Hendrik Arends werd geboren in 1735 in Noorderdrachten. Een plaatsje dat nu als zodanig niet meer bestaat, maar vroeger bestond Drachten uit twee verschillende dorpen: Noorder-Dragten en Zuider-Dragten, aan het riviertje de Dracht. Hendrik Arends kwam dus uit het noordelijke gedeelte van het huidige Drachten. Van zijn ouders of eventuele broertjes en zusjes is weinig bekend, alleen dat zijn vader Arent Siemens heette en dat zijn moeder de voornaam Marijke had.
Van oudsher werd een pasgeboren kind ingebakerd: het kind werd zo stijf ingepakt dat het zich nauwelijks kon bewegen. Men meende dat het kind bij de geboorte kneuzingen had opgelopen en dat die zouden genezen door het in te zwachtelen. Daarentegen veroorzaakte men op deze manier soms allerlei vervormingen. Al in de zestiende eeuw waarschuwden sommige artsen dat dit funest was voor de gezondheid van het kind, maar het zou nog tot het einde van de achttiende eeuwduren voor dit gebruik helemaal verdwenen was. Na 20-30 maanden werd het kind van de borst genomen. Na de doop van het kind gebeurden er nog een paar dingen:
- het kind werd over het altaar gerold om zijn lichaam sterk te laten worden en het te beschermen tegen bot-aandoeningen en mankheid
- de peter en de meter omhelsden elkaar bij het verlaten van de kerk onder de torenklok zodat het kind niet zou gaan stotteren of stom zou worden
- jongeren die de doopstoet volgden maakten een hoop lawaai met ratels en trommels: daardoor zou het kind als het een jongetje was, later goed kunnen spreken en horen, en als het een meisje was, zou het later goed kunnen praten en zingen
- men liet het kind zijn eerste (symbolische) stapjes zetten op het kerkhof waar zijn voorouders rustten. Dan was iedereen gerustgesteld: het kind kon lopen, dus zou het zich voort kunnen planten.
Vooral kinderen stierven aan besmettelijke ziektes als mazelen, waterpokken en roodvonk. Otto van Eck noteerde op dinsdag 25 november 1794 in zijn dagboek dat er die dag een merkwaardige gebeurtenis had plaatsgevonden, namelijk dat er een broertje van mij jarig is. Want behalve mijzelf zijn zij allen gestorven voordat ze een jaar oud waren.
Hendrik Arends trouwde op zondag 26 oktober 1760 te Drachten met Aukjen Melles. Het was een betrokken, grauwe dag, met rijp in de ochtenduren en temperaturen die overdag op 8 °C bleven steken. Samen kregen zij de volgende kinderen:
- Arend (Arent), 31 mei 1767 te Drachten – 18 augustus 1848 te De Wilp in Groningen (81 jaar)
- Pieter, 1774 te Drachten – 20 januari 1857 te Echten (82 jaar)
- Melle, 1775 te Drachtster Compagnie – 28 januari 1822 te Ureterp (47 jaar)
- Harmen, 1777 te Dragten – 19 december 1860 te Echten (83 jaar)
- Jan, 1778 te Noorderdrachten – 17 mei 1864 te Blesdijke (86 jaar)
- Evert, 1781 te Drachten – 21 november 1834 te Jubbega-Schurega (53 jaar)
- Jacobus, 1783 te Drachten – overleden vóór 1811, datum onbekend
Merkwaardig dus dat alle kinderen Drachten verlieten en uitwaaierden over Friesland, met eentje die zelfs naar Groningen vertrok. Maar nog veel opvallender is de hoge leeftijd die praktisch alle kinderen bereikten. Vier kinderen in de 80 levensjaren! De gemiddelde leeftijd onder de kinderen bedraagt danook 72 jaar en 3 maanden. En dat is echt uitzonderlijk, dat zou het zelfs 100 jaar later ook nog zijn.
HendrikArends’ vrouw Aukjen Melles was in 1739 geboren te Noorderdrachten, net als hijzelf. En hoewel het gebruik van een achternaam nog lang niet in de mode was, was het Aukjen Melles die de achternaam Baron mee zich meevoerde. Tachtig jaar later zou deze naam, in een iets andere vorm, gekozen worden tot familienaam: Bron. Haar moeder heette Sieuwkjen Jacobs en haar vader heette Jacobus JeronimusDopckewitz (geboren in 1695). Terwijl haar opa met de naam Hieronimy Balthemewitz Dopckewitz door het leven ging. Nu waren dat niet bepaald Friese namen. En dat was juist, want Hieronimy werd in1663 in Polen geboren. Jawel, 350 jaar geleden besloot een Pools gezin huis en haard achter zich te laten en zich in Friesland te vestigen! En dat is echt een verbijsterende gedachte, zeg nou zelf.
Nederlands of Pools: in 1811 werd iedereen beleefd (doch dringend) verzocht een achternaam aan te nemen. En dus kozen de nazaten van Hieronimy Balthemewitz Dopckewitz voor de achternaam…..Pool. En zo zien we dus de achternaam Baron die in de loop der jaren veranderde in Bron, en de achternaam Dopckewitzdie uiteindelijk als Pool in de Burgerlijke Stand zou worden opgenomen. Aukjen Melles, de kersverse vrouw van Hendrik Arends, was dus een vrouw met een Poolse achtergrond.
Hoe spectaculair het verleden van echtgenote Aukje ook mag zijn, van het leven van Hendrik Arends is nog weinig bekend. We weten dat hij schipper en turfarbeider van beroep was,maar nog niet in welke volgorde. Er is wat betreft nog veel te ontdekken. Als de archieven mee wil werken, natuurlijk. Powodzenia, zoals ze in Polen zeggen, ofwel: succes!
Hendrik Arends overleed in 1803 te Nijelamer. Hij werd 68 jaar oud. Zijn vrouw Aukje Melles overleed een jaar later, op zondag 5 februari 1804, ook te Nijelamer. Ze is 65 jaar oud geworden.
grootouders
ouders
broers/zussen
kinderen
Bekijk alle