Stamboom Veen » Rijkman Veen (1869-1959)

Persoonlijke gegevens Rijkman Veen 

• Hij is geboren op 20 juni 1869 in Steenwijk, Overijssel, Nederland.
• Hij werd gedoopt.

  Geloof: Nederlands Hervormd

• Beroep: onderwijzer, hoofdnormaalschool Wijk bij Duurstede.

  raadslid Hilverum,

• Hij is overleden op 21 april 1959 in Ermelo, Gelderland, Nederland, hij was toen 89 jaar oud.
• Een kind van Dirk Luitjes Veen en Hendrika Pierik

Gezin van Rijkman Veen

Hij is getrouwd met Jantje ten Wolde.

Zij zijn getrouwd op 14 juli 1898, hij was toen 29 jaar oud.

Kind(eren):

1. Wilhelmina Frencina Veen  1899-1910
2. Pieter Dirk Alexander Veen  1901-1981 
3. Dirk Henri Veen  1904-1986 
4. Johan Bartholomeus Veen  1907-1969 
5. Willem Frans Veen  1912-1993 

Notities over Rijkman Veen

Tekst over zijn leven beginnend over zijn jaren op kostschool zit in dossier.(uit: De Dongebode
oudheidkundige kring Geetruidenberghe 4-1989),
1213 RIJKMAN VEEN geb 20-6 1869 Steenwijk overl 21-4 1959 Ermelo,
Zich lange tijd tekenend als R. Veen Dzn. Geboren (10.30 in de Molenstraat )als jongste kind van
Dirk Veen en Hendrika Pierik had hij een moeilijke jeugd, waarover hij nooit sprak. Eenmaal is
hij aan jeugdherinneringen begonnen, maar deze zijn nooit voltooid en ik heb ze niet terug kunnen
vinden.,
Na de dood van zijn moeder kwam hij in het Armhuis terecht, een gemeentelijke instelling voor de
verzorging van ouden van dagen en kinderen (hele of halve wezen of voogdijkinderen) Het gebouw
stond aan de Kornputsingel in Steenwijk, is enkele jaren geleden gesloopt. Op de plek staat nu
een bankgebouw. Deze tijd heeft bij hem een intense haat teweeggebracht tegen alle instellingen
met lange gangen met deuren, zoals hotels, ziekenhuizen, bejaardenoorden en zo meer. Zijn opname
in Ermelo in de laatste weken van zijn leven was voor hem een ware kwelling.,
Van zijn eerste schooltijd is niets bekend. Van 1884-1888 bezocht hij de Rijkskweekschool voor
onderwijzers te Nijmegen. Die tijd zag hij later altijd als een periode met een gouden randje. De
directeur R.R. Rijkens had grote invloed op hem. 21 April 1888 behaalde hij in Arnhem de akte van
bekwaamheid als onderwijzer, op 19 juli 1889 in `s Gravenhage gevolgd door die voor gymnastiek.,
In 1888 lijkt de toestand voor beginnende onderwijzers ook al niet rooskleurig te zijn geweest.
Heel even scheen het, dat hij uitgezonden zou worden naar de republiek Transvaal, toe nog onder
president Paul Kruger.,
Hij nam toen de betrekking aan van intern secondant aan Instituut Reesink, een kostschool voor
jongens in Geertruidenberg, waarover hij wel geschreven heeft in zijn "Vijf jaren
kostschoolleven". In die periode behaalde hij de akten voor Frans (1891) en Duits (1893). Hierop
volgden nog de hoofdakten 1895 en de akte Engels (1900).,
Inmiddels was hij enige tijd werkzaam aan particuliere scholen in Dordrecht en `s Gravenhage om
aan het eind van de vorige eeuw benoemd te worden aan de openbare school voor M.U.L.O. te
Wormerveer. Deze functie verwisselde hij in 1901 voor die van hoofd van de openbare lagere school
in Stad-Ommen. Van hier vertrok hij in 1904 naar Wijk bij Duurstede, waar hij hoofd werd aan de
uit twee kostscholen voortgekomen openbare school voor M.U.L.O.. Deze functie was later te
combineren met die van onderwijzer aan de Rijksnormaallessen in dezelfde plaats, waarvan hij na
het vertrek wegens pensionering van de heer J. Lancee, enige tijd tijdelijk directeur was.,
Door de wet van 1920 werd het openbaar onderwijs in Wijk bij Duurstede erg getroffen. Op grond van
een maagkwaal werd hij in 1923 afgekeurd en verliet hij op 1 april van dat jaar de actieve
dienst. Op 1 mei d.a.v. werd de Rijksnormaalschool, inmiddels nog verplaatst naar Doorn opgeheven.,
Op 24 juli 1923 vestigde hij zich met vrouw en jongste zoon in Hilversum. In de Wormerveerse tijd
nam hij als lid van een mannenkoor wel eens deel aan nationale concoursen en één maal in
Antwerpen. Dit laatste was met zijn reis naar Herzkamp bij Barmen in 1930 de enige maal dat hij
over de grenzen kwam. Behoudens enkele grensoverschrijdingen in de buurt van Nijmegen, want een
ondernemend reiziger is hij nooit geweest.,
In Ommen en Wijk bij Duurstede nam hij, voor zo ver ik kan nagaan niet zo veel aan het
maatschappelijke leven deel.,
Toen hij in 1923, als nog geen vierenvijftig jarige gepensioneerd werd, had hij 33 geldige
dienstjaren en kon daarmee het in die tijd hoogst denkbare ambtenarenpensioen van f 4000,--
bereiken, een bedrag waarop in de crisisjaren na 1930 nooit is gekort, terwijl het na 1945 wel
regelmatig werd opgetrokken.,
In Hilversum had hij volop tijd zich op velerlei gebied te gaan bewegen. Na jarenlang
"Doopsgezinde in de verstrooiing"te zijn geweest (een term die ik vroeger nooit begreep) werd hij
er weer actief meelevend lid van de Doopsgezinde Gemeente Huizen-Hilversum. Hij was vier jaar
lang penningmeester, slaagde er in die tijd in de financiën te saneren, want een zuinig man is
hij zijn hele leven geweest. Het bezorgde hem niet de dank van de toenmalige predikant. Later was
hij nog een periode voorzitter. Hij was lid van het kerkkoor en voorzitter van de
jubileumcommissie en later nog de verbouwingscommissie. Voorts was hij jarenlang bestuurslid van
de plaatselijke afdeling van Volksonderwijs, de vereniging voor kleuteronderwijs en het
Volksbadhuis aan de Meidoornstraat.,
In 1929 werd hij als Vrijzinnig-Democraat lid van de Hilversumse gemeenteraad en vormde daarin tot
1935 een éénmansfractie. In die periode viel o.m. een grote groei van Hilversum en de gehele bouw
en ingebruikname van het onvolprezen raadhuis van architect Dudok.,
Ook was hij bestuurslid van de Evangelische Maatschappij, die de belangen van het Protestantisme
verdedigde, want een antipapist is hij altijd geweest. Na 1940 namen zijn activiteiten
begrijpelijkerwijs af.,
Na, voor zover ik weet, een aantal korte en langere liefdes van voorbijgaande aard trouwde hij op
14 juli 1898 met Jantje ten Wolde, ook uit Steenwijk afkomstig, die hij al langer op afstand
kende. In 1899 en 1901 werden in Wormerveer een dochter en een zoon geboren. Zijn dochter noemde
hij naar de vrouwen van zijn twee lievelingsbroers Wilhelmina Francij De latere zoons meer naar
andere familieleden. In Stad-Ommen volgde in 1904 een zoon en in 1907 in Wijk bij Duurstede
nogmaals een zoon.,
Terwijl het materieel met het gezin steeds vooruitging (In 1898 was er getrouwd op een jaarsalaris
van f 800,--, waarvan f 200,-- afging voor huur, (terwijl er voor een eventuele weduwe nog een
aparte verzekering moest worden gesloten), werd het jaar 1910 een rampjaar. Dirk kreeg een
ernstige darmontsteking, daarna werden alle kinderen aangetast door roodvonk. Als laatste trof
het de ogenschijnlijk sterkste tienjarige Mientje. Als complicatie kwam hierbij
blindendarmontsteking, die door de gebrekkige medische omstandigheden op het platteland in die
tijd overging in buikvliesontsteking. Een noodoperatie aan huis uitgevoerd mocht niet meer baten.
Op 16 april 1910 stierf de enige dochter van het gezin. Haar grafje heeft tot 1980 op de Algemene
Begraafplaats te Wijk bij Duurstede bestaan. In 1912 volgde nog één maal een geboorte, een
jongen, die begrijpelijk Willem Frans werd genoemd.,
De eerste wereldoorlog kwam het gezin zonder honger door. Men zat in "Wijk" betrekkelijk gunstig.
Alle vier de jongens kregen de beruchte Spaanse griep en doorstonden dit gelukkig, terwijl Wijk
als geheel een procentueel hoog getal overledenen liet zien.,
In 1916 verliet Piet als eerste het ouderlijk huis. Wijk bood, zeker in de oorlog, te weinig
mogelijkheden voor verdere studie en dus was een rijksbeurs aan de kweekschool in Nijmegen de
uitkomst. In 1918 en 1922 volgenden Dirk en Jo in dezelfde richting. Hilversum bood na 1923
talloze mogelijkheden en toch werd het voor de jongste weer de kweekschool, zij het niet met
diens volle instemming. Maar het was zo: Vaders wil was wet! Deze karaktertrek heeft wel eens
spanningen opgeroepen.,
Toen zijn vrouw, die nooit ziek was geweest in 1932 ging sukkelen, kon hij dit maar moeilijk
verdragen. Zijn maagkwaal is na 1923 nauwelijks meer voorgekomen. Zijn genoemde zuinigheid
bezorgde hem in 1936 bij een logeerpartij in Velsen bijna een doodval in de kelder. (Hij deed
nooit het licht aan en verwisselde de wc-deur voor de kelderdeu~ Met een schedelbasisfractuur lag
hij drie weken buitenwesten, maar hij herstelde volkomen. De tweede wereldoorlog bracht veel
ellende en honger, maar beiden overleefden het, zij het sterk vermagerd en zo kon op 14 juli
1948, het unicum tot op heden, in de familie worden gevierd van een Gouden Huwelijksfeest met een
uitgebreid interview in de plaatselijke krant en een druk bezochte receptie, gevolgd door een
familiediner in Het Hof van Holland in Hilversum.,
In 1951 stierf zijn vrouw. Er volgden moeilijke jaren in het huis aan de Neuweg. Er was al
jarenlang een steeds wisselende serie van huishoudsters geweest. Velen waren gebleven om onze
moeder. De laatste was iemand met allerlei kwalen en die geen kant meer op kon.De zaak vervuilde
op een gruwelijke manier. Je durfde nauwelijks nog een kopje thee te drinken. Op zijn 85-ste
verjaardag in 1954 kondigde hij zonder enig overleg aan, dat hij zijn huis aan de Neuweg had
verkocht voor dezelfde prijs, die hij er in 1923 zelf voor had betaald ( f 9500,--) aan zijn
sigarenwinkelier met als voorwaarde (nergens schriftelijk vastgelegd) dat hij twee kamers kon
blijven bewonen en de nieuwe eigenaars hem zouden verzorgen. Binnen een half jaar werd dit door
dezen bezwaarlijk gevonden en werd hem de huur opgezegd. We kregen hem geplaatst in een
particulier pension aan de Alexanderlaan in Hilversum, waar hij op een bovenachterkamer kwam te
zitten en nog vijf jaar naar de wolken en boomtoppen kon kijken.,
Een naam wil ik hier noemen en wel die van mevrouw Schoo, de overbuurvrouw van de Neuweg, die
hoewel slecht ter been, hem geregeld opzocht om te jokeren. In januari 1959 begon de geestelijke
aftakeling. De toestand werd voor alle partijen ondraaglijk, na een kort verblijf in Laren kon
hij met moeite geplaatst worden in "De Hoge Riel"in Ermelo. daar leefde hij nog twee maanden een,
zoals hierboven gemeld, vreselijke periode voor hem. In de late avond stierf hij op 21 april in
het bijzijn van Dick, Gerdien en mij.,
Het lange leven overziende moet ik zeggen, dat hij vaak een moeilijk mens was voor anderen, ook
voor zichzelf. Hij bemoeide zich tot het laatst met veel met wat zijn kinderen aanging. Van hun
vakantieplannen zei hij b.v. steevast: "Ik zou het niet doen, als ik jullie was.",
Maar één ding moet mij tot slot toch van het hart: Op twee punten, die in veel gezinnen maar al te
vaak tweespalt hebben gebracht, heeft hij nooit moeilijk gedaan en wel als het ging over het
geloof of het huwelijk van één van zijn zonen. En dat is in een leven heel belangrijk.,

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Rijkman Veen?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Rijkman Veen

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen