Het overlijden van freule Kiek Sandberg, zoals ze werd genoemd, kwam dan wel onverwacht, haar zuster keek er ook weer niet vreemd van op. Haar levenskrachten namen de laatste maanden sterk af. Het werd en het ging allemaal steeds moeilijker. Eén ding is zeker: een lang en een vervuld leven ligt achter haar. Geboren in Diepenveen waar haar vader burgemeester was kwam het gezin Sandberg aan het begin van de twintigste eeuw naar Leuvenum en werd Huize Leuvenum de nieuwe domicilie. Vader Sandberg leed aan astma en moest noodgedwongen het mooie ambt wat hij met zoveel vreugde deed neerleggen. Freule Kiek bezocht het lyceum in Harderwijk en de kunstacademie in Arnhem. Daar lagen voor een groot deel haar gaven en talenten. Toch zou haar leven een totaal andere wending krijgen. Aangrijpend en ontroerend vond ik het verhaal over de inval in Huize Leuvenum door de Duitsers in januari 1945. Velen vonden in de oorlogsjaren hier een toevluchtsoord en een veilige schuilplaats. Alle onderduikers werden opgepakt en ook het hele gezin werd weggevoerd.
Vader en broer Rudolph kwamen niet levend terug uit de kampen Neuengamme en Sandbolt. Onpeilbaar diep was het verdriet. Na de oorlog moest de draad weer opgepakt worden. Het werk voor het landgoed en de boerderijen wachtte. Ongevraagd kreeg zij voor een groot deel de leiding en het beheer. Bosbouw en bosbeheer maakte zij zich zelf eigen. Ze had een sterke en vrije geest. Verstand heb je gekregen om te gebruiken. In haar lange leven was ze zeer geïnteresseerd in andere mensen en stond ze open voor heel veel dingen om haar heen.
Wat haar geloof betreft leefde ze vanuit de zekerheid dat God de bron en het fundament van het leven is. Al kon ze dat heel moeilijk met anderen delen. Het zou me niets verbazen als haar eigen levensverhaal daarbij een rol heeft gespeeld.
In de afscheidsdienst op 8 december in de Kapel te Staverden lazen we met elkaar Psalm 121, de Psalm die de familie altijd las voordat ze op reis gingen. Over gaan en komen gaat hij immers, over je vertrek en je thuiskomst. Woorden die in het Oude testament ook gebruikt worden voor geboren worden en sterven. Zo houdt de HEER over ons de wacht van de wieg tot het graf. Nauw met deze Psalm verbonden zongen we het bekende lied van Jacqueline van der Waals ‘Wat de toekomst brengen moge mij geleidt des Heeren hand’. Dat deden we niet zomaar. Moeder Sandberg en haar dochters zongen het elke dag met elkaar in de gevangenis in 1945, niet wetende hoe het allemaal zou aflopen. Dat lied toen mag freule Sandberg bemoedigen nu, die nu nog alleen op Huize Leuvenum woont. Na de dienst hebben we onze overleden zuster ter aarde besteld naast de Kapel. We weten haar geborgen bij God, veilig in zijn handen.
G.H.F.
Uit: Hervormde Kerkbode van de Gemeente Ermelo, 15 december 2006
Bron: http://www.online-familieberichten.nl/zoeken.asp?command=show&id=489358
en: https://www.beeldbank-ermeloo.nl/cgi-bin/grafstenen.pl?ident=09022&search=VELD%20title%20Begraafplaats%20Staverden&inword=2&display=gallery&istart=121
Anthonia Catharina Sandberg van Leuvenum |
De getoonde gegevens hebben geen bronnen.