Genealogie Edelbroek uit Werkhoven (Utr.) en Kwartierstaten van Marjolein Simone van Loon en Liza Muller » Jan Zeeuw (1635-1690)

Persoonlijke gegevens Jan Zeeuw 

• Hij werd gedoopt op 12 juni 1635 in Amsterdam, Noord-Holland, Nederland.

  Geloof: Nederduits-gereformeerd

• Beroep: chirurgijn (1660) Amsterdam, kraanmeester (pachter vd stadskranen,1670,.

  verzamelaar van schilderijen,

• Hij is begraven op 6 september 1690 in Amsterdam, Noord-Holland, Nederland.
• Een kind van Jacob Jans Zeeuw en Teuntje Jans Bode

Gezin van Jan Zeeuw

(1) Hij is getrouwd met Anna Deurhoff.

Zij zijn op 7 april 1662 te Amsterdam, Noord-Holland, Nederland in ondertrouw gegaan.

Kind(eren):

1. Jan Zeeuw  ????-1672
2. Cornelia Zeeuw  1665-1721 

(2) Hij is getrouwd met Maria Bergervis.

Zij zijn op 16 augustus 1681 te Amsterdam, Noord-Holland, Nederland in ondertrouw gegaan.

Notities over Jan Zeeuw

[zie http://gw.geneanet.org/hoffman?lang=nl;p=jan;n=zeeuw ],
.,
[68ste Jaarboek van het genootschap Amstelodamum, Amsterdam, DE BUSSY ELLERMAN HARMS B.V.,1976,
pg 78 e.v.,
.,
De familiestukken van Metsu van 1657 en van De Wittevan 1678 met vier levensgeschiedenissen
(Gillis Valckenier, Nicolaas Listingh, Jan Zeeuw en Catharina van de Perre), door
mejuffrouw Dr. I. H. van Eeghen,
.,
Jan Zeeuw slaagde op 10 maart 1660 voor het chirurgijnsexamen, werd lid van het gilde en
vestigde zich als chirurgijn. Toen hij twee jaar later trouwde, was hij 26 jaar en waren zijn
ouders reeds overleden. Het kostte mij daarom vrij veel moeite zijn doopakte terug te vinden.
Dank zij testamenten meen ik er toch wel in geslaagd te zijn: op 12 juni 1635 werd hij in de
Nieuwe Kerk gedoopt als Jan, zoon van Jacob Jansz en Teuntje Jans.,
.,
De geschiedenis van de familie in Amsterdam begint op 30 mei 1609, wanneer de boekbinder Jan
Barents in ondertrouw gaat met Neeltgen Jacobs. Op 15 januari 1612 wordt een zoon Jakob in de
Nieuwe Kerk gedoopt. Bij een doop in 1617 blijkt de vader de boekbinderij al vaarwel te hebben
gezegd en knecht bij de bank van lening te zijn geworden. Op 4 maart 1633 gaat Jacob Jansz Zeeuw,
als 2l jarige chirurgijn, in ondertrouw met Teuntie Jans, de 22jarige dochter van de bode Jan
Jansz. Jacob sterft jong en in 1640 hertrouwt zijn weduwe met de chirurgijn Arent Rutgers.,
.,
Op 12 juni 1640, op de kop af vijf jaar na zijn doop, bewijst ze op de weeskamer aan haar
vijfjarig zoontje Jan als vaderlijk erfdeel f 25,- samen met de helft van een vordering op de
W.I. Compagnie. Misschien was de vader wel gaan varen. Op 4 november 1653 wordt daaraan nog de
helft van een vordering op de O.I. Compagnie, welke helft f‘1060,- bedraagt, wegens de
nalatenschap van een oom toegevoegd. Op 25 oktober 1655 maakt de dan 20jarige Joannes
Zeeuw voor notaris Jacob van Loosdrecht zijn testament, waarin een reeks van gestorven en
enkele levende familieleden worden genoemd; zijn moeder is dan al overleden. In dat testament
wordt ook zijn moeie Aafje Jans genoemd, die blijkbaar zijn dierbaarste familielid is.,
Wanneer hij op 7 april 1662 in ondertrouw gaat, wordt hij vergezeld door zijn oom Teunis
IJsbrantsz, een schipper, die in 1656 getrouwd is met de dan 30jarige Eva (of Aafje) Jans Zeeuw.
De bruid is de 17jarige Anna, dochter van Isaac Duerhof, een bosietmaker of reistasmaker
in de Nieuwebrugsteeg -in 1658 overleden, waarna de enige dochter f. 11.000 bewezen kreeg - en
Cornelia van de Rosière. Zij is op 6 november 1644 in de Oude Kerk gedoopt. Op 5 september
1662, wanneer het eerste kind op komst is, maakt het echtpaar een testament voor notaris Vincent
Swanenburgh. Een merkwaardige bepaling wordt ingelast: geen volgend testament of codicil zal
geldig zijn, tenzij daarin de woorden ‘Godt is mijn helper, wie sal mijn deeren’ opgenomen
worden. Tot voogden van kind of kinderen worden Teunis IJsbrantsz, schipper op Utrecht, - de
bovengenoemde oom - en Joris Jorisz Backer benoemd. Deze laatste naam wekt wel even verwondering,
want Joris Jorisz behoorde tot de aanzienlijke familie Backer en dus tot een heel andere klasse
van de maatschappij als Jan Zeeuw. Of hij een klant was in de chirurgijnswinkel in de
Heerenstraat? Op 11 oktober 1669 wordt een nieuw testament gemaakt, nu weer voor notaris Jacob
van Loosdrecht. Teunis IJsbrantsz en Joris Jorisz zijn gestorven en ditmaal worden nog deftiger
voogden aangewezen: Jacob de Graeff, commissaris van de Desolate Boedelskamer, en Mr. Adriaen
Backer, de enige zoon van Joris Jorisz Backer.,
.,
Op 8 oktober 1671 wordt Anna Duerhof uit het huis in de Heerenstraat in het graf van haar
vader in de Zuiderkerk ter aarde besteld. Er zijn dan twee kinderen in leven, een zoon Joannes en
een dochter Cornelia, die op 30 augustus 1665 in de Westerkerk is gedoopt, maar reeds een
jaar later volgt de zoon zijn moeder in het graf. Jan Zeeuw blijft alleen met Cornelia
achter. De chirurgie zal hij er echter spoedig aan geven.,
.,
Op 21 april 1670 hadden de regenten van de Huiszitten Armen aan de Nieuwe Zijde en van het
Gasthuis, van ouds eigenaren van het recht van de grote en kleine kraan op de Schreiershoek en
later ook van het kraantje op het Bickerseiland, de verpachting daarvan aan de meest biedende
gegund. In het register van willige verkopingen lezen we, dat Jan Zeeuw voor f 2500,- voor drie
jaar pachter was geworden, Bij akte van 26 oktober 1678 voor notaris Abraham van den Ende - op 18
maart 1681 volgde nog eens een nadere bevestiging voor deze notaris - kocht hij samen met de
bovengenoemde Jacob de Graeff het huis de Drie Snoekjes met bijbehorend erf, dat voordien was
bewoond door Dirk Snoeck, in leven,
equipagemeester van de O.I. Compagnie. Het lag op het Rapenburg naast de oude O.I. werf, die in
oostelijke richting was verplaatst. Aan de koop was verbonden, dat de langstlevende van de beide
kopers na de dood van de andere geheel eigenaar zou worden, wanneer die zonder wettige kinderen
na te laten zou sterven.,
.,
Jan Zeeuw betrok het huis stellig direct, maar voerde er pas drie jaar later een nieuwe huisvrouw
binnen, Op 16 augustus 1681 ging hij in ondertrouw met de 18jarige Maria Bergervis, een
aangetrouwd nichtje van zijn moei Eva Zeeuw, die intussen al aan haar derde echtgenoot toe was.
Op 31 augustus 1681 bewees de vader voor notaris Abraham van den Ende aan Cornelia als moederlijk
erfdeel een huis bij de Sint Jansbrug, genaamd Keizershoff, f’2500,-, een lijfrentebrief van f
lOO,- per jaar en een schepenenkennis van f. lOOO,---,
.,
Uit het tweede huwelijk werden een reeks van kinderen geboren, maar Cornelia verliet al in 1685
het huis om te trouwen met de wijnkoper Willem van den Bergh. Op 6 september 1690 werd Jan Zeeuw,
kraanmeester, van het Rapenburg af begraven in de Zuiderkerk. Jacob de Graeff was nog geen half
jaar eerder kinderloos overleden en de Drie Snoekjes waren sedertdien helemaal eigendom van Jan
Zeeuw geweest.,
.,
Maria Bergervis was een jonge en blijkbaar levenslustige weduwe en al binnen het jaar ging zij
hertrouwen met Daniel van der Merct op de Binnenkant, weduwnaar met één dochtertje van Johanna
Pijl. Er was nu een scheiding nodig tussen de weduwe van Jan Zeeuw, haar twee overlevende
kinderen Zeeuw en Cornelia, de voordochter van haar overleden echtgenoot. Die akte van scheiding
moet Bredius gekend hebben. Ik slaagde er echter niet in om die terug te vinden, bij de
familienotarissen. Op de weeskamer, waar een verwijzing behoort te zijn, vindt men slechts
aangetekend, dat Mr. Adriaen Backer op 15 augustus 1691 een brief schreef aan Pieter Blaeu om op
de weeskamer langs te gaan en te zeggen, dat alles met de scheiding in orde was. Dat is het
bezwaar van deftige voogden ! Op verschillende plaatsen in zijn Kunstler Inventare geeft Bredius
opgaven van schilderijen in de boedel van Jan Zeeuw, maar nergens noemt hij een bron. Wel vond ik
de scheiding na de dood van Maria Bergervis, die op 10 februari 1700 stierf, voor notaris
Nicolaas Nolet. Nu waren er niet meer zulke deftige voogden en bij de weeskamer werd alles
normaal opgetekend ! Het was een verrassende inventaris, die de notaris op 7 mei 1700 opmaakte.
Allereerst blijkt, dat er een fraaie tuin achter het sterfhuis de Drie Snoekjes lag, die zich tot
de IJgracht uitstrekte. Het was niet zo maar een tuin, maar er waren ook beelden, vier kleine en
twee grote. Onwillekeurig gingen mijn gedachten naar het schilderij van 1678, het jaar dat Jan
Zeeuw eigenaar van dit huis was geworden. Er waren echter bij verder doornemen van de inventaris
ook tegenvallers - gelukkig, mag ik eigenlijk wel zeggen ! Vrij zeker lijkt, dat de tuin met
beelden pas na de dood van Jan Zeeuw door Maria Bergervis was aangelegd. En dan de schilderijen!
Er waren er dertig in totaal, maar daaronder een aantal, die wegens de geringe waarde niet werden
opgesomd. Met name omschreven worden er slechts enkele: een wintertje van de Stomme van Kampen,
het spoliëren van een kar van E. van de Velde (waarin we de plunderaars van Esaias van de Velde
van de scheiding in 1691 uit Bredius herkennen), een landschap met enige koeien door N. Borsum en
‘een stuck schilderije verbeeldende een gezelschap van zeven personen in een kamer, waaronder een
schenkend moortje’, tenslotte: ‘een groot stuck schilderije van P. de Wit verbeeldende een
princelijk gebouw met eenig geselschap’. Bredius kende deze scheiding ook, als Bergerois( !),
maar had het verband met die van Jan Zeeuw niet gezien en gaf in een noot een uitvoerige
uiteenzetting, welke P. de Wit hier bedoeld moest zijn. Of hij daarmee juist was, weet ik niet en
evenmin, welke voorletter juist is, E. of P. Zeker is echter m.i. wel, dat identificatie van het
princelijk gebouw met onze familiegroep van Emanuel de Witte wel zeer onwaarschijnlijk is geworden.,
.,
Het leek mij dan ook niet meer nodig na te gaan, aan wie van de vier kinderen van der Merct of
twee kinderen Zeeuw ‘het princelijk gebouw’ later werd toebedeeld. Voor genealogen lijkt het mij
echter nuttig mee te delen, dat het graf Zuiderkerk hl 42 uit de familie Duerhof niet, zoals ik
verwachtte, aan de nakomeling Cornelia Zeeuw kwam, maar aan haar halfzuster Anna, die in 1702 met
de Utrechtse koopman Adriaan van Oort trouwde en in tweede huwelijk met de medicus Johan van
Rheenen in den Haag. Daniel van der Merct stierf in 1730 op de Binnenkant van ‘t Nieuwe Eiland en
werd op 8 februari in de Oosterkerk begraven. De Drie Snoekjes werden eigendom van de stad en in
1733 werd dit huis, gelegen op de Rapenburgergracht tussen de Foelie- en Peperstraat, voor f
11200,- eigendom van een zekere Cornelis Claesz.,
.,
Het is maar goed, dat het onderzoek zo liep, want een ogenblik zag het er naar uit, dat de tuin
met beelden mij een fantasie van een nieuw huis en fraaie tuin met gezicht over het IJ, een
weduwnaar van 43 jaar, een dochter van 13 jaar en een gestorven moeder met als teken daarvan een
gevallen roos had kunnen ingeven.],

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Jan Zeeuw?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Jan Zeeuw

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen