Arbre généalogique Snijders » Elisabeth de Flines (± 1681-1746)

Données personnelles Elisabeth de Flines 

• Elle est née environ 1681 dans Amsterdam.

  -11-2-1681

• Entrée: Over Jacob de Flines en zijn dochter Elizabeth is een historische roman geschreven: Elzabeth de Flines. Door de historicus Machiel Bosman. (Athenaeum-Polak & van Gennep).Source 1

  ELISABETH, VOLGT ZIJ HAAR HART OF HAAR VADER...
  ‘Ik wens en begeer dat de trouweloze handelingen van mijn vader publiek en openbaar gemaakt zullen worden, desnoods na mijn dood.’
  Dit zijn de woorden van Elisabeth de FLINES. Ze spreekt ze uit in 1715, als ze verwikkeld is in een jarenlange vete met haar vader. Het gaat daarbij om een grote erfenis, om standsverschil en om de liefde van haar leven. Wanneer Elisabeth, de dochter van een steenrijke Amsterdamse koopman, er vandoor gaat met de knecht van haar vader, is dat het begin van een verbeten conflict. De strijd, vol intriges, wordt op straat en voor de rechter uitgevochten. De uitslag is ongewis. Volgt Elisabeth haar vader of haar hart?
  Van dit familiedrama zijn de rechtbankstukken bewaard gebleven. Machiel Bosman diepte ze op, en voldoet met dit boek aan de wens van Elisabeth: de handelingen van de vader, de dochter en de knecht worden hier openbaar gemaakt. Dat levert een meeslepend verhaal op, volledig op feiten gebaseerd, waarin de schrijver diep doordringt in de rauwe werkelijkheid van eeuwen terug. Het resultaat is een fascinerend verslag dat een wereld die driehonderd jaar achter ons ligt met vaart en verbeelding totleven roept.
  
  Recensie: Dit boek rakelt een roerige familiegeschiedenis op. Elisabeth de Flines, de dochter van de puissant rijke zijdekoopman Jacob de Flines, ontvluchtte in december 1700 haar ouderlijke woning aan de Amsterdamse Herengracht. De reden was haar liefde voor Eduart BACK, de knecht van haar vader, terwijl Jacob ondertussen bezig was een huwelijk voor haar met een ander te arrangeren. Samen met haar geliefde ging ze ervandoor en hield ze zich schuil - een daad die aanleiding gaf tot jarenlangeprocessen en ruzies, zeker toen Elisabeth zwanger raakte. Bovendien onthield haar vader z'n dochter de erfenis van haar grootvader. Pas bij de dood van haar vader in 1718 verstomde het wapengekletter. De auteur, historicus, verhaalt dit familiedrama uitvoerig aan de hand van een groot aantal archiefbronnen. Zijn relaas is zeer onderhoudend geschreven en maakt veel duidelijk over de toenmalige mentaliteit - de achttiende eeuw blijkt spannender dan de meeste mensen aannemen. Met een aantal illustraties in zwart-wit en een uitvoerige verantwoording van de gebruikte bronnen. Het boek zal een breed, historisch geïnteresseerd publiek aanspreken.
  
  BRON: Machiel Bosman, schrijver van "Elisabeth de Flines"/Een onmogelijke liefde in de achttiende eeuw

• Elle est décédée le 13 octobre 1746 dans Hagestein.
• Un enfant de Jacob de Flines et Elisabeth van Gelder
• Cette information a été mise à jour pour la dernière fois le 31 juillet 2020.

Famille de Elisabeth de Flines

(1) Elle est mariée avec Evert Backx.

Ils se sont mariés

(2) Elle est mariée avec Adriaan Penterman.

L'autorisation pour le mariage a été obtenu le 14 décembre 1703 à Amsterdam.Source 2

-
hij: Mr. Adriaan Penterman Advocaat van Utregt oud 25 jaren woont tot Leeuwaarden geass. met sijn vader Gerrit Penterman &
zij: Elisabet de Flines van oud 22 jaren op de Heeregraft geass. met haar vader Jacob de Flines
beide tekenen
-
Boeten voor het trouwen buiten de Stad van Elisabeth de Flines en Adriaan Penterman tot Abcoude 25.-- guldens
bron: Boetes op trouwen en begraven buiten de stad 1685-1795

Notes par Elisabeth de Flines

-
FLINES, Elisabeth de (geb. Amsterdam? 11-2-1681 – begr. Hagestein, Utrecht 13-10-1746), hoofdpersoon in langdurig familiedrama. Dochter van Jacob de Flines (1655-1720), zijdehandelaar, en Elisabeth van Gelder (1662-1683). Elisabeth de Flines trouwdein 1704 (otr. 14-12-1703) in Abcoude met Adriaan Penterman (1679-1713), jurist, tonnenboeier in Dokkum. Uit dit huwelijk werden 8 kinderen geboren. Uit een buitenechtelijke relatie met Evert Backx (gest. na 1742), huisknecht, later zijdenkousenkoper, werden 4 kinderen geboren, van wie er 2 jong overleden.
-
Elisabeth de Flines werd geboren in een rijk doopsgezind milieu, als eerste kind van zijdekoopman Jacob de Flines en Elisabeth van Gelder. Haar moeder stierf twee jaar na haar geboorte, in het kraambed van haar tweede kind, dat enkele dagen later ook stierf. Zo moet Elisabeth haar jeugd alleen met haar vader (en personeel) hebben doorgebracht in een groot huis aan de Herengracht – nu nr. 132 – dat haar vader in 1683 had gekocht. In 1694, kort na Elisabeths dertiende verjaardag, hertrouwde devader met de 25-jarige Agatha van der Vult (1669-1727) uit Gouda. Zij was van remonstrantse huize. Uit dit tweede huwelijk werden tussen 1695 en 1700 vier kinderen geboren, van wie er één jong overleed. Ze werden Waals gedoopt.
-
Erfdeel en huwelijk
Jacob van Gelder, de grootvader van Elisabeth de Flines, had al in 1671 testamentair vastgelegd dat zijn toekomstige kleinkinderen bij hun huwelijk of meerderjarigheid de beschikking zouden krijgen over hun portie van de nalatenschap. Dit betekendedat Elisabeth bij haar trouwen of op haar 25ste in het bezit zou komen van haar vaders huis aan de Herengracht. Vermoedelijk wist de opgroeiende Elisabeth hier niets van. Wel heeft ze zich waarschijnlijk niet erg op haar gemak gevoeld toen haar vader een nieuw gezin stichtte. Hoe het ook zij, in 1699 – Elisabeth was achttien jaar oud – kondigde ze aan genegenheid te voelen voor de huisknecht, Evert (ook wel Eduard) Backx. Deze werd op staande voet ontslagen, maar daarmee was de affaire nietvoorbij. Op 22 december 1700 liep Elisabeth weg van huis en dook met haar geliefde onder in een huis aan de Bloemgracht. Het was het begin van een juridische en psychologische strijd die bijna haar leven lang zou duren.

In oktober 1702 baarde Elisabeth de Flines een buitenechtelijke dochter: Maria Elisabeth (gest. 1746). Al die tijd was ze voor haar familie onvindbaar gebleven. Vlak na de geboorte van haar eerste kind troffen Elisabeth de Flines en haar vader elkaar in Den Haag, waar Elisabeth een zaak tegen hem had aangespannen voor het Hof van Holland. De vader gijzelde haar en nam haar mee terug naar Amsterdam, waar ze zich opsloot in een kamer. Haar kind bleef bij de ouders van Evert. Toen het Hof van Holland haar vervolgens verordonneerde zich aan haar vaders gezag te onderwerpen, leek haar verzet gebroken. Vader De Flines vond in de Friese jurist Adriaan Penterman, advocaat te Utrecht, een geschikte huwelijkskandidaat en begin 1704 trouwde het paar in Abcoude. Met Elisabeths erfdeel (50.000 gulden) kocht haar vader het ambt van tonnenboeier in Dokkum voor de bruidegom, zonder Elisabeth hierin te kennen. Het betekende dat het echtpaar in Friesland, dus ver van Amsterdam en Evert, ging wonen. De vader liet notarieel vastleggen dat hij alle middelen van Elisabeth zou beheren en haar een jaarrente zou uitbetalen. Het echtpaar kreeg acht kinderen.

Met de dood van Adriaan Penterman in oktober 1713 kwam Elisabeth de Flines er alleen voor te staan, met acht kleine kinderen en grote schulden. Opnieuw laaide de strijd met vader De Flines op, nu omdat Elisabeth erachter kwam hoe hij haar erfdeel destijds had ingezet bij het sluiten van de huwelijkse voorwaarden. Op verzoek van Jacob de Flines verklaarden getuigen voor het Hof van Friesland dat ze haar kinderen verwaarloosde en aan de drank was. Daarom werd ze onder curatele geplaatst. Elisabeth vertrok echter naar Haarlem, waar de vader van haar eerste kind – inmiddels dertien jaar – haar liet ‘arresteren’. De twee vatten hun liefdesrelatie weer op en trokken in bij Everts moeder. Elisabeth raakte opnieuw zwanger. Haar vader wist eenhuwelijk te voorkomen en liet een nieuw testament opstellen waarin hij zijn dochter officieel onterfde, wat hij later ongedaan maakte. En zo ruzieden de betrokkenen voort. In 1718, toen Elisabeth wederom zwanger was van Evert Backx, ontstond ook tussen hen een conflict. Ze trok in bij een oom en liet een testament opstellen waarin ze bepaalde dat Evert Backx en zijn verwanten zich nooit mochten bemoeien met de legitieme porties van haar kinderen. Toen haar vader in 1720 overleed, kreeg ze eindelijk de beschikking over haar erfdeel: het huis aan de Herengracht met de boedel – onder meer schilderijen van Titiaan, De Lairesse, Holbein, Rubens en Wouwerman. Het huis kreeg een nieuwe huurder en haar stiefmoeder en halfbroers verhuisden naar hetSingel.

Haar oude dag sleet Elisabeth de Flines in Hagestein, waar ze inwoonde bij zoon Gerrit, een van haar kinderen Penterman. Daar stierf ze in 1746, 65 jaar oud. Ze werd er op 13 oktober bij de kerk begraven. Het huis aan de Herengracht werd een jaar later door de kinderen Penterman verkocht voor 36.300 gulden.

Reputatie:
In de jaren 1980 kwam Gilbert de Flines (1912-1998) in het familiearchief op het spoor van de documenten betreffende het bewogen verhaal van Elisabeth de Flines. Hij publiceerde hierover een artikel in Gens Nostra (1991). In 2008 gebruikte de historicus Machiel Bosman het verhaal voor zijn boek Elisabeth de Flines. Een onmogelijke liefde in de achttiende eeuw. Het werd genomineerd voor de AKO-literatuurprijs.

Avez-vous des renseignements supplémentaires, des corrections ou des questions concernant Elisabeth de Flines?
L'auteur de cette publication aimerait avoir de vos nouvelles!

Barre chronologique Elisabeth de Flines

Cliquez sur le nom pour plus d'information. Symboles utilisés:  grand-parents    parents    frères/soeurs    enfants