Bij de bontekoe (later Hotel Voorthuis) aan de Groote Markt (later Wheem) in Meppel
De (1e) zitting van 1947
- Lambertus is nadat hij opgepakt is op verschillende plekken geïnterneerd geweest waaronder Westerbork
- Proces-verbaal van aanhouding en inbewaarstelling 21 april 1945
Verklaart sinds 1940 NSB, 1942 aangemeld als Wachtman, Frankrijk gediend en later Groningen na de kost van de Canadezen in Groningen kwamen via Delfzijl naar gemeente Kantens gevlucht met enige collega’s.
- Proces-verbaal inlichtingenstaat 6 januari 1946
- NSB lid van 1937 tot 1938 en vanaf 1940, geen functie bij NSB
- Vanaf aug 1941 in Frankrijk en later Groningen
- Lid van NAF
- Ja pro Duitse gevoelens gehad, wel eens kleine bedragen gegeven aan Winterhulp
- In dienst geweest als Wachtman
- Vanaf geboorte woonachtig in Meppel
- Geen geld, niet met justitie in aanraking, in dienst geweest als infanteriesoldaat
- 6 kinderen (35, 34, 29, 27, 23, 19)
- Huwelijk Ja H.J. Boswinkel geb 9 sept 1884
- Standpunt vrouw = fel anti
- Uw kinderen = geen lid geweest allen fel anti
- Procesverbaal
- Beroep = rijwielhersteller
- ‘’in 1937 ben ik lid geworden van de NSB. Ik ben als zodanig toegetreden omdat de sociale toestanden in dien tijd zeer slecht waren voor de arbeidende klasse (ik werkte destijds nl in de werkverschaffing en verdiende zeer weinig) en ik dacht dat het nationaalsocialisme herin verbetering zou brengen. Wegens huiselijke omstandigheden – mijn vrouw en kinderen waren er in erge mate tegen dat ik lid was – heb ik mij weer bedankt. Direct na den inval ben ik weer tot de beweging toegetreden naar ik meen was dat in begin juni 1940 en wel onder stamdboeknr 145641. Ik ben lid gebleven en bezocht diverse bijeenkomsten. Een poosje later werd ik lid van de WA en heb ik een uniform gedragen en dat was in de rang van konstabel. Heb alleen oefeningen gedaan. Vanaf midden 1940 tot begin 1942 lid van de NAF. Dit was gedurende de tijd dat ik werkte bij de rijwielfabriek de Boer & Ottenhof te Meppel. In aug 1941 lid geworden van de Wachtdienst Niedersachsen. Naar Lorient Frankrijk, op militaire leest bewaken van terreinen en opslagplaatsen met geweer en bajonet. Tot febr 1942 in Frankrijk en toen overgeplaatst naar Wachabteilung van den Chef Intendance in Groningen bij den Wehrmachtsbefehlhaber in de Niederlanden. Dit was een onderdeel van de Wehrmacht en derhalve een uniform en werk ik beschouwd als soldaat. Sinds feb 1942 was ik Wachtrottenfuhrer. Heb geen eed aan Hitler afgelegd. Heb alleen gegeven aan de Winterhulp. Was pro-Duits. Kinderen en vrouw namen lieten mij in de steek toen ik NSB lid werd. Mijn gehele gezin was fel anti. Als ik over de politiek begon leidde dit vaak tot heftige scenes. Ik bleef tenslotte alleen. Dit is dan ook mede het gevolg dat ik dienst heb genomen als wachtman. Meer kan ik u niet verklaren. Geen ondertekening omdat dit een concept is. Verbalisant, zij alsnog vermeld dat verdachte te Meppel bekend stond als een fanatieke NSB’er.
- Procesverbaal
Getuige 1: Willem Bierman, buurman nr 100 verteld weinig, zag hemlopen in uniform WA en donkergroene uniform Waachtsman met geweer. Door NSB lid heeft familie hem verlaten
Getuige 2: Albert Timpman 25 maart 1920 Ruinerwold, hulpagent Rijkspolitie Ruinerwold. Kent Lambertus want dit is zijn schoonvader en geeft aan dat er felle discussies waren en dat ze afstand van hem namen.
Deze Albert kwam uit Ruinerwold en was getrouwd met Hermina Uiterwijk. Bijzonder is dat na zijn vrijlating Lambertus geld terugvraagd wat inbeslagname genomen was (fl 960). Hij geeft hierbij aan dat hij dat had verdiend toen hij in de fietsenfabriek werkte en niet via zijn NSB activiteiten. Hij doet dit vanaf het adres van Albert en Hermina in Ruinerwold. Blijkbaar heeft hij met hun het contact nadien hersteld.
Vragenlijst 29 januari1946
- Had meubilaire goederen (armoedig zaakje) bij D. Loek, NSB’er Kratonstraat 102, was bij hem in de kost
- Advies: verbeurdverklaring van alle in beslag of weggenomen goederen en verbeurdverklaring van gehele vermogen en bezittingen
- Vrouw was fel anti Duits (overleden)
- Kinderen
o Johanna Hermina 37 jr GEH
o Antoni Harm Derk Lambertus 35 jr GEH
o Ernstina (30 jr) GEH
o Greetje Regina 28 jr HEG
o Hermina 24 jr GEH
o Geert 20 jr ongehuwd
o Allen fel anti NSB
- Vermoedelijk verdwenen de inbeslaggenomen 2 handkoffers met kleding, schoeisel en aan baar geld fl 960 + horloge + 1 portemonnee met inhoud fl 29=0 te Rottum gem Kantens Gr in beslag genomen.
De (2e) zitting van 1949
- Geeft een goede samenvatting waar Lambertus van verdacht:
Beschuldigt van:
a. Omstreeks begin juni 1940 zich als lid heeft aangesloten bij de NSB
b. Meermalen vergaderingen heeft bijgewoond
c. Geabonneerd op Volk en Vaderland en de zwarte soldaat
d. Heeft meermalen in het openbaar gecolporteerd met Volk en Vaderland
e. Zich als lid nsb aangesloten bij de WA
f. Zich als heeft aangesloten bij de NAF
g. Meermalen geld heeft geschonken aan de Winterhulp
h. Zich heeft aangesloten bij de Wachabteilung waarbij hij gekleed was in groen uniform met geweer en bajonet
i. Omstreeks juni 1942 heeft te kennen gegeven dat hij gaarne in aanmerking zou willen komen voor dienst als bewaker in de Jodenkampen
j. In de maand Aug 1942 heeft gesolliciteerd voor plaatsing bij Todt op Walcheren
k. Overgegaan naar de Wehrmacht
- Beklaagde moet zich bewust zijn dat hij tegen de belangen van het Nederlandse volk heeft gehandeld
- Blijft bij verklaring van 17 feb 1949, uitspraak 3 maart 1949 Hoge Autoriteit volgens het Tribunaal besluit, 1 jr en 6 maanden met proeftijd van 3 jaar + 10 jaar niet kiezen of verkiesbaar
- In 1947 ook veroordeeld door Tribubaal, 3 juli 3 jaren en 6 maanden met aftrek en voor altijd niet meer kiesrechten (lidmaatsaschap NSB) straf gaat niet door dubbel gestraft
- Vermeld hier dat hij ten tijde van de zitting in 1947 was Lambertus ziek, geen idee wat hij had, hij was natuurlijk ook al op leeftijd.
- In dit dossier heb ik zijn soldatenboekje aangetroffen, helaas zonder foto. Kenmerken Groot 1,76, slank, ovaal gezicht, blond met blauwe ogen met baard
- Ruinerwold jan 1949, vraagt om geld wat hij had bij zijn arrestatie want dat was geld wat hij verdiend had bij rijwielfabriek Priomarius p.a. A. Timpman, Dijkhuizen 197 Ruinerwold
- Antwoord NBI: 'het is geld dat u verdiend hebt in dienst van de vijand’, 'toon maar dat dt dit niet geval is'. Hoe dit is afgelopen heb ik niet kunnen traceren.
- Veroordeeld op 3 juli 1947 tot 3 jaar en 76 maanden door het Bijzonder Gerechtshof te Leeuwarden met aftrek is vervroegd in vrijheid gesteld bij wege gratie van 8 maart 1948.
- Hij ontkent ooit als Jodenbewaker te willen worden ingezet, en hij was geen antisemiet
Hij wordt vrijgesproken van Artikel 101Wetboek van Strafrecht - Dienstnemen bij een vijandige mogendheid maar wel voor artikel 102 Hulp aan de vijand.
- Brief 8 dec 1944 aan fam. Loek (collega NSB’er)
Hoewel de oorlog op zijn einde loopt geven de volgende zinnen weer hoe Lambertus tegenover de oorlog keek:
‘’ Hoe gaat het met de NSB? Wie haalt nu de centen op?''
‘’ Want het staat bij mij nog altijd vast dat wij deze oorlog zullen en moeten winnen''
'' Met een Heil Hitler en Houzee sluit hij de brief met vriend en kameraad''
Volgens de persoonskaart was dit adres B 197
Hij is getrouwd met Hermina Johanna Boswinkel.
Toestemming voor het huwelijk is 9 mei 1909 verkregen te Goor, Overijssel, Nederland.Bron 12
Zij zijn getrouwd op 22 mei 1909 te Goor, Overijssel, Nederland, hij was toen 23 jaar oud.Kind(eren):
Het echtpaar is gescheiden 14 september 1943 te Assen, Drenthe, Nederland.Bron 8
grootouders
ouders
broers/zussen
kinderen
Lambertus Uiterwijk | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1909 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hermina Johanna Boswinkel | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Akte 242
Bevolkingsregister deel 7-a 1910-1930
huwelijksakte
Geboorteakte
CABR
Perssonskaart
Persoonskaart
Staatscourant 8 oktober 1943
https://www.historieruinerwold.nl/cgi-bin/beeldbank.pl?ident=38464&search=VELD%20fromdate%20Dijkhuizen&inword=2&display=gallery&istart=2071
https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/26581988
Akte 118
huwelijksafkondiging