Genealogie Van der Voet-Hooning » Willem Ottensz (1440-1486)

Persoonlijke gegevens Willem Ottensz 

• Hij is geboren CA 1440.
• Beroepen:
• in het jaar 1485 wairsman van t Leegeynd van Middelcoop.Bron 2
• bouwman.
• Woonachtig: Middelkoop, Leerbroek.Bron 2

  aan de Heul, Laageind

• Hij is overleden CA 1486, hij was toen 46 jaar oud.
• Een kind van Otto bastaard van Arkel
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 17 februari 2024.

Gezin van Willem Ottensz

Hij is getrouwd met Marigjen Evertsen.

Zij zijn getrouwd CA 1475, hij was toen 35 jaar oud.Bron 1

Kind(eren):

1. Otto Willems  ????-> 1529
2. Adriaan Willems den Hartog  1470-< 1536 
3. Jan Willems Zwijnen  1470-1542 
4. Claes Willem Ottens  1475-1540 
5. Jacob Willem Ottens  1476-< 1541 

Notities over Willem Ottensz

De afstamming van Wiilem Ottensz als zoon van Otto bastaard van Arkel is onzeker. Zeker is dat Otto bastaard van Arkel bezittingen en inkomsten had in de regio Gorinchem/land van Arkel en dat er in 1476 een Willem, zoon van Otto bastaard van Arkel was die een huis en hofstede in het Gerecht Deil erfde van zijn vader (zie Groesbeek (1954) en het REPERTORIUM OP DE LENEN VAN DE HOFSTEDE HEUKELUM, 1383-1684 door J.C. Kort in de notitie hierna). Zeker is ook dat Wiilem Ottensz die in 1485 te Middelkoop woont welgesteld was, evenals zijn broer Gerit Ottensz.(zie Den Hertog, 1986). Er is echter geen direct bewijs bekend dat deze twee vermeldingen van Willem Ottensz dezelfde persoon betreffen. Er zouden in deze tijd en in deze regio meer personen met dezelfde naam kunnen zijn geweest.

Den Hertog (1986) schrijft: "De namen Ot, Willem en Geryt zijn namen die allen bij de heren van Arkel voorkomen; of hierdoor van enige verwantschap sprake is, betwijfel ik. Maar er leeft wel gelijktijdig met de bovengenoemde Willem Otten een zekere Willem Ottenzone van Arkel in het land van Arkel, de zoon van de bastaard Otto van Arkel."

Als argument tegen de afstamming is aangevoerd dat in de familie van Willem Ottensz (van Middelkoop) nooit de toenaam Van Arkel is gebruikt. Van Dooren (2021) schrijft: "Wie kon bogen op een afstamming van Van Arkel zal dat in de 16e en 17e eeuw niet hebben nagelaten. Dat gaf status. [...] Als die naam Van Arkel zo gewild was, hoe kan het dan dat er tot nu toe geen nakomelingen bekend zijn, noch van Willem Otten, noch van diens broer Gerit Otten, die zich Van Arkel zijn gaan noemen?". Het is echter goed voorstelbaar dat de politieke machthebbers in de regio, zowel van Hollandse als van Gelderse zijde, niet zaten te wachten op nazaten van het geslacht van Arkel. De heerlijkheid Leerdam was sinds 1428 in bezit van het huis Egmont. De halfneef van Willem Ottens van Arkel, Arnold van Egmont (zoon van Maria van Arkel, de dochter van Jan V van Arkel), was dus behalve hertog van Gelre ook heer van Leerdam. Mogelijk was het bedreigend voor deze familie als er nog Van Arkels rondliepen, en was het voor Willem Ottensz wel een verstandige keuze (of misschien wel een verplichting) om geen gebruik te maken van deze geslachtsnaam. En na enkele generaties goed boeren op het platteland was het besef wellicht verdwenen. In dat beeld past ook de waarneming van Den Hertog (1896) over Willem Ottensz en Gerrit Ottensz en hun nakomelingen: "Al deze voorouders hadden het vrij goed. Ze behoorden tot de gegoede stand van de plattelandsbevolking en zaten beslist niet krap bij kas. Dit bleven ze ondanks vele oorlogen en misoogsten. Als merkwaardigheid moet wel vermeld worden dat ze geen schepen- of schoutambt bekleed hebben. Dit bemoeilijkt het vinden van een familiewapen van dit geslacht. De functies die behoorden tot de zgn. lagere overheden, zoals waarsman en heemraad, vervulden ze echter wel". Misschien was het eveneens dezelfde politieke gevoeligheid die Willem, Gerit en hun nakomelingen buiten de steden (Gorinchem, Leerdam) hield en buiten de schepen- en schout-ambten.

Bronnen:
Groesbeek, J.W. (1954) De heren van Arkel. De Nederlandsche Leeuw, 71(7), 1954, kolom 216.
den Hertog, H. (1986) Genealogie van de familie Hertoch, Hartoch, Deventer uit de Vijfheerenlanden in Zuidhollandse genealogieën (1986), blz. 10-67. https://www.hogenda.nl/hogenda-genealogieen/?id=978 (toegankelijk voor leden),
van Dooren, B. (2021) Het Popperiaanse Zweyn. Over Jan, zoon van Willem Otten (overleden circa 1486) en de Arkel-afstamming.Ons Voorgeslacht, 738: 97-103. https://www.hogenda.nl/wp-content/uploads/2021/02/Ons_Voorgeslacht_738_februari_2021.pdf (toegankelijk voor leden)

vermeld als: Willem Ottenzone van Arkel (1476), Willem zoon van Otto bastaard van Arkel (1476), Willem Ottens (1481, 1485, 1493), Willem Ottenzoen (1494), Willem Ottensen (1503)

J,W, Groesbeek (1954) De heren van Arkel. De Nederlandsche Leeuw, 71(7), 1954, kolom 216
[...] Jan V, laatste heer van Arkel [...]
Verder worden nog de volgende bastaarden genoemd. [...]
3. bastaard: Otto van Arkel, geboren ten Haghe. Vermeld in 1419 met zijn vader [R.A.U. ,Hs. no. 1875, fol. 126v]. Op 10 Sept. 1436 ontvangt hij van hertog Philips een rente van 100 Pietersgld. 's jaars voor zijn leven [R.A.H., Coll. Aanw. 100, fol. 54]. Deze belening wordt herhaald in 1459 [A.R.A. Leenk. 117, fol. 11]. en op 9 April 1460 [A.R.A. Leenk. 117, fol, 84v.]. Op 29 Dec. 1466 ontvangt hij van de heer van Charolais een hofstad met 2,5 morgen te Deijl in leen [A.R.A. Leenk. 117, fol. 74, 117b, fol. 60v.]. In 1466/67 is hij casteleijn van het slot te Leerdam [A.R.A. Rentmr.rek. no. 2188.] In 1470 ontvangt hij, als in dienst geweest bij de heeer van Gruthuse 410 pond [R.A.H., Coll. Aanw. 147.]. In 1473 houdt hij 100 Gelr. gld. 's jaars uit de tol te Zaltbommel. Hij stierf op 6 Juni 1475. Uit zijn huwelijk met een onbekende vrouw liet hij na:
a. Willem Ottenzone van Arkel, die met het huis en hofstad te Deijl beleend wordt 19 Juni 1476 [R.A.H., Coll. Aanw. 153, fol. 91v., R.A.H., Coll. Aanw. 105 Heukelom, fol. 37]. In 1470 behoort hij tot de "estraigniers tenans fief de la conté de Hollande qui servent du sceu du seigneur de la Gruthuse", en ontvangt hiervoor 25 sc. In de rekening van de rentmeester van het land van Arkel wordt in het jaar 1486 zijn weduwe Marigen genoemd [no. 2221, fol. 22v]. In 1491 neemt zij dit land weer voor 10 jaar in pacht.
?b. Barbara Ottendocher van Arkel, genoemd in een lijfrentebrief van schepenen van 's-Gravenhage, dd. 12 Nov. 1503.

REPERTORIUM OP DE LENEN VAN DE HOFSTEDE HEUKELUM, 1383-1684 door J.C. Kort
Inleiding
Van de hofstede Heukelum, zelf leenroerig aan de graaf van Holland,1 hing een aanzienlijk aantal lenen af. De eigen registratie, thans aanwezig op het kasteel, begint in 1547 en is daarna compleet tot 1810. Voordien werd de hofstede verbeurd aan de graaf, zodat de leenmannen van 1460 tot 1476 tijdelijk in de registers van de graaf van Holland werden geregistreerd. De registratie tot 1547 ging blijkbaar verloren maar werd bij gelegenheid in 1559 als het 'oude boek' vermeld.2 Het hier bewerkte register werd aangeduid als 'H', gevolgd door het folio. Volgende registers, waarop een repertorium aanwezig is, werden niet bewerkt. Het archief van de graaf van Holland wordt aangeduid als 'AGH.' met het inventarisnummer. In het archief van het huis Waardenburg in het Gelders archief te Arnhem, inv.nr. 1780, werd tenslotte een collectie afschriften van leenakten aangetroffen, die alle dateren uit de tijd, dat geen registratie bekend is.
Noten: 1) Ons Voorgeslacht, (43) 1988, p. 21 nr. 24. 2) Hier nr. 55.
[...]
DEIL [...]
7. Een huis en hofstede (1645: met boomgaard) en 2½ morgen in het gerecht Deil, enerzijds: Floris van Beesd (1578: boven: erven Herbaren de Cock met Bakelbos),anderzijds: Gijsbert Pieck van Beesd (1578: de heren van het klooster Jerusalem te Culemborg).
29-12-1466: Otto de bastaard van Arkel met ledige hand, AGH., inv.nr. 151 fol. 74
19-6-1476: Willem, zoon van Otto, bastaard van Arkel, bij dode van zijn vader, AGH., inv.nr. 718 c. Asperen fol. 11v
https://www.hogenda.nl/wp-content/plugins/hogenda-search/download_attachment.php?id=9621&type=loanroom

[21-8-1481]
Gerit Jan XXI in augustio.
Dat Willem Otten draecht op Geryt Henricxz die backer II mergen lants, gelegen op Reyerscoop int Sceydel weer, tusschen Jan Knobbout cum suis, onderdeilt mit Jan Knobbout ende sinen medewerkeren, tusschen Jans voirs. erve ex uno ende Arent Willems erfgenamen erve ex altero, streckende van Korstiaen Jan Gamers hofstat totten Nylantschen wege ende verteech ende gheloeft dat te waren als recht is.
Idem.
heeft gecoft den mergen XXIX scilden, reets gelts, V stuver te wijncoep, ½ stuver te godspenning.

Transcriptie Rechterlijk archief Gorinchem no.23 (oud archiefnummers no.208 en ???) 1481 - 15 jan 1482. Laatst verwerkt : rag-23-1481.doc; vrijdag 2 oktober 2020, Transcriptie uitgevoerd door H. den Hertog, Bodegraven. Folio 31.
https://www.hogenda.nl/hogenda-bronnen/?id=11823

[22-8-1485]
Jan Roelen Vos XXII in augusto.
Willem Otten als wairsman van t Leeg eynd van Middelcoop, Herman Geritss, Jan Korstkens, Berndt Everits als heemraden van s'gemeyn lantswegen, geloven Jan van Uutwijc ende Sander Claess vijfftalff hondert scilden ende XXV, te betalen tot drieen terminnen, den eersten termijn corsmis proxima, den anderen corsmis daer nae, ende dorden corsmis daernae, off XIIII dagen dair nae onbegrepen, te weten elken dach voirs. ende betalen sij ten voirs. dagen niet, so geloven sij den voirs. Jan ende Sander alle dage enen scildt, te weten also menigen dach alst over gaet.
Idem.
Jan van Uutwijc, ende Sander Claess, Franc Dircs ende Jan Otten - Jan Corneliss, Dirc Jans, Govert Vinc ende Geryt Otten te weten elkx twee een helft - geloven Willem Otten tot behoeff s'gemeyns lants van t Leeg eynd van Middelcoep een molen te maken ende te setten mit drie wacht holen, tot alsulker tijden ende van alsulken hout, gelijc die cedelen die daer aff sijn, dat uut wijsen ende begrijpen, upten peyn als boven.
[Op de kant:] Noch ist voirwairden dat die molen gemaect ende gancbar sijn sal in die cors heilige dagen proxima.

Transcriptie Rechterlijk archief Gorinchem no.26 (oud archiefnummers no.212 en 1890 nr, ...) 27 jan 1485 - 19 nov 1485. Transcriptie uitgevoerd door H. den Hertog, Bodegraven. Laatst verwerkt : rag-26-1485.doc; vrijdag 2 oktober 2020, Folio 39
https://www.hogenda.nl/hogenda-bronnen/?id=11826 (toegankelijk voor leden)

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Willem Ottensz?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Willem Ottensz

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen