(1) Zij is getrouwd met Aernt Pieter (Duijvesteijn).
Zij zijn getrouwd rond 1540.
Gehuwd met Aernt Pietersz Duijvesteijn, leenman van de hofstad van der Wateringe te Loosduinen, overleden 1548-1549
Aantekeningen
Gehuwd circa 1538 met Anna Pietersdr X, geboren circa 1525, overleden
Notitie : Een Anna Pietersdr trouwde met Arent Pietersz Duijvesteijn Tevens trouwde een Anna Pietersdr met Jan
Hendricksz Duijvesteijn. Gezien de geboorte data van de hieruit voortspruitende kinderen is het mogelijk dat dit één en
dezelfde Anna Pietersdr is en dat Arent en Jan neven zijn. Tevens is het mogelijk dat hun vaders broers waren.. Dit zijn
onbewezen veronderstellingen maar aannemelijk. Het was in die tijd niet ongfebruikelijk dat bij overlijden een ander
familielid in de plaats trad.
Jan Hendrickxzoon was gehuwd rond 1550-1555 met Anna Pietersdochter, zij werd geboren ca. 1520 en was weduwe van : Arent(Aernt) Pieterz.Duijvesteijn, hij was leenman van de hofstad van der Wateringe te Loosduinen. Anna Pieters dochter had reeds zeer jong een zoon vernoemd als Pietr Arentsz. deze werd dus opgevoed in het gezin van Jan Hendrickxz. samen met Hendrick Jansz.(ging als eerste de naam Duijvesteijn voeren.) Zijn vader Jan Hendrickxz. en moeder Anna Pietersdr. woonden aan de "Noortwech" te Wateringen, hij bezat daar veel grond en bij Quintsheul had hij ruim 50 morgen land in gebruik toebehorende aan Prins van Oranje, Sint Agnieten te Delft, de kloosters van der Lee en Loosduinen en de de Heilige Geest van Wateringen. Jan Hendrickxz. was "Een der taxateurs van de tiende penning" in het ambacht Wateringen en werd in 1573 benoemd tot secretaris en gerechtsbode van Wateringen. Zijn aangenomen zoon Pieter Arents(uit het eerste huwelijk van zijn vrouw) werd in hetzelfde jaar schout van Wateringen (is te vergelijken met het burgemeesterschap),
Kind(eren):
(2) Zij is getrouwd met Jan Hendricksz (Duijvesteijn).
Zij zijn getrouwd rond 1550.
Bron: Fred Brouwer Generatie 14
Jan woont aan de Noortwech in Wageringen en bezit in het Ambacht Wateringen 3 mergen en 10 (?) hond eigen land. Bij Quintsheul in het ambacht Wateringen heeft hij nog eens ruim 50 mergen land in gebruik hetwelk onder andere toebehoort aan de Prins van Oranje, Sint Agnieten te Delft, de kloosters van der Lee en Loosduinen en de Heilige Geest van Wateringen. Op 16 april 1583 wordt vermoedelijk deze zelfde Jan Henricxz ‘te Waterinck’, na overdracht door Maritken Willemsdr, de vrouw van Pieter Joestensz, beleend met 8 hont land in een kamp van 2 morgen, hetwelk leenroerig was aan de hofstad van der Wateringe, en een dag later wordt hij, vermoedelijk door dezelfde persoon, met nog 4 hond land uit deze 2 morgen beleend: eveneens aan genoemde hofstad leenroerig. In elk geval is de genoemde 8 hond land in het zuiden belend aan de korte noortwech, in het westen aan het convent van der Lee, in het noorden aan Jan Henricx (de nieuwe leenman) en de kerk van Monster, en ten oosten aan de Loesduijnerlaan. Toen dit perceel nog met de genoemde morgen één geheel vormde, was dit onverdeelde stuk grond in het oosten belend aan de Lausduuenrelaan (Loesduijnerlaan) en ten westen aan het godshuis (convent) van der Lee. Niet lang nadien moet Jan overleden zijn, want op 28 juni 1584 wordt zijn zoon Hendrick Jansz te Wateringen bij dode van zijn vader Jan Hendricxz met de 8 hond land beleend. Pas 13 april 1587 vindt bij dode van genoemde Jan Hendricxz de nieuwe belening plaats van de genoemde 4 hond land. De nieuwe leenman is Cornelis Aertse te Loosduinen.
Op een niet nader te achterhalen tijdstip vóór het jaar 1569 wordt Jan Heijndricxz na overdracht door ene Anneken Adriaensdr. (mogelijk dochter van Adriaen Mathijsz, de vorige leenman) beleend met de helft van 2 morgen land genaamd ‘Sluysterwoninksken) in Wateringen, hetwelk leenroerig is aan van de Lek en Polanen. In 1569 doet hij hiervoor hulde met ledige hand. Het leen vererft na zijn dood op zijn zoon Heyndrick Jansz.
Wanneer Jan Hendricxz trouwt met Anna Pietersdr, is zij weduwe van Arent (Aernt) Pietersz. Laatstgenoemde wordt op 16 juli 1548 na overdracht door Huych Huygez beleend met 11 hond land van de hofstad van der Wateringe te Loosduinen. Hun zoon Pieter Arentsz. wordt op 10 september 1549 bij dode van zijn vader Arent Pietersz hiermee beleend en draagt het (of laat het overdragen, want hij zal nog zeer jong zijn geweest, al wordt dit niet in de leenakten vermeld) op 17 juli 1550 over aan zijn moeder Anna Pietersdr. Deze draagt dit leen op 18 februari 1555 over aan Allert Adriaensz en zij wordt dan genoemd Anna Pietersdr, gehuwd met Jan Heynricxz te Wateringen. Genoemde Allert draagt nog diezelfde dag het leen over aan de te Wateringen wonende Pieter Joostensz. Laatsgenoemde kwamen wij hiervoor al tegen toen diens vrouw Maritken Willemsdr in 1583 het leen van 8 hond te Wateringen aan Jan Henricxz. overdraagt. De door Anna Pietersdr uit haar huwelijk met Arent (Aernt) Pietersz meegebrachte zoon Pieter Arentsz. zal in het gezin van Jan Hendricxz zijn opgevoed. Deze Pieter Arentsz. kan de stamvader zijn van de familie Duijvesteijn te Overschie
DE OUDSTE GENERATIES VAN ZUID-HOLLANDSE GESLACHTEN
DUIVESTEIN
III. De rooms-katholieke / gereformeerde familie (Van) Duijvesteijn uit Wateringen.
(Vervolg van nr. 324)
door
K.J. Slijkerman
EEN RELATIE TUSSEN DE FAMILIEGROEPEN
(VAN) DUIJVESTEIJN TE WATERINGEN, OVERSCHIE
EN SCHIPLUIDEN?
Zoals in generatie I reeds is gezegd, had de oudst bekende voorvader van de familie (van)
Duijvesteijn te Wateringen - de naar schatting omstreeks 1525 geboren Jan Hendricxz.- een naar
schatting omstreeks het jaar 1555 geboren zoon Hendrick. Deze was vermoedelijk geboren uit het
huwelijk van Jan met de mogelijk rond 1520 geboren Anna Pietersdr. Hun huwelijk moet tussen
1550 en 1555 hebben plaatsgevonden. Anna Pietersdr. bracht uit haar vermoedelijk omstreeks
1540 gesloten huwelijk met Arent Pietersz. een zoon Pieter Arentsz. mee, welke in één van hun
eerste huwelijksjaren geboren moet zijn. Vader Arent Pietersz. overleed waarschijnlijk in 1549 en
zijn zoon verkreeg diens leen van de hofstad van der Wateringe in Loosduinen, hetwelk een jaar
later aan zijn moeder werd overgedragen.
Hoewel de leenakte er (blijkbaar) geen melding van maakt (althans in de betreffende publikatie in
O.V. wordt er niet over gesproken) moet zoon Pieter toen nog zeer jong zijn geweest; mogelijk
een jaar of vijf à tien oud, zodat de belening en overdracht wel door een meerderjarig familielid
of een gemachtigde buiten de familiekring zal zijn geschied. Toen zijn moeder tussen 1550 en
1555 hertrouwde met Jan Hendricxz. te Wateringen zal Pieter in hun gezin zijn opgenomen. Zijn
halfbroer Hendrick - ik acht het althans waarschijnlijk dat deze Anna Pietersdr. tot moeder had -
werd later met de naam Duijvesteijn vermeld gevonden en is de kans niet groot dat genoemde
Pieter Arentsz. óók deze familienaam heeft aangenomen? Indien dit inderdaad het geval is
geweest, dan zou hij zeer goed in aanmerking kunnen komen als stamvader van de groep
Duijvesteijn te Overschie. Omstreeks 1570 zou hij dan getrouwd moeten zijn met een dochter van
Adriaen Gheritsz. Smijt, uit welk huwelijk kort nadien een zoon Arent Pietersz. Duijvesteijn
geboren moet zijn. Diens zoon Gerrit had ene Cornelis Sijmonsz. van Schagen tot ‘kosijn’ en het
kan haast niet anders of dit moet de man geweest zijn van Annetge Hendricksdr. Duijvesteijn uit
Wateringen, dochter van de voornoemde Hendrick Jansz. Duivesteijn!
De oudste generaties van de Overschiese groep hadden meer banden met Wateringen; in 1643
wordt ene Bartel Dircxss. van der Valck genoemd als oom van de omstreeks 1614 geboren Gerrit
Arentsz. Duijvesteijn te Overschie. Deze Bartel of Bartholomeus stamde uit een welgestelde
boerenfamilie te Wateringen. Diens ouderlijke hofstede stond in de Wippolder, vlak bij de
woning van de familie Duijvesteijn! Ik acht het zeer goed mogelijk dat hij was getrouwd
met een zuster van Arent Pietersz. Duijvesteijn - vader van genoemde Gerrit - te Overschie,
wiens vader dus waarschijnlijk met diens halfbroer Hendrick Jans. Duijvesteijn in de woning van
Jan Hendricxz. in de Wippolder aan de Korte Noordweg was opgegroeid. Men bevindt zich met
deze hypothese enigszins op glad ijs, maar het lijkt allemaal goed in elkaar te passen.
Meer gewaagd lijkt de poging om de omstreeks 1600 geboren schout van Schipluiden: Pieter
Jansz. van Duijvesteijn, in dit familieverband te plaatsen. Zijn vader, die dus Jan moet hebben
geheten, kan een zoon geweest zijn van genoemde Pieter Arentsz., de door mij veronderstelde
stamvader van de Overschiese groep. In dat geval was hij dus een broer van Arent Pietersz.
Duijvesteijn, de oudst bewijsbare voorvader van de Overschiese groep, en van de vrouw van
Bartel Dircxss. van der Valck te Wateringen. Deze Jan kan door zijn hypothetische vader Pieter
Arentsz. vernoemd zijn naar diens stiefvader Jan Hendricxz. Ook deze naamgevingen en de
geschatte geboortejaren lijken te kloppen, maar voorlopig blijft deze Jan een strikt hypothetische
figuur. In de bronnen werd tot op heden geen spoor van hem gevonden.
Men vraagt zich af van wie nu de geslachtsnaam (van) Duijvesteijn afkomstig was en wanneer
deze voor het eerst gevoerd werd. Op het eerste gezicht zou men kunnen denken dat de
familienaam van Jan Hendrikcxz. (ca. 1525-1583/‘84) afkomstig moet zijn. Zijn zoon Hendrick -
en vermoedelijk ook zijn stiefzoon Pieter Arentsz - noemde zich Duijvesteijn. Het kan zijn dat
Jan Hendricxz. zelf deze geslachtsnaam voerde en dat deze ook door zijn voorvaderen in rechte
lijn, dan wel door voorouders in vrouwelijke lijn gevoerd werd. Tot op heden werd hij slechts
onder patroniem in de bronnen aangetroffen, hetgeen echter beslist niet hoeft te betekenen dat hij
geen geslachtsnaam had. De voorbeelden zijn talrijk - vooral vóór 1600 - van families met een
reeds lang gefixeerde geslachtsnaam die doorgaans onder patroniem door het leven gingen. Met
name betreft dit de vrouwelijke telgen. Echter moet men ook de mogelijkheid niet uitsluiten dat
de naam (van) Duijvesteijn afkomstig was van Anna Pietersdr.of zelfs van haar eerste man Arent
Pietersz. Omdat men kennelijk te doen had met een min of meer edele afstamming (uit een
geslacht van Duijvesteijn,2 zal deze kennis nog lang op de nakomelingen - hetzij in mannelijke,
hetzij in vrouwelijke lijn - hebben nagewerkt.
Standsbewust als men in vroeger eeuwen was, zal men zich aan een ‘welgeboren’ afstamming
hebben opgetrokken. Dit met het gevolg dat de min of meer ‘goed klinkende’ geslachtsnaam ook
bij nazaten in vrouwelijke lijn of zelfs bij aanverwanten, die zijdelings aan oudere naamdragers
geparenteerd waren, een eigen leven ging leiden. Hoewel ik in de inleiding van mijn tweede
bijdrage in deze serie artikelen tot voorzichtigheid maande door niet onmiddellijk aan een edele
afstamming te denken, lijkt het mij nu toch niet onmogelijk dat er in een ver verleden op één of
andere wijze een edele herkomst aan de naam Van Duijvesteijn kleeft. Hiervan moeten de
nazaten / naamdragers rond 1700 kennelijk nog gewaar zijn geweest, want zij beschouwden zich
immers als welgeborenen. Als men in de late Middeleeuwen het kleine verschil in welstand
beziet tussen de kleine landadel en de welvarende niet-edele boeren in het Graafschap Holland,
dan begrijpt men dat de overgang van een verarmde landadellijke/riddermatige familiegroep, die
niet langer de ridderboortige levenswijze kon volhouden en die een teruggetrokken leven leidde
op de familiehofstede, naar de gezeten boerenstand, slechts een kleine stap moet zijn geweest. Op
den duur vermaagschapten dergelijke families zich met de nakomelingen van oorspronkelijk
onvrije boeren die het tenslotte tot een grotere welstand hadden gebracht. De kennis van hun
edele afkomst zal doorgaans van geslacht op geslacht zijn doorgegeven, want men was zeer
standsbewust.
Op deze wijze zal het tal van geslachten van kleine landadel zijn vergaan. Op het einde der
Middeleeuwen moeten zij voor een belangrijk deel de gezeten boerenstand in Holland hebben
gevormd. Men vindt onder hen (achter-)leenmannen van tal van adellijke hofsteden en geestelijke
instellingen en met soms geen onaanzienlijk eigen grondbezit. Deze gezeten boerenstand van
rond 1500 kon immers niet zomaar ontstaan zijn! Vooral niet als men weet hoe afgebakend de
sociale groepen toen waren - rijke poorters trouwden wel met bijvoorbeeld leden van de kleine
adel - maar rijk trouwde rijk en arm trouwde arm. Dit grondbezit en de leenroerigheid aan adel en
geestelijkheid moet een lange voorgeschiedenis hebben! Het is dan ook geenszins uitgesloten dat
de welgeboren (van) Duijvesteijnen uit de 16e eeuw, die ongetwijfeld behoorden tot de gezeten
boerenstand in het Westland en met soortgelijke families als van der Burch en Van der Valck
vermaagschapt raakten, van edele afkomst geweest kunnen zijn. Het afgebeelde schema (zie de
betreffende editie van Ons Voorgeslacht, jaargang 37, nummer 325, blz. 53) moge wat meer
overzicht geven betreffende de nog hypothetische samenhang van de groepen uit Wateringen,
Overschie en Schipluiden. Indien deze relatie inderdaad zo geweest is - en dat behoeft toch nog
wel nader bewijs - dan is er geen sprake van een gemeenschappelijke stamvader doch van een
gemeenschappelijke stammoeder en wel de naar schatting omstreeks 1520 geboren Anna
Pietersdr., in eerste echt gehuwd met Arent (Aernt) Pietersz. en ten tweede male getrouwd met
Jan Hendricxz.
Kind(eren):
Anna Pieters | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
(1) ± 1540 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aernt Pieter (Duijvesteijn) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
(2) ± 1550 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jan Hendricksz (Duijvesteijn) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
De getoonde gegevens hebben geen bronnen.