Stamboom Heitmann-Gras » Johannes (1899-1962)

Persoonlijke gegevens Johannes 

• Hij is geboren op 9 september 1899Amsterdam, North Holland, Netherlands.
• Beroep: in PTT.

  {geni:current} 0

• Hij is overleden op 20 januari 1962, hij was toen 62 jaar oudAmsterdam, North Holland, Netherlands.
• Hij is begraven in Stichting arboretum De Nieuwe OosterAmsterdam, Noord-Holland, Netherlands.
• Een kind van Willem Antonie Hekhuijsen en Margaretha Wilhelmina Goebel
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 14 september 2016.

Gezin van Johannes

Hij heeft/had een relatie met Theodora Florentina Wilhelmina Gras.

Notities over Johannes

{geni:occupation} Telefoonmonteur

{geni:about_me} '''Dora Gras en Jan Hekhuisen'''

De derde man, beter partner, was Jan (1899) uit Amsterdam-Zuid.

Johannes’ naam moet echt geschreven worden met een s en dit staat best chic ook. Je verwart die zo snel met de z in de naam Ruijzenaars. Maar die van zijn moeder is nog fraaier: Göbel. Geen enkele ambtenaar vanaf de 19e eeuw heeft die naam goed gespeld, men maakte er van Goebel waarmee de computer best weg mee weg komt, doch ook Göebel en Goëbel! En dat komt in acten…
Deze naam klinkt goed Duits maar is het toch niet. Al ver terug in de 19e eeuw is alles Nederlands wat de klok slaat. De naam is dus gewoon Nederlands geworden.

Jan is Gerrit Gras’ (1904) beste vriend geweest. Zij kenden elkaar van de borrel aan het toenmalige Leidscheplein. Aldaar bevond zich café “Moderne” van G.J. de Boer, gevestigd op de nummers 19-21, wat de hoek is van het Leidseplein met het Kleine-Gartmanplantsoen. Ik weet nog dat aldaar het borstbeeld van Herman Heijermans stond, dat ooit verwijderd is wegens opzettelijke beschadiging, hoogstwaarschijnlijk o.g.v. antisemitisme. Al zo’n veertig jaren bevindt zich daar Heineken Hoek in het pand # 19 aangezien de oorspronkelijke twee zijn samengevoegd tot een ruimte.

De vriendenclub bestond uit voornoemden als Jan en Gerrit, alsmede de neven van Gerrit te weten Ben (1902) en Jan Hajo (1904). Ten slotte Joop van de Linde, stucadoor aan de Saenredamstraat die gelijk Gerrit mijn moeder na de oorlog nog van dienst is geweest. Ik denk dat ze afspraken tussen 1929-1935 want daarna startten de huwelijkse verplichtingen.

Jan woonde zijn gehele leven in de fraaie woning aan de 2e Van der Helststraat tussen drie vrouwen, te weten zijn moeder en twee tantes van moederszijde. De woning was al bewoond door zijn grootvader moederzijde! Een makkelijk leventje zo een drievoudige verzorging maar of je daar nu echt ‘n volwassen man van wordt? Ik zie je al hoofdschudden en hoor je mompelen: “Moet jij zeggen!” Jan heeft er wel levenslang ‘n jongensachtige uitstraling van overgehouden, hetgeen vaak bij homo’s het geval maar Jan was beslist geen homo!
De woning eenhoog bestond uit drie delen, voor, achter en een middenstuk met dubbele draaideuren. Onder was een bakkerij en achter keek je uit op het dak dier werkplaats. Aan de voorzijde was in de bovenramen glas-in-lood, bepaaldelijk chic hoor.

Maar tempus fugit en een tante overlijdt in 1948, zijn moeder in 1951 en de laatste tante in 1952. Bekend stond Jan als bij zijn tantes te wonen doch zijn moeder is er eveneens geweest, weten we nu.

Dan staat Jan er alleen voor en ik weet dat hij een moeilijke periode door zal maken, wellicht depressief. Het verhaal gaat dat hij voor geestelijke steun naar de Oranjekerk ging, hij als socialist! Nood leert bidden, leerden wij op school.

Jan was gewoon telefoonmonteur, te fiets en met twee fietszakken vol apparaten. Dora zei eens dat zijn werkgever, de PTT, hem liet werken tot hij er bij neerviel. Hij had overigens al telefoon vlak na de oorlog terwijl de meeste mensen nog gebruik moesten maken van een openbare telefooncel. Er is best kans dat hij invaliditeitsrente heeft gekregen. Voor een dienst met auto en dientengevolge bewegingssnelheid was hij wel te oud. Doch zijn ouders zouden een pensioen uit Amerika hebben ontvangen van rijke Joodse familie. Dat prikkelt mij direct een onderzoek in te stellen! Als ik de hele familie van moederszijde screen zie ik namen die iets weg hebben van Joods maar het heus niet zijn. Een springt er uit en die is de familienaam Duits. In diverse spellingen zijn mensen die deze naam voerden holocaustslachtoffer uit Nederland geworden. Maar deze Duits heeft huwelijksverbindingen met gewone Nederlanders die werkelijk niets met Jodendom van doen hebben. Wie die suikeroom in de States ook moge wezen, ik heb hem niet gevonden.

In 1955 komt Gerrit op het idee de alleenstaande en nog armzalig op kamer wonende Dora te polsen of ze met Jan een partnerschap wil aangaan. Dora zal erover nadenken: weer een man? Ze besliste positief en Jan gaf haar de vijf. Dan gebeurt wat mijn moeder hun grootste stommiteit heeft gevonden: Jan verlaat zijn fraaie woning waar grootouders, moeder en zoon zo lang geleefd hebben, wilde hij wellicht een stuk verleden afschudden, en verruilen die voor een driehoog aan de Soendastraat in de Indische buurt. Alweer die troepbuurt, die kent Dora toch nu wel op haar duimpje! Maar de straat is breed en licht, de woning is wat de makelaar een doorzonwoning zal noemen. Doch denk eens in wat die oude woning tegenwoordig aan tonnen kostprijs zal hebben, al gezien de buurt van het Van der Helstplein vol winkels, van de 2e Van der Helststraat met de sigarenwinkel van de vermaarde [http://josz-vosz.blogspot.nl/2015/02/de-kinderen-van-van-westerloo-rooms.html/ familie Van Westerloo]. De Ceintuurbaan met winkels. En niet veraf natuurlijk de Albert Cuyp. Last but not least het Sarphatiepark.

Ten huize van de Soendastraat ben ik vaak geweest. Met Jan was het altijd heerlijk praten. Hij leerde mij hoe de elektriciteit werkt met stroomdraden en wisseldraad. Ik kreeg van hem de 10- delige serie geschiedenisboeken Het Verhaal der Wereldgeschiedenis (na 1945), geschreven door Rinko Wiersma, pseudoniem voor Gerard van het Reve Sr. Deze delen, bedoeld als volksuitgave, heb ik ooit aan nichtje Daniëlle gegeven. Of deze teksten geïnspireerd zijn door Marxistisch denken kan ik niet meer nagaan. Maar ook De Lage Landen bij de Zee door Jan en Annie Romein (19402e), een kostbaar geschenk, waarvan ik de verhandeling over Bilderdijk onvergetelijk vind! Dit boek is weldegelijk gebaseerd op het beginsel dat het bewustzijn der mensen bepaald wordt door het maatschappelijk zijn.
Dan begaan beiden hun tweede stommiteit, in 1960 te verhuizen naar de Watergraafsmeer, ‘n durp ten zuiden van het Amstelstation. Kleine woninkjes van beneden en eenhoog. Wel netjes hoor maar zo saai als een blokkendoos. Marie Gras, Dora’s zuster, woonde daar ook. Met de ruisende bladeren van de Nieuwe Oosterbegraafplaats als buur.

Jan was druk, animerend maar ook overheersend. Als humorist wist hij kleine en grote gezelschappen te begeesteren, ten huize van Gerrit Gras als ten toeristenbusse van de De Harde’s Tours naar het Gardameer. Beiden hebben wat gereisd, Italië van hun favoriet. Het schilderij van een kustlandschap heb ik keer op keer bekeken, zo vlot en trefzeker geschilderd. Ook imiteerde ik dit zelf met olieverf. Dan de reisbus, als Jan eenmaal zit begint hij en heeft de lachers alras op zijn hand. Dora was gelukkig met zo een olijke man. Maar je moet beseffen, g.v.d., dat op de terugweg hij ook zo bezig zal gaan! Dit is nu het verschil met een Wim Kan, die geniaal zijn publiek kan aanvoelen en zijn grenzen kent als geen ander.
Maar ook de muziek kreeg een rol, tante Dora sprak vaak over De Parelvissers van George Bizet, waarin het beroemdste duet aller operatijden, doch vond de opera op zich maar minder interessant. Het gelijkt op Talma die in de drama's van Racine zorgde voor een muisstille zaal doch als hij niet in scène was praatten de staande bezoekers er gewoon doorheen. Deze opera was zo verschrikkelijk populair dat hij in de Stadsschouwburg jaarlijks in 1956 t/m 1960 werd uitgevoerd. Eenmaal in Italië bezochten ze de Scala en de opera in Verona. Ook ben ik met beiden meegeweest naar het Concertgebouw alwaar een zanger van klein statuur met pianobegeleiding een avondvullend recital gaf. Wij zaten balcon Noord. Jan maakte de grap dat op de muur voor ons die voorzien was van een platte strook best een fietser 'n rondje zou kunnen draaien.

Zou Dora met Jan een echt huwelijk gehad hebben of is het niet meer dan een partnerschap? Het is indiscreet zo een vraag te stellen maar aan de andere kant zijn mensen nu eenmaal nieuwsgierig. Dora moet ooit gezegd hebben van niet, maar zij had nog de ouderwetse zedigheid over zulke zaken te zwijgen. In elk geval geloofde mijn moeder dit niet.

Zou Jan ADHD gehad hebben, zo we dit tegenwoordig noemen? Dat beweerd wordt dit een schijnziekte te zijn laat ik even in het midden maar druk was hij wel. Beter, hij zat nooit stil. Gaat op 20-1-1962 ramen lappen, hangt over de vensterbank en valt naar beneden. Jan was op slag dood. Verbouwereerd maakt Dora een stomme opmerking tegen de rechercheur, ze had gearresteerd kunnen worden. Jan heeft het toch helemaal zelf gewild. Hij werd 61. Ik zag zijn opgebaarde lichaam nog, met een rode neus. De non in het Wilhelminagasthuis zei: ”Zo jong nog hè?”

Voor de derde maal verloor Dora een man, het is schier een Dora-saga. Ze bleef alleen achter maar werd vele malen door mij bezocht, op de bromfiets. Tegen mijn moeder zei ze: ”Jos komt nooit te veel.”

De fijnste herinnering bewaar ik voor het laatst. Heb ik als 5-jarige gelogeerd aan de Wijttenbachstraat, als 10 of 11 jarige aan de 2e Van der Helststraat! Ik sliep in het middenkamertje.
’s Morgens toen ik ontwaakte floot ik, Jan in de kamer achter floot terug Op het diner zondagavond kwam een heuse ijstaart van de banketbakker J. Prinz aan de Ceintuurbaan. Nooit eerder gezien, ik ben nog nooit zo gelukkig geweest!

Jos Heitmann
AMSTERDAM
8-9-2016

Genealogie

Jos, Met afstand de leukste van de drie, natuurlijk omdat het voor ons nabijer is. Op 1 februari 1953 gingen mijn ouders en ik op de fiets in een harde wind op visite bij Jan op de hoek op 1 hoog. Koffie, koekje en de radio was aan en daar ontvouwde zich de watersnoodramp zich. Jan de Troye deed verslag. Wij wisten tot die ochtend bij Jan nog van niets.
Max Gras
Paasloo
8-9-2016

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Johannes?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Johannes

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen