Stamboom Janneke Ekkelenkamp » Sicke Sjaerdema (1290-1345)

Persoonlijke gegevens Sicke Sjaerdema 

• Hij is geboren in het jaar 1290 in Franeker.
• Hij is overleden op 25 september 1345 in Warns, hij was toen 55 jaar oud.

Gezin van Sicke Sjaerdema

Hij is getrouwd met Edwert N.N..

Zij zijn getrouwd in het jaar 1320 te Franeker, hij was toen 30 jaar oud.

Kind(eren):

1. Douwe Sickes Sjaerdema  ± 1325-1416 

Notities over Sicke Sjaerdema

Gesneuveld in 1345 in de slag bij Warns in de oorlog tegen de Hollanders. Zij woonden op Sjaedemahuijs te Franeker.
Het Camminghahuis ligt aan de Brede Plaats in Franeker.
Ontstaan De oudste vermelding van een stins dateert uit de 14e eeuw.
Andere benamingen Sjaerda huis (oudste benaming), Sjaerdema-huis, Hotel de Valk
Geschiedenis Het ontstaan van het huis is begonnen met de bouw van een stins aan het eind van de l4e eeuw. Deze stins was opgebouwd uit kloostermoppen. Er was een hooggelegen verdieping die slechts bereikbaar was d.m.v. een wegneembare ladder. Verder bevonden zich in de muren ter hoogte van de zolderbalklaag gietsleuven, waardoor kokende olie of pek op belegeraars gegoten kon worden zonder dat men over de borstwering heen hoefde te reiken en de kans liep door een pijl geraakt te worden. Dergelijke gietsleuven waren in de Friese stinsen een zeldzaamheid, die slechts van één of twee andere stinsen bekend zijn.

“De partijschappen tussen de Schieringers en Vetkopers van omstreeks 1300 tot 1498, gelijktijdig met de Heeckerens en de Bronckhorsten in Gelderland en de Hoekschen en Kabeljauwschen in Holland hebben de vrede in de 14e eeuw in Friesland verstoord - strijd niet tegen een buitenlandse vijand, maar tegen zich zelf, - niet om een eerlijke zaak, “maar om gelijk te hebben, om zich te wreken over vermeende beledigingen en nederlagen.” De namen schijnen te duiden op het verzet van het gemene volk tegen de rijken.
De armen - het grauw - genoemd, welk woord met ‘schier’ verwant is en aan de kleur der kleding ontleend kan zijn, tegenover de welgestelden die het ‘vette’ der aarde genieten. Het is tegelijkertijd een controverse tussen de aanhangers van de vrijheid (Schieringers) en die van een centraal gezag (Vetkopers). En er zijn meer tegenstellingen, zoals die tussen: de vele adellijke geslachten; geestelijken & leken; stad & platteland. De populaire notie dat de partijtwisten teruggaan op de tegenstellingen in belangen tussen cisterciënsers (dragers van schiere=grijze kappen) & premonstratenzers (vetweiders van vee) vindt in de bronnen geen steun. Er zijn wisselende situaties. Zo moeten in 1345 de Partijen nolens volens over hun eigen schaduw heen springen en alle krachten mobiliseren, als een invasieridderleger van Hollanders en Henegouwers onder graaf Willem IV voet aan wal zet bij Staveren en het Rode Klif.
De imperialistische graaf heeft de expeditie goed voorbereid: er zijn meer dan 400 koeien gekocht om het leger van vlees te voorzien en 800 zijden gezouten vlees; er zijn 100 varkens "in 't lardier" gezouten en 77 schouders en 15 hammen dienen voor de tafel der aanzienlijken; er is 275 mud koren verwerkt voor het bakken van brood; de vissers hebben gezorgd voor 3 bruinvissen, 7342 kabeljauwen, 10 last bokking, 45 last haring en 45 ton paling; er zijn 500 vaten bier ingescheept. Voor te bouwen sterkten gaan kalk, steen, timmerlieden, metselaars en opperlieden me
De gemotiveerde, strijdlustige Friesche krijgsscharen behalen in de slag bij Staveren (Warns) op 26 september een eclatante overwinning (de Friesche 'gulden sporenslag'). De Hollanders worden letterlijk door hen de Zuiderzee in gedreven, achtervolgd door de Friezen, die - tot aan de heupen in het water staand - verder strijden en nog veel vijanden doden. De resterende ridders vluchten naar de schepen en moeten terugkeren naar Holland 'sonder minen here den grave', die op het slagveld achterblijft. Graaf Willem IV wordt door strijdvaardige, getergde Friezen gedood, kort nadat een Friesche hoofdman (de Pingjumer Van Lenneps Seerp van Adeelen) is gesneuveld; zijn adellijk lijk wordt met dat van andere voorname heren naar het novicenhuis van klooster Bloemkamp gevoerd, waar het kan rusten onder de hoede van de H.Maria. 1
Van de bevolking in de Lage Landen wonen er anno 1477 71.000 mensen in Friesland (2.7%), waarvan 78% op het platteland en 22% in de steden; in Holland 275.000 (10.5%), waarvan 45% in de steden. In Pingjum woont op het bolwerck Seerp Lieuwes van Beyma. Hij is een “forsch en stout man, die groote daden heeft gedaan voor de verdediging van de Schieringers in Westergoo. Hij is in Workum aangesteld tot Regent, ter bescherming van Schieringers tegen Galema en andere Vetkopers”. 2 “In 1485 heeft Sikke Sjaardema - een voorman van de Schieringers in Franeker - een conflict met de Pingjumer Vetkoper Douwe Hiddema. Seerp Lieuwes wordt met een leger en de Franeker busse(kanon) op de Hiddema stins afgestuurd. Tijdens het beleg trekt Beyma met een deel van zijn strijdmacht naar de Aylva stins van Epo Aylva ("De griene Ype") in Witmarsum.
Ook die wordt belegerd en verwoest. Juw Juwinga en Igo Galema begeven zich met een leger naar Pingjum om de Hiddema stins te ontzetten. In Pingjum vindt vervolgens een geweldige veldslag plaats ten nadele van de Schieringers en ten koste van veel doden. 3 Veel wapens en het Franeker kanon vallen in handen van Juw Juwinga.” Seerp Lieuwes kan ternauwernood ontsnappen, hij overlijdt in Pingjum 12 april 1493. 4
"In 1494 mislukt een belegering van de Beyma stins door Pieter Ropta uit Bolsward. Uit woede wordt de kerk geplunderd en de omliggende huizen verbrand. Op 26 juni volgt andermaal een belegering door Groningers met behulp van Bolswarders. Ze worden verslagen door te hulp schietende Franekers, er vallen 150 doden.
In 1498 trekt een rovend en moordend leger onder Tjerk Walta in Friesland rond. Het leger bestaat uit niet betaalde ballingen bij de gratie van de hertog van Saksen. De stins van Sybth Tædes en zijn broer in Pingjum wordt belegerd en in brand gestoken. Er zijn veel slachtoffers, de kinderen krijgen een vrije aftocht.” 5
In 1500 -rond de eeuwwisseling- zijn volgens de monumentenlijst van grote baksteen de huidige toren en kerk gebouwd, met inwendige trekbalken op sleutelstukken met peerkraalprofiel. De kerk bevat aanvankelijk beelden en op een zeker moment een gebrandschilderd raam, een geschenk van Ernst van Wydenbrugh, lid van de Friese Admiraliteit, en zijn vrouw Louise van Wydenbrugh Assenborch. 6 Op het prentenkabinet in Leeuwarden bevindt zich de afbeelding van dit raam dat in de zuidzijde van de kerk heeft gezeten, met het jaartal 1769 en de inscriptie: "Den W.E.G.heer Ernst van Wydenbrugh, Raad van 't Edelmogende College ter Admiraliteit van Friesland, mitsgaders Gecommiteerde Staat van Friesland en wegens de Staat van Gemelde Provincie Gecommiteerde tot Demonstrering en de WelEdel Geboren Vrouwe van Wydenbrugh, gebooren Assenborgh. Tjepke Gratama, Coopman en Henderina Donker, Egtelieden tot Harlingen 1769." De kerk is toegewijd aan St. Victorius en heeft aan inkomsten 120 goudguldens (180 gulden), het vicarisschap geeft 100 goudguldens (150 gulden), een prebende 100 goudguldens (150 gulden) en een tweede 80 goudguldens (120 gulden). 7
1 Breuker, Ph., A. Janse, Negen eeuwen Friesland-Holland, 1997, pag. 103
Algra, A., De historie gaat door het eigen dorp VI, 1960, side 97, 328-329
2 Aa, A.J. v/d, Aardrijkskundige atlas van Nederland, pag. 187
3 Bakker van Popta, A., Pingjum vanaf het begin, 1988, pag. 14/15
4 Aa, A.J. v/d, Aardrijkskundige atlas van Nederland, pag. 187
5 Bakker van Popta, A., Pingjum vanaf het begin, 1988, pag. 14/15
6 Spahr v/d Hoek, J.J., Geakunde fan Wûnseradiel, side 447
7 Aa, A.J. v/d, Aardrijkskundige atlas van Nederland, pag. 187

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Sicke Sjaerdema?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!