Stamboom Peijsel » Philips van Wassenaar (< 1180-± 1225)

Persoonlijke gegevens Philips van Wassenaar 

• Hij is geboren voor 1180 in Voorschoten.
• Beroep: van 1200 tot 1223 ridder.
• Hij is overleden rond 1225.
• Een kind van Kerstant van Wassenaar en ??
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 18 december 2008.

Gezin van Philips van Wassenaar

Hij is getrouwd met Agnes van Persijn.

Zij zijn getrouwd in het jaar 1196 te Monnikendam.

In het jaar 1200, op 3 november, wordt in een oorkonde van Graaf Dirk VII - een verdrag dat hij met Hendrik I van Brabant sloot - Philips van Wassenaer - vermeld als "Philippus de Wasnare"- als getuige genoemd. Philips is dan reeds een zeer machtig heer in het Graafschap Holland.

Ridder, vermeld 1200-1223.
De naam Van Wassenaer voor 1200.
We komen nu aan de vraag, waarom men de naam Van Wassenaer vóór het jaar 1200 niet tegenkomt in de bronnen. Een deel van het antwoord hierop volgt reeds uit hetgeen hiervoor ter sprake is gebracht. De oudste Kerstant moet de naam wel gedragen hebben. Immers twee van zijn zoons zijn gegoed en hebben vele rechten in Wassenaar. De oudste, Philips, en zijn afstammelingen bezitten er de ambachtsheerlijkheid, de hof ( m.i. te identificeren met de burg) en aanzienlijk grondbezit: de jongste, Dirk, heeft er o.m. het goed Raephorst en tiendrechten. Dit alles moet tot gemeenschappelijk bezit zijn te herleiden. Vader Kerstaant moet binnen de ban van Wassenaar deze belangrijke eigenaar zijn geweest. Daar hij slechts in akten voorkomt met de aanduiding van zijn functie, drost van Holland, wordt, naar we reeds aantoonden, zijn achternaam achterwege gelaten. De zoons worden tijdens het leven van de vader - het laatst vermeld in 1189 - niet genoemd. Voor de resterende tien jaren 1190-1200 ligt een verklaring voor de hand, wanneer we ons een blik gunnen op de gebeurtenissen in het graafschap Holland. We zijn daartoe in staat door de Egmondse annalen (Annales Egmundenses), die juist over die jaren een gedetailleerd verslag bevatten, te boek gesteld door een tijdgenoot, die zelfs op enkele tijdstippen ooggetuige is geweest (Annales Egmundenses, uitgegeven door O.Opperman, in: Fontes Egmundenses, blz. 111-208).
In 1189 gaan graaf Floris III van Holland (regeringsjaren 1161-1189) en zijn tweede zoon, de latere graaf Willem 1, op kruistocht. Op deze tocht komt de graaf op 1 augustus 1189 te Antiochië te overlijden. In de St. Pietersbasiliek aldaar vindt hij zijn laatste rustplaats, dicht bij het graf van keizer Frederik Barbarossa. In het vaderland volgt de oudste zoon graaf Dirk VII op. Zoon Willem blijft echter in het Oosten en keert eerst in 1195 naar Holland terug. Ongetwijfeld zijn de graaf en zijn zoon vergezeld geweest van een keur van Hollandse edelen. Wat ligt meer voor de hand, dan dat van dit gevolg ook de belangrijkste hofdignitaris van de graaf, de drost Kerstant, die gedurende bijna de gehele regeringsperiode van de graaf de functie had bekleed - aangenomen, dat hij nog in leven was - benevens één of meer van zijn zoons deel hebben uitgemaakt. Deze zoon kan dan in het gezelschap van jonker Willem gebleven zijn en eerst in 1195 samen met hem zijn teruggekeerd.
Kort na de terugkeer ontstaan er tussen de twee gravenzoons grote moeilijkheden. Jonker Willem komt in opstand en wijkt met enkele ridders ("cum quibusdam militibus") uit naar Westfriesland. Weldra wordt de twist echter bijgelegd en verkrijgt Willem het graafschap Friesland.
Enkele jaren later, in 1203 komt het graafschap weer in beroering. Graaf Dirk VII laat bij zijn overlijden slechts een dochter, Ada, na. Gravin Aleid had echter een plan gesmeed om door een huwelijk van haar dochter met Lodewijk graaf van Loon het graafschap uit handen van graaf Willem I te houden. Bijna alle Hollandse edelen bewilligden hierin, behalve Philips van Wassenaar en enkele ministerialen ("excepto Philippo de Wasner et quibusdam ministerialibus"). Zelfs Willem van Teylingen en Wouter van Egmond stemden aanvankelijk toe (dit blijkt uit de brief, die de gravin, weduwe Aleid, in 1207 aan de koning van Engeland schrijft), hoewel ze iets later met Philips de leiders zullen zijn van de groep edelen, die zich tegen de opvolging van Ada verzetten (Loonse oorlog).
De vroegtijdige en duidelijke stellingname van Philips van Wassenaer in 1203 ten gunste van graaf Willem I kan verklaard
worden uit een bijzondere band tussen vorst en edelman, die geslagen kan zijn gedurende de gemeenschappelijke deelname aan de kruistocht en verblijf in het Oosten. Wanneer we hiervan uitgaan is het mede verklaard, waarom Philips van Wassenaer in het laatste decennium van de twaalfde eeuw niet vermeld wordt. Het is dan tevens begrijpelijk, dat hij eerst vanaf het jaar 1200 in grafelijke akten genoemd wordt, dus nadat de graven Dirk en Willem hun twisten beslecht hadden. Maar dan, zoals Van Spaen het uitdrukt "op eens vertoont hij zich in vollen luister en in groot aanzien....De volle pracht, die het toen reeds kenmerkt, is een blijk van een ouderen stam en niet van een jonger telg. Het moet toen aanzienlijke goederen bezeten hebben, die Philips in staat stelden, en' zoo grooten rol te spelen

Kind(eren):

1. Philips van Wassenaar  ????-< 1258 
2. Philips van Wassenaer  ± 1198-± 1258 

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Philips van Wassenaar?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Philips van Wassenaar

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen