbert Hobers. Omstreeks 1708 wordt Hillegonda geboren. Ze wordt niet genoemd in het doopboek van Coevorden, maar in het ondertrouwregister van Amsterdam uit 1734 wordt deze Hillegonda samen met haar moeder en haar leeftijd genoemd als "jongedochter van Coevorden". In 1709 wordt weer een Dirk geboren; vernoemd naar zijn eerder in Amsterdam overleden broertje en zijn opa. Ook in 1712 verliezen ze een kind: "15 julij 1712 voor Dootlaken van Hoberts kint ../19/..". (19 stuivers). Het is een naamloos kind.

Terug naar Amsterdam
In 1729 maakt Elisabeth weer de reis naar Amsterdam om daar getuige te zijn bij het huwelijk van haar oudste dochter Johanna met een jongeman uit Coevorden. Of ze in Amsterdam gebleven is, of dat ze voor de bruiloft op en neer gereisd is, is niet bekend. We komen echter haar naam na 1730 in Amsterdam nog geregeld tegen als getuige bij de doop van één van haar kleinkinderen. In Amsterdam gaat ze op de Fluwele Burgwal wonen: Het laatste stukje van de huidige Oudezijds Voorburgwal werd in de volksmond 'de Fluwelenburgwal' genoemd. Het was een chique gedeelte en de mensen waren veelal gekleed in het fluweel: een zeer duur stukje Amsterdam. Ze woont aan het eind van haar leven " op het weduwhofje". Elisabeth overlijdt in Amsterdam en wordt op 12 juli 1747 begraven op het Noorderkerkhof. Frederik zelf overlijdt in Coevorden: "den 1 Febr. 1730 Ontvangst van de doodlakens, Van den hoedemaker ../19/..". Frederik is zo'n 58 jaar geworden en tot zijn dood hoedenmaker gebleven. Elisabeth wordt zo'n 75 jaar.

Onderzoek ouderlijk gezin.
Bij haar huwelijk met Frederick Hobers in 1698 is haar oom Johannes Riem haar getuige. Jan is "Zwaardveger" van beroep; een wapensmid gespecialiseerd in de vervaardiging en het onderhoud van zwaarden, dolken en hellebaarden. Op 2 september 1707 is deze Jan Riem als zwager getuige bij het huwelijk van de 40-jarige Mettje Gerrits Harmelingh uit Schutterop. Jan is namelijk getrouwd met Mettjes zus Hilletje Gerrits. Mettje en Hilletje zijn dus de zussen van Lijsbeths vader. Mettje is twee keer getuige bij de doop van een kind van Frederick en Lijsbeth. Elisabeth is in 1672 in Schutterop geboren. Tante Mettje is in 1667 in dat dorp geboren. Op 22 juli 1707 trouwt Jan Riem met Jannetje Gerrits van Schutterop oud 35 jaren geass. met haar zuster Mettje Gerrits. Jan Riem is weduwnaar van Hilletje Gerrits. Hilletje was op 17 oktober 1705 begraven. Hilletje was één keer getuige geweest bij de doop van een kindje van Frederick en Lijsbeth.
Het lijkt er dus op dat Lijsbeths vader drie zussen heeft Hilletje *?? , Mettje *1667 en Jannetje *1772.

Leestips
De VOC- soldaat, die wordt vermist in Azië:
Klik op dochter Hillegonda Hobers *1708

Het zeemansgraf van de provoost:
Klik op dochter Hillegonda Hobers *1708

Destillateur Dirk Hobers, de een rijke "koopman van wijnen":
Klik op zoon Dirk Hobers *1709

Soldaat Jan Hendrik Hobers zeilt met de "Lis" naar Batavia:
Klik op zoon Jan Hendrik Hobers *1715

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Elisabeth (Lijsbeth) Harmelingh?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Elisabeth (Lijsbeth) Harmelingh

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen