Kwartierstaat Mesman - Molenaar » Lieven Rengersz van Cats (1340-1398)

Persoonlijke gegevens Lieven Rengersz van Cats 

• Hij is geboren in het jaar 1340.
• Hij is overleden in het jaar 1398, hij was toen 58 jaar oud.
• Een kind van Renger van Cats en Agatha van Borrendamme
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 6 februari 2024.

Gezin van Lieven Rengersz van Cats

Kind(eren):

1. Pieter Lievensz van Cats  1388-???? 

Notities over Lieven Rengersz van Cats

Het geslacht van Cats nam in de tweede helft der 15e eeuw te Zierikzee den allereersten rang in, nadat reeds lang te voren leden ervan in de stedelijke regeering zitting hadden gehad.
Als burgemeesters vindt men hier vermeld Lieven van Cats in 1396, nog een Lieven van Cats in 1442, Anthonis van Cats in 1468, 1477, 1489 en 1492, Claas Lievensz. van Cats in 1495, 1498 en 1501, Willem van Cats in 1513 en Lieven van Cats Wolfertszoon in 1514.
Als baljuwen worden vermeld Laurens van Cats in 1431, Anthonis van Cats in 1483, Jacob van Cats in 1498 -1502 en Claas Lievensz, van Cats van 1502—1510,
terwijl Anthonis en Jacob ook voorkomen als opperdijkgraven van Schouwen, de eerste in 1483, de laatste van 1492—1502. Deze was ook ridder en raad en kamerling van den Graaf.

---

Ridder, zoon van Renger van Cats en van Agatha Borrendamme, in de jaren 1389-1402 slechts genoemd als Lieven Rengersz, Heer Burgemeester.
In 1396 genoemd Lieven van Cats.
Hij was heer van [de heerlijkheden] Cats, Catshoek, oude en nieuwe Cats en Catsrak.
Burggraaf van Gouda, Schoonhoven en het land vandien, Heer van het eiland Duiveland, Catzand en Simonskerke.

Kats heeft een zeer rijke historie. Deze is uitvoerig beschreven in het boekwerk “Cats voor 1530; de geschiedenis van Cats en van de twee riddergeslachten Van Cats” (Gerard van der Wal, 2014). Aan de hand van dit boekwerk zijn hieronder de belangrijkste hoofdpunten weergegeven.

Kats behoort tot de oudste dorpen op de Bevelanden. Reeds in de 10e eeuw was er sprake van een nederzetting die Cats werd genoemd. In de Romeinse periode stonden er enkele boerderijen. Na de Romeinse tijd steeg de zeespiegel en de zee kreeg vrij spel. Er was nog geen sprake van bedijking, er waren alleen terpen. Na een grote stormvloed in 1014 begon men met de aanleg van de eerste dijken. Ook werden de bestaande terpen verhoogd en de eerste kasteelbergen gesticht, ook bij Cats. Op zo'n kasteelberg woonden de eerste heren van Cats, in een houten toren. Later verrees een stenen kasteel, volgens een beschrijving omstreeks 1250. De locatie hiervan is nog niet met zekerheid vastgesteld.

Cats kreeg omstreeks 1100 de omvang van een dorp. Dat bestond uit een aantal houten huizen voor de boeren. Er werd een grote stenen kerk gebouwd, aldus een document uit 1235. Het dorp was gesitueerd in de huidige Leendert Abrahampolder, enige honderden meters ten zuiden van het huidige Kats.

Waarschijnlijk is Cats vanuit het plaatsje Welle gesticht. Een van de leden van het geslacht Van Welle zou zich hebben gevestigd in Cats. Het was strategisch een belangrijke plaats met een goede haven, zeker nadat Welle zelf niet meer aan zee lag. In de oude geschriften worden leden van de familie Van Welle als vrijheer van Cats genoemd. In 1203 wordt er voor het eerst in een officieel document een Hendrik vermeld, die zich Van Cats noemt. De voorouders van de Van Catsen waren rechtstreeks geparenteerd aan het grafelijk huis van Holland. De oudste leden van de familie Cats voerden een geschaakt St. Andrieskruis als wapen, evenals de leden van de families Van Welle van Van Cattendijke. Vanaf 1274 werd een springende kat als wapen gevoerd. Nicolaas I van Cats breidde het kasteel gestadig uit en bevorderde de nijverheid en handel. Cats had toen een flinke zeehaven die door vele buitenlandse schepen werd bezocht. Cats had ook de oudste tol van Zeeland.

Uit historische bronnen blijkt dat Cats in de middeleeuwen fungeerde als dag- en heervaartplaats. Over Cats wordt in het bronnenboek 'Dagvaarten in Zeeland' gemeld dat in 1318 voor het eerst een dagvaart en in 1336 de heervaart tegen de Friezen werd gehouden. Smallegange en anderen melden dat Cats ooit een kleine stad was met een grote haven en een machtig kasteel.

Het middeleeuwse Cats bestond uit verschillende ambachten (heerlijkheden), te weten Catshoek, Oud- en Nieuw Cats en Catsrak.
Smallegange schrijft dat Catshoek de plaats was waar het dorp en het kasteel van Cats zouden hebben gestaan. Het ambacht Catsrak zal ongetwijfeld naar het gelijknamige water zijn vernoemd. Het ambacht Catshoek was blijkbaar het centrum van de omliggende ambachten van Cats, omdat hierin het kasteel en dorp stonden en het werd waarschijnlijk bewoond door personen die een vooraanstaande positie hadden.

Het dorp Cats en de kerk zijn op 5 november 1530 verloren gegaan in de Sint Felixvloed. Veel namen en geslachten van het voormalige Noord-Beveland zijn terug te vinden op de omringende eilanden. Ondanks de 68 jaar tussen de vloed en de herbedijkingvoelden vele geslachten nog steeds een grote verbondenheid met het eiland, want velen kwamen terug.

Het huidige Kats dateert uit 1598. Toen begon men het gebied weer in te polderen en te bebouwen. De kerk is gebouwd in 1687. In 1870 heeft een forse verbouwing plaatsgevonden.

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Lieven Rengersz van Cats?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Lieven Rengersz van Cats

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen