Stamboom Willems Hoogeloon-Best » Jan William van OTTERLOO (1907-1978)

Persoonlijke gegevens Jan William van OTTERLOO 

• Alternatieve naam: Willem van Otterloo
• Hij is geboren op 27 december 1907 in Winterswijk, 1935, Gelderland, Nederland.
• Beroep: Dirigent en Componist.
• Hij is overleden op 27 juli 1978 in Melbourne, Australia, hij was toen 70 jaar oud.
• Een kind van William Frederik van OTTERLOO en Anna Catharina ENDERLE

Gezin van Jan William van OTTERLOO

(1) Hij is getrouwd met Elisabeth ter HOEVE.

Zij zijn getrouwd op 1 augustus 1935, hij was toen 27 jaar oud.

Het echtpaar is op 30 maart 1938 gescheiden.

(2) Hij is getrouwd met Anette Jacoba Adriana HEUKERS.

Zij zijn getrouwd op 22 april 1941, hij was toen 33 jaar oud.

Kind(eren):

1. (Niet openbaar)
2. Rogier van OTTERLOO  1941-1988

Het echtpaar is op 15 april 1943 gescheiden.

(3) Hij is getrouwd met (Niet openbaar).

Zij zijn getrouwd op 30 september 1954, hij was toen 46 jaar oud.

Het echtpaar is op 13 juli 1970 gescheiden.

(4) Hij is getrouwd met (Niet openbaar).

Zij zijn getrouwd op 12 augustus 1970, hij was toen 62 jaar oud.

Notities over Jan William van OTTERLOO

Jan William van Otterloo (Winterswijk, 27 december 1907 – Melbourne, 27 juli 1978) was een Nederlandse dirigent en componist. Hij was de vader van dirigent en componist Rogier van Otterloo[1] en de grootvader van jazzsaxofonist Thijs van Otterloo.

Inhoud [weergeven]
Levensloop[bewerken]
Vroege jaren[bewerken]
Zijn vader William Frederik van Otterloo was inspecteur bij de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij. Hij werd later naar Utrecht overgeplaatst als afdelingschef bij de Nederlandse Spoorwegen. Van Otterloo heeft zijn jeugd grotendeels in Utrecht doorgebracht. In 1928 ging hij - na een niet afgeronde studie geneeskunde - studeren aan het Amsterdamsch Conservatorium. Hij studeerde compositie bij Sem Dresden en cello bij Max Oróbio de Castro.

USO[bewerken]
Na zijn afstuderen in 1932 werd Van Otterloo direct aangesteld als cellist bij het Utrechts Stedelijk Orkest (USO). Al snel kreeg hij naast zijn orkestlidmaatschap ook taken als assistent-dirigent, wat uitmondde in een benoeming tot tweede dirigent. In 1937 volgde hij Henri van Goudoever op als eerste dirigent, eerst nog naast Carl Schuricht, maar na twee seizoenen als enige. Bij de zuivering na de Tweede Wereldoorlog kwam zijn directie van het USO voor de Duitse propagandazender Europasender hem op een dirigeerverbod van een jaar te staan. In feite was dit hem door de bezetters opgedrongen en werden de orkestleden ermee behoed voor Arbeitseinsatz in Duitsland. In 1946 kwam hij terug bij het USO.

Residentie Orkest[bewerken]
Bestand:Volksconcert door het Residentieorkest onder leiding van Willem van Otterloo Weeknummer 51-28 - Open Beelden - 52659.ogv
In de Haagse Houtrusthallen speelt het Residentie Orkest onder Van Otterloo G'schichten aus dem Wiener Wald van Johann Strauss jr., 7 juli 1951.
In 1949 werd hij chef-dirigent van het Residentie Orkest in Den Haag. Hij combineerde dit van 1962 tot 1972 met het chef-dirigentschap van het Radio Filharmonisch Orkest (gedeeld met Jean Fournet). Ook was hij docent orkestdirectie aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Daarnaast trad hij steeds meer op als gastdirigent in de Verenigde Staten, Zuid-Amerika, Japan en Australië. In de jaren 1967-69 was hij tevens chef-dirigent van het Melbourne Symphony Orchestra en van 1971 tot 1978 van de Sydney Symphony.

Onder zijn leiding was het Residentie Orkest vooral in de jaren vijftig zeer succesvol. Dat kwam ook door een lucratief platencontract met Philips. Van Otterloo heeft vele grammofoonopnamen gemaakt, vooral met het Residentie Orkest, maar ook met het Concertgebouworkest, de Berliner Philharmoniker, de Wiener Symphoniker,[2] het Orchestre des Concerts Lamoureux en de Sydney Symphony. Het concertseizoen 1973-74 was Van Otterloo's laatste bij het Residentie Orkest. Jean Martinon volgde hem op. Een aantal van zijn opnamen met het Residentie Orkest is in 2005 opnieuw uitgebracht op cd. Een tweede cd-box verscheen in 2011.

Einde[bewerken]
Van Otterloo had de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, maar verlegde zijn activiteiten naar Australië, waar hij al een populair dirigent was door zijn werk met de symfonieorkesten van Sydney en Melbourne. Daarnaast was hij van 1974 tot 1977 chef-dirigent van de Düsseldorfer Symphoniker.

In 1977 werd hij opnieuw benoemd bij het inmiddels tot Utrechts Symfonie Orkest omgedoopte USO, waar hij zijn carrière in 1932 begonnen was. Hij heeft het echter nauwelijks meer kunnen dirigeren. Hij kwam op 70-jarige leeftijd om het leven als gevolg van een verkeersongeluk na een concert in Melbourne. De Porsche 911-liefhebber Van Otterloo stierf (als passagier) in een Volkswagen Kever.

Waardering[bewerken]
Van Otterloo was een gedreven orkestpedagoog, die met het Residentie Orkest grote hoogten bereikte en in binnen- en buitenland roem verwierf. Hij stelde hoge eisen aan de orkestmusici en legde de nadruk op exactheid en een heldere orkestklank. De talloze engagementen met buitenlandse orkesten tonen aan dat deze eigenschappen wereldwijd werden gewaardeerd. Het Residentie Orkest stak in de jaren vijftig onder zijn leiding het Concertgebouworkest naar de kroon. Voor het chef-dirigentschap van dat orkest kwam hij in 1959, na het overlijden van Eduard van Beinum, tot zijn teleurstelling niet in aanmerking, omdat men de voorkeur gaf aan de nog jonge Bernard Haitink.

Tot zijn favoriete repertoire behoorden de symfonieën van Haydn, Beethoven en Bruckner, de Symphonie fantastique van Berlioz en werken van Ravel, zoals Daphnis et Chloé. Later in zijn carrière ontwikkelde hij zich ook steeds meer als Mahler-dirigent. Met avant-garderepertoire had hij weinig affiniteit, zodat Pierre Boulez en Bruno Maderna dat bij het Residentie Orkest voor hun rekening namen. Barokmuziek dirigeerde hij wel, maar daarin toonde hij zich weinig stijlbewust.

Wel zette Van Otterloo zich bijzonder in voor Nederlandse componisten als Diepenbrock, Pijper, Hendrik Andriessen, Badings, Frid, Orthel, Voormolen en vele anderen. Werk van Vermeulen heeft hij echter altijd gemeden. Zijn eigen compositorisch oeuvre werd gewaardeerd, maar is beperkt gebleven, omdat hij - naar eigen zeggen - daarvoor te weinig tijd had en zijn ambitie meer op dirigeren was gericht.

Werkenlijst (compleet)[bewerken]
1924: Strijkkwartet
1929-30: Drie liederen
1930: Liedje voor Liesje's verjaardag
1930: Strijktrio
1930: Passacaglia voor strijkorkest
1931: Suite nr. 1 voor strijkorkest (Vijf schetsen, herzien 1941 als Vier stukken)
1931: Suite nr. 2 voor symfonieorkest
1931: Suite nr. 3 voor symfonieorkest
1934-35: Symfonie, opgedragen aan Willem Mengelberg
1937: Introductie en Allegro, opgedragen aan Eduard van Beinum (herzien 1942)
1940: Orkestratie van de Fantasie in f, op. 103/D. 940 van Franz Schubert (herzien 1952)
1943: Sinfonietta voor blaasinstrumenten
1943: Prelude, dans en epiloog voor klarinet en strijkorkest
1944: Serenade (ook bekend als Divertimento) voor koper-ensemble, harp, celesta en slagwerk (herzien 1959 met toegevoegde piano)
1945-46: Symfonie nr. 2 (onvoltooid: première van voltooide versie, gemaakt door Otto Ketting, op 5 april 2013 in Utrecht)
1958: Variaties op een Uilenspiegelthema voor orkest (naar Till Eulenspiegels lustige Streiche van Richard Strauss), als lid van een componistencollectief
1958: Intrada voor 13 koperblazers, contrafagot, pauken en bekkens (bewerking van de finale van de Serenade)
Media[bewerken]
Grieg piano concert. Rechtenvrije LP-opname van het pianoconcert van Grieg door Abbey Simon (piano), Willem van Otterloo (dirigent) en Het Residentie Orkest op de website van Radio 4. Opname 1954.
Over Willem van Otterloo[bewerken]
Niek Nelissen: Willem van Otterloo (1907-1978), een dirigentenloopbaan (dissertatie Nijmegen). Van Gruting, Westervoort, 2009. ISBN 978 90 75879 407

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Jan William van OTTERLOO?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Jan William van OTTERLOO

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen