* De temperatuur op 12 januari 1838 lag rond de -7,0 °C. De wind kwam overheersend uit het noord-noord-oosten. Typering van het weer: half bewolkt . Bron: KNMI (weerstation Zwanenburg/Nederland).
* De Republiek der Verenigde Nederlanden werd in 1794-1795 door de Fransen veroverd onder leiding van bevelhebber Charles Pichegru (geholpen door de Nederlander Herman Willem Daendels); de verovering werd vergemakkelijkt door het dichtvriezen van de Waterlinie; Willem V moest op 18 januari 1795 uitwijken naar Engeland (en van daaruit in 1801 naar Duitsland); de patriotten namen de macht over van de aristocratische regenten en proclameerden de Bataafsche Republiek; op 16 mei 1795 werd het Haags Verdrag gesloten, waarmee ons land een vazalstaat werd van Frankrijk; in 3.1796 kwam er een Nationale Vergadering; in 1798 pleegde Daendels een staatsgreep, die de unitarissen aan de macht bracht; er kwam een nieuwe grondwet, die een Vertegenwoordigend Lichaam (met een Eerste en Tweede Kamer) instelde en als regering een Directoire; in 1799 sloeg Daendels bij Castricum een Brits-Russische invasie af; in 1801 kwam er een nieuwe grondwet; bij de Vrede van Amiens (1802) kreeg ons land van Engeland zijn koloniën terug (behalve Ceylon); na de grondwetswijziging van 1805 kwam er een raadpensionaris als eenhoofdig gezag, namelijk Rutger Jan Schimmelpenninck (van 31 oktober 1761 tot 25 maart 1825).
* 1838 » Nederland had zo'n 3 miljoen inwoners.
* 1838 » 16 - (Zuid-Afrika) - Als wraak op de moord op hun leider Piet Retief en de helft van de Voortrekkers door Zulu-leider Dingane, vindt de Slag bij Bloedrivier plaats. Een leger van slechts 464 voortrekkers weet een Zoeloeleger van meer dan 20.000 man sterk te verslaan, voornamelijk door hun superieure bewapening.
* 1838 » 12 - De Voortrekkers stichten de Republiek Natalia in het land van de Zoeloes.
* 1838 » Westerman, Werleman en Wijsmuller richten in Amsterdam het genootschap Natura Artis Magistra op. Zij kopen een stuk grond van 60 × 80 meter in de Plantage ten oosten van de stad. Dit is het begin van de diergaarde Artis. Het is de eerste dierentuin op het Europese vasteland.