Een bezoek dat me nog lang zou heugen!
Tijdens onze evacuatie in Herwijnen wandelde ik zo nu en dan naar Gorkum.
Hoewel het er na Dolle Dinsdag verre van ideaal was, bracht ik er toch graag
mijn tijd door bij bekenden, die evenals ik daar opgegroeid waren, en met wie
ik op school had gezeten. Mijn ouders vonden het niet zo prettig dat ik steeds
langs de Waaldijk wandelde. Het was zeker niet ongevaarlijk, vooral niet rond
Fort Vuren.
Eind oktober '44 was ik weer op pad gegaan en wilde dit keer gaan zien hoe
het onze overburen, die in het zogenaamde Huisje van Groeneveld aan de
Punt woonden, verging. De 16 km heb ik vrij rustig kunnen lopen. Erwaren wel
wat jagers overgevlogen, maar die hadden zich dit keer rustig gehouden. Aangekomen
in Gorkum vond ik de sfeer wat gespannen. Dat werd erger naarmate
ik dichter bij de Waterpoort kwam. Er was veel militair vertoon en ik begon me
toch wel wat zorgen te maken of het hier nog wel mogelijk was om te wonen.
Bij het begin van de Punt moest ik me legitimeren. De fam. De Bruin bleek er
nog steeds aanwezig. Toentertijd waren ze al om en nabij de 60jaar oud. Hun
zoon was van mijn leeftijd en woonde in de Nieuwstad. Er was controle bij de
cafés. Ik mocht passeren en trof mevrouw alleen thuis. Ze was heel rustig een
potje soep aan het koken, terwijl de omgeving van het huis wel een vesting
leek. Buiten stond een mitrailleur opgesteld en de vensters binnen deden dienst
als schietgaten. Ze vertelde dat haar man het allemaal wat te druk vond en veel
bij haar zoon Koen zat. Och, die soldaten zouden wel een keer vertrekken!
Aan mij werd door de commandant gevraagd of ik mevrouw soms op kwam
halen, maar ze kwam al tussenbeide en zei dat ze zich nog best kon redden
en niet weg wilde. Als antwoord liep ze naar het raam en tilde een punt van het
vloerkleed op. Ze liet me een luik zien en maakte het open. Ik zag alleen een
donker gat met spinnenwebben en er kwam een vieze muffe lucht uit. Allesbehalve
comfortabel. Ik heb nogmaals gevraagd of ze mee wilde, maar ze schudde
haar hoofd. Het leek me maar het beste om na m'n kopje santé (surrogaat
thee) m'n biezen te pakken. Ik kon best wel tegen een stootje, maar tussen al
die geweren voelde ik me allesbehalve op m'n gemak. Plotseling kwam er
beweging. Er was een sleep op de Merwede gesignaleerd en men was op zijn
hoede. Alles werd in stelling gebracht. Die schepen waren een prachtig doelwit
voor de vliegtuigen. En ja hoor, de hel brak los. Een soldaat brulde tegen
ons dat we weg moesten wezen en hield het luik al open. Mevrouw De Bruin en
ik werden als het ware neergelaten in het gat. De klep ging dicht en het vloerkleed
erover. Daar zaten we dan als haringen in een ton. Boven ons was de hel
losgebarsten. Die Duitser was door het open raam aan het schieten, terwijl hij
met z'n zware Stiefels boven onze hoofden steeds maar op dat luik stond te
dansen! We hoorden het gerikketik van de kogels van de vliegtuigen. Ik geloof
dat ze twee of drie keer over zijn gevlogen. Wij zaten maar in dat gat te zweten
van angst. Kleine enge ruimtes zijn nooit m'n sterkte kant geweest en schietgebedjes
ook niet. Mevrouw De Bruin bracht het er beter af. Zij had bij het
Leger des Heils (Obadja) wel het een en ander geleerd daaromtrent. We hielden
elkanders hand vast. Toch kan dit alles nooit lang geduurd hebben, want
anders waren we wel gestikt in dat muffe hok. De mof gooide het luik open en
zei niets anders als Das wardenn das of iets dergelijks. Sidderend heb ik mijn
biezen gepakt. Weer een ervaring rijker. Het echtpaar De Bruin is toch maar bij
hun zoon ingetrokken. Het huisje staat er tegenwoordig nog, al is het wel een
paar keer van eigenaar gewisseld. Niets herinnert nog aan de roerige oorlogsjaren.
Als ik over de rivier kijk, denk ik nog wel eens aan die mooie Rijnaken en
Kempenaren en ook aan de 'Gorinchem V' die o.a. schoolkinderen naar
Sleeuwijk overzette. Mijn ouders vroegen de volgende dag hoe het met de fam.
De Bruin ging en of het gezellig was geweest. Nou en of!! Oergezellig!
Buiten de Waterpoort (aan de punt nr. 3) Nieuwsblad (voor Gorinchem en omstreken), 12/09/1949; p. 4/4
(1) Hij is getrouwd met Francijna van Helvoort.
Zij zijn getrouwd op 6 juli 1914 te Vlijmen , hij was toen 30 jaar oud.
Bron Burgerlijke stand - Huwelijk
Archieflocatie Brabants Historisch Informatie Centrum
Algemeen Toegangnr: 550.168
Inventarisnr: 3409
Gemeente: Vlijmen
Soort akte: huwelijk
Aktenummer: 14
Datum: 06-07-1914
Bruidegom Johannes de Bruin
Geboorteplaats: Hedikhuizen
Bruid Francijna van Helvoort
Geboorteplaats: Vlijmen
Vader bruidegom Nelis de Bruin
Moeder bruidegom Neeltje Baaijens
Vader bruid Gabri?l van Helvoort
Moeder bruid Jenneke Blok
Kind(eren):
(2) Hij is getrouwd met Hester van Boggelen.
Zij zijn getrouwd op 29 september 1922 te Gorinchem , hij was toen 38 jaar oud.
Bron Burgerlijke stand - Huwelijk
Archieflocatie Regionaal Archief Gorinchem
Algemeen Gemeente: Gorinchem
Soort akte: Huwelijksakte
Aktenummer: 87
Datum: 29-09-1922
Bruidegom Johannes de Bruin
Leeftijd: 38
Geboorteplaats: Hedikhuizen
Bruid Hester van Boggelen
Leeftijd: 38
Geboorteplaats: Herwijnen
Vader bruidegom Nelis de Bruin
Moeder bruidegom Neeltje Baaijens
Vader bruid Koenraad Willem van Boggelen
Moeder bruid Jantje Verbeek
Nadere informatie Weduwe van Wilhelmus Antonius Bos
Kind(eren):
FAMS uur: 10:49:57
wissel: 5 februari 2008 22:21:48
Johannes de Bruin | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(1) 1914 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Francijna van Helvoort | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(2) 1922 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hester van Boggelen |