Stamboom Jellema, Dotinga, van der Til en Visser » Botte Minnes van Jarla (????-< 1510)

Persoonlijke gegevens Botte Minnes van Jarla 


Gezin van Botte Minnes van Jarla

Hij is getrouwd met Jildu Hettesdr van Albada.

Zij zijn getrouwd


Kind(eren):



Notities over Botte Minnes van Jarla

Botte is getrouwd met Jildu Hettes van Albada uit Poppingawier en zij hadden een dochter Eelck.

Het jaar 1498 was voor de twee broers een zeer onrustig jaar. Beiden behoorden tot de partij der Vetkopers en waren dus tegenstanders van Hertog Albrecht van Saksen die door de Schieringers werd gesteund. Dezen vielen omstreeks juli 1498 Oostergo binnen en onderwierpen het geheel zonder veel tegenstand te ontmoeten, behalve dan van de stad Leeuwarden en Æmcke Jaerla die toen op de Jaerla State te Wetsens woonde. Het is duidelijk dat Æmcke niet in de goede boeken van de Hertog stond en zo ook zijn broer. Hoewel deze op Gaastmaburen woonde moest ook hij het ontgelden.
Op de avond van de 22e juli 1498 gingen enkele Saksischgezinde Friese edelen in gezelschap van vele Saksische edelen met twee honderd manschappen te paard naar Gaastmaburen, waar zij Botte Jaerla met twee en twintig huislieden gevangen namen. Van de gevangenen werd er één doodgeslagen en de anderen werden in de boeien geslagen en naar Sneek gebracht. Dit omdat Botte en zijn huislieden niet achter de Hertog van Saksen stonden maar ook vanwege Æmcke Jaerla die zich met kracht tegen de nieuwe heer verzette. Botte ende die huysluyden voorsz. niet waeren concordeert met die heer alsook om Æmcke Jaerla wille.

Ruim twee maanden later moest het huis van de Jaerla's te Oostrum - het Ryntiemahuys - het ontgelden. De toenmalige eigenaar en bewoner was Gielt, de zoon van Rienck (broer van Botte en Æmcke). Op 29 september gingen onder anderen de Saksischgezinde Schelte Tjaerda van Rinsumageest en enige andere edelen uit Oostergo naar Oostrum om de stins in te nemen. Gielt en zeven of acht anderen werden gevangen genomen en Taecke Heemstra bezette het huis met enig krijgsvolk. (noot: Rienck is de oom en niet de broer)
Toen kwam de Jaerla State te Wetsens aan de beurt. Ook dit huis werd door Taecke Heemstra, Schelte Tjaerda en Hessel en Doecke Martena en enig krijgsvolk aangevallen. Æmcke zelf was niet aanwezig, er waren slechts twaalf à dertien man aanwezig om het huis te verdedigen. Toen de belegeraars echter op het huis begonnen te schieten verlieten de verdedigers het huis in de nacht. Hiermee was het verzet van de Jaerla's tegen het Saksische bewind voorgoed gebroken. Op de lijst van januari 1505 die de namen bevatte van Friese edelen die Saksische overheerser trouw hadden gezworen, komt wel de naam van Botte Jaerla als edelman in Tietjerksteradeel (te Bergum) voor maar niet die van Æmcke Jaerla. Botte is voor 1510 overleden en Æmcke is daarna, zeker in 1511, op Gaastmaburen gaan wonen. In Wetsens kon hij niet meer wonen daar hem het eigendom van de Jaerla State was ontnomen.
Op 9 november 1498 gaven Wilbolt van Schaumborch, ridder, opperbevelhebber van het Saksische leger, en de andere gedelegeerden van Albrecht Hertog van Saksen in Friesland, te kennen dat zij aan "onse leive ende getrouwe vrienden" Hessel en Doecke Martena en Schelte Tjaerda, wegens hun getrouwe diensten den Hertog bewezen "ende oick omme die sware ende onverdagelijke costen ende lasten die zij gedaan ende geleden hebben in 't concquestreren van den huyse ende starkte, geheeten het Jaerlahuys, 't welck een geheeten Ammeken Jairle gehouden contrarie den Hertog van Saksen, - aan hun drieën bij gelijcker porcie" het verbeurd verklaarde huis hadden toegewezen, "behoudelijck dat zij 't selve huys ende erve gehouden sullen zijn in 't ontfanc ende te verheffen van onzsen voinsz. genadigen heren als zijnre gnaden Leen." Met andere woorden: aan Hessel, Doecke Martena en Schelte Tjaerda is het Jaerlahuis toegewezen, wegens hun trouwe dienst aan de hertog bewezen, en ook wegens hoge kosten en lasten die zij geleden hebben in het veroveren van het huis - het Jaerlahuis - waar Æmcke Jaerla woonde die tegen de Hertog van Saksen was.
Zij en hun erfgenamen kregen het echter als leengoed en de belening was aan de vorst. Het leenstelsel zoals dit elders bestond hebben de buitenlandse overheersers nooit in Friesland kunnen invoeren. Er waren echter wel enkele bijzondere goederen die wegens bijzondere oorzaken door de vorst moesten worden beleend, zoals de Jaerla State, de Hemmema State te Beetgum, de Broersma State te Kollum en de Jeppema State te Nijkerk (Ferwerderadeel). Wat de Jaerla State en de Jeppema State betreft kan worden opgemerkt dat onder die belening een familie- c.q. verervingkwestie schuilde, waarbij de verongelijkte partij zich aansloot bij de vorst van Saksen en zodoende met gunstig gevolg kon optreden tegen de tijdelijke bezitter.

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Botte Minnes van Jarla?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Voorouders (en nakomelingen) van Botte Minnes van Jarla

Minne van Jaerla
1440-> 1494

Botte Minnes van Jarla
????-< 1510



    Toon totale kwartierstaat

    Via Snelzoeken kunt u zoeken op naam, voornaam gevolgd door een achternaam. U typt enkele letters in (minimaal 3) en direct verschijnt er een lijst met persoonsnamen binnen deze publicatie. Hoe meer letters u intypt hoe specifieker de resultaten. Klik op een persoonsnaam om naar de pagina van die persoon te gaan.

    • Of u kleine letters of hoofdletters intypt maak niet uit.
    • Wanneer u niet zeker bent over de voornaam of exacte schrijfwijze dan kunt u een sterretje (*) gebruiken. Voorbeeld: "*ornelis de b*r" vindt zowel "cornelis de boer" als "kornelis de buur".
    • Het is niet mogelijk om tekens anders dan het alfabet in te voeren (dus ook geen diacritische tekens als ö en é).



    Visualiseer een andere verwantschap

    De getoonde gegevens hebben geen bronnen.

    Over de familienaam Van Jarla


    Wilt u bij het overnemen van gegevens uit deze stamboom alstublieft een verwijzing naar de herkomst opnemen:
    Theo Jellema, "Stamboom Jellema, Dotinga, van der Til en Visser", database, Genealogie Online (https://www.genealogieonline.nl/stamboom-jellema-dotinga-en-visser/I24823.php : benaderd 10 juni 2024), "Botte Minnes van Jarla (????-< 1510)".