Smolensk is een stad in het westen van Rusland, gelegen aan de rivier Dnjepr. Het is het bestuurlijke centrum van de oblast Smolensk. De stad is genoemd naar de rivier de Smolnja, maar de oorsprong van die naam is minder duidelijk. Mogelijk is deze ontstaan uit het woord smola dat teer of hars betekent. In de regio groeien veel pijnbomen; het was daarom een belangrijk verwerkingscentrum van hars. Een alternatief zou kunnen zijn het Slavische woord smol, dat 'donkere grond' betekent. De beschermheilige van de stad is de heilige Abraham van Smolensk.