Stamboom Foppes » Grietje Arends Arends (1865-1958)

Persoonlijke gegevens Grietje Arends Arends 

• Zij is geboren op 20 oktober 1865 in Ureterp.
• Zij is overleden op 16 juni 1958 in Apeldoorn, zij was toen 92 jaar oud.
• Een kind van Arend Petrus Arends en Mintje Taekes Rinsema
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 11 juni 2022.

Gezin van Grietje Arends Arends

Notities over Grietje Arends Arends

Griet Arends uit het boek: Erf en wereld.

De oud-directrice van «Aurora» te Ureterper-Vallaat, de 91-jarige Mevrouw G. Arends te Apeldoorn,vertelde tijdens het bezoek dat wij haar in oktober 1956 brachten, ons het volgende. Toen in Friesland het streven opkwam om zuivelfabrieken te stichten, wilden de boerinnen zich niet laten verdringen,
omdat het bereiden van boter altijd de taak van de vrouwen was geweest. Om die reden gaf de 25-jarige Griet Arends zich op als cursiste van de eerste meisjescursus aan de Zuivelschool te Bolsward.
Daar moest ook op zondagmorgen worden gewerkt. Om daar vrij van te komen bedacht Griet een leugentje: zij maakte de directeur wijs, dat haar vader wenste dat zij zondags naar de kerk ging.
Directeur Persijn gaf gehoor aan die wens, zodat Griet volgende zondagen vrij gesteld was van arbeid in de Zuivelschool, waar de melk van een vijftal boeren werd verwerkt. Toen zij voldoende scholing in het zuivelvak had opgedaan, bouwde haar vader op zijn erf een kleine boterfabriek, waarvan Griet directrice werd. Van haar kantoortje uit bestuurde zij haar fabriekje, waar per dag gemiddeld drie duizend liters melk werden verwerkt. Evenals haar vriendin Trijntje Hilarides te Zurich trok zij er met paard en wagen op uit om leveranciers te winnen. Vrijdags reed zij naar Leeuwarden en verkocht haar boter en haar Edammer kaasjes op de Beurs. Omstreeks 1906 werd zij ziek. De dokter ried haar aan uit zaken te gaan en rust te nemen. «De boeren wilden coöpereren en van huis uit waren wij niet-coöperatief gezind. Friesland was mij te koud»... In dubbele zin deugde het klimaat er niet voor Griet Arends.
In 1907 werd het zuivelfabriekje opgeheven. Zij ging in Gelderland wonen. Zeer toepasselijk plaatste zij op de voorgevel van haar villa, als doopnaam, de woorden: To plak

Uit: “De Leistra’s en verwante geslachten, Andrieske Leistra en W. Tsj. Vleer,1962:

Eeuwenlang werd door boeren en boerinnen zelf gekarnd. Aanvankelijk gebeurde dit op een primitieve wijze, maar de karnmolen bracht omstreeks 1700 grote verlichting. Daarna trad veen verandering meer op tot de jaren 1870-1880. De lage boterprijzen dwongen de boeren nieuwe wegen in te slaan. In 1979 bracht de heer Bokma de Boer een boterfabriek in werking, weldra gevolgd door de oprichting van zuivelfabrieken in andere plaatsen van de Wouden als Drachten, Friesche Palen, Opeinde, Olterterp, Kortehemmen enz. Dit betekende een grote vooruitgang. De stoommachine was een onmisbare krachtbron geworden.

Minder bekend is het feit dat er ook nog een tussenvorm is geweest tussen de ouderwetse karn en de zuivelfabriek. Hierbij speelde Grietje Arendz (geboren 1865), dochter van Arend Petrus, een grote rol. Zij had in 1892 de zuivelschool bezocht en voerde haar plan uit. Onder haar leiding werd de melk van enige boeren in de omgeving verzameld en ontroomd. Zij bezat geen stoommachine; haar krachtbron was een rosmolen, die door een paard in beweging werd gebracht. Deze rosmolen bracht de machines in beweging. In 1892 stichtte Grietje Arendz de stoomzuivelfabriek “Aurora”. Dertien jaar heeft deze zuivelfabriek met de paardekrachten dienst gedaan. Onstreeks 1911 kwam het einde. Het gebouw, dat later tot woonhuis werdt ingericht, bestaat nog.

Grietje Arendz zal echter niet rijk geworden zijn door haar zuivelfabriek, want de boeren lieten haar heus niet veel verdienen. De directeur van de zuivelfabriek te Oudega verdiende maar f 9,- per week en het was werken van ’s ochtends 4 uur tot ‘s avonds tien, met een schafttijd van nauwelijks 2 uren! De arbeiders in deze fabriek moesten het met f 4.50 per week doen!

Vonderlaan 25, Apeldoorn, Voorheen: "To Plâk"
Bouwjaar: 1928. Architect: F. Bos (Twello)

Gebouwd in opdracht van de in Ureterp geboren mejuffrouw Grietje Arends (1865-1958). Op 11 oktober 1928 was het huis klaar en verhuisde ze vanuit Zeist naar hier. Inwonend was de in Baarderadeel geboren gezelschapsdame Tausina Paulina Margaretha Goinga (1885-1952). De dienstbode was de in Kampen geboren Willemina Engelen (1905).

Source: https://www.fotoarchiefapeldoorn.nl/berg-en-bos/straten-t-tm-z/vonderlaan/index.html

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Grietje Arends Arends?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Grietje Arends Arends

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen