Genealogie John Muijsers » Margaretha van Parma (1522-1586)

Persoonlijke gegevens Margaretha van Parma 

• Zij is geboren op 28 december 1522 in Oudenaarde, Oost-Vlaanderen, België.

  Let op: Leeftijd bij trouwen (29 februari 1536) lag beneden de 16 jaar (13).

  Let op: Leeftijd bij trouwen (4 november 1538) lag beneden de 16 jaar (15).

• Beroep: landvoogdes der Nederlanden.
• Zij is overleden op 18 januari 1586 in Ortona, Chieti, Abruzzo, Italië, zij was toen 63 jaar oud.
• Een kind van Karel V Keizer en Johanna van der Gheynst

Gezin van Margaretha van Parma

(1) Zij is getrouwd met Allesandro de' Medici.

Zij zijn getrouwd op 29 februari 1536, zij was toen 13 jaar oud.

(2) Zij is getrouwd met Ottavio Farnese.

Zij zijn getrouwd op 4 november 1538, zij was toen 15 jaar oud.

Kind(eren):

1. Alexander Farnese  1545-1592 
2. Carlo Farnese  1545-1546

Notities over Margaretha van Parma

Margaretha van Parma (Oudenaarde, 28 december 1522 - Ortona, 18 januari 1586) was landvoogdes voor haar halfbroer Filips II over de Habsburgse Nederlanden van 1559 tot 1567, toen de hertog van Alva naar de Nederlanden werd gezonden.
Ze was een buitenechtelijk kind van keizer Karel V. Haar moeder was Johanna van der Gheynst, dochter van een tapijtverkoper uit Nukerke. Zij werd gedoopt in de Onze-Lieve-Vrouwekerk te Pamele en opgevoed in Brussel onder toezicht van Margaretha van Oostenrijk en Maria van Hongarije, meer bepaald in het gezin van Andries van Douvrin, heer van Drogenbos en Sint-Martens-Bodegem. Op tienjarige leeftijd verhuisde Margaretha in 1533 naar Italië, waar zij opgroeide onder de hoede van vooral Madame de Lannoy, weduwe van de voormalige onderkoning van Napels, Charles de Lannoy. Deze Italiaanse opvoeding verklaart ook waarom ze vooral bekend werd onder haar (Italiaanse) titel Madama, al had ze in 1529, toen Karel V haar als zijn dochter erkende, het recht gekregen de naam Margaretha van Oostenrijk te voeren.
Ze huwde tweemaal.
Op 29 februari 1536 trouwde zij in Napels met haar eerste echtgenoot Alessandro de' Medici, hertog van Florence. Deze werd vermoord in 1537.
Op 4 november 1538 huwde ze een tweede maal in Rome, nu met Ottavio Farnese, een kleinzoon van paus Paulus III en van 1547 tot 1586 hertog van Parma en Piacenza. Zij kregen twee kinderen: Alessandro, de latere landvoogd van de Spaanse Nederlanden en zijn tweelingbroer Carlo, die binnen een jaar overleed.

In 1559, hetzelfde jaar dat Filips II voorgoed vertrok uit de Nederlanden naar Spanje, waar het koningschap zijn aandacht opeiste, werd Margaretha benoemd als landvoogdes der Nederlanden. Aan haar zijde had Filips zijn vertrouwde topadviseur Antoine Perrenot de Granvelle benoemd. Deze had Karel V ook al gediend. Hij was zeer invloedrijk, mede vanwege de geringe ervaring van Margaretha en daarom gehaat bij de Nederlandse adel. Margaretha kwam steeds meer in de knel tussen Filips II enerzijds en de plaatselijke adel anderzijds. In 1564 was Granvelle niet meer te handhaven en Filips stuurde hem naar de Franche-Comté, waar hij vandaan kwam. Niet alleen speelde de gebruikelijke machtsstrijd tussen adel en koning, maar ook de groeiende invloed van de Reformatie en de repressieve anti-ketterse 'plakkaten' die al dateerden uit de tijd van Karel V. Margaretha's eigen houding in godsdienstige kwesties was waarschijnlijk relatief mild, maar Filips II was nog onverzettelijker dan zijn vader.

De Hertog van Alva leidt Margaretha van Parma uit Brussel, 30 augustus 1568.
Op 5 april 1566 nam zij het eerste van drie smeekschriften van Nederlandse edelen in ontvangst, waarin gevraagd werd om afschaffing van de Inquisitie. Haar naaste adviseurs hoonden de edelen weg, die door hen voor 'gueux' (bedelaars) werden uitgemaakt. Maar Margaretha stemde toe in opschorting van de activiteiten van de Inquisitie, zodat de edelen tijd werd gegund om handtekeningen te verzamelen en het smeekschrift direct bij Filips II in te dienen. Hoe gering de kans op inwilliging door Filips was, is nooit in de praktijk getoetst. Want zodra de druk op de protestanten werd verlicht, brak de (al tientallen jaren ondergrondse) Reformatie volledig door in het openbare leven, in de vorm van massaal bezochte hagenpreken en de gewelddaden van de Beeldenstorm tegen de door de calvinisten verafschuwde heiligenbeelden in de kerken, die door hen als afgodsbeelden werden beschouwd. De Zuid-Nederlandse reformator Guido de Brès, die al in 1561 de Confessio Belgica ofwel Nederlandse Geloofsbelijdenis opgesteld had, werd in mei 1567 wegens ketterij ter dood veroordeeld en in Valencijn opgehangen.

Toen Filips II in augustus 1567 de hertog van Alva stuurde om met militair geweld het gezag te herstellen, de inzet van de Inquisitie te verhevigen en nieuwe hoge belastingen (de Tiende Penning) te vorderen om deze extra inspanningen te betalen, legde Margaretha uit protest haar ambt neer. Ze keerde terug naar Italië, waar zij in L'Aquila gouverneur van de Abruzzen werd. Ze heeft nog mogen meemaken dat haar zoon Alexander Farnese, de latere hertog van Parma, in 1578 landvoogd werd en als veldheer successen boekte in de Nederlanden. Bij het aantreden van haar zoon kwam Margaretha nog één keer terug naar de Nederlanden, waar zij geboren was. Er was sprake van dat ze samen aan de macht zouden komen, zij als landvoogdes en hij als militair leider. Maar Margaretha werd door haar zoon tegengehouden, waarop zij teleurgesteld terugkeerde naar Italië.

Het Palazzo Madama in Rome is naar haar vernoemd. Nu is het de zetel van de Italiaanse Senaat.

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Margaretha van Parma?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Margaretha van Parma

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen